Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie

UZASADNIENIE

wyroku z 22 listopada 2019 r.

W pozwie z dnia 19 lutego 2019 r. skierowanym przeciwko (...) w (...), powód (...) wniósł o sprostowanie świadectwa pracy z dnia 31 grudnia 2018 r. poprzez:

1.  w punkcie 6 podpunkt 2 – usunięcie wymienionych dat, z których wynika korzystanie z urlopu bezpłatnego, ewentualnie o wskazanie podstawy prawnej udzielenia urlopu bezpłatnego;

2.  w punkcie 6 podpunkt 3 – uwzględnienie urlopu ojcowskiego, wykorzystanego w wymiarze 5 dni w okresie od 27 do 31 grudnia 2018 r.

W uzasadnieniu powód podniósł, że w wystawionym świadectwie pracy w sposób mylny wskazano informacje o urlopie bezpłatnym i nie uwzględniono urlopu ojcowskiego. Powód stwierdził, że w latach 2007-2009 nie brał urlopu bezpłatnego, o którym mowa w art. 174 § 1 k.p., do którego stosuje się art. 174 § 2 k.p., zatem błędnie ujęto w świadectwie pracy, że z takiego urlopu korzystał. Natomiast urlop brany w latach 2007-2009 związany był z pobieraniem nauki (podnoszeniem kwalifikacji zawodowych), co expressis verbis wynika z ze złożonych przez niego wniosków urlopowych i o czym pracodawca miał wiedzę i godził się na to. Zdaniem powoda „bezpłatny urlop naukowy” został przez pracodawcę błędnie zakwalifikowany jako urlop bezpłatny, podczas, gdy w czasie jego trwania pracownik zachowuje wszelkie prawa pracownicze, za wyjątkiem prawa do wynagrodzenia i jest wliczany do stażu pracy, co oznacza, że nie jest on uwzględniany w treści świadectwa pracy. W przypadku nie podzielenia przez sąd powyższego stanowiska, powód wniósł o wskazanie w treści świadectwa pracy podstawy prawnej uprawnienia pracowniczego w postaci „bezpłatnego urlopu naukowego”, aby kolejny pracodawca nie traktował tego jako „zwykłego” urlopu bezpłatnego. Powód wskazał także, że podane okresy urlopu bezpłatnego nie sumują się do wskazanej liczby 36 oraz nie wskazano podstawy prawnej udzielonego urlopu. Odnosząc się do kwestii nie ujęcia w treści świadectwa pracy urlopu ojcowskiego, powód podniósł, iż w dniu 19 grudnia 2018 r. złożył pracodawcy kompletny wniosek o udzielenie urlopu ojcowskiego w części, tj. w wymiarze tygodnia. Wniosek ten spełniał określone w art. 182 ³ § 2 k.p. wymagania, zatem pracodawca był zobowiązany do jego uwzględnienia. Niezależnie od tego, w ocenie powoda fakt ustania stosunku pracy z dniem 31 grudnia 2018 r. nie daje podstaw do możliwości nieuwzględnienia złożonego wniosku, bowiem pracodawca ma obowiązek uwzględnienia urlopu ojcowskiego do dnia rozwiązania umowy o pracę (pozew k. 4)

W odpowiedzi na pozew z dnia 17 marca 2019 r. (...) w (...)wniósł na wstępie o odrzucenie pozwu, ze względu na niespełnienie wymogu formalnego dla pierwszego pisma procesowego w sprawie, o którym mowa w art. 126 § 2 pkt 2 k.p.c., polegającego na braku wskazania przez powoda numeru PESEL lub nr NIP, a w przypadku nie uwzględnienia powyższego przez sąd, wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu podniesiono, że przyczyny odmowy sprostowania świadectwa pracy zostały powodowi już wcześniej przedstawione. Z akt powoda jednoznacznie wynika, że w okresie w latach 2007-2009 składał on wnioski o udzielenie urlopu bezpłatnego we wskazanych dniach i taki też został mu udzielony, a to, że urlop związany z podnoszeniem kwalifikacji cieszy się pewnymi przywilejami w sferze spraw pracowniczych, nie zmienia jednak faktu, że wciąż jest to urlop bezpłatny, który należało uwzględnić w świadectwie pracy. W kwestii urlopu ojcowskiego podniesiono, że dokumentacja nie wskazuje, aby taki urlop został mu przez pracodawcę udzielony. Ponadto i tak nie mógł on być uwzględniony z uwagi na brzmienie art. 183 ^{( 3)} § 1 ^{( 1)} k.p., który powala na wykorzystanie urlopu jedynie w określonej wysokości i jednorazowo albo nie więcej niż w dwóch częściach, podczas, gdy powód wnioskował o udzielnie mu 5 dni. Dodatkowo powód chciał skorzystać z niego w czasie kiedy był zobligowany do wykorzystania zaległego urlopu wypoczynkowego (odpowiedź na pozew k. 10-14).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

(...) był zatrudniony w (...) w (...) od dnia 1 lutego 2007 r. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy, ostatnio na stanowisku radcy prawnego. Przełożonym powoda był kierujący Wydziałem Prawnym - (...).

(aneks do umowy o pracę k. 61a, umowa k. 63 akt osobowych część B, świadectwo pracy k. 13 a/o C, zeznania świadka (...) k. 51-51v)

W latach 2007-2009 powód korzystał z urlopu bezpłatnego w łącznej liczbie 36 dni w okresach: 6-7 lutego 2007 r., 19-21 lutego 2007 r., 23 marca 2007 r., 27 kwietnia 2007 r., 10-14 września 2007 r., 19 października 2007 r., 23 listopada 2007 r., 7 grudnia 2007 r., 4 stycznia 2008 r., 18 stycznia 2008 r., 7 lutego 2008 r., 19-22 lutego 2008 r., 14 marca 2008 r., 4 kwietnia 2008 r., 9 maja 2008 r., 16 czerwca 2008 r., 23-27 czerwca 2008 r., 11-12 września 2008 r., 10 października 2008 r., 24 października 2008 r., 28 listopada 2008 r., 6 marca 2009 r., 20 marca 2009 r., 16 października 2009 r.

(wnioski o udzielenie urlopu bezpłatnego: k. 7-18, 21-23a, 27-28, 32, świadectwo pracy k. 13 akt osobowych część C)

Powód, będąc na IV roku studiów na Wydziale Prawa Uniwersytetu (...), zwrócił się do pracodawcy o wyrażenie zgody na studiowanie. Swój wniosek uzasadnił faktem nowelizacji ustawy Kodeks pracy w 2010 r. i objęciem go nowymi przepisami, dającymi mu możliwość efektywniejszego przygotowania pracy magisterskiej. Pracodawca wyraził na powyższe zgodę. W związku z powyższym od 2010 r. powód korzystał z przysługującego mu urlopu szkoleniowego. Pracodawca wyraził także zgodę na dofinansowanie do dalszego kształcenia powoda, zarówno w czasie odbywania aplikacji radcowskiej, studiów doktoranckich i studiów MBA.

(pisma: k. 35, k. 66, wnioski o udzielenie urlopu szkoleniowego: k. 36, 37, 42, 45, 80, 88, 92, 92a, zestawienie urlopów naukowych k. 93, umowy: k. 53, 90 a/o B, zeznania świadka (...) k. 51-51v)

W dniu 26 września 2018 r. pozwany złożył powodowi oświadczenie o rozwiązaniu z nim umowy o pracę z zachowaniem trzymiesięcznego wypowiedzenia, który upłynął w dniu 31 grudnia 2018 r. Wskazaną przyczyną była restrukturyzacja Biura (...), wynikająca z Zarządzenia nr 14/2018 przewodniczącego (...) z dnia 24 września 2018 r., wprowadzającego z dniem 1 października 2018 r. zmiany w Regulaminie Organizacyjnym firmy. Powyższe zmiany skutkowały likwidacją m.in. Wydziału Prawnego, w tym stanowiska piastowanego przez powoda. W oświadczeniu zobowiązano powoda do wykorzystania urlopu wypoczynkowego w okresie 10 października 2018 r. do 31 grudnia 2018 r.

(oświadczenie k. 3 a/o C, zeznania świadka (...) k. 51-51v)

W związku z urodzeniem córki, powód skierował do pracodawcy prośbę o udzielenie mu od dnia 27 grudnia 2018 r. urlopu ojcowskiego w części, tj. 1 tygodnia. W odpowiedzi pracodawca – powołując się na treść art. 182 ³ § 1 pkt 1 k.p. – odmówił udzielenia mu urlopu ojcowskiego.

(wniosek k. 98, pismo k. 99 a/o B, zeznania świadka (...) k. 51-51v)

W dniu 10 stycznia 2019 r. powód otrzymał wystawione w dniu 31 grudnia 2018 r. świadectwo pracy, w którego treści w punkcie 6 podpunkcie 2 widniała informacja o korzystaniu przez niego z urlopu wypoczynkowego w dniach: 6-7 lutego 2007 r., 19-21 lutego 2007 r., 23 marca 2007 r., 27 kwietnia 2007 r., 10-14 września 2007 r., 19 października 2007 r., 23 listopada 2007 r., 7 grudnia 2007 r., 4 stycznia 2008 r. , 7 lutego 2008 r., 19-22 lutego 2008 r., 14 marca 2008 r., 4 kwietnia 2008 r., 9 maja 2008 r., 23-27 czerwca 2008 r., 11-12 września 2008 r., 10 października 2008 r., 24 października 2008 r., 28 listopada 2008 r., 6 marca 2008 r., 20 marca 2008 r., 16 października 2008 r., tj. w łącznej liczbie 36 dni. W punkcie 6 podpunkt 3 pracodawca umieścił informację, że powód nie korzystał z urlopu ojcowskiego.

(świadectwo pracy k. 13 akt osobowych część C)

Powód zakwestionował treść ww. świadectwa pracy i w dniu 14 stycznia 2019 r. zwrócił się do pracodawcy z wnioskiem o jego sprostowanie. Przede wszystkim zaprzeczył, że w latach 2007-2009 korzystał z urlopu bezpłatnego, o którym mowa w art. 174 § 1 k.p., do którego stosuje się art. 174 § 2 k.p., zatem błędnie ujęto w świadectwie pracy, że z takiego urlopu korzystał. Wyjaśnił, że urlop w latach 2007-2009 związany był z pobieraniem nauki (podnoszeniem kwalifikacji zawodowych), o czym pracodawca miał wiedzę i godził się na to. Zdaniem powoda „bezpłatny urlop naukowy” został przez pracodawcę błędnie zakwalifikowany jako urlop bezpłatny, błędnie została także podana łączna liczba tych dni. Nie zgodził się także z zapisem dotyczącym urlopu ojcowskiego, podnosząc, że spełnił wszelkie wymogi jego uzyskania, natomiast pracodawca był zobowiązany mu go udzielić. Zaznaczył przy tym, że fakt ustania stosunku pracy w dniu 31 grudnia 2018 r. nie daje podstaw do możliwości nieuwzględnienia złożonego wniosku.

(wniosek k. 15 a/o B)

Pracodawca odmówił sprostowania świadectwa pracy, wyjaśniając, że z akt osobowych powoda jednoznacznie wynika, że we wskazanym składał on wnioski o udzielenie urlopu bezpłatnego. Natomiast nie było możliwości udzielenia mu urlopu ojcowskiego z uwagi na jednoznaczne brzmienie art. 182 ³ § 1 ¹ k.p., na mocy którego urlop ojcowski może być wykorzystany jednorazowo albo nie więcej niż w 2 częściach, z których żadna nie może być krótsza niż tydzień, a powoda wniosek dotyczył 3 dni. Pracownik został poinformowany o przysługującym mu prawie wystąpienia do właściwego sadu pracy z żądaniem sprostowania świadectwa pracy.

(pismo k. 16 a/o B)

Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił w oparciu o dokumenty zgromadzone w aktach sprawy i dołączone do nich akta osobowe powoda, których wiarygodność nie była kwestionowana przez strony oraz o zeznania świadka (...) (k. 51-51v), które sąd uznał za wiarygodne.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje.

W ocenie sądu roszczenie o sprostowanie świadectwa pracy zgodnie, z żądaniem powoda nie zasługuje na uwzględnienie.

Obowiązek niezwłocznego wydania pracownikowi świadectwo pracy w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy spoczywa bezsprzecznie na pracodawcy (art. 97 § 1 k.p.).

Zakres informacji wskazanych do uwzględnienia w świadectwie pracy zawiera przepis art. 97 § 2 k.p. i obejmuje informacje dotyczące okresu i rodzaju wykonywanej pracy, zajmowanych stanowisk, trybu rozwiązania albo okoliczności wygaśnięcia stosunku pracy, a także inne informacje niezbędne do ustalenia uprawnień pracowniczych i uprawnień z ubezpieczenia społecznego. Ponadto w świadectwie pracy zamieszcza się wzmiankę o zajęciu wynagrodzenia za pracę w myśl przepisów o postępowaniu egzekucyjnym. Na żądanie pracownika w świadectwie pracy należy podać także informację o wysokości i składnikach wynagrodzenia oraz o uzyskanych kwalifikacjach.

Dopełnieniem powoływanego przepisu jest wydane w drodze delegacji ustawowej z art. 97 § 4 k.p. rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. „w sprawie świadectwa pracy” (Dz.U. 2016 r., poz. 2292), które zawiera szczegółowe instrukcje co do treści wzorcowego świadectwa pracy i sposobów dochodzenia jego zgodności ze stanem rzeczywistym.

Regulacja art. 97 § 2 ¹ k.p. daje pracownikowi ochronę praw w tym zakresie, umożliwiając mu wystąpienie w ciągu 14 dni od otrzymania świadectwa pracy z wnioskiem o sprostowanie jego treści, a następnie w ciągu 14 dni od otrzymania zawiadomienia pracodawcy o odmowie sprostowania daje możliwość wystąpienia do sądu ze stosownym żądaniem.

W świetle powyższej regulacji wskazać należy, że dochodzenie sprostowania świadectwa pracy na drodze sądowej jest dopuszczalne jedynie po wyczerpaniu przez pracownika wskazanego wyżej trybu reklamacyjnego.

W niniejszej sprawie należało uznać, że powód wyczerpał powyższy tryb i zgłosił wpierw wniosek o sprostowanie świadectwa pracy do pracodawcy, a następnie – wobec odmowy uwzględnienia wniosku – wystąpił z roszczeniem do sądu pracy.

W stanie faktycznym niniejszej sprawy, w dniu 31 grudnia 2018 r. zostało wydane świadectwo pracy, w którym w pkt 6 ppkt 2 pozwany pracodawca zamieścił informację o ilości i datach udzielonego powodowi urlopu bezpłatnego, zaś w ppkt 3 – o niekorzystaniu przez powoda z urlopu ojcowskiego. Powód zakwestionował oba wpisy, podnosząc, że wykorzystany przez niego urlop bezpłatny jako urlop, z którego korzystał w związku z kształceniem jest urlopem bezpłatnym odmiennego rodzaju od „zwykłego” urlopu bezpłatnego i jako taki nie musi być odzwierciedlony w treści świadectwa pracy, a drugi wpis dotyczący urlopu ojcowskiego nie odzwierciedla rzeczywistego stanu rzeczy, bo powód z takiego urlopu korzystał.

Odnosząc się do ustalonego stanu faktycznego w zakresie wykorzystywania przez powoda urlopu bezpłatnego, w związku z jego kształceniem, wskazać należy, iż w obowiązującym wówczas stanie prawnym (rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej oraz Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 12 października 1993 r. „w sprawie zasad i warunków podnoszenia kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego dorosłych”, uchylonym w dniu 10 kwietnia 2010 r.), pracownikowi, który podejmuje naukę w szkole na podstawie skierowania zakładu pracy, przysługują urlop szkoleniowy i zwolnienia z części dnia pracy w wymiarach określonych w § 7, płatne według zasad obowiązujących przy obliczaniu wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy (§ 4). Zaś pracownikowi podejmującemu naukę w szkole bez skierowania zakładu pracy może być udzielony bezpłatny urlop i zwolnienie z części dnia pracy bez zachowania prawa do wynagrodzenia w wymiarze ustalonym na zasadzie porozumienia pomiędzy zakładem pracy i pracownikiem (§ 5 ust. 1). (…) Okres bezpłatnego urlopu, o którym mowa w ust. 1, wlicza się do okresu zatrudnienia w zakładzie pracy w zakresie wszelkich uprawnień wynikających z Kodeksu pracy (§ 5 ust. 2).

Z dokonanych przez sąd ustaleń wynikało, że powód w okresie zatrudnienia u pozwanego kontynuował swoją edukację, czego pracodawca nie negował, jedynie nie miało to miejsca w oparciu o skierowanie go na kształcenie, ani też w ramach wzajemnych ustaleń, które dawałyby podstawę do udzielenia mu urlopu szkoleniowego. Niemniej jednak istniała możliwość skorzystania za akceptacją pracodawcy z urlopu bezpłatnego, o taki też powód wnosił, o czym świadczy treść licznych wniosków urlopowych w jego aktach osobowych. Zatem uznać należy, że udzielany powodowi urlop miał charakter „zwykłego” urlopu bezpłatnego i jaki taki zasadnie był uwzględniony w wystawionym przez pracodawcę świadectwie pracy. Ponadto analiza dokumentacji związanej z kontynuacja przez powoda nauki jednoznacznie wskazuje, że w okresie późniejszym, po zmianach regulacji w tym zakresie, pracodawca udzielał mu urlopu szkoleniowego i finansował jego naukę, m.in. na podstawie zawieranych umów, zatem wyraźnie ze stanu faktycznego sprawy wyodrębniają się okresy urlopowe powoda o charakterze „zwykłego” bezpłatnego i urlopy szkoleniowe.

Przechodząc do kwestii urlopu ojcowskiego, nie sposób nie zgodzić się ze stanowiskiem pozwanego, uznającym, że każdy rodzaj urlopu, w tym ojcowski, o którym mowa w art. 182 ³ § 1 ¹ k.p. jest udzielany przez pracodawcę, a nie przez samego pracownika, co wynika jednoznacznie z § 2 tego artykułu. Z analizy materiału dowodowego wynika, że powód taki wniosek do pracodawcy skierował w dniu 18 grudnia 2018 r., wskazując przy tym, że prośba dotyczy udzielenia mu urlopu w części, ale z uwagi na termin rozwiązania umowy o pracę, nie mógł on wykorzystać tergo urlopu w najmniejszej, przewidzianej przez ustawę części.

Odnosząc powyższe do stanu faktycznego sprawy, pracodawca słusznie zauważył, że obowiązujące regulacje prawne pozwalają na wykorzystanie przedmiotowego urlopu jednorazowo albo nie więcej niż w 2 częściach, z których żadna nie może być krótsza niż tydzień, co zasadnie skutkowało odmową udzielenia urlopu w takim wymiarze i dodatkowo nie pozwalało na umieszczenie przez pracodawcę informacji o udzielenia takiego urlopu, skoro jego udzielenie nie miało miejsca.

Podsumowując dokonane rozważania pod kątem obowiązujących regulacji prawnych, podkreślić należy, że w świetle poczynionych przez sąd ustaleń, treść kwestionowanego świadectwa pracy odzwierciedla rzeczywisty stan rzeczy i jako takie nie podlega sprostowaniu, co z tego powodu skutkuje oddaleniem powództwa (pkt I wyroku).

O kosztach zastępstwa procesowego w pkt II sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. stosownie do ostatecznego wyniku procesu i przyznał pełnomocnikowi pozwanego wynagrodzenie w wysokości 120 złotych - na podstawie § 9 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015 r., poz. 1804 z późn. zm.).

(...)