Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie

UZASADNIENIE

Przedmiot i przebieg postępowania

1.  Pozwem z dnia 13 grudnia 2023 roku skierowanym przeciwko pozwanemu A. J. (1) vel J., oznaczonym nr PESEL (...)…, powód (...) wniósł o nakazanie pozwanemu opuszczenie i opróżnienie lokalu mieszkalnego nr (...), znajdującego się w budynku położonym przy (...) w W. i wydanie go stronie powodowej bez osób i rzeczy, a także o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda obowiązku zwrotu kosztów procesu wraz z kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Powód wskazał, że pozwany jako najemca lokalu nie wnosił opłat za jego korzystanie, wobec czego umowa najmu została mu wypowiedziana. Pozwany mimo wezwania, lokalu nie zwrócił. (pozew k. 3-4)

2.  Zarządzeniem z dnia 8 lutego 2024 r. Przewodniczący nakazał poinformować pełnomocnika powoda, że korespondencja kierowana do pozwanego na adres wskazany w pozwie wróciła awizowana z adnotacją „Nie podjęto w terminie” oraz zobowiązać go do doręczenia przesyłki z odpisem pozwu pozwanemu za pośrednictwem komornika. Ponadto zarządził poinformowanie pełnomocnika powoda, że w terminie dwóch miesięcy od dnia doręczenia zobowiązania powinien złożyć do akt potwierdzenie doręczenia pisma pozwanemu za pośrednictwem komornika albo zwrócić pismo i przedstawić dowód na piśmie, że pozwany przebywa pod adresem wskazanym w pozwie pod rygorem zawieszenia postępowania. (zarządzenie, k. 25)

3.  Z uwagi na brak odpowiedzi ze strony powodowej Sąd postanowieniem z dnia 13 maja 2024 r. zawiesił postępowania na podstawie art. 177 § 1 pkt 6 k.p.c. (postanowienie, k. 29)

4.  Pismem z dnia 11 czerwca 2024 r. powód przedstawił pismo komornika, który ustalił, że w lokalu nr (...) przy(...) zamieszkuje kobieta posługująca się wschodnim akcentem, która miała wynajmować wraz z mężem ten lokal od adresata. Ponadto z komornikiem skontaktowała się kobieta podająca się za córkę A. J. (1) vel J., M. J. (1), która poinformowała, że ojciec jej nie życie (zmarł 7 lat temu), a mieszkanie jest zapisane na jej brata. Po skierowaniu zapytania do ZUS komornik ustalił niezgodność numeru PESEL wskazanego we wniosku z imieniem adresata. Powód dokonał sprostowania imienia i nazwiska pozwanego w treści swojego pozwu oraz wnosił o podjęcie postępowania wobec P. J. vel J.. (pismo powoda, k. 32, postanowienie komornika, k. 33-v, pismo ZUS, k. 34)

5.  Postanowieniem z dnia 13 czerwca 2024 r. Sąd podjął postępowanie w sprawie przeciwko pozwanemu P. J. vel J.. Zarządzono wysłać odpis postanowienia, odpis pozwu wraz z załącznikami pozwanemu na jego właściwe dane na adres lokalu. Korespondencja została zwrócona do Sądu po podwójnej awizacji z adnotacją „Nie podjęto w terminie. (postanowienie, k. 36, koperty, k. 46, 47)

6.  W dniu 17 lipca 2024 r. do akt wpłynęło pismo stanowiące pełnomocnictwo procesowe ogólne, które pozwany P. J. vel J. udzielał radcy prawnemu B. K.. Przewodniczący zarządził doręczenie odpisu pozwu wraz z załącznikami pełnomocnikowi pozwanego. (pełnomocnictwo, k. 44, zarządzenie, k. 49)

7.  W piśmie z dnia 30 sierpnia 2024 r., uzupełnionym w dniu 8 października 2024 r. powód wniósł o rozszerzenie powództwa o osobę O. V., która bez zgody powoda miała zamieszkiwać w spornym lokalu. (pismo powoda, k. 56, 64)

8.  Postanowieniem z dnia 14 października 2024 r. Sąd wezwał do udziału w sprawie O. V. w charakterze pozwanej. Zarządzono doręczenie odpisu postanowienia, odpisu pozwu raz z załącznikami oraz dalszymi pismami pozwanej na adres wskazany w pozwie. Korespondencja została zwrócona do Sądu po podwójnej awizacji z adnotacją „Nie podjęto w terminie”. Wobec tego, że pobyt O. V. w mieszkaniu był potwierdzony pismem Policji (k. 57) i uprawdopodobniony postanowieniem komornika (k. 33), przewodniczący uznał kierowaną do niej korespondencję za doręczoną na podstawie art. 139 § 1 w zw. z art. 139 ¹ § 1 ¹ k.p.c. (postanowienie, k. 66, koperta, k. 100)

9.  Pismem z dnia 21 października 2024 r. pełnomocnik pozwanego złożył odpowiedź na pozew wnosząc o przywrócenie terminu do jej wniesienia, a co do meritum wnosząc o oddalenie powództwa a także o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego obowiązku zwrotu kosztów procesu wraz z kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Podnosił, że miasto skierowało do najemcy pisemne ostateczne wezwanie do zapłaty, które nigdy nie zostało skutecznie doręczone pozwanemu wobec podjęcia jej przez osobę do tego nieuprawnioną, panią C. A. (nazwisko nieczytelne). Tym samym nie doszło do realizacji przesłanki wynikającej z art. 11 ust. 2 pkt 2 ustawy o ochronie praw lokatorów, co implikowało prawną nieskuteczność wypowiedzenia umowy najmu z dnia 22 maja 2023 r. (odpowiedź na pozew, k. 81-83). Postanowieniem z dnia 21 listopada 2024 r. Sąd przywrócił pozwanemu termin na wniesienie odpowiedzi na pozew. Pismo zawierające odpis tego postanowienia kierowane do pozwanej zostało zwrócone do Sądu po podwójnej awizacji z adnotacją „Nie podjęto w terminie”. (postanowienie, k. 89, koperta, k. 107).

10.  Na rozprawie w dniu 10 marca 2025 r. pełnomocnik pozwanego podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie oraz oświadczył, że z jego informacji wynika, że pozwany zamieszkuje w przedmiotowym lokalu oraz zamieszkiwał w nim przez cały okres trwania umowy najmu (protokół z rozprawy, k. 118). Na rozprawie mimo obowiązku stawiennictwa nie stawił się żaden z pozwanych. Wezwania zostały zwrócone do Sądu po podwójnej awizacji z adnotacją „Nie podjęto w terminie”. Sąd uznał je za doręczone na podstawie art. 139 k.p.c. (koperty, k. 116, 117, protokół z rozprawy, k. 118).

Ustalenia faktyczne

11.  A. J. (2) i A. J. (3) zawarli w dniu 21 września 1962 r. z Administracją (...) w W. umowę najmu lokalu mieszkalnego nr (...) położonego przy ul. (...) (obecnie:(...)) w W., składającego się z 1 pokoju, kuchni, przedpokoju, klozetu, łazienki o łącznej powierzchni użytkowej 27 m ^{( 2)}, mieszkalnej 20 m ^{( 2)} wyposażonego w instalację wodociągowo – kanalizacyjną, elektryczność, gaz, centralne ogrzewanie wraz z wyposażeniem. Umowa została sporządzona na czas oznaczony (§ 19).

( umowa najmu, k. 7-8v)

12.  Aneksem do umowy zawartym w dniu 28 lipca 2000 r. strony zgodnie oświadczyły, że z dniem 24 marca 2000 r. P. J. vel J. wszedł w prawa i obowiązki dotychczasowego najemcy lokalu nr (...) przy Al. (...), A. J. (4) vel J. stosownie do treści art. 8 ustawy z dnia 2 lipca 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych.

(aneks, k. 10, pismo Urzędu D. Ś. z 8.06.2000 r., k. 9)

13.  Dnia 2 października 2019 r. M. J. (2) złożyła do miasta pismo z oświadczeniem, w którym wskazała, że w lokalu nr (...) w budynku przy Al. (...) zamieszkują następujące osoby: „P. J. vel J. – najemca – brat za granicą oświadczenie składane przez siostrę” oraz „M. J. (2) – nie zamieszkuje lokalu”.

(oświadczenie, k. 15)

14.  Pismem z dnia 10 marca 2023 r. ZGN w D. Ś. (...) (...) wezwał P. J. vel J. do spłaty zaległości powstałej w spłatach za lokal przy (...) wg stanu na dzień 28 lutego 2023 r. na kwotę 2 376,45 zł w terminie jednego miesiąca od daty otrzymania tego wezwania. Miasto informowało, że w przypadku braku spłaty zadłużenia ww. terminie umowa najmu zostanie wypowiedziana. Wezwanie zostało odebrane na poczcie w dniu 20 marca 2023 r. przez C. A. (nazwisko nieczytelne), działającej za zgodą aktualnie dysponującego lokalem, która jednocześnie oświadczyła, że zamieszkuje razem z adresatem.

(ostateczne wezwanie do zapłaty, k. 11, potwierdzenie odbioru, k. 12-v, 86, śledzenie przesyłek- Tracking dot. odbioru, k. 84-85)

15.  W dniu 22 marca 2023 r. ZGN w D. Ś. (...) skierował do P. J. vel J. pismo zawierające oświadczenie o wypowiedzeniu umowy najmu lokalu mieszkalnego nr (...) przy Al. (...) w W., na miesiąc naprzód, na koniec miesiąca kalendarzowego z uwagi na zwłokę z zapłatą czynszu i innych opłat za używanie lokalu, przekraczające trzy pełne okresy płatności (na dzień 30.04.2022 r. na kwotę 3 804 zł) oraz o przekazanie lokalu do dyspozycji miasta w dniu, w którym wypowiedzenie umowy najmu stanie się skuteczne. Pismo zawierające wypowiedzenie kierowane do pozwanego na adres lokalu zostało zwrócone do nadawcy po podwójnej awizacji z adnotacją „Nie podjęto w terminie”.

(wypowiedzenie umowy najmu lokalu, k. 13, kopia koperty, k. 14, potwierdzenie odbioru, k. 14v)

16.  Pismem z dnia 6 kwietnia 2024 r. Komenda Rejonowa Policji Warszawa I Wydział Prewencji poinformowała ZGN w D. Ś. (...) (...) nr (...), że w lokalu przy Al. (...) zastano Panią O. V., obywatelkę Ukrainy, która oświadczyła, że wynajmuje ww. mieszkanie od M. J. (3) od około 2 lat.

(pismo Policji z 6.04.2024 r., k. 57)

17.  P. J. vel J. oraz O. V. nie korzystali nigdy z pomocy społecznej. Nie byli również zarejestrowani jako osoby bezrobotne czy niepełnosprawne. P. J. vel J. nie otrzymywał także świadczeń z ZUS.

( pismo z CPS, k. 93, pismo z UP, k. 93a, pismo z MZON, k. 96, pismo z ZUS, k. 98)

Ocena dowodów

18.  Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zgromadzone w aktach sprawy i wskazane wyżej dokumenty, których autentyczność i wiarygodność, w świetle wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowego, nie nasuwała żadnych wątpliwości Sądu.

19.  Wymaga zwrócenia uwagi, że zgodnie z art. 3 k.p.c. strony i uczestnicy postępowania obowiązani są dokonywać czynności procesowych zgodnie z dobrymi obyczajami, dawać wyjaśnienia co do okoliczności sprawy zgodnie z prawdą i bez zatajania czegokolwiek oraz przedstawiać dowody. Zgodnie z art. 210 § 2 k.p.c. każda ze stron jest obowiązana do złożenia oświadczenia co do twierdzeń strony przeciwnej dotyczących faktów. Strona jest przy tym obowiązana wyszczególnić fakty, którym zaprzecza.

20.  Pozwany w toku sprawy był oszczędny w przedstawianiu swojego stanowiska oraz wypowiadaniu się co do twierdzeń powoda. W odpowiedzi na pozew nie wypowiedział się co do wszystkich załączonych do pozwu dowodów, a przede wszystkim tego, że wedle oświadczenia M. J. (2) (k. 15) ani ona, ani pozwany w lokalu nie zamieszkują. Tymczasem to oświadczenie, razem z załączonym przez powoda pismem Policji (k. 57) oraz treścią postanowienia komornika próbującego dokonać doręczenia A. J. (1), przekonują Sąd do tego, że pozwany osobiście nie zamieszkuje w lokalu przy Al. (...), lecz oddaje go w najem bądź oddał go do dyspozycji M. J. (2), która go wynajmuje osobom trzecim (aktualnie – O. V.).

21.  Sąd wyciągnął też negatywne konsekwencje wynikające z braku aktywności dowodowej pozwanego. Choć do reprezentowania go w sprawie ustanowił profesjonalnego pełnomocnika (pozwany kierowanej do niego korespondencji na adres lokalu nie odebrał jednak przez całe postępowanie), to sam pozwany nie podjął żadnej inicjatywy dowodowej w sprawie, która uzasadniałaby stanowisko przedstawione w odpowiedzi na pozew. Przede wszystkim nie zgłosił żadnego dowodu na fakt tego, że nigdy C. A. w lokalu tym nie zamieszkała, choćby dowodu z przesłuchania siebie w charakterze strony co pozostawało przecież w jego interesie. Z niewyjaśnionych przyczyn pozwany (pomimo wezwania) nie stawił się nawet na rozprawie, aby wyjaśnić te okoliczności.

22.  Fakt istnienia zadłużenia względem Miasta w czasie, gdy wysłane było wezwanie do zapłaty i oświadczenie o wypowiedzeniu, nie był przez pozwanego zakwestionowany, w związku z czym Sąd uznał go za przyznany (art. 230 k.p.c.).

23.  Sąd nie dał też wiary twierdzeniom, że wezwanie do zapłaty odebrała osoba całkowicie przypadkowa na skutek pomyłki poczty. Jak zostanie dalej wyjaśnione, przepisy ustawy – Prawo pocztowe zezwalały na wydanie przesyłki poleconej osobie wspólnie zamieszkującej z adresatem, a skoro pani C. A. złożyła takie oświadczenie o zamieszkiwaniu, to najwidoczniej działała za zgodą osoby, od której wynajmowała (podnajmowała) lokal mieszkalny – powoda lub M. J. (2). Sąd uznaje za dalece mniej prawdopodobne, aby odbiór takiego oświadczenia nastąpił całkowicie omyłkowo i był błędem albo nadużyciem ze strony pracownika Poczty.

Ocena prawna

24.  Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Żądanie wydania lokalu

25.  Zgodnie z art. 222 § 1 k.c. właściciel może żądać od osoby, która faktycznie włada jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą. W myśl natomiast art. 675 §§ 1 i 2 k.p.c. po zakończeniu najmu najemca obowiązany jest zwrócić rzecz w stanie niepogorszonym; jednakże nie ponosi odpowiedzialności za zużycie rzeczy będące następstwem prawidłowego używania. Jeżeli najemca oddał innej osobie rzecz do bezpłatnego używania lub w podnajem, obowiązek powyższy ciąży także na tej osobie.

26.  Powód miał prawo domagać się od pozwanych wydania lokalu – przede wszystkim z uwagi na art. 675 §§ 1 i 2 k.c. Pozwany był najemcą mieszkania, ale umowa najmu została mu wypowiedziana zgodnie z wymaganiami ustawy o ochronie praw lokatorów. Z tego względu ma obowiązek opuścić i opróżnić lokal oraz wydać go powodowi niezależnie od tego, czy aktualnie zajmuje go w jakiś sposób (sobą lub swoimi rzeczami), czy też tylko nim dysponuje i oddaje do dalszego korzystania lub decydowania o oddaniu do dalszego korzystania innej osobie. Z kolei obowiązek O. V. wydania lokalu wynika zarówno z art. 675 § 2, jak i 222 § 1 k.c.

27.  Zarzuty wniesione przez pełnomocnika pozwanego ograniczały się do braku skuteczności doręczenia pozwanemu przesyłki z wezwaniem do zapłaty, w wyniku czego miał on nie mieć możliwości zapoznania się z treścią takiego wezwania. Takie wezwanie z wyznaczeniem dodatkowego, miesięcznego terminu jest zgodnie z art. 11 ust. 2 pkt 2 ustawy o ochronie praw lokatorów warunkiem koniecznym do późniejszego wypowiedzenia umowy najmu. Niedoręczenie takiego wezwania byłoby równoznaczne z prawną nieskutecznością oświadczenia o wypowiedzeniu umowy najmu.

28.  W ocenie Sądu zarzut ten nie znajdował uzasadnienia. Po pierwsze należy bowiem zauważyć, że możliwość zapoznania się odbiorcy z treścią oświadczenia należy oceniać także z uwzględnieniem obowiązku zachowania pewnej lojalności kontraktowej pomiędzy nadawcą i odbiorcą, jeśli są związani umową – w tym przypadku umową najmu, która miała łączyć powoda z pozwanym od 24 marca 2000 r. W tej sprawie powód wysłał pozwanemu wezwanie do zapłaty na jedyny przez niego podany adres. Adres, pod którem znajduje się lokal mieszkalny i który powinien być przez pozwanego przeznaczany właśnie na cele mieszkalne. Skoro pozwany nie podał powodowi żadnego innego adresu do doręczeń (z akt sprawy nie wynika, aby taka okoliczność miała miejsce, zresztą w toku sprawy sądowej pozwany również nie podejmował korespondencji nie wskazując innego aktualnego adresu do doręczeń) to jego obciążało zapewnienie, że będzie można się z nim skontaktować pod adresem tego lokalu. W tej sprawie nieuzasadnione byłoby zatem wyciąganie negatywnych konsekwencji wobec powoda z tej przyczyny, że pozwany nie poinformował go o swoim adresie do doręczeń.

29.  Po drugie, co równie istotne, wydanie przesyłki z wezwaniem do zapłaty pani C. A. nie było ze strony Poczty Polskiej nieprawidłowe, gdyż na zwrotnym poświadczeniu odbioru podpisała się pod oświadczeniem naniesionym w postaci pieczątki, że zamieszkuje razem z adresatem, a to uprawniało pocztę do wydania korespondencji na podstawie art. 37 ust. 2 pkt 3 lit. b) ustawy – Prawo pocztowe. Zgodnie z tym przepisem przesyłka pocztowa, jeżeli nie jest nadana na poste restante, może być także wydana ze skutkiem doręczenia osobie pełnoletniej zamieszkałej razem z adresatem, jeżeli adresat nie złożył w placówce pocztowej zastrzeżenia w zakresie doręczenia przesyłki rejestrowanej lub przekazu pocztowego w placówce pocztowej, po złożeniu na piśmie oświadczenia o zamieszkiwaniu razem z adresatem. Przesyłki z wezwaniem do zapłaty i oświadczeniem o wypowiedzeniu wysyłane przez Miasto(...) nie były przesyłkami sądowymi, więc nie miał do nich zastosowania § 8 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 6 maja 2020 r. w sprawie szczegółowego trybu i sposobu doręczania pism sądowych w postępowaniu cywilnym (w świetle którego doręczenie przesyłki sądowej osobie, która podaje się za dorosłego domownika adresata, nie jest dopuszczalne).

30.  Okoliczność ta jest istotna dla sprawy, istnieją bowiem uzasadnione podstawy do tego, aby uznać, że pozwany faktycznie w lokalu tym nie zamieszkuje i to już od dłuższego czasu. Skoro zatem od co najmniej 2019 r. pozwany w lokalu tym na stałe nie przebywał, a przynajmniej z dowodów dołączonych do w sprawie nie wynika inaczej, oraz nie opłacał należności z tytułu umowy najmu, to należało uznać, że faktycznie istniały podstawy do wypowiedzenia mu umowy najmu przez powoda.

31.  Z dowodów załączonych do sprawy wynika, że w lokalu zamieszkują inne, nieuprawnione do tego osoby, o czym świadczy chociażby treść pisma Policji z 6 kwietnia 2024 r. (k. 57) czy komornika z 7 maja 2024 r.. W lokalu tym zamieszkuje Pani O. V., która ma wynajmować ten lokal już od 2 lat i to od M. J. (3) a nie od pozwanego. O. V. nie ma natomiast żadnego tytułu prawnego do mieszkania skutecznego względem właściciela – Miasta (...)

32.  Zatem przychylając się do stanowiska powoda Sąd nakazał obu pozwanym opuszczenie i opróżnienie lokalu mieszkalnego nr (...) przy (...) w W. oraz wydanie go miastu.

Orzeczenie o prawie do najmu socjalnego lokalu

33.  Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o ochronie praw lokatorów, w wyroku nakazującym opróżnienie lokalu sąd orzeka o uprawnieniu do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu albo braku takiego uprawnienia wobec osób, których nakaz dotyczy. Obowiązek zapewnienia najmu socjalnego lokalu ciąży na gminie właściwej ze względu na miejsce położenia lokalu podlegającego opróżnieniu. W myśl ust. 3 tego przepisu Sąd, badając z urzędu, czy zachodzą przesłanki zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu, orzeka o uprawnieniu osób, o których mowa w ust. 1, biorąc pod uwagę dotychczasowy sposób korzystania przez nie z lokalu oraz ich szczególną sytuację materialną i rodzinną.

34.  Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o lokatorze, należy przez to rozumieć najemcę lokalu lub osobę używającą lokal na podstawie innego tytułu prawnego niż prawo własności.

35.  Z materiału dowodowego w sprawie nie wynikła żadna okoliczność, która uzasadniałaby przyznanie prawa do zawarcia najmu socjalnego lokalu któremukolwiek z pozwanych. Z informacji uzyskanych z ZUS, MZON-u czy CPS-u nie wynika, aby pozwani byli osobami korzystającymi z pomocy społecznej, niepełnosprawnymi czy bezrobotnymi. Pozwani nie stawiając się na rozprawie nie skorzystali z prawa do przedstawienia swojej sytuacji finansowej, materialnej czy rodzinnej.

36.  Dlatego Sąd doszedł do przekonania, że pozwani mogą zaspokoić swoje potrzeby mieszkaniowe we własnym zakresie i nie ma podstaw do przyznania im prawa do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu z miastem.

Koszty postępowania

37.  Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania oparto na art. 98 § 1 k.p.c. Zgodnie z tym przepisem strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Skoro pozwani byli w sprawie stroną przegrywającą, to Sąd zasądził od nich solidarnie na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu w kwocie 680 zł, na które składa się zwrot opłaty od pozwu (200 zł) oraz koszty zastępstwa procesowego (wynagrodzenie pełnomocnika) w sprawie o wydanie lokalu (480 zł) – na podstawie § 7 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

38.  Zgodnie z art. 98 § 1 ¹ k.p.c. koszty zastępstwa procesowego zostały powiększone o odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

39.  Sąd nie uwzględnił w kwocie zasądzonych kosztów kwotę 116,58 zł poniesionych przez powoda z tytułu doręczenia komorniczego z uwagi na to, że wskazano w nich błędne imię pozwanego (A. zamiast P.) – w ślad za błędem który pojawił się w treści pozwu. Z tego względu kosztów podjęcia próby doręczenia pozwanemu pod niewłaściwymi personaliami nie można uznać za celowe do dochodzenia roszczenia i obciążyć nimi pozwanego.

Zarządzenia:

1.  (...)

2.  (...)