VI C 1640/24 - zarządzenie, uzasadnienie Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie z 2025-03-04
sygn. akt VI C 1640/24 upr
UZASADNIENIE
wyroku z dnia 04 marca 2025 r.
I. Stanowiska stron
1. Powód (...) Bank spółka akcyjna z siedzibą w W., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, wniósł o zasądzenie od pozwanej P. C. kwot:
a) 9 026,65 zł z tytułu należności głównej wraz dalszymi odsetkami umownymi za opóźnienie w zmiennej wysokości odpowiadającej wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie na podstawie art. 481 § 2 1 k.c., która na dzień wniesienia pozwu wynosi 22,50%, od dnia 29 lutego 2024 r. do dnia zapłaty;
b) 668,58 zł z tytułu odsetek umownych, naliczonej od należności głównej od dnia 01 października 2022 r. do dnia 11 maja 2023 r.;
c) 1 688,20 zł z tytułu odsetek za opóźnienie w płatności (odsetki przeterminowane) naliczone od należności głównej za okres od dnia 02 listopada 2022 r. do dnia 28 lutego 2024 r. według zmiennej stopy procentowej odpowiadającej wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie na podstawie art. 481 § 2 1;
oraz o zasądzenie od strony pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz zwrotu 17,00 zł tytułem uiszczonej opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.
2. W uzasadnieniu wskazał, że w dniu 21 kwietnia 2022 r. pozwana zawarła umowę pożyczki gotówkowej nr (...) bezpośrednio z bankiem na odległość, a powód udzielił jej pożyczki w kwocie 11 826,86 zł. Pozwana, aby otrzymać pożyczkę musiała zalogować się do aplikacji M. korzystając z indywidualnego loginu i hasła, kolejno potwierdziła w aplikacji fakt zapoznania się z warunkami oferty, wyboru oferty, a następnie złożenie oświadczenia woli dotyczącego zawarcia umowy, co wyczerpało warunki przewidziane art 60-61 k.c. Następnie pozwana otrzymała wiadomość SMS na podany przez nią nr telefonu zawierający niepowtarzalne i jednorazowe hasło, które wprowadziła do aplikacji M. – co spowodowało uwiarygodnienie strony umowy oraz zakończenia operacji zawierania umowy. Pozwana nie dokonywała regularnych spłat, co skutkowało powstaniem zadłużenia przeterminowanego. Powód wezwał pozwaną do spłaty, ale pozwana nie skorzystała ani z dodatkowej możliwości spłaty ani nie restrukturyzowała zadłużenia. Powód wypowiedział zatem umowę pożyczki pozwanej pismem z dnia 19 marca 2023 r. – pozwana jednak nie spłaciła swojego zobowiązania (pozew, k. 3-6v).
3. Pozwana P. C., w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie na swoją rzecz kosztów procesu od powoda. Pozwana podniosła m. in. że § 8 ust. 2 umowy zawiera klauzule abuzywną, postanowienia umowy zostały sformułowane tak, że naruszają jego interesy i są niedozwolonymi postanowieniami umownymi w świetle art. 385 1 § 1 k.c., doszło do rażących naruszeń interesów konsumenta. Pozwana wskazała, że nie otrzymała od powoda umowy pożyczki zapisanej na trwałym nośniku, w konsekwencji czego powód naruszył obowiązek wynikający z art. 13 i 29 ustawy o kredycie konsumenckim. Wskazała również że bank wypowiedział jej umowę niezgodnie z przepisami zawartymi w art. 78a i art. 75c ustawy Prawo bankowe, gdyż nie wezwał jej w osobnym piśmie do zapłaty należności, wskazała też, że działania powoda uniemożliwiły jej skorzystanie z restrukturyzacji (odpowiedź na pozew, k. 55-59verte).
II. Fakty ustalone w sprawie
5. W dniu 21 kwietnia 2022 r. w W. została zawarta umowa pożyczki gotówkowej nr (...) ewidencjonowanej na rachunku nr (...) pomiędzy (...) Bank S.A. z siedzibą w W. oraz P. C.. Umowa została zawarta kanałami bankowości elektronicznej. Pożyczkobiorca posługiwał się numerem C.: (...), kodem M. nadanym mu przez Bank: (...), posiadał Hasło, którym posługiwał się do logowania w aplikacji mobilnej. Dane te wynikały z zawarcia przez pozwanego umowy rachunków bankowych oraz karty debetowej z dnia 16 grudnia 2014 r.
6. W dniu 21 kwietnia 2022 r. P. C. zalogowała się do aplikacji internetowej M. korzystając z indywidualnego loginu oraz hasła do konta internetowego, wybrała przygotowaną dla siebie ofertę zawarcia umowy pożyczki w formie elektronicznej, potwierdziła w aplikacji zapoznanie się z warunkami oferty, dokonała wyboru oferty oraz złożyła oświadczenie woli co do zawarcia umowy. Następnie wygenerowano SMS z jednorazowym i niepowtarzalnym hasłem, które po wprowadzeniu do aplikacji spowodowało uwiarygodnienie strony i zakończyło proces zawierania umowy.
dowód : dane systemowe oświadczenie, k, 15, 15v, umowa rachunków bankowych oraz karty debetowej, k. 16-17
7. W parametrach pożyczki wskazano na następujące kwoty: 8 050,00 zł (§ 5 ust. 1) jako całkowita kwota pożyczki. Przy czym Bank udzielił pożyczki na łączną kwotę 11.507,89 zł, gdzie kwota 884,70 zł stanowiła pożyczkę przeznaczoną na zapłatę prowizji, a kwota 2 573,19 zł została przeznaczona na spłatę składki ubezpieczeniowej, których Pożyczkobiorca nie pokrywał ze środków własnych. Na zapłatę prowizji oraz składki ubezpieczeniowej także zaciągnął pożyczkę. Umowa została zawarta na okres spłaty tj. na 96 miesięcy. Środki do spłaty miały być zapewnione na rachunku Pożyczkobiorcy i jego Posiadacza zarazem. Początek spłaty stanowił miesiąc następujący po miesiącu, w którym została zawarta Umowa i zarazem spłata pierwszej raty nie mogła być wcześniejsza niż przed upływem 30 dni od dnia uruchomienia środków. Zgodnie z § 5 ust 6 i 7 data płatności pierwszej raty oznaczona została na 1 dzień każdego miesiąca, zaś jej wysokość miała wynosić 173,71 zł (nie dotyczyła kwota raty wyrównującej). (...) określono na 23,11% wyliczone w oparciu o parametry i koszty Pożyczki przy założeniu jej terminowej spłaty. Nominalne roczne oprocentowanie wynosić miało 9,850% jako zmienna stopa procentowa w czasie trwania Umowy; gdy nominalne roczne oprocentowanie Pożyczki będzie wyższe od odsetek maksymalnych określonych w art. 359 § 2 ( 1) k.c. Bank w okresie przekroczenia do naliczania należnych odsetek zastosować miał stopę odsetek maksymalnych (§ 5 ust. 8). Oprocentowanie dla zadłużenia przeterminowanego na dzień zawarcia Umowy określono na 20%, przy czym oprocentowanie to nie mogło przekraczać w stosunku rocznym stopy odsetek maksymalnych za opóźnienie określonych w art. 481 § 2 ( 1) k.c. Bank pobierał odsetki według zmiennej stopy procentowej określonej w cenniku usług obowiązujących w dniu podpisania zadłużenia przeterminowanego. Koszty pożyczki opisano w § 6 Umowy: 0 zł - opłata przygotowawcza; 884,70 zł prowizja (liczona od całkowitej kwoty pożyczki, pobierana przez doliczenie jej do kwoty pożyczki, zwiększając tym samym wysokość kwoty pożyczki do spłaty, a następnie poprzez potrącenie jej od wypłaconej kwoty pożyczki z rachunku wskazanego w Umowie); 2 573,19 zł wysokość składki ubezpieczeniowej z tytułu składki ubezpieczeniowej; 0,00 zł koszt ustanowienia zabezpieczenia; 0,00 zł opłata miesięczna za Konto 360º, która mogła ulec zmianie na warunkach opisanych w Regulaminie świadczenia usług bankowych dla osób fizycznych; 5 373,39 zł łączna kwota odsetek przy założeniu terminowej spłaty Pożyczki (odsetki zaliczane za każdy dzień od salda zadłużenia i płatne razem z miesięcznymi spłatami raty kapitałowej w terminie określonym w Umowie przy założeniu, że miesiąc na 30 a rok 360 dni). Jako całkowity koszt pożyczki wskazano kwotę 8 831,28 zł przy założeniu terminowej spłaty. Całkowita kwota do zapłaty określona została w Umowie na 16 881,28 zł (wyliczona w oparciu o parametry i koszty pożyczki przy założeniu jej terminowej spłaty). Wskazano że prowizja za wcześniejszą spłatę na dzień zawarcia Umowy wynosi 0 zł. Prowizja za zmiany dokonywane w Umowie na wniosek Pożyczkobiorcy na dzień zawarcia Umowy zgodnie z aktualnym cennikiem wynosi 1,00% (liczone od aktualnego salda zadłużenia) min. 50 zł. Spłata Pożyczki następuje poprzez obciążenie rachunku wyłącznie do wysokości wolnych środków (§ 8 ust. 1). Pożyczkobiorca zobowiązał się zapewnić na rachunku należne Bankowi kwoty rat spłaty udzielonej najpóźniej w dniu poprzedzającym termin ich wymagalności (§ 8 ust. 2). Pożyczkobiorca został poinformowany o prawie do odstąpienia od zawartej Umowy na warunkach opisanych w § 11, jak również o możliwości wcześniejszej spłaty części lub całości Pożyczki przed terminem określonym w Umowie (§ 11 ust. 2). Wskazano, że językiem stosowanym w relacjach z Bankiem jest język polski. W Umowie nie zapisano, aby Pozwany potrzebował pożyczki na cele działalności gospodarczej czy zawodowej.
dowód: umowa pożyczki gotówkowej, k. 11-14, pełnomocnictwo dla banku do pobierania należności, k. 14v, pożyczka gotówkowa – oprocentowanie, opłaty i prowizje, k. 18, tabela składek, k. 18v, regulamin kredytów i pożyczek udzielanych klientom indywidualnym przez Bank (...) S.A., k, 19-20, regulamin świadczenia usług bankowych dla osób fizycznych Banku (...) S.A., k. 21-29v
8. P. C. otrzymała kwotę 11 507,89 zł na konto bankowe. Zgodnie z umową zostały z tej kwoty pobrane kwoty 884,70 zł tytułem prowizji oraz kwota 2 573,19 zł na składkę ubezpieczeniową. P. C. początkowo dokonywała spłat pożyczki, tj. pozostawiała na rachunku odpowiednią kwotę na ratę, którą pobierał automatycznie Bank. Bank podwyższył oprocentowanie pożyczki po tym, jak P. C. zrezygnowała z ubezpieczenia.
dowód: lista transakcji, k. 30-31
9. W związku z zaprzestaniem spłaty rat pożyczki, Bank w dniu 01 lutego 2023 r. wezwał P. C. do ostatecznej zapłaty kwoty wymagalnej 465,15 zł w terminie 14 dni od dnia doręczenia wezwania. Wezwanie do zapłaty zostało doręczone P. C. pod adres I., ul. (...). Bank poinformował P. C. o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia.
dowód: ostateczne wezwanie do zapłaty, k. 7, potwierdzenie nadanie i odbioru, k. 8-8v
10. W dniu 19 marca 2023 r. Bank (...) S.A. wypowiedział P. C. umowę pożyczki gotówkowej wskazując, że stan zadłużenia na dzień pisma wynosi 9 554,57 zł, w tym zadłużenie przeterminowane wynosi 779,67 zł i wezwał do zapłaty w terminie 30 dni. Pismo odebrał dorosły domownik w dniu 27 marca 2023 r.
11. Zadłużenie P. C. w Banku (...) S.A. zostało ujęte w wyciągu z ksiąg bankowych Banku (...) S.A. w W. dla konta o numerze C.: (...).
dowód: wypowiedzenie, k. 9, potwierdzenie nadania i odbioru, k. 10, wyciąg z ksiąg 6-6v
III. Ocena dowodów
12. Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie złożonych przez powoda dokumentów oraz na podstawie twierdzeń strony powodowej, które nie zostały zaprzeczone przez stronę pozwaną. Sąd uznał, że przedstawione przez stronę powodową dowody należycie wykazują zasadność i wysokość dochodzonego roszczenia.
IV. Ocena prawna
13. Powództwo podlegało uwzględnieniu w całości. Powód wykazał należycie zasadność i wysokość swojego roszczenia. Powód wykazał roszczenie tak co do zasady, jak i co wysokości, zaś zarzuty podnoszone w tej sprawie przez pozwaną – odnoszące się do abuzywności postanowień umownych, kwestii nieotrzymania przez pozwaną od powoda umowy pożyczki na trwałym nośniku, braku wezwania do zapłaty poprzedzającego wypowiedzenie a także brak propozycji restrukturyzacji zadłużenia – były bezzasadne.
14. Powód dochodził od pozwanej zapłaty kwoty 11 343, zł z tytułu zawartej z nią umowy pożyczki gotówkowej. Powód wykazał, że umowa pożyczki nie została przez nią w całości spłacona. Nie było także podstaw do przyjęcia, aby umowa – w istotnym w tej sprawie zakresie – zawierała postanowienia rażąco naruszające interes konsumenta. Ewentualne zaś nieotrzymanie przez pozwaną umów na trwałym nośniku nie miało znaczenia dla rozstrzygnięcia, bowiem pozwana nie kwestionowała faktu zawarcia umowy (spłacała ją – co zostało w tej sprawie wykazane). Również zarzuty pozwanej o niezaproponowaniu przez bank możliwości restrukturyzacji zadłużenia, a także braku wezwania do zapłaty poprzedzającego wypowiedzenie umowy również nie mogły być uznane za trafne.
15. W niniejszej sprawie można uznać, że stan faktyczny był w zasadzie bezsporny między stronami. Pozwana nie zakwestionowała ani okoliczności założenia konta, otrzymania kodu M., złożenia przez siebie oświadczenia woli o zawarciu umowy pożyczki, a także wysokości żądanej przez powoda kwoty w zakresie zarówno roszczenia głównego jak i odsetek. Podniosła jedynie zarzuty związane z uchybieniami formalnymi (nieotrzymanie na trwałym nośniku umowy pożyczki) oraz abuzywnością postanowienia umowy zawartego w § 8 ust. 2 dotyczącego naliczania odsetek umownych. Nie negowała natomiast, że pożyczka na podstawie zawartej umowy została jej przez powoda faktycznie wypłacona oraz że dokonała jej częściowej spłaty. Ponadto pozwana zarzuciła naruszenie art. 13 i 29 ustawy o kredycie konsumenckim.
16. W niniejszej sprawie zastosowanie miały przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące pożyczki oraz przepisy ustawy z dnia 12 maja 2011 r. ustawy o kredycie konsumenckim (t.j. Dz.U. 2023, poz. 1028, dalej u.k.k.).
17. Zgodnie z art. 720 § 1 i 2 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości, przy czym umowa pożyczki, której wartość przekracza tysiąc złotych, wymaga zachowania formy dokumentowej. Do przedmiotowo istotnych elementów pożyczki zalicza się oznaczenie stron, oznaczenie przedmiotu pożyczki (określenie ilości pieniędzy lub rzeczy oznaczonych co do gatunku), zobowiązanie się pożyczkodawcy do przeniesienia przedmiotu pożyczki na własność pożyczkobiorcy oraz zobowiązanie pożyczkobiorcy do zwrotu przedmiotu pożyczki. W orzecznictwie wskazuje się, że istotnym elementem umowy pożyczki jest nie tyle określenie samego terminu zwrotu pożyczki, ile wskazanie obowiązku zwrotu pożyczki (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 08 grudnia 2000 r., sygn. akt I CKN 1040/98, LEX nr 50828). Warunkiem determinującym wykonanie umowy pożyczki jest wydanie przedmiotu pożyczki pożyczkobiorcy ze względu na dwustronnie zobowiązujący charakter umowy pożyczki (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 13 czerwca 2014 r., sygn. akt VI ACa 661/14, LEX nr 1483891). W postępowaniu dotyczącym wykonania umowy pożyczki zgodnie z zasadą rozkładu ciężaru dowodu wyrażoną w art. 6 k.c. powód-pożyczkodawca zobowiązany jest udowodnić, że strony faktycznie zawarły umowę pożyczki oraz że przeniósł na własność pożyczkobiorcy wskazaną w umowie pożyczki ilość pieniędzy lub rzeczy oznaczonych co do gatunku. Z kolei pożyczkobiorca dla wykazania wywiązania się z ciążącego na nim zobowiązania zwrotu pożyczki wynikającego z zawartej umowy pożyczki powinien wykazać, że spełnił świadczenie, tj. że zwrócił przedmiot pożyczki zgodnie z warunkami określonymi w umowie pożyczki.
18. Umowa pożyczki nr (...) z dnia 21 kwietnia 2022 r. zawiera wszystkie istotne elementy i jest z tego powodu ważna, przy czym o ile powód wykazał, iż jako pożyczkodawca wywiązał się ze swoich zobowiązań, przekazując na rachunek bankowy pozwanej uzgodnioną kwotę pożyczki, o tyle pozwana nie udowodniła, że wykonała swoje zobowiązanie polegające na zwrocie pożyczki wraz z określonymi w umowie kosztami. W pozwie powód wskazał, że pozwana dokonywała nieregularnych wpłat i załączył na dowód historię transakcji z rachunku bankowego pozwanej (pozwana nie zaprzeczała prawdziwości omawianego wyciągu).
19. Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. Nr 126, poz. 715 ze zm.; dalej jako: u.k.k.) przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255 550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi. Przez kredyt konsumencki zawierany na odległość rozumie się umowę o kredyt konsumencki zawieraną z konsumentem bez jednoczesnej obecności obu stron, przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość (art. 5 pkt 13 u.k.k.).
20. Taki sposób zawarcia umowy jest również dopuszczalny w rozumieniu art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (t.j. Dz.U. 2020, poz. 344), zgodnie z którym świadczenie usługi drogą elektroniczną polega na wykonaniu usługi świadczonej bez jednoczesnej obecności stron (na odległość) poprzez przekaz danych na indywidualne żądanie usługobiorcy, przesyłanej i otrzymywanej za pomocą urządzeń do elektronicznego przetwarzania, włącznie z kompresją cyfrową, i przechowywania danych, która jest w całości nadawana, odbierana lub transmitowana za pomocą sieci telekomunikacyjnej w rozumieniu ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne (t.j. Dz.U. 2022, poz. 1648). Umowa o kredyt konsumencki powinna być zawarta w formie pisemnej, chyba że odrębne przepis przewidują inną szczególną formę (art. 29 ust. 1 u.k.k.). W przypadku umowy kredytu konsumenckiego zawartej na odległość, ustawodawca na kanwie art. 2 ust. 1 ustawy o prawach konsumenta przewidział, że może być ona zawarta z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość.
21. Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (Dz.U. poz. 827 ze zm.) umowa zawarta na odległość to umowa zawarta z konsumentem w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość, bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie.
22. Analiza treści umowy pożyczki nr (...) w połączeniu z potwierdzeniem weryfikacji rachunku bankowego pozwanej i historię transakcji konta bankowego należącego do pozwanej, prowadzi do wniosków że przedmiotowa umowa pożyczki została skutecznie zawarta przez pozwaną z powodem. A zatem skoro doszło do zawarcia umowy pożyczki i pożyczkodawca wywiązał się ze swoich obowiązków, przekazując na rachunek bankowy pozwanego kwotę pożyczki wynikającą z umowy pożyczki, to pozwana jako pożyczkobiorca zobowiązana była do spłaty pożyczki wraz z odsetkami i kosztami wskazanymi w umowie i w terminach w niej określonych. Pozwana jednak tego nie uczyniła, ponieważ – jak podniósł powód – dokonała jedynie kilku początkowych wpłat.
23. Pozwana podniosła, że nie otrzymała od powoda na trwałym nośniku umowy pożyczki, co miałoby stanowić naruszenie przepisów art. 13 i 29 ustawy o kredycie konsumenckim. Trwałym nośnikiem w rozumieniu art. 5 pkt 17 u.k.k. jest materiał lub urządzenie służące do przechowywania i odczytywania informacji przekazywanych konsumentowi w związku z umową o kredyt, przez czas odpowiedni do celów, jakim informacje te służą oraz pozwalające na odtworzenie tych informacji w niezmienionej postaci. Definicja ta pokrywa się z definicją „trwałego nośnika” sformułowaną w art. 3 lit. m dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2008/48WE z dnia 23 kwietnia 2008 r., zgodnie z którą jest to urządzenie umożliwiające konsumentowi przechowywanie informacji kierowanych do niego osobiście w sposób, który daje mu do nich dostęp w przyszłości przez okres odpowiedni do celów, jakim te informacje służą, i który pozwala na odtworzenie przechowywanych informacji w niezmienionej postaci. Kluczowym elementem trwałego nośnika jest to, że konsument mieć możliwość odtworzenia informacji w niezmienionej postaci. Trwałym nośnikiem w rozumieniu powyższych przepisów może być dokument w formie papierowej, dokumenty sporządzone na informatycznych nośnikach informacji. W doktrynie wskazuje się, że przekazanie konsumentowi informacji na trwałym nośniku może nastąpić w dwojaki sposób: 1) poprzez przekazanie konsumentowi nośnika z utrwaloną informacją – np. wręczenie dokumentu w formie papierowej, przekazanie na płycie CD, przekazanie pendrive’a, 2) poprzez przekazanie informacji na trwały nośnik będący w posiadaniu konsumenta – np. przesłaniem informacji e-mailem na podany przez niego adres poczty elektronicznej. W takim wypadku – przesłania informacji e-mailem – zastosowanie będzie miał art. 61 § 2 k.c., zgodnie z którym oświadczenie woli wyrażone w postaci elektronicznej jest złożone innej osobie z chwilą, gdy wprowadzono je do środka komunikacji elektronicznej w taki sposób, żeby osoba ta mogła zapoznać się z jego treścią. Przy czym nie ma znaczenia, kiedy konsument zapoznał się z tą informacją albo czy w ogóle ją przeczytał czy też skasował bez czytania.
24. Przepisy art. 13 ust. 1 u.k.k. zobowiązują kredytodawcę lub pośrednika kredytowego do podania konsumentowi na trwałym nośniku przed zawarciem umowy o kredyt konsumencki określonych informacji dotyczących tego kredytu w czasie pozwalającym na zapoznanie się z nimi. Informacje te obejmują w szczególności dane pozwalające zidentyfikować podmiot udzielający kredytu konsumenckiego, dane dotyczące okresu, na jaki ma być zawarta umowa, terminów wypłaty i spłaty kredytu, stopy oprocentowania kredytu i jego rzeczywistej stopy oprocentowania, wszystkich kosztów kredytu, uprawnieniach przysługujących konsumentowi w związku z zawarciem umowy, w szczególności prawie do odstąpienia od umowy. Zgodnie natomiast z art. 29 ust. 2 u.k.k. kredytodawca lub pośrednik kredytowy jest zobowiązany niezwłocznie doręczyć umowę konsumentowi.
25. Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, że powód spełnił obowiązki wynikające dla niego z art. 13 ust. 1 i art. 29 ust. 2 u.k.k., których naruszenie zarzuciła pozwana. Powód przeprowadził należycie cały proces zawierania umowy pożyczki w szczególności weryfikację strony pożyczkobiorcy, jak i złożenie przez pożyczkobiorcę oświadczenia o chęci zawarcia umowy w przesłanej treści. Podana oferta pożyczki znajdowała się w aplikacji mobilnej banku i tam pozwana mogła w nieograniczonym czasie zapoznać się z warunkami oferty, co też uczyniła i następnie potwierdziła w aplikacji zapoznanie się z warunkami oferty. Po zaakceptowaniu P. C. otrzymała SMS na swój numer telefonu kod, który po wprowadzeniu do aplikacji uwierzytelnił ją jako osobę pożyczkobiorcy.
26. Pozwana mogła zapoznać się z powyższymi dokumentami w dowolnym czasie i ocenić, czy chce zawrzeć umowę pożyczki. Sposób przekazania pozwanej ww. dokumentów spełniał wymagania „trwałego nośnika’. Ponadto pozwana miała dostęp do tych dokumentów po zalogowaniu się do aplikacji mobilnej. Poza jednozdaniowym stwierdzeniem zawartym w odpowiedzi na pozew, że pozwana nie otrzymała od powoda umowy pożyczki na trwałym nośniku, pozwana nie zaoferowała żadnego dowodu na poparcie swoich twierdzeń. Należy przy tym wskazać, że nie odniosła się w żaden sposób do dowodu przedstawionego przez powoda. W związku z powyższym Sąd uznał twierdzenia pozwanej za nieznajdujące oparcia w materiale dowodowym.
27. Pozwana wskazywała, że powód nie umożliwił jej restrukturyzacji. W dołączonym przez powoda dokumencie o nazwie „wezwanie do zapłaty” skierowanego do P. C., które zostało awizowane, gdyż pozwana nie odebrała go pod wskazywanym w umowie z bankiem adresem. W piśmie oprócz wezwania do zapłaty, Bank poinformowało możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenie – z której to możliwości pozwana nie skorzystała. Powód zatem wykazał, że taką możliwość pozwanej stworzył. Okoliczność, że pozwana nie przebywała w okresie doręczenia pisma wzywającego do zapłaty pod adresem wskazywanym w umowie – obciąża pozwaną. Pozwana miała obowiązek niezwłocznie poinformować bank o każdorazowej zmianie adresu, numeru telefonu oraz innych ważnych danych kontaktowych i tą ją obciąża niewywiązanie się z tego obowiązku, w szczególności w kontekście oceny skuteczności doręczenia wezwania do zapłaty w świetle art. 61 k.c.
28. Pozwana podniosła również zarzut abuzywności § 8 ust. 2 umowy (przy czym, co sąd stwierdził z urzędu, kwestionowany zapis znajduje się w § 5 ust. 9 umowy pożyczki), zgodnie z którym od kwoty niespłaconego w terminie kapitału pożyczki pożyczkodawca miał naliczać odsetki za opóźnienie według zmiennej stopy procentowej i odpowiadających wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie zgodnie z treścią art. 481 § 2 1 k.c.
29. Pozwana nie wyjaśniła jednak, na czym miałaby polegać abuzywność tego konkretnego postanowienia umowy. Przytoczyła jedynie argumentację dotyczącą ogólnie istoty abuzywności niedozwolonych postanowień umownych oraz wyroki sądów odnoszące się do pozaodsetkowych kosztów kredytu, podczas gdy kwestionowane przez nią postanowienie umowy dotyczy odsetek umownych za opóźnienie. Postanowienie to jest zgodne z przepisami art. 481 § 2 1 k.c., który zresztą wprost został wymieniony w kwestionowanym przez pozwaną § 8 ust. 2 (odpowiadającym § 5 ust. 9 umowy pożyczki) umowy pożyczki. Zgodnie z art. 481 § 2 1 k.c. maksymalna wysokość odsetek za opóźnienie nie może w stosunku rocznym przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie.
30. W ocenie Sądu § 5 ust. 9 umowy pożyczki nie spełnia przesłanek abuzywności.
31. Zgodnie z art. 385 1 § 1 k.c. postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. Zgodnie natomiast z § 3 art. 385 1 k.c., nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przyjętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta. Zgodnie z § 4 art. 385 1 k.c., ciężar dowodu, że postanowienie zostało uzgodnione indywidualnie, spoczywa na tym, kto się na to powołuje. Nie ulega ponadto wątpliwości, że sąd mógł w tej sprawie dokonać tzw. incydentalnej kontroli abuzywności postanowień zawartych w umowie stanowiącej podstawę dochodzonych roszczeń w tej sprawie.
32. Odnosząc się do powyższych przesłanek, należy po pierwsze wskazać, że pozwana P. C., jako strona umowy pożyczki niewątpliwie występowała w charakterze konsumenta w rozumieniu art. 22 1 k.c., zaś ocena ta – jako oczywista – nie wymaga szerszej argumentacji. Nie zachodzą bowiem przesłanki, że P. C. zawarła wyżej wymienioną umowę pożyczki w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.
33. Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem Sądu Najwyższego i sądów powszechnych „rażące naruszenie interesów konsumenta” w rozumieniu art. 385 1 § 1 k.c. oznacza nieusprawiedliwioną dysproporcję praw i obowiązków na jego niekorzyść w określonym stosunku obligacyjnym, natomiast „działanie wbrew dobrym obyczajom” w zakresie kształtowania treści stosunku obligacyjnego wyraża się w tworzeniu przez kontrahenta konsumenta takich klauzul umownych, które godzą w równowagę kontraktową tego stosunku. Pojęcia te mają charakter niedookreślony i ocenny; wymagają dokonania ich wykładni w każdej sprawie indywidualnie, z uwzględnieniem celu umowy, charakteru stosunku zobowiązaniowego, jak również zwyczajów i norm przyjętych w konkretnej dziedzinie aktywności gospodarczej. Podstawowym elementem przyjętych w obrocie gospodarczym dobrych obyczajów jest zasada lojalności, uczciwości i szacunku wobec kontrahenta. Sprzeczne z dobrymi obyczajami będą więc takie działania, które zmierzają do niedoinformowania, dezinformacji, wykorzystania naiwności lub niewiedzy klienta, wprowadzenia go w błąd co do realnych obciążeń i ryzyka związanego z umową oraz co do tego, jakie świadczenia na swoją rzecz zastrzegł przedsiębiorca. Jeśli chodzi o pojęcie „interesu konsumenta”, to obejmuje ono elementy ekonomiczne (przede wszystkim związane z zachowaniem ekwiwalentności świadczeń stron oraz proporcjonalności obciążeń nałożonych na konsumenta do realnych kosztów związanych z umową i wartości świadczeń uzyskanych przez konsumenta), ale również pozaekonomiczne, takie jak pewność obrotu, zaufanie, czas poświęcony na realizację swoich uprawnień, przekonanie o rzetelnym potraktowaniu przez drugą stronę umowy. Ustawodawca wymaga, by naruszenie interesów konsumenta przez klauzulę niedozwoloną nastąpiło w stopniu „rażącym”, a zatem musi być to naruszenie znaczne, polegające na drastycznym odejściu od zasad uczciwego obrotu, lojalności, szacunku dla drugiej strony umowy. Działanie wbrew „dobrym obyczajom” w rozumieniu art. 385 1 § 1 k.c. w zakresie kształtowania treści stosunku obligacyjnego wyraża się w tworzeniu przez partnera konsumenta takich klauzul umownych, które godzą w równowagę kontraktową tego stosunku. Rażące naruszenie interesów konsumentów polega w tym kontekście na nieusprawiedliwionej dysproporcji praw i obowiązków na niekorzyść konsumenta (por. wyrok SN z dnia 13.07.2005 r., I CK 832/04, Legalis 71468; wyrok SA w Warszawie z dnia 13.09.2012 r., VI ACa 461/12, Legalis 741007).
34. Zgodnie z art. 36a § 1-2 ustawy o kredycie konsumenckim, maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu dla kredytów o okresie spłaty nie krótszym niż 30 dni oblicza się według wzoru:
MPKK = (K x 25%) + (K x n/R x 30%)
w którym poszczególne symbole oznaczają:
MPKK - maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu,
K - całkowitą kwotę kredytu,
n - okres spłaty wyrażony w dniach,
R - liczbę dni w roku (§ 1).
35. Podstawiając do powyższego wzoru przedmiotową umowę pożyczki gotówkowej należało uznać, że maksymalne koszty tej pożyczki mogły opiewać na kwotę 21 332,5 zł. Natomiast zgodnie z § 2 tego przepisu pozaodsetkowe koszty kredytu w całym okresie kredytowania nie mogły być wyższe od całkowitej kwoty kredytu. Pozaodsetkowymi kosztami kredytu były w tem przypadku prowizja w wysokości 884,70 zł oraz składka ubezpieczeniowa w wysokości 2 573,19 zł (zwrócona pozwanej w związku z rezygnacją z ubezpieczenia). Łącznie pozaodsetkowe koszty kredytu wyniosły 3 457,89 zł i z całą pewnością były niższe od całkowitej kwoty pożyczki wynoszącej 8 050 zł.
36. Powód w zakresie wykazania wysokości roszczenia, przedstawił wyciąg z ksiąg bankowych obrazujących sposób wyliczenia kwot dochodzonych w niniejszym postępowaniu. Z wyciągu wynikało, że pozwany nie dokonywał regularnych spłat rat pożyczki. Należy jednak mieć na uwadze, że strona pozwana nie kwestionowała prawidłowości wyliczenia zadłużenia przedstawionego w tych dokumentach. Pozwana nie kwestionowała mocy dowodowej wyciągu z ksiąg bankowych. Wyciąg z ksiąg bankowych nie korzysta z domniemania prawdziwości jak dokument urzędowy, jednakże stanowi pełnoprawny środek dowodowy jako dokument prywatny. Zawiera bowiem pieczęć banku, treść oświadczenia wiedzy wynikającej z ksiąg bankowych i jest podpisany przez pracownika banku (por. postanowienie SN z 30 czerwca 2020 r., sygn. akt II CZ 11/20, wyroki SA w Łodzi z 4 kwietnia 2019 r., sygn. akt I AGa 353/18 i 20 maja 2015 r., sygn. akt I ACa 1702/14). Wyciąg z 29.02.2024 r. spełniał powyższe wymogi. Nadto jego treść była spójna z treścią umowy pożyczki gotówkowej.
37. Reasumując, strony łączyła ważna umowa z dnia 21 kwietnia 2022 r., na podstawie której pozwany winien powodowi zwrócić kapitał wraz z odsetkami i innymi opłatami, które strony określiły umową. Kredyt powinien być zwrócony w całości, wobec skutecznego upływu terminu wypowiedzenia, wobec powyższego, orzeczono jak w punkcie 1 wyroku, o odsetkach orzekając na podstawie art. 481 i 482 k.c. należność główna wyliczona na kwotę 9 026,65 zł, odsetki umowne od należności głównej od 01 października 2022 r. do 11 maja 2023 r. wyniosły 668,58 zł oraz odsetki przeterminowane od należności głównej za okres od dnia 02 listopada 2022 r. do 28 lutego 2024 r. wyniosły 1 688, 20 zł. Sąd zasądził zgodnie z żądaniem powoda kwotę 11 383,43 zł wraz z odsetkami za opóźnienie w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie liczonymi od kwoty 9 026,65 zł od dnia 29 lutego 2024 r. do dnia zapłaty.
V. Koszty procesu
38. O kosztach procesu sąd orzekł zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy wyrażoną w art. 98 § 1 k.p.c., zasądzając od pozwanej na rzecz powoda kwotę 2 317,00 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty. Na zasądzoną kwotę składała się kwota 500 zł tytułem opłaty od pozwu, 1 800,00 zł (§ 2 pkt 4 Rozporządzenia MS z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych) oraz 17,00 zł (opłata skarbowa od pełnomocnictwa).
ZARZĄDZENIE
1. (...)
2. (...)
3. (...)
4. (...)
ASR Agnieszka Pikała
W., 16 czerwca 2025 r.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: ASR Agnieszka Pikała
Data wytworzenia informacji: