Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 22 kwietnia 2015 r.

W pozwie z dnia 18.11.2014 r. skierowanym przeciwko M. B., powód (...) Towarzystwo (...)w W.reprezentowane przez Pełnomocnika procesowego wniosło o zasądzenie kwoty 4.612,50 zł wraz z odsetkami liczonymi o dnia 01.02.2014 r. do dnia zapłaty, a nadto o zasądzenie kosztów postępowania oraz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz o nadanie prawomocnemu nakazowi klauzuli wykonalności. W uzasadnieniu pozwu wskazano, że w dniu 05.11.2011 r. pozwana podpisała Regulamin Podyplomowej Szkoły (...) (...)(dalej (...)) prowadzonej przez Powoda. Zgodnie z regulaminem Powód zobowiązał się do przeprowadzenia szkolenia podyplomowego na rzecz Pozwanej. Nauka w (...)trwa 3 lata, tj. 6 semestrów. W części II Regulaminu znalazło się zobowiązanie pozwanej do regularnego opłacania nauki w szkole. Pozwana tymczasem nie opłaciła II raty czesnego za naukę w roku 2014 (III rok studiów) w wysokości 4.612,50 zł. Termin płatności ustalony został do 31 stycznia każdego roku. Pozwana została wezwana do zapłaty. Wezwanie pozwana odebrała osobiście w dniu 17.07.2014 r. Do dnia wniesienia pozwu nie spełniła jednak świadczenia (pozew z załącznikami, k. 1-37).

W dniu 30.12.2014 r. Referendarz wydał w sprawie VI Nc 3402/14 nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym uwzględniający w całości powództwo (nakaz zapłaty, k. 47).

Od powyższego nakazu Pozwana M. B. wniosła sprzeciw zaskarżając nakaz w całości, kwestionując powództwo i wnosząc o zasądzenie kosztów. Pozwana w dalszej części wniosła o przekazanie sprawy zgodnie z ogólną właściwością sądową na podstawie art. 27 § 1 kpc. Podniosła zarzut przedawnienia. Pozwana wskazała, iż brak jest podstawy materialnoprawnej do żądania powoda, bowiem złożenie podpisu na regulaminie nie jest jednoznaczne z nawiązaniem umowy. Zatem strony nie łączyła żadna więź prawna. Pozwana zakwestionowała wszelkie twierdzenia powoda oprócz tych, które zostaną wyraźnie przyznane w toku procesu. Ponadto pozwana podniosła, iż nie otrzymała od powoda wezwanie – na zwrotnym poświadczeniu odbioru widnieje podpis jej matki, która nie przekazała jej rzeczonego wezwania (sprzeciw, k. 52, 58-59).

W związku z wniesieniem sprzeciwu w terminie, sprawę skierowano do rozpoznania w postępowaniu uproszczonym. Brak było podstaw do przekazania sprawy do innego sądu, albowiem Powód korzystał z właściwości przemiennej z art. 34 k.p.c. (k. 61).

Powód w piśmie, jak i na rozprawie, kwestionował zarzuty Pozwanej i stanowiska, co do istoty nie zmienił. Wprawdzie w piśmie z 07.04.2015 r. informował o spłacie w kwocie 1700 zł, jednak wobec tego, iż ten fakt podniosła sama Pozwana nie było celowym odraczanie rozprawy celem doręczenie tego pisma, gdyż nie miałoby ono samo w sobie innego wpływu na rozstrzygnięcie, wobec stanowiska Pozwanej w piśmie z dnia 22.04.2015 r. Pozwana w swoim piśmie ( na rozprawę nie stawiła się) stanowisko zmieniła wnosząc o oddalenie powództwa w części dotyczącej roszczenia ponad kwotę 492,50 złotych, o zasądzenie od powoda kosztów i przeprowadzenie rozprawy podczas jej nieobecności. Zarzuciła, iż wezwanie do zapłaty podjęła jej matka. Wskazała, iż w dniu 17.03.2015 r. wpłaciła na rachunek bankowy powoda kwotę 1.700 zł, zaś w dniu 15.04.2015 r. kwotę 2.420 zł. W związku z powyższym spełniła świadczenie na łączną kwotę 4.120 zł. Do chwili obecnej powód nie cofnął powództwa, stąd zasadnym jest jego oddalenie jako niezasadne, albowiem wierzytelność na dzień wyrokowania przestała istnieć w wysokości dochodzonej przez powoda. Pozwana ponownie podniosła kwestię nieskutecznego doręczenia jej wezwania do zapłaty, zatem termin liczenia odsetek powinien rozpocząć swój bieg od dnia skutecznego doręczenia jej odpisu pozwu (k. 73, 78, k. 75-76).

Na rozprawie w dniu 22.04.2015 r. w związku z dokonanymi wpłatami przez Pozwaną w toku postępowania, strona powodowa ograniczyła powództwo i wniosła o zasądzenie kwoty 492,50 zł wraz z odsetkami: od kwoty 4.612,50 zł za okres od dnia 01.02.2014 r. do dnia 18.03.2015 r., od kwoty 2.912,50 zł za okres od dnia 19.03.2015 r. do dnia 16.04.2015 r., od kwoty 492,50 zł od dnia 17.04.2015 r. do dnia zapłaty. W pozostałym zakresie Powód cofnął pozew wraz ze zrzeczeniem się roszczenia. Nowych okoliczności w sprawie Powód nie podnosił poza zmianą w zakresie żądania zapłaty wobec spłaty Pozwanej (protokół rozprawy z dnia 22.04.2015 r., k. 79-80).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny.

W dniu 05.11.2011 r. M. B.podpisała Regulamin Szkoły – Podyplomowej Szkoły (...) (...) (...) Towarzystwa (...)w W.(dalej Regulamin). Z Regulaminu wynika m.in., iż nauka w tej szkole trwa 3 lata, program obejmuje łącznie 360 godzin, zajęcia odbywają się przez 8 cyklicznych spotkań w roku akademickim, tj. od listopada do czerwca. Terminy zjazdów odbywają się według załączonego harmonogramu. Opłata za studia wynosi 7.500 zł + VAT (23%)= 9.225 zł i może być wnoszona jednorazowo lub ratalnie na wskazany rachunek bankowy. Terminy płatności opłaty za studia za jeden rok zostały wskazane następująco: opłata jednorazowa za cały rok powinna zostać wniesiona do dnia 3 listopada danego roku kalendarzowego, zaś w przypadku płatności ratalnej: I rata w wysokości 4.612,50 zł powinna zostać w terminie do 31 stycznia, zaś II rata w wysokości 4.612,50 zł w terminie do dnia 31 stycznia. Wskazane terminy oznaczają daty wpływu na konto szkoły. Za zwłokę w opłatach za studia, niezależnie od jej przyczyn, słuchacz zobowiązany jest zapłacić odsetki w wymiarze ustawowym. M. B.nie zapłaciła II raty w terminie do 31.01. (treść Regulamin, podpis Pozwanej na regulaminie, treść regulaminu niekwestionowana – art. 245 k.p.c. i 231 k.p.c. k. 8-10).

W piśmie z dnia 14.07.2014 r. Podyplomowa Szkoła (...) (...)w W.wezwała M. B.do zapłaty kwoty 4.830,99 zł, na którą składają się: II rata opłaty w wysokości 4.612,50 zł oraz odsetki za opóźnienie w wysokości 218,49 zł (naliczone do dnia 11.07.2014 r.), przy czym za każdy kolejny dzień zwłoki należy doliczyć kwotę 1,64 zł za dzień opóźnienia – w terminie 7 dni od daty otrzymania niniejszego wezwania, nie później do dnia 31.07.2014 r. Poinformowano, iż brak zapłaty spowoduje skierowanie sprawy na drogę sądową. Wezwanie zostało odebrane w dniu 17.07.2014 r. przez matkę adresatki. Wezwanie skierowano na adres M. B. ul. (...) O. (wezwanie do zapłaty, k. 18; zwrotne poświadczenie odbioru, k. 20, k.58 adres z sprzeciwu, art. 245 i 231 k.p.c.).

W dniu 18.11. (...). (...) Towarzystwo (...) w W. wniosło pozew przeciwko M. B. o zapłatę kwoty 4.612, 50 złotych z odsetkami od dnia 01.02.2014 r. do dnia zapłaty. W dniu 30.12.2014 r. został wydany nakaz w postępowaniu upominawczym i jego odpis został doręczony M. B. w dniu 17.01.2015 r.; także tu korespondencję odebrała matka. W dniu 17.03.2015 r. M. B. zleciła przelew na rachunek w.w. Towarzystwa na kwotę 1700 złotych, zaś w dniu 15.04.2015 r. zleciła przelew na kwotę 2.420 złotych. Przy czym wpłaty na rachunek Towarzystwa wpłynęły w dniach następnych (w części okoliczności niesporne, dokumentacja w aktach sadowych k. 38, 47, 50, k. 77-78, twierdzenia z rozprawy).

Powyższy stan faktyczny ustalono w zakresie faktów istotnych z punktu widzenia rozstrzygnięcia sprawy ( art. 227 kpc ) w oparciu o dokumenty złożone do akt, których sama treść nie była sporna ( art. 245 kpc w zw. z art. 230 kpc ). Strony jedynie inne skutki prawne wywodziły z podpisania przez pozwaną Regulaminu Szkoły. Trzeba jednak zwrócić uwagę, iż przy ustaleniach faktycznych sąd uwzględniała całokształt okoliczności, a więc nie tylko podpis pod oświadczeniami zawartymi w Regulaminie, ale niekwestionowanie wykonania usługi opisanej w pozwie przez Powoda, zgłoszenie zaległości tylko, co do II raty i następnie przystąpienie przez samą Pozwaną do spłaty zadłużenia w znacznej części. Już te okoliczności wskazywały jednoznacznie także poprzez art. 231 k.p.c. ( domniemanie faktyczne), iż strony łączyła umowa, a jej szczegółowe zasady określono w regulaminie. Każde zachowanie się jest oceniane pod kątem złożenia oświadczenia, także podpis na Regulaminie, dokonanie spłaty i ewentualne zaniechanie. Co do doręczeń wezwań do zapłaty, to należy zwrócić uwagę, iż wezwania skierowano na adres samej Pozwanej zgodny z tym, jaki podała w sprzeciwie. Istotnie zarówno wezwanie przedsądowe, jak i odpis nakazu odebrał członek rodziny Pozwanej, jednak to nie podważa faktu doręczenia i dojścia przesyłki, w taki sposób, aby adresat miał możliwość zapoznania się z jej zawartością. Trzeba zauważyć, iż - w przypadku zarzutu przedawnienia - ciężar dowodu okoliczności faktycznych stanowiących jego podstawę spoczywał na Pozwanej; z powołanego regulaminu, a także ze stanowiska Pozwanej nie wynikał termin wymagalności dochodzonego roszczenia, który dawałby podstawę do przyjęcia, iż do chwili 18.11.2014 r. upłynęło 2 lata (II rata do 31 stycznia kolejnego roku 2013). Pozwana nie wykazała, aby termin zapłaty dochodzonej kwoty przypadał na najpóźniej 17.11.2011 r. Poza dowodem wpłat Pozwana innych dowodów nie zgłaszała, zaś materiał przedstawiony przez Powoda, w szczególności wobec dokonanej spłaty w znacznej części dochodzonej kwoty był wystarczający ( art. 231 k.p.c. i 245 k.p.c.). Mając powyższe na uwadze Sąd Rejonowy ustalił stan faktyczny jak powyżej.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje.

Powództwo w niniejszej sprawie zostało oparte na twierdzeniu, iż pozwana nie wykonała umowy dotyczącej o świadczenie usług edukacyjnych zawartej z pozwanym w zakresie zapłaty za świadczoną usługę. Pozwana kwestionowała, iż łączy ją z powodem umowa, podnosiła zarzut przedawnienia, a następnie zarzut spłaty kwoty 4.120 złotych.

W sprawie niniejszej - na gruncie poczynionych ustaleń - przyjąć należy, że strony łączyła umowa o świadczenie usług edukacyjnych. Jej przedmiotem było prowadzenie przez Powoda zajęć podyplomowych, zaś obowiązkiem Pozwanej była zapłata wynagrodzenia m.in. w postaci czesnego. Zgodnie z art. 750 k.c. do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami, stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu (art. 734-751 k.c.). Nie ma w sprawie podstaw do przyjęcia, iż mamy do czynienia z usługami objętymi ustawą o szkolnictwie wyższym. Strony zawarły umowę poprzez złożenie oświadczeń woli (forma pisemna nie jest wymagana przez prawo pod rygorem nieważności) mających wyraz nie tylko wyraz w przystąpieniu do realizacji umowy, ale także poprzez podpisanie Regulaminu Szkoły, który zawierał określenie obowiązków obu stron. Pozwana nie twierdziła, iż nie otrzymała świadczenia w zakresie nauki ani że nie opłaciła pierwszej opłaty i następnie I raty. Nadto sama Pozwana po wytoczeniu powództwa, po wydaniu nakazu, spłaciła znaczną cześć dochodzonej kwoty z tytułu II raty czesnego. Wszystkie te elementy wskazują w zakresie art. 353, 353 ¹, 60 oraz 61 k.c., iż strony łączyła umowa cywilnoprawna oraz że po stronie Pozwanej istniało zobowiązanie do zapłaty rat czesnego za naukę – wynagrodzenia w rozumieniu art. 735 k.c. w związku z art. 750 k.c. Zarzut przedawnienia nie mógł być skuteczny, albowiem wierzytelność, co do II raty czesnego, winna być zaspokojona do 31.01.2013 r., a powództwo wytoczono 18.11.2014 r., a zatem nie upłynął okres 2 lat. Co więcej każde uznanie długu przerywa bieg przedawnienia, w części zaś dług został spłacony; tego rodzaju spłata oznacza, iż mamy do czynienia z tzw. uznaniem niewłaściwym wywołującym skutki prawne z art. 60 i 61 k.c. w zw. z art. 123 pkt 2 k.c. – przerwanie biegu przedawnienia, co do tego uznania. Jeśli idzie o odsetki za opóźnienie, to termin zapłaty wynikał z zawartej umowy, nie było więc nawet konieczne ponawianie wezwania do zapłaty w rozumieniu art. 455 k.c., skoro termin był objęty umową stron. Przy czym także wezwanie, o jakim mowa w pozwie, należy uznać za skuteczne, albowiem skierowano je na adres Pozwanej, zatem miała ona możliwość zapoznania się z oświadczeniem Powoda stosownie do art. 60 i 61 k.c. Pokwitowanie odbioru przez członka rodziny nie podważa skuteczności dojścia do Pozwanej oświadczenia, w sposób umożliwiający zapoznanie się z nim. Zgodnie zaś z art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Takie prawo zostało powtórzone w Regulaminie. Co więcej, z art. 476 k.c. wynika, iż Ustawodawca przyjmuje zwłokę w przypadku opóźnienia przesuwając ciężar ewentualnego dowodu, iż nie było to spowodowane okolicznościami, za które odpowiada dłużnik, właśnie na dłużnika. Skoro świadczenie pieniężne, II rata czesnego miała być zapłacona do 31.01.2013 r., to odsetki należne były z dniem następnym tj. od 01.02.2014 r. Z tych wszystkich względów mających oparcie w powołanych przepisach prawa materialnego, zarzuty stawiane przez Pozwaną nie były zasadne. Powód prawidłowo zareagował w procesie na spłatę w części zadłużenia i na rozprawie na nowo sprecyzował powództwo, a w pozostałym zakresie cofnął pozew ze zrzeczeniem się roszczenia. Skoro z należnej kwoty 4.612,50 złotych Powód otrzymał w dniu 18.03.2015 r. kwotę 1700 złotych, a w dniu 16.04.2015 r. kwotę 2.420 złotych ( termin zlecenia transakcji nie jest dowodem otrzymania środków tego samego dnia przez adresata na jego rachunek), to zasadne było żądanie Powoda zasądzenia kwoty 492,50 złotych wraz z odsetkami ustawowymi od kwoty 4.612,50 zł od dnia 01.02.2013 r. do dnia 18 marca 2015 r. (tego dnia zapłacono kwotę 1.700 zł), od kwoty 2.912,50 zł od dnia 19 marca 2015 roku do dnia 16 kwietnia 2015 r. ( tego dnia wpłata 2420 zł) oraz od kwoty 492,50 zł od dnia 17 kwietnia 2015 roku do dnia zapłaty. Takie żądanie zostało uwzględnione w pkt I wyroku.

W pozostałym zakresie pozew został cofnięty ze zrzeczeniem się roszczenia stosownie do art. 203 k.p.c. Przyczyną cofnięcia pozwu była spłata w części dochodzonego świadczenia w toku procesu. Zatem to oświadczenie nie naruszało prawa, nie zmierzało do jego obejścia i nie naruszało zasad współżycia społecznego ( art. 203 § 4 k.p.c.). Zgoda Pozwanej nie była konieczna, albowiem oświadczenie złożono przed wydaniem wyroku i ze zrzeczeniem się roszczenia ( art. 203 § 1 k.p.c. ). W konsekwencji zgodnie z art. 355 § 1 k.p.c. należało umorzyć postępowanie w sprawie, jak w pkt II wyroku. W tym miejscu należy zaznaczyć, iż nie oznacza to, iż Powód jest stroną przegrywającą w tej części, albowiem Pozwana uprzednio dała powód do wytoczenia powództwa nie spełniając zobowiązania w terminie, zaś spłaty dokonała dopiero po doręczeniu odpisu nakazu i odpisu pozwu w sprawie niniejszej.

O kosztach procesu Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Jak wskazano wyżej także w zakresie umorzonego postępowania, Powód był strona wygrywającą. W konsekwencji od Pozwanej w pkt III wyroku zasądzono koszty procesu w kwocie 717 złotych. Na koszty te składały się: kwota 100 zł (art. 28 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych), kwota 600 złotych (§ 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu) oraz kwota 17 zł ( art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej).

Zarządzenie: (...)