VIII P 261/23 - uzasadnienie Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie z 2025-06-09
Sygn. akt VIII P 261/23
UZASADNIENIE
wyroku z dnia 21 maja 2025 r.
W pozwie z dnia 13 marca 2023 r. (data nadania pisma na poczcie) (...) wniósł o uchylenie nałożonej na niego w dniu (...) r. przez (...) w (...) kary porządkowej upomnienia.
W uzasadnieniu wskazał , że jego postawa w zdarzeniu, które miało miejsce w dniu 27 stycznia 2023 r., a opisanym przez niego w piśmie z dnia 2 lutego 2023 r. nie wypełnia znamion czynu zagrożonego karą porządkową z art. 108 § 1 k. p. (pozew k. 4-4v, pismo k. 6v)
W odpowiedzi na pozew, (...) wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozwany zakwestionował żądania powoda, podtrzymując stanowisko, że kara upomnienia została na powoda nałożona zgodnie z obowiązującymi procedurami, po czym określił zachowanie powoda w dniu 27 stycznia 2023r. wobec (...) za naruszające zasady współżycia społecznego ,poprzez niekulturalne zachowanie w stosunku do drugiego pracownika (...). Dalej pracodawca powołał się na obowiązujące u niego Standardy Obsługi Klienta, nakazujące pamiętać pracownikom o tym, że w każdej sytuacji reprezentują (...) i winni traktować innych z szacunkiem, co dotyczy zarówno klientów (...), jak i współpracowników .Pozwany wskazał też ,że mailem z dnia 26 stycznia 2022r. pracownicy (...) zostali poinformowani na temat zasad parkowania w otoczeniu (...) .Powód posiadał identyfikator zezwalający na parkowanie poza miejscami wyznaczonymi kopertami.
(odpowiedź na pozew k. 44-46v)
W toku kolejno prowadzonych rozpraw (11 października 2023 r., 2 lutego 2024 r., 29 maja 2024 r., 11 września 2024 r., 21 maja 2025 r.) powód podtrzymywał stanowisko w pozwie, wnosząc o uchylenie nałożonej na niego kary porządkowej podkreślając, że to wydarzenie traktuje jako napaść na jego osobę i przyczynę pozbawienia go premii motywacyjnej. Zaś pełnomocnik pozwanego konsekwentnie powoływał się na zasady współżycia społecznego i argumentował, jak w odpowiedzi na pozew.
(protokoły z rozpraw k. 87, k. 141-143, k. 154-155v)
Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:
(...) jest zatrudniony w (...) w (...) od dnia 24 lipca 2006 r. na podstawie umowy o pracę na okres próbny, a od 24 października 2006 r. – na czas nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy, ostatnio na stanowisku inspektora w Wydziale (...). Jest członkiem działającego u pracodawcy związku zawodowego (...).
Do zakresu jego obowiązków służbowych w dacie zdarzenia z dnia 27 stycznia 2023r. należało(...). (...) miał uprawnienia do przetwarzania danych osobowych w zakresie swojej pracy związanej z Wydziałem (...) .Są to dane wrażliwe i drażliwe gdyż związane z sytuacją majątkową ,zdrowotną i rodzinną mieszkańców (...).
(umowy: k. 9 akta osobowe część B, 19 akta osobowe część B , zakres obowiązków pracownika (...) akta osobowe część B k.248, zeznania powoda k-155-155v akt).
Zasady organizacji pracy w (...) w rozumieniu art. 9 kodeksu pracy określa Regulamin pracy -Zarządzenie nr (...) (...) z (...) k-109-140 akt.
W (...) są też Standardy Obsługi Klienta -zarządzenie NR (...) (...) z dnia (...) w sprawie wprowadzenia Standardów Obsługi Klienta w (...) k-64-65 .Powyższym zarządzeniem ,które weszło w życie 1 lipca 2023r. zostało uchylone -straciło moc zarządzenie NR (...) (...) z dnia (...)w sprawie wprowadzenia Standardów Obsługi Klienta w (...) k-64v akt.(poprzednio obowiązujące zarządzenie k 49-63 akt.)
Organizacją terenu przyległego, w tym miejsc przeznaczonych do parkowania przez pracowników, zajmuje się przede wszystkim Wydział (...). Przy ul. (...) jest 6 miejsc parkingowych do korzystania w dni powszednie w godzinach 7-16, oprócz tego parkuje się z tyłu (...). W sumie jest to około 50 miejsc. W (...) pracuje około 300 pracowników. Jak zeznała świadek (...) do (...) nie dojeżdża samochodem ,zostawia swój samochód na (...) i dalej porusza się komunikacją miejską ze względu na problemy z parkowaniem pod (...) .Pod (...) jest bardzo mała ilość miejsc do parkowania. Tych miejsc jest na tyle mało, że nie starcza dla pracowników, którzy mają taką potrzebę dojeżdżania do pracy samochodem . Na tych miejscach nie ma informacji określającej przynależność miejsca do konkretnej osoby. Miejsca przeznaczonych dla kierujących pojazdów, którzy posiadają stosowną legitymację, którą zwyczajowo umieszcza się w widocznym miejscu pojazdu, by m.in. funkcjonariusze Straży Miejskiej nie mieli wątpliwości, co do uprawnień do parkowania w tych wyznaczonych miejscach i nie wypisali mandatu.
(pisma: k. 6v, 7, 7v, wydruk fotografii k. 8-8v, zeznania świadków: (...) k. 141-143, (...) k. 148-149, transkrypcja k. 160-165, zeznania powoda k. 154-155v, k. 175-176v).
W (...) pracowała też od wielu lat (...), piastująca stanowisko naczelnika Wydziału (...). Nie łączył jej z powodem stosunek zależności ,podległości służbowej i nigdy też (...) i (...) nie współpracowali ze sobą jako pracownicy (...) (powód pracował w Wydziale (...) natomiast (...) od 13 lat jest naczelnikiem w Wydziale (...)). (...) znał ją z widzenia. Nigdy nie dochodziło między nimi do konfliktów. (zeznania (...) k-141-141v,zeznania powoda k-154).
W połowie 2022 r. miała miejsce sytuacja, że (...) zaparkował na parkingu przy (...) i po poproszeniu go przez (...) o przestawienie samochodu, przeparkował z grzeczności. (...) poinformowała go wówczas, że podstawą możliwości parkowania na tym konkretnie miejscu jest jakaś uchwała Zarządu, o której bliżej nie potrafiła nic powiedzieć. Na rozprawie (...) pytana o uchwałę zarządu zeznała, że nie obsługuje zarządu , nie wie czy uchwała zarządu była na podstawie notatki .Nie potrafiła wskazać jaka uchwała zarządu mogła regulować zasady parkowania pod (...)
Świadek (...) nie potrafiła też określić jakie są regulacje dotyczące zasad parkowania przy (...) oraz jakie miejsca na parkingu są przypisane do jakich stanowisk służbowych .Świadek (...) nie wiedziała też kiedy i dokładnie jaka informacja została przesłana mailem do pracowników (...) w zakresie zasad parkowania przy (...) Świadek (...) także zeznała ,że dostaje kilkadziesiąt maili dziennie i jest to taka ilość maili ,że nie jest w stanie sobie przypomnieć ,kiedy był mail dotyczący zasad parkowania i co dokładnie zawierał(zeznania świadka (...) złożone na rozprawie 29 maja 2024r. transkrypcja k-161-161v ).
Powyższe okoliczności dotyczące braku wiedzy pracowników (...), co do regulacji wewnętrznych (...) i zasad parkowania pod (...) potwierdza też stanowisko Komisji Międzyzakładowej Nr (...) NSZZ ”Solidarność” -akta osobowe powoda część D9.
(...) nie udało się dotrzeć do miarodajnych informacji odnośnie innych niż były mu wiadome zasad korzystania z tego parkingu, tj. z otrzymanego kiedyś e-mail, z którego wynikała możliwość parkowania przy ul. (...) i z przodu (...), o ile zawnioskowało się o specjalną legitymację/identyfikator. Miejsca były oznaczone informacją, że są przeznaczone dla „pracowników (...), zaś w zależności do roku (2002 r., 2003 r.), identyfikator zawierał jeszcze dodatkowo numer rejestracyjny pojazdu. Były też miejsca okopertowane znakiem D18, które stanowiły wyjątek od powyższego, na nim parkowała (...). Odkąd (...) otrzymał uprawnienia do parkowania na parkingu (...), niejednokrotnie widział jak na miejscach D18 parkują inni pracownicy, niebędący osobami kierującymi komórkami organizacyjnymi. Możliwość korzystania z parkingu ograniczał też fakt stawiania na tych miejscach pojazdów przez mieszkańców pobliskich budynków.
(zeznania świadka (...) k. 141-143,zeznania świadka (...) transkrypcja protokołu rozprawy z dnia 29 maja 2024r. k-160v-161 akt, zeznania powoda k. 154-155v,k. 175-176v).
W dniu 27 stycznia 2023 r. (...) po raz kolejny zaparkował na jednym z ww. miejsc. Pod (...) powód był samochodem 7:20-7:30.W tym czasie jedyne miejsca wolne do zaparkowania to były miejsca zakopertowane. O godzinie 7:45 (...) chciała zaparkować w miejscu, gdzie zwykła była to robić. Nie mogąc jednak wykonać manewru, postawiła samochód obok, by nie zastawiać drogi innym. Po umieszczonej za oknem legitymacji powoda, powzięła informację, do kogo należy pojazd i udała się do biura, by wyrazić swoje oburzenie. Otworzyła drzwi do pomieszczenia służbowego , w którym pracownik (...) przebywał przygotowywał swoje stanowisko pracy i porządkował dokumenty związane ze swoją pracą przed przyjęciem interesantów. Jest to pomieszczenie służbowe niedostępne dla interesantów .Interesanci są przyjmowani przy blacie, który oddziela część służbową od części dla interesantów. W tym czasie był odwrócony tyłem do wejścia do pomieszczenia. (...) podniesionym głosem zażądała, by przeparkował auto, ponieważ to miejsce jest przepisane jej, na podstawie bliżej nieokreślonego stanowiska Zarządu (...). Jednocześnie zasygnalizowała mu, na jakiej podstawie i w jaki sposób został ustalony system parkowania. (...) zasugerował wówczas, że wchodząc do czyjegoś pokoju należałoby się najpierw przywitać i powiedział (...) ,że nie ma gdzie przeparkować samochodu .Pani (...) co najmniej dwukrotnie podniesionym głosem żądała przestawienia samochodu .Powód ze względu na porę (za 3 minuty godzina 8:00) zamknął za sobą drzwi, gdyż był obowiązany chronić dokumentację zawierającą wrażliwe dane petentów, a naczelnik (...) nie miała upoważnienia w tym zakresie Wówczas naczelnik (...) cofnęła się na korytarz ,a powód udał się do miejsca wykonywania swoich obowiązków, by przygotować się do przyjmowania petentów było blisko godziny 8:00.
(pisma: k. 6v, 7, 7v, wydruk fotografii k. 8-8v, zeznania powoda k. 154-155v,k. 175-176v)
(...) poczuła się tą sytuacją urażona, uznała zachowanie pracownika jako brak szacunku i naruszające zasady współżycia społecznego, tym bardziej, że w przeszłości nie było problemu, gdyż powód przestawił samochód na jej prośbę. Podobnie odebrał jej zachowanie (...) i z tego względu, że wciąż były inne wolne miejsca parkingowe, uznał jej zachowanie jako agresywne nagabywanie, co chciał ukrócić zamykając drzwi i oddać się przygotowaniom do rozpoczęcia przyjmowania interesantów. Wobec powyższego, (...) podzieliła się swoim oburzeniem m.in. z przełożonymi oraz związkiem zawodowym, którego powód był członkiem. Zasadniczo to było pierwsze takie zdarzenie z udziałem obojga, nikt wcześniej nie zauważył sporów między nimi.
(zeznania świadków: (...) k. 141-143, (...) k. 148-149, transkrypcja k. 160-165, zeznania powoda k. 154-155v,k. 175-176v).
Kierownictwo (...) organizowało spotkania, na których poruszano temat zdarzenia i chciano załagodzić sytuację i wyciszyć emocje między ww. pracownikami. Strony nie doszły do porozumienia, obarczając winą jeden drugiego. Pani (...) oczekiwała przeprosin od (...). Po wysłuchaniu (...) w dniu 8 lutego 2023 r. i złożeniu przez niego pisemnych wyjaśnień, w dniu 10 lutego 2023 r. otrzymał on zawiadomienie datowane na (...) r. o zastosowaniu wobec niego kary porządkowej upomnienia za naruszenie podstawowych obowiązków pracownika, polegających na nieprzestrzeganiu zasad współżycia społecznego w dniu 27 stycznia 2023 r., poprzez niekulturalne zachowanie się w stosunku do drugiego pracownika, w związku z koniecznością przeparkowania samochodu.
W dniu 14 lutego 2023 r. (...) wniósł sprzeciw od udzielonej kary upomnienia, podnosząc, że jego zachowanie w dniu 27 stycznia 2023 r. w stosunku do koleżanki (...) nie wypełnia znamion czynu zagrożonego karą porządkową z art. 108 § 1 k.p., w związku z czym wniósł o uznanie nałożonej na niego kary za niebyłą.
W dniu 27 lutego 2023r. zawiadomiono (...) o odrzuceniu sprzeciwu.
(zawiadomienie k. 6, sprzeciw k. 5v,odrzucenie sprzeciwu k-5 zeznania świadka (...) k. 148-149, transkrypcja k. 160-165, zeznania powoda k. 154-155v,k. 175-176v).
Miesięczne wynagrodzenie (...), liczone jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy wynosiło 5.676 zł. (zaświadczenie k. 48)
Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił w oparciu o dokumenty zgromadzone w aktach sprawy i dołączone do nich akta osobowe powoda, których wiarygodność nie była kwestionowana przez strony oraz o zeznania następujących świadków: (...) (k. 141-143), (...) (k. 148-149, transkrypcja k. 160-165) i zeznania powoda (k. 154-155v,k-175-177).
Zdaniem Sądu Rejonowego, zeznania świadka (...) i powoda w zakresie faktów istotnych dla rozstrzygnięcia są spójne i logiczne, wzajemnie się uzupełniają i nie pozostają w sprzeczności z pozostałym materiałem dowodowym zebranym w sprawie. Przy czym zauważyć należy, że zasadniczo stan faktyczny w sprawie nie był sporny, odmienna była jednakże prezentowana przez strony jego interpretacja prawna, bowiem każda ze stron konfliktu przedstawiała zdarzenie przez pryzmat swoich emocji i osądów i wiadomo, że korzystniej dla siebie, zaś świadek (...), będąc odpowiedzialną za sprawy kadrowe pracodawcy, nie była de facto świadkiem zdarzenia objętego sporem i w zasadzie znała jego przebieg tylko z opowieści (...). Co do relacji zdarzenia z dnia 27 stycznia 2023r. przedstawionej przez świadka (...) należy zwrócić uwagę, że jest ona niespójna .W piśmie sporządzonym bezpośrednio po zdarzeniu z 27 stycznia 2023r. (...) wskazała, że (...) „siłą zamknął drzwi do pomieszczenia „k-7v natomiast w zeznaniach (...) przed Sądem na rozprawie 2 lutego 2024r. to samo zdarzenie przebiegało już inaczej. Wówczas (...) zeznała, że (...) podszedł do niej i wypchnął ją z pomieszczenia siłą i zamknął drzwi. Sąd dał wiarę zeznaniom (...) w takim zakresie w jakim pokrywają się z zeznaniami (...) i powoda .Zeznania powoda (...) złożone na rozprawie w odróżnieniu od zeznań (...) są spójne i potwierdzają przebieg zdarzenia z dnia 27 stycznia 2023r. z jego wyjaśnieniami złożonymi w dniu 2 lutego 2023r. k-6v akt.
Sąd Rejonowy zważył, co następuje:
Powództwo jako zasadne podlega uwzględnieniu.
Kara porządkowa jako instrument odpowiedzialności porządkowej pracownika została szczegółowo uregulowana w Kodeksie pracy. Możliwość stosowania wobec pracowników kar porządkowych jest oparta na zamkniętym katalogu przesłanek, jak nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych, a także przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy (art. 108 § 1 k.p.).
Z powyższego wynika, że nie każde zachowanie się pracownika powoduje możliwość udzielenia kary porządkowej, bowiem powinno być to zachowanie związane z procesem pracy. Również w literaturze prawa pracy podkreśla się, że „uchybienia obowiązkom pracowniczym innym niż te wynikające z wymienionych przekroczeń porządkowych nie uprawniają do stosowania sankcji porządkowych” (Perdeus W. [w:] Baran K. (red), Kodeks pracy. Komentarz, WKP, 2012).
W okolicznościach tej sprawy istotne staje się ustalenie, który z pracowników był w procesie pracy w rozumieniu art. 108 § 1 k. p. .(...), która dopiero przybyła swoim prywatnym samochodem do (...) nie podjęła jeszcze żadnych czynności związanych ze swoją pracą czy (...) ,który był już w służbowym pomieszczeniu i przygotowywał się do przyjęcia interesantów po godzinie 8 rano. W tym stanie rzeczy nałożenie na powoda kary upomnienia wykraczało poza regulację art. 108 § 1 k. p .
W analizowanym stanie faktycznym należy zwrócić uwagę, że zachowanie (...) nie było właściwe .(...) przyjechała do pracy później niż powód (około 20 minut później) i nie podejmowała jeszcze czynności związanych z wykonywaniem swoich obowiązków służbowych .
(...) w odróżnieniu od (...) był już w procesie pracy w swoim pomieszczeniu służbowym i przygotowywał swoje stanowisko pracy do przyjęcia interesantów, pracował nad dokumentami. Natomiast (...) z hukiem otworzyła drzwi do jego pomieszczenia służbowego .Nie powiedziała dzień dobry i dwukrotnie podniesionym głosem żądała od powoda przeparkowania samochodu. (...) po godzinie 8 rano zaczynał przyjmować interesantów. (...) natomiast nie biorąc pod uwagę okoliczności i stanowiska pracy (...) zażądała od niego opuszczenia stanowiska pracy ,aby wyegzekwować możliwość zajęcia miejsca parkingowego dla swojego samochodu.
Kultura urzędowania i zasady współżycia społecznego dotyczą także pracowników zajmujących wyższe stanowiska urzędnicze w tym naczelników wydziałów. W ocenie Sądu urzędnicy zajmujący wyższe stanowiska służbowe powinni swoim zachowaniem dawać przykład w miejscu pracy. Egzekwowanie w miejscu pracy swoich potrzeb związanych ze swoim prywatnym samochodem w sposób bezwzględny nie jest zachowaniem zasługującym na aprobatę.
(...) odpowiedział (...) ,że nie ma gdzie przestawić swojego samochodu. Powód nie parkował na miejscu (...) celowo i ze złośliwości.
Zgodnie z zeznaniami świadka (...) ,zeznaniami powoda ,a także pośrednio z zeznań (...) wynika, że w (...) były duże problemy z parkowaniem .Pracowników (...) jest około 300 natomiast miejsc do parkowania jak zeznała świadek (...) jest bardzo mało .Świadek (...) w drodze do pracy zostawia swój samochód na (...) ,a dalej jeździ środkami komunikacji miejskiej. Podczas nieobecności (...) jej miejsce parkingowe zajmują inne samochody(zeznania świadka (...) k 143 akt).
Załączona do akt notatka (...) z dnia 21 grudnia 2021r. k 66 akt i mail skierowany do naczelników wydziałów zgodnie z jego treścią przesłany do wybranych pracowników (...) k-67 akt- nie są źródłami prawa powszechnie obowiązującego ani źródłami prawa pracy ,o których mowa w art. 9 kodeksu pracy. Mail zatytułowany -Identyfikatory do parkowania z 26 stycznia 2022 też ma charakter ogólny informuje tylko o identyfikatorach dla pracowników (...) zezwalających na parkowanie samochodów prywatnych na parkingu ,a nie o miejscach specjalnie wydzielonych do parkowania dla Naczelników. W ocenie Sądu ani notatka Zarządu ,ani mail skierowany do wybranych pracowników nie mogą stanowić podstawy do nałożenia kary porządkowej na pracownika w tym kary porządkowej upomnienia .Podobnie mail z dnia 26 stycznia 2022r. nie jest źródłem prawa pracy i nie upoważnia do nałożenia na pracowników kar porządkowych i w tym zakresie kara porządkowa nałożona na powoda także wykracza poza regulację art. 108 § 1 kodeksu pracy. Zasady parkowania określane w mailach czy też notatka to nie są wewnątrzzakładowe źródła pracy takie jak Regulamin, porozumienia, statuty i w związku z tym nie były one wiążące dla pracowników (...).
Nadto należy wskazać ,że jak wykazało postępowanie sądowe generalnie pracownikom (...) nie jest znana treść uchwał Zarządu określająca zasady parkowania pracowników pod (...) i dotyczy to też wyższych urzędników. W tym zakresie nie ma żadnych regulaminów .
Na rozprawie (...) pytana o uchwałę zarządu, która reguluje zasady parkowania przy (...) zeznała, że nie obsługuje zarządu , nie wie czy uchwała zarządu była na podstawie notatki .Nie potrafiła wskazać jaka uchwała zarządu mogła regulować zasady parkowania pod (...) (zeznania świadka (...) k-142v-143 akt).
Świadek (...) nie potrafiła też określić jakie są regulacje dotyczące zasad parkowania przy (...) oraz jakie miejsca na parkingu są przypisane do jakich stanowisk służbowych .Świadek (...) nie wiedziała też kiedy i dokładnie jaka informacja została przesłana mailem do pracowników (...) w zakresie zasad parkowania przy (...) Świadek (...) także zeznała ,że dostaje kilkadziesiąt maili dziennie i jest to taka ilość maili ,że nie jest w stanie sobie przypomnieć ,kiedy był mail dotyczący zasad parkowania i co dokładnie zawierał(zeznania świadka (...) złożone na rozprawie 29 maja 2024r. transkrypcja k-161-161v ).
Niewątpliwie problem parkowania pracowników (...) przy (...) ze względu na małą ilość miejsc do parkowania i dużą liczbę pracowników jest istotny i wymaga uregulowania .Nakładanie jednak kar porządkowych na pracowników (...) nie może stanowić sposobu na rozwiązanie powyższej sytuacji .W ocenie Sądu nałożona na (...) kara porządkowa wykraczała poza zakres regulacji art. 108 § 1 k. p . z powodów określonych powyżej (analiza stanu faktycznego z uwzględnieniem procesu pracy ,podstawy do nałożenia kary porządkowej -brak wewnątrzzakładowych źródeł prawa pracy regulujących zasady parkowania pracowników (...) przy (...) ).Kara upomnienia nałożona na (...) była też niewspółmierna do okoliczności biorąc pod uwagę również niewłaściwe zachowanie (...) podczas zdarzenia w dniu 27 stycznia 2023r.
W tych okolicznościach decyzję o ukaraniu powoda karą porządkową upomnienia należy uznać za niezgodną z art. 108 § 1 k. p i niezasadną.
Z tych wszystkich względów, orzeczono jak w sentencji wyroku.
(...)
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie
Data wytworzenia informacji: