Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 13 września 2024 r.

Pozwem z daty 14 lutego 2024 r. powód, (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ś. , reprezentowany przez Pełnomocnika procesowego, wniósł o zasądzenie od pozwanego Banku (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 20.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 20 października 2023 r. do dnia zapłaty oraz zasadzenie od Pozwanego na rzecz Powoda zwrotu kosztów postepowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, z uwzględnieniem opłaty od pozwu oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie o jakich stanowi art. 98 § 1 ¹ k.p.c. W uzasadnieniu pozwu wskazano na umowę pożyczki z dnia 16 listopada 2021 r. zawartą pomiędzy Pożyczkobiorcą a Pozwanym. Powód wskazał, że Pozwany Bank w treści Umowy dopuścił się szeregu naruszeń, z których każde z nich stanowi samoistna podstawę do skorzystania z tzw. sankcji kredytu darmowego. W zakresie naruszeń, jakich dokonał Pozwany wskazano na:

a)  naliczenie odsetek od kwoty obejmującej koszty kredytu – naruszenie art. 30 ust. 1 pkt 6 u.k.k..;

b)  błędne wskazanie Rzeczywistej Rocznej Stopy Oprocentowania, całkowitej kwoty do zapłaty, a także brak wskazania szczegółowych założeń przyjętych do jej wyliczenia – naruszenie art. 30 ust. 1 pkt 7 u.k.k.;

c)  brak informacji o wszelkich kosztach kredytu – naruszenie art. 30 ust. 1 pkt 10 u.k.k.;

d)  brak wskazania obowiązku zwrotu poniesionych przez konsumenta kosztów w przypadku odstąpienia od umowy - naruszenie art. 30 ust. 1 pkt 15 u.k.k.;

e)  brak informacji o skutkach i procedurze przedterminowej spłaty kredytu naruszenie art. 30 ust. 1 pkt 16 u.k.k.;

f)  brak informacji odnośnie osoby reprezentującej kredytobiorcę – naruszenie art. 29 ust. 1 u.k.k.

Dalej Powód wskazał na zawarta z konsumentem umowę przelewu wierzytelności dotyczących należności przysługujących pożyczkobiorcy, w szczególności dotyczących sankcji kredytu darmowego. Wskazano na złożone oświadczenie o sankcji kredytu darmowego z 05.10.2023 r. i na wezwanie do zapłaty. Pozwany zaś powyższe oświadczenie w odpowiedzi zakwestionował.

Podano, że z powodu naruszenia przepisów Powodowi przysługuje od Pozwanego zwrot kwot nienależnie przez niego pobranych w łącznej wysokości 32.304,97 zł. Kwota ta stanowi sumę nienależnych odsetek kapitałowych w wysokości 32.223,47 zł za okres od dnia 15.12.2021 r. (data płatności pierwszej raty) do 05.10.2023 r. tj. do dnia w którym złożono oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego i prowizji w wysokości 81,50 zł wynikającej z zawartej umowy pożyczki. Powód dochodzi zapłaty kwoty 20.000 zł bez jednoczesnego zrzeczenia się przedmiotowego roszczenia powyżej tej kwoty tytułem nienależnie pobranych odsetek kapitałowych w wysokości 19.949,54 zł, nienależnie pobranej prowizji w wysokości 50,46 zł. Wskazano na zawartą pomiędzy Powodem a Pożyczkobiorcą umowę przelewu wierzytelności z dnia 23.05.2023 r. dotyczącą należności przysługujących Pożyczkobiorcy, względem Pozwanego z tytułu opisanej umowy kredytu konsumenckiego, w szczególności w zakresie sankcji kredytu darmowego. Roszczenie odsetkowe oparto na art. 481 k.c. wskazując na datę ich wymagalności od dnia 20 października 2023 r.

W dniu 26 lutego 2022 r. Referendarz sądowy wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty z daty 25.05.2024 r. Pozwany Bank (...) spółka akcyjna z siedzibą w W., reprezentowany przez Pełnomocnika procesowego, wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wedle norm przepisanych. Pozwany zarzucił, iż uprawnienie do skorzystania z sankcji kredytu darmowego uległo prekluzji, albowiem upłynął termin roczny od chwili wypłaty pożyczki tj. wykonania umowy rzez pożyczkodawcę. Pozwany zakwestionował także istnienie przesłanek do stosowania sankcji kredytu darmowego. Odnosząc się do poszczególnych zarzutów z pozwu oraz wskazując na wyjątkowy charakter tej sankcji, w tym w aspekcie wymogu proporcjonalności opisanego prawem europejskim.

FAKTY

Bank (...) spółka akcyjna z siedzibą w W. (dalej także Bank) udziela m. in. kredytów i pożyczek, w tym także kredytów konsumenckich. W zakresie kredytów konsumenckich Bank posługiwał się formularzami, w tym formularzem :umowy pożyczki gotówkowej, formularzem informacyjnym.

{Dokumentacja załączono do pozwu, w tym Umowa, formularze – art. 243 ¹, 245, 308-309 k.p.c., dane jawne w KRS Banku – art. 228 § 1 k.p.c., art. 231, 233 k.p.c.}

W dniu 16.11.2021 r. A. K. (1) jako pożyczkobiorca w celach konsumpcyjnych (dalej także Konsument lub Pożyczkobiorca) oraz Bank (...) spółka akcyjna z siedzibą w W. wymienili oświadczenia co do zawarcia umowy pożyczki gotówkowej (dalej także Umowa). Wymiana nastąpiła na odległość z wykorzystaniem środku komunikowania się na odległość. W ten też sposób Konsumentowi zaprezentowano warunki umowne, po czym Konsument zdecydował się na zawarcia Umowy. Te oświadczenia, warunki umowne zostały potwierdzone na trwałym nośniku w formie dokumentowej. Umowie towarzyszył formularz informacyjny (dalej także FI), Plan Spłaty Pożyczki Gotówkowej (dalej także PS), Dane Pośrednika Kredytowego (dalej także DPK). Konsument materiały te, w tym FI otrzymał w dniu zawarcia Umowy w formie elektronicznej. FI nie był dostarczony przed dniem 16.11.2021 r. Bank nie proponował, a Konsument nie wnosił o przesłanie FI przed wymianą oświadczeń w sprawie Umowy. Bank działał za pośrednictwem pośrednika kredytowego (...) S.A. z siedzibą w W., którego dane były podane w Umowie, jak i w odrębnym dokumencie DPK . Osoba wskazana w pozycji podpisu dysponowała także pełnomocnictwem od Banku. Harmonogram spłaty nie był omawiany z Pożyczkobiorcą. Pożyczkobiorca nie rozumiał co składa się na całkowity koszt pożyczki. W trakcie rozmowy koncentrowała się on na sprawie wysokości raty i w oparciu o tę informacje o racie Konsument podjął decyzję co do zawarcia Umowy. Konsument nie uzyskał informacji czym jest WIBOR3M. Po zawarciu Umowy, informacji o jej warunkach i dokumentacji w formie elektronicznej Konsument nie kwestionował okoliczności zawarcia Umowy, niezgodności przekazywanych mu danych telefonicznie z tymi zapisanymi w Umowie czy w FI. Nie miał uwag co do wskazanego pośrednika.

{Dokumentacja załączona do pozwu i sprzeciwu, w tym k. 23-38, k. 75 – art. 243 ¹, 245, 308-309 k.p.c., w części zeznania świadka A. K. – art. 258 i 271 ¹ k.p.c., art. 231, 233 k.p.c.}.

W udostępnionych Konsumentowi na trwałym nośniku dokumentach dotyczących Umowy zostały zapisane m.in. warunki umowne, gdzie najważniejsze wynikały z pierwszej strony Umowy, choć część znalazł się na stronie także drugiej (pełna treść zapisów Umowy, FI, PS, DPK na k. 23-38).

W § 1 i 2 ust. 7 Umowy opisano szczegółowo, w jaki sposób zostanie udostępniona kwota pożyczki :

a)  104381,54 zł na spłatę pożyczki,

b)  35925,46 zł na (...)

c)  3269,00 zł na wypłatę pożyczki również na rachunek Pożyczkobiorcy (nie w gotówce)

d)  555,73 zł na pokrycie prowizji pobieranej przez Bank przy tej Umowie.

W § 2 ust. 2 Umowy została podana całkowita kwota pożyczki na kwotę 143576 złotych (dalej także CKP) – i była to kwota bez kredytu przeznaczonego na prowizję. Podano tu też definicję CPK z zaznaczeniem, iż nie obejmuje kredytowanych kosztów.

W § 2 ust. 8 Umowy została podana kwota udzielanej przez Bank pożyczki w kwocie 144.131,73 złotych (dalej także Pożyczka), w tym z tą częścią Pożyczki przeznaczonej na zapłatę przez Konsumenta prowizji określonej na kwotę 555,73 zł (dalej także Prowizja) w § 2 ust. 7. Wskazano, iż Prowizja wchodzi m.in. w skład całkowitego kosztu pożyczki.

W § 2 ust. 3 Umowy podano całkowity koszt pożyczki na 66.445,55 zł (dalej także C koszt P) ze wskazaniem, iż składają się na nią wszystkie koszty, które Pożyczkobiorca zobowiązał się ponieść: prowizja, suma wszystkich opłat operacyjnych oraz odsetki za cały okres obowiązywania umowy wyliczone według oprocentowania Pożyczki właściwego dla pierwszego okresu odsetkowego wskazanego w § 2 ust. 5.

W § 2 ust. 4 Umowy wskazano na całkowitą kwotę do zapłaty przez Pożyczkobiorcę -210.021,55 zł (dalej także CKZ) z podaniem, iż stanowi ona sumę całkowitego kosztu Pożyczki (C koszt P) i całkowitej kwoty pożyczki (CKP).

W § 2 ust. 5 Umowa zawierała informacje o oprocentowaniu: Oprocentowanie Pożyczki, zaś kwota Pożyczki została podana w § 2 ust. 8 Umowy. Oprocentowanie zostało opisane jako zmienne i w pierwszym okresie odsetkowym wynosić miało 9,49% w stosunku rocznym i stanowiło sumę wskaźnika referencyjnego WIBOR 3M obowiązującego w Banku w pierwszym okresie odsetkowym oraz stałej marży Banku w wysokości 7,88 p.p. z zastrzeżeniem (§ 3 ust. 4). Wskazano czym jest WIBOR – stopa oprocentowania kredytów w złotych polskich na polskim rynku międzybankowym, że jest to wskaźnik referencyjny z odwołaniem się do rozporządzenia PE i RADY (UE) (...) z 08.06.2016 r.

W § 2 ust. 6 Umowy została zawarta informacja o Rzeczywistej Rocznej Stopie Oprocentowania (dalej także RRSO) - 10.62 %. Podano, iż do wyliczenia RRSO i Całkowitej kwoty do zapłaty przyjęto następujące założenia:

1)  oprocentowanie Pożyczki wskazane w § 2 ust. 5 nie ulega zmianie w całym okresie kredytowania,

2)  Umowa będzie obowiązywać przez czas, na który została zawarta, a że Bank i Pożyczkobiorca wypełnią zobowiązania z niej wynikające terminowo,

3)  data płatności pierwszej raty przypada miesiąc po wypłacie Pożyczki,

4)  kwoty wypłacone i spłacane przez strony Umowy o Pożyczkę nie muszą być równe ani nie muszą być płacone w równych odstępach czasu,

5)  datą początkową będzie data pierwszej wypłaty Pożyczki,

6)  odstępy czasu między datami używanymi w obliczeniach wyrażone będą w latach lub ułamku roku, przy czym rok liczy 365 dni, a w przypadku lat przestępnych 366 dni, 52 tygodnie lub dwanaście miesięcy.

Podano, iż przyjmuje się, że równy miesiąc ma 30,41666 dni. Wynik obliczeń podaje się z dokładnością do co najmniej jednego miejsca po przecinku, przy czym jeżeli cyfra występująca po wybranym przez obliczającego miejscu po przecinku jest mniejsza niż 5, cyfrę tę pomija się, gdy zaś większa albo równa 5, cyfrę poprzedzającą zwiększa się o 1.

Liczba miesięcznych rat do spłaty określona została na 96, natomiast kwota miesięcznej raty na 2.188 zł, obliczona przy założeniu Oprocentowania Pożyczki (9,49%), w tym opłata operacyjna 40 zł (§ 2 ust. 8, 9 Umowy). Termin spłaty pierwszej raty określono na dzień 15.11.2021 r. Termin spłat kolejnych rat przypadać miał na 15 dzień kolejnych miesięcy.

W § 2 ust. 12 Umowy podano, iż wysokość odsetek dziennych naliczanych od Całkowitej kwoty Pożyczki udostępnionej Pożyczkobiorcy wynosi 37,85 zł (k. 23).

Zapisano, że Umowa obowiązuje do 15.11.2029 r. (data spłaty ostatniej raty), z zastrzeżeniem, że wpływ do Banku wszystkich należności wynikających z Umowy będzie stanowić skuteczne zwolnienie Pożyczkobiorcy z obowiązków i zobowiązań wynikających z Umowy. Bank był zobowiązany do wypłaty kwoty kredytu w ciągu 1 dnia roboczego od dnia zawarcia Umowy (§ 2 ust. 11 -14, 16-17).

O zmianie Oprocentowania Pożyczki z uwagi na zmianę wskaźnika referencyjnego WIBOR 3M Bank miał zawiadomić Pożyczkobiorcę w sposób określony w § 3 ust. 11 umowy kredytu (§ 3 ust. 8). Bank informował w § 3 ust. 10 , że korzystanie z Pożyczki o zmiennej stopie oprocentowania niesie za sobą ryzyko wzrostu kosztów obsługi Pożyczki w okresie obowiązywania Umowy. Bank miał zawiadomić Pożyczkobiorcę o wysokości Oprocentowania Pożyczki, wysokości rat w pierwszym okresie odsetkowym oraz w każdym następnym okresie odsetkowym, w przypadku zmiany tych wartości. Zawiadomienie nastąpić miało na piśmie lub drogą elektroniczną (§ 3 ust. 11). Z tytułu zaległości w spłacie Pożyczki, Bankowi należne były do dnia spłaty zadłużenia odsetki umowne za opóźnienie w wysokości równej dwukrotności sumy stopy referencyjnej NBP i 5,5 punktów procentowych (dwukrotność ustawowych odsetek za opóźnienie). Na dzień zawarcia umowy odsetki za opóźnienie wynoszą 13,5% rocznie. W przypadku zmiany stopy referencyjnej NBP, będącej wynikiem zmiany przewidzianej prawem Bank poinformuje Pożyczkobiorcę o tej zmianie niezwłocznie po jej dokonaniu na piśmie lub drogą elektroniczną (§ 3 ust. 18).

W § 5 Umowy zapisano, iż w terminie 14 dni od zawarcia Umowy Pożyczkobiorcy przysługiwało prawo do odstąpienia od Umowy. Termin do odstąpienia jest zachowany, o ile Pożyczkobiorca wyśle lub dostarczy Bankowi przed jego upływem oświadczenie o odstąpieniu od Umowy. Oświadczenie może mieć formę wskazaną we wzorze wręczonym Pożyczkobiorcy przy zawarciu Umowy (§ 5 ust. 2 Umowy). Zgodnie z § 5 ust. 3 Umowy niezwłocznie, jednak nie później niż w ciągu 30 dni od daty złożenia oświadczenia o odstąpieniu od Umowy, Pożyczkobiorca zwróci Bankowi Całkowitą kwotę Pożyczki wskazaną w § 2 ust. 2 na rachunek Banu określony w § 2 ust. 18 wraz z odsetkami dziennymi za każdy dzień w okresie od dnia udostępnienia Pożyczki do dnia spłaty Całkowitej kwoty Pożyczki. Wysokość Odsetek dziennych wskazana jest w § 2 ust. 12 Umowy. Co do tego warunku Konsument nie zgłaszał uwag, pytań czy wątpliwości. Nigdy też nie zdecydował się na odstąpienie od tej Umowy i nie wyrażał takiej woli, iż chce odstąpić od Umowy, ale nie wie jak.

W § 3 ust. 24 Umowy udzielono informacji, iż Pożyczkobiorca ma prawo do wcześniejszej spłaty części lub całości Pożyczki. Dokonanie przedterminowej spłaty całości Pożyczki nie wymaga kontaktu z Bankiem i podpisania aneksu do Umowy (§ 3 ust. 24). Dokonanie przedterminowej częściowej spłaty nie wymaga kontaktu klienta z Bankiem i:

1)  powoduje naliczanie odsetek w bieżącym okresie odsetkowym od kapitału pozostałego do spłaty po dokonaniu częściowej spłaty Pożyczki,

2)  nie powoduje zmiany wysokości raty kapitałowo-odsetkowej w bieżącym okresie odsetkowym (zmiana wysokości raty nastąpi wraz ze zmianą okresu odsetkowego),

3)  w przypadku spłaty kwoty nie przekraczającej najbliższej wymaganej do spłaty raty kapitałowo-odsetkowej nie zwalnia Pożyczkobiorcy od spłaty raty w bieżącym okresie rozliczeniowym,

4)  w przypadku spłaty kwoty przekraczającej najbliższą wymaganą do spłaty ratę kapitałowo-odsetkową zwalnia Pożyczkobiorcę od spłaty raty w najbliższym okresie rozliczeniowym, ale nie zwalnia od spłaty rat w kolejnych okresach rozliczeniowych Pożyczki – raty będą płatne w dotychczasowych terminach,

5)  nie wymaga podpisania aneksu do Umowy,

6)  nie skraca okresu kredytowania; skrócenie tego okresu stanowi odrębną czynność, jest możliwe na wniosek Pożyczkobiorcy za zgodą Banku i wymaga zawarcia aneksu do Umowy.

Zgodnie z § 3 ust. 26 w przypadku wcześniejszej spłaty Pożyczki, Pożyczkobiorca nie jest zobowiązany do zapłaty odsetek od kwoty wcześniej spłaconej za okres pozostały do końca trwania umowy. Co do tego warunku Konsument nie zgłaszał uwag, pytań czy wątpliwości. Nie dokonał przedterminowej spłaty Pożyczki nie zgłaszał też woli takiej przedterminowej spłaty. Zaś decyzję o zawarciu Umowy podejmował pod kątem spłaty w ratach i wysokości tej raty. Poza tym aż ok. 72 % z kwoty Pożyczki została przeznaczona na spłatę innej pożyczki Konsumenta, zaś tylko 24 % na (...). Reszta ok. 2 % dla Konsumenta na jego rachunek i ok. 0,4 % na spłatę zobowiązania Pożyczkobiorcy z tytułu Prowizji.

{Dokumentacja przy pozwie, w tym Umowa – art. 243 ¹, 245, 308-309 k.p.c., w części zeznania Świadka – art. 258, 271 ¹ k.p.c., art. 3 i 210 § 2 k.p.c. i 205 ³ k.p.c., art. 231, 233k.p.c.}

Wraz z Umową Konsument otrzymał m.in. FI, gdzie także były zawarte dane podstawowe od Umowie, w tym dane Banku, pośrednika, rata, liczba rat CKP, C koszt P, CKZ, dane o oprocentowaniu, RRSO, opłata operacyjna, Prowizja, , odstąpienie od umowy, spłata przed terminem. Wcześniej Konsument takiego FI nie dostał. Przystąpił do Umowy po przedstawieniu mu warunków umownych telefonicznie i uzyskaniu informacji o wysokości raty. W § 1, 2 czy 3 Umowy nie zostały podane, jaka jest łączna kwota odsetek wchodzących w skład Całkowitego kosztu P ani jaka jest łączna kwota z tytułu tzw. opłat operacyjnych w całym czasie trwania Umowy. Konsument takie informacje mógł uzyskać czy wnioskować o nich, gdyby dokonał zsumowania pozycji z PSP (Plan Spłat Pożyczki) z pozycji w tabeli Rata odsetkowa (k. 34-36) 96 rat o różnej wysokości (tabela na ok. 2 strony A4). Po zsumowaniu otrzymamy kwotę odsetek 62049,82 zł. Z kolei co do opłat operacyjnych w § 2 ust. 10 podano wprost 40 zł, na ostatniej zaś stronie Umowy w § 6 „Tabela Opłat i Prowizji” podano dane dotyczące opłaty operacyjnej uwzględnionej w kwocie miesięcznej raty : „Nie więcej niż 40zł. Nie zostało zapisane, aby przyjęto opłatę niższą niż 40 zł. Aby policzyć jaki koszt łączny Konsument poniesienie z tytułu opłat operacyjnych należało przemnożyć 96 rat przez 40 zł, co daje kwotę 3840 zł. Suma podanej wprost Prowizji 555,73 zł, łącznej kwoty odsetek (po ich dodatkowym zliczeniu z PSP) oraz opłat operacyjnych (po ich dodatkowym obliczeniu przez mnożenie 40x96 zł) daje kwotę Całkowitego kosztu P - 66.445,55 złotych. Bank odsetki naliczał od kwoty Pożyczki, w tym od tej części kredytu, która została przeznaczona na spłatę zobowiązania Konsumenta z tytułu Prowizji. Jednakże w § 2 ust. 12 Umowy kwotę odsetek dziennych powiązano z CKP, która nie zawierał w sobie tej części kredytu przeznaczonego na Prowizję; te odsetki jednak dotyczyły odsetek o jakich mowa w § 5 Umowy. Przy czym w § 2 ust. 12 nie było odwołania do § 5. Ponieważ zapis o wysokości odsetek dziennych umieszczono w § 2, gdzie była też mowa o oprocentowaniu, w ramach § 2 pojawiały się dwie pozycje od których naliczane są odsetki, oprocentowanie. Dopiero po przeczytaniu § 5 i całej Umowy można byłoby wnioskować, iż odsetki – oprocentowanie dotyczą Pożyczki, zaś odsetki dzienne z ust. 12 są podane w aspekcie odstąpienia od Umowy. Konsument zarazem przy Umowie nie potrafił ocenić, od jakiej kwoty są naliczane odsetki i nie wiedział jaka jest ich łączna kwota (nie mógł ich szumować w trakcie rozmowy telefonicznej), jednakże zarazem decyzję o zawarciu Umowy oparł na podstawie informacji o wysokości raty. Konsument po otrzymaniu dokumentacji nie weryfikował też sprawy naliczania odsetek od tej czy innej kwoty i nie kierował zapytań do Banku, zaś Umowę z zapisem § 5 otrzymał. RRSO zostało obliczone z uwzględnieniem w pozycji wypłat CKP, zatem bez kwoty kredytu przeznaczonej na Prowizję, zaś w pozycji spłat m.in. raty odsetkowe naliczane od Pożyczki, gdyż to od Pożyczki a nie tylko od CKP były naliczane (sprawa § 2 ust. 12 i § 5). Bank nie udzielał Pożyczki nieoprocentowanej w żadnej jej części. Konsument na RRSO się nie koncentrował, najważniejszą informacją były podane dane kwotowo, w tym wysokość raty kredytu, która została podana i w Umowie i PSP. Wzoru Umowy do podpisu czy FI nie przygotował Konsument, w tym nie miał wpływu na ukształtowanie Prowizji, która stanowiła ok. 0,4 % Pożyczki, wysokości opłata operacyjnych 96x 40 zł), które łącznie stanowiły ok. 2,7 % Pożyczki. Konsument nie miał też wpływu na użycie wskaźnika WIBOR i nie uzyskał informacji o możliwych choćby szacunkowych kosztach w całym okresie kredytowania w aspekcie np. zmian jego wysokości.

{Dokumentacja przy pozwie, w tym Umowa – art. 243 ¹, 245, 308-309 k.p.c., w części zeznania Świadka – art. 258, 271 ¹ k.p.c., art. 3 i 210 § 2 k.p.c. i 205 ³ k.p.c., art. 385 ¹ § 4 k.c. art. 231, 233k.p.c.}

Konsument po skontaktowaniu się - ostatecznie - ze spółką (...) sp. z o.o. z siedzibą w Ś. przesłał do analizy swoją Umowę. Uzyskał informację, o możliwości zastosowania sankcji kredytu darmowego, podważenia Umowy. Sankcja była dla niego korzystnym rozwiązaniem. Przy nieważności Umowy oceniał, iż nie stać by go było na zwrot środków otrzymanych. Telefonicznie przekazano mu warunki Przelewu. Nie zostały mu wyjaśnione pozycje 50 % z załącznika P1. Nie dostał formularza informacyjnego przed podpisaniem umowy przelewu jaką przygotowała Spółka na stosowanym przez siebie wzorcu. W dniu 23 maja 2023 r. Pożyczkobiorca jako cedent i (...) sp. z o.o. z siedzibą w Ś. (dalej także Spółka) jako cesjonariusz podpisali umowę przelewu wierzytelności , która posiadała dwa załączniki nr 1 i 2 (dalej także łącznie Przelew). Konsument oświadczył w tym Przelewie, iż przysługują mu wierzytelności z tytułu „umów kredytowych” z Bankiem (...) S.A.” z dnia 16.11.2021 r. na kwotę 143.576 zł. Konsument oświadczył, iż przenosi na Spółkę wierzytelności przyszłe oraz już istniejące na dzień zawarcia umowy, związane z umowami kredytowymi ,o jakich mowa w ust. 1 w szczególności” wierzytelności:

a)  z tytułu zwrotu prowizji w związku z przedterminową spłatą kredytu,

b)  wierzytelności powstałe na skutek złożenia oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego, o jakim mowa w art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim,

wraz ze wszystkimi związanymi z nimi prawami. Konsument miał od Spółki otrzymać wynagrodzenie, ale nie zostało ono podane w samym Przelewie jako umowie, ale odesłano do Załącznika nr 1 (dalej także Załącznik P1). Strony zapisały, iż obejmują tenże Załącznik P1 klauzula poufności. Załącznik P1 opisywał, że:

1.  Cena za przeniesione przez Cedenta wierzytelności wynikające z oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego wynosi:

a)  w przypadku aktywnej (tj.: trwającej na dzień podpisania niniejszego załącznika) umowy kredytowej - 50% kwoty prawomocnie zasądzonej należności głównej od każdego z Kredytodawców, pomniejszona o 50% korzyści wynikającej z umorzenia kosztów każdej z umów kredytowych zawartych z Kredytodawcami od dnia prawomocnego orzeczenia sądowego do dnia zakończenia kredytu zgodnie z pierwotną treścią tych umów;

b)  w przypadku zamkniętej (tj. całkowicie spłaconej na dzień podpisania niniejszego załącznika) umowy kredytowej 50% należnego od każdego z Kredytodawców zwrotu nienależnie pobranych środków wskazanych w treści prawomocnego orzeczenia sądowego, wydanego w sprawie o zwrot świadczeń z powodu zastosowania sankcji kredytu darmowego.

Cena za przelane wierzytelności nie może być jednak niższa niż 1 zł (słownie: jeden polski złoty). Wskazane wynagrodzenie dotyczy również sytuacji przedsądowego uzyskania w/w należności od Kredytodawców.

2.  Cena za przeniesienie przez Cedenta wierzytelności z tytułu zwrotu prowizji (i innych opłat) w związku z przedterminową spłatą kredytu Cedenta, będzie wynosić 50% (słownie: pięćdziesiąt procent) kwoty roszczenia głównego o zwrot prowizji i innych opłat na podstawie art. 49 Ustawy o kredycie konsumenckim.

3.  Cena będzie płatna niezwłocznie po jej wymagalności (rozumianej jako uzyskanie prawomocnego orzeczenia lub dobrowolnej zapłaty, na podstawie których cena zostanie określona), jednak nie później niż do 10 dnia miesiąca następnego po otrzymaniu przez Cesjonariusza zapłaty wierzytelności objętej cesją od Kredytodawców.

4.  Cedent wskazuje numer rachunku bankowego (...) do zapłaty ceny ad. 1 i ad. 2. Cena może zostać również uiszczona gotówką do rąk Cedenta za pokwitowaniem odbioru, jeżeli zgłosi on takie żądanie.

5.  Cedent wyraża nieodwołalną zgodę na zatrzymanie przez Cesjonariusza należnej mu, na podstawie pkt 2 powyżej kwoty ceny zwrotu prowizji (i innych opłat) z tytułu przedterminowej spłaty kredytu i dokonanie kompensaty tej kwoty z należnościami wynikającymi z pkt 7 poniżej.

6.  Cesjonariusz zobowiązuje się do przedstawiania niezwłocznie Cedentowi kalkulacji kosztów postępowania związanego ze skorzystaniem z sankcji kredytu darmowego na jego żądanie.

7.  Cesjonariusz jest uprawniony do przeznaczenia zatrzymanych środków na pokrycie poniesionych kosztów sądowych sprawę zwrot opłat objętych sankcją kredytu darmowego oraz zwrot opłat na podstawie art. 49, a także kosztów związanych z opłatami notarialnymi poniesionymi w związku z prowadzoną sprawą (np. notarialnego poświadczenia kopii pełnomocnictwa, umowy cesji etc.) oraz kosztów pozyskania niezbędnej dokumentacji w sprawie (np. umowy kredytowej).

Załącznik nr 2 dotyczył danych osobowych. Konsument złożył pod drukiem Przelewu, w tym jej Załącznikiem P1 podpis. Konsument nie miał rzeczywistego wpływu na zapisy i kształt tego Przelewu jak i Załącznika PI i nie rozumiał sprawy ceny w aspekcie odliczeń 2 razy po 50 %. Nie wiedział, jaka konkretnie kwota mu przypadnie. Nie zakładał, aby mogła być sytuacja, iż otrzymałby tylko 1 zł. Pierwotnie liczył na zwrot ok. 20.000 zł po pomniejszeniu. Zdecydował się na Umowę, gdyż zakładał iż na początku nie ponosi kosztów i że dopiero później dojdzie do rozliczenia.

{Dokumentacja przy pozwie, w tym Przelew i Załącznik P1 k. 229 – art. 243 ¹, 245, 308-309 k.p.c., w części zeznania Świadka – art. 258, 271 ¹ k.p.c., art. 3 i 210 § 2 k.p.c. i 205 ³ k.p.c., art. 385 ¹ § 4 k.c. art. 231, 233k.p.c.}

W dniu 23.05.2023 r. A. K. (1) oświadczył w dokumencie pełnomocnictwa (dalej także Pełnomocnictwo), iż udziela pełnomocnictwa Spółce pełnomocnictwa do reprezentowania jego interesów w kontaktach m.in. Bankiem (...) S.A.” ze wskazaniem, że dotyczy „umów kredytowych z dnia 16.11.2021 r.” Zapisano, że pełnomocnictwo obejmuje w szczególności m. in.: umocowanie do postepowania o zwrot prowizji w związku z przedterminową spłatą kredytu, złożenia oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego, zawiadomienia o dokonaniu cesji wierzytelności z tytułu umowy kredytu, wnioskowania o udzielenie informacji odnośnie treści umowy kredytu, stanu spłat, uzyskiwania kopii umów wraz z załącznikami, złożenia oświadczenia o zmianie treści umowy kredytowej, zawarcia ugody odnośnie wierzytelności wynikających z zastosowania sankcji kredytu darmowego, reprezentowania mocodawcy w postępowaniach pozasądowych dotyczących umowy kredytu. Podpisy na Pełnomocnictwie zostały poświadczone notarialnie.

{Pełnomocnictwo k. 40, 231 - art. 245 k.p.c., art. 231 i 233 k.p.c.}

Spółka skierowała do Banku (...) S.A.” w W. pismo z daty 05.10.2023 r., w którym złożyła w imieniu A. K. (1) oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego, wskazano na datę Umowy (...).11.2021 r., podano dane osobowe Konsumenta i powołano się na art. 45 ustawy z 12.05.2011 r. o kredycie konsumenckim (dalej także Oświadczenie S). Spółka wnosiła o udzielenie informacji i przesłanie dokumentacji. Wskazano, iż wpłacone do dnia Oświadczenia S części raty kredytu, które obejmują odsetki oraz prowizję, stanowią świadczenie nienależne i kwoty te winny podlegać zwrotowi w terminie 14 dni od otrzymania pisma. Odpowiedzi Spółce udzielił Bank tj. Bank (...) S.A. z siedzibą w W. w piśmie z 13.11.2023 r. , gdzie zakwestionował skuteczność składanego Oświadczenia S wskazując na zachowanie obowiązków prawnych. Co do dokumentacji – miała zostać przekazana odrębnym pismem (dalej także Odpowiedź). Umowa z 16.11.2021 r. jest nadal wykonywana przez Konsumenta.

{Pełna treść dokumentu Oświadczenie S jak i Odpowiedzi - k. 42-47, 48 – art. 245 k.p.c., art. 308-309 k.p.c., w części zeznania świadka – art. 258, 271 k.p.c.}

(2)

Powyższe fakty zostały ustalone na podstawie w.w. dowodów i mając na uwadze poniżej podane kwestie.

A.  Fakty istotne dla rozstrzygnięcia – art. 227 k.p.c. O tym rozstrzygała w pierwszej kolejności podstawa faktyczna powództwa powiązana z sankcję kredytu darmowego. Powód powołuje się m.in. na Oświadczenie S. Co więcej na sankcje kredytu darmowego wskazywał Konsument w czasie swego przesłuchania. Zarazem do przedterminowej spłaty kredytu, zatem o roszczeniu o zwrocie prowizji nie mogło być mowy, zaś Przelew dotyczył tylko tych 2 wierzytelności (k. 39).

B.  Istotnie Pozwany nie podnosił zarzutu prawa materialnego braku legitymacji czynnej, jednakże prawo sąd uwzględnia z urzędu, a zatem w zakresie tych materiałów zostały poczynione ustalenia co do faktów wedle treści tych materiałów, oczywiście w zakresie ujawnionym. Trzeba też zwrócić uwagę na zastrzeżenia poczynione nie tylko w art. 339 k.p.c., ale i w art. 230 k.p.c. (wynik całej sprawy i ocena sądu).

C.  Przypomnieć należy, iż w granicach powołanych zdarzeń Sąd art. 58 .c., art. 5 k.c. jak i art. 385 ¹ k.c. stosuje z urzędu, a przedsiębiorcą względem Konsumenta był nie tylko Pozwany przy Umowie, ale i Powód przy Przelewie, w szczególności w aspekcie w.w. art. 22 ust. 2 Dyrektyw. Przypomnieć należy, iż oceny z art. 385 ¹ k.c. dotyczy każdego przedsiębiorcy w sytuacji kontraktu z konsumentem, a nie tylko kredytodawców czy banków. Stąd też m.in. z uwagi na cele Dyrektywy 2008 r. i ochronę konsumentów w regulacjach także krajowych i europejskich (Dyrektywa 1993) Sąd m.in. z urzędu wezwał Konsumenta celem jego przesłuchania jako świadka i wysłuchania jego stanowiska. Stąd też były dodatkowe zobowiązania dla Stron, w tym zobowiązanie Powoda do przedstawienia kompletnego Przelewu, a zatem z załącznikami. W tej akurat sprawie załączniki przedstawiono, zgodnie z obowiązkiem strony z art. 3, 248 k.p.c.

D.  Sam fakt powstania dokumentów danej treści nie był sporny, zatem Sąd ustalił, iż dokumenty czy materiały w formie dokumentowej powstały w danym ich zakresie – art. 243 ¹ k.p.c., art. 245 k.p.c. Co do faktu ich powstania Sąd nie powziął wątpliwości, w szczególności zawarcia Umowy jak i Przelewu potwierdził Konsument wskazując na wymianę oświadczeń i fakt zaprezentowania mu warunków tych umów. Wreszcie co do Umowy Pożyczki należy wskazać, iż poza wymianą oświadczeń na odległość Umowa i towarzyszące jej dokumenty zostały zaprezentowane w formie elektronicznej na trwałym nośniku, zatem forma z poniże powołanej Dyrektywy 2008 r. została zachowana. Sąd zarazem zwrócił uwagę, iż zarówno w Przelewie, jak i Oświadczeniu S jako dłużnika względem Konsumenta wskazano Bank (...) S.A.” taki podmiot o takiej firmie nie istnieje; Konsument zawierał Umowę z Bankiem (...) S.A. z siedzibą w W.. zarazem jednak Sąd zauważył też, iż mimo skierowana Oświadczenie S wobec Banku (...) S.A.” na to pismo udzielił odpowiedzi Pozwany Bank (...) S.A. z siedzibą w W..

E.  Z uwagi na przedmiot sprawy i obowiązki Stron z art. 3 k.p.c. (wyjaśnienia bez zatajania czegokolwiek i art. 235 ^{( 1)} k.p.c. w zw. z art. 248 k.p.c.), do obu Stron skierowano dodatkowe zobowiązanie: względem Powoda co do przedstawienia kompletnego Przelewu, w tym z Załącznikiem P1, zaś do Pozwanego zobowiązanie do wyjaśnienia sprawy C kosztu P, jakie kwoty na nią się składają. Celem było sprawdzenie czy podana kwota przy C koszcie Pożyczki jest prawidłowa. Ponadto z uwagi na zapis § 2 ust. 12 i stanowisko ze sprzeciwu co do naliczanych odsetek od kredytu przeznaczonego na koszt (Prowizję) sąd zobowiązał do wyjaśnienia także tej kwestii. Zatem wskazywanie przez Pozwanego (k. 237) na kwestie prawne z Prawa bankowego było niezrozumiałe, sąd nie zobowiązywał do stanowiska z art. 205 ^{( 3)} § 4 k.p.c., a do wyjaśnień co do faktów z art. 205 ^{( 3)} § 2 k.p.c. w zw. z art. 3 k.p.c. Ocena prawa należy do sądu i o ile stanowisko prawne w tym kopiowanie stanowiska z komentarzy czy orzecznictwa nie jest obowiązkowe, to strony mają obowiązki w zakresie faktów i dowodów. Sąd w swoim zobowiązaniu pytał o fakty w sposób oczywisty istotne (koszty, odsetki) dla sprawy z uwagi na jej przedmiot. Pełnomocnik Banku udzielił ostatecznie wyjaśnień w tymże piśmie poniżej uwag prawnych, w tym potwierdził, iż Umowa podawała dane o odsetkach dziennych od kwoty CKP, nie zaś od Pożyczki, a zarazem § 3 określał metodę naliczanie odsetek od Pożyczki z § 2 ust. 8. Umowa, wyjaśnienia jak i zeznania Świadka pozwoliły zarazem poczynić ustalenia faktycznej jak wyżej – świadek nie wiedział bowiem od jakiej kwoty są naliczane odsetki co przy tych zapisach Umowy, to zeznanie nie budziło wątpliwości. Zarazem jednak ta sprawa nie decydowała wprost o decyzji Konsumenta. Konsument decyzję o zawarciu Umowy podjął z powodu wysokości raty, na którą składały się odsetki pobierane przez Bank nie tylko od C kosztu P, ale od Pożyczki w kwocie 144.131,73 zł. Samo arytmetyczne sprawdzenia danych z Umowy uzasadniało wniosek, iż C koszt P został podany poprawnie i odpowiada twierdzeniom o faktach z ostatniego pisma Pozwanego.

F.  Jeśli idzie o samą Umowę pożyczki to - poza sprawą C kosztu P oraz odsetek z § 2 ust. 12, § 2 ust. 5, i § 3 (z uwagi na powołanie w § 2 ust. 6 oprocentowania z § 2 ust. 5 przekładało się to odpowiednio na całkowitą kwotę do zapłaty CKZ) informacje w Umowie są, a te najistotniejsze na pierwszej stronie: Pożyczka, Całkowita kwota pożyczki bez kredytowanych kosztów (zatem tak jak oczekuje tego prawo), a także RRSO; są też informację co do sprawy odstąpienia od Umowy jak i przedterminowej spłaty. Jest też informacja o pośredniku Banku zaprezentowana na trwałym nośniku. Zapis o kredytowaniu Prowizji wynikał z Umowy. Konsument nie dokonał sam zapłaty Prowizji, a z zapisów Umowy wynikało, iż głównym przeznaczeniem Pożyczki (72%) była spłata poprzedniego zobowiązania

G.  M.in. z § 2 wynika zapis, iż RRSO nie pomija odsetek od kwoty kredytowanej, zatem nie zaniża kosztów w ramach ich procentowego ujęcia. Pominięcie tych odsetek w RRSO byłoby zatajaniem informacji o takich odsetkach, które Pozwany pobiera. Należy oddzielić kwestie pojęć i poszczególnych pozycji, w tym od czego są pobierane odsetki, od sprawy samego wyliczenia RRSO, gdyż na to jest oddzielny wzór i w tych zapisach nie ma mowy o tym, iż pożyczkobiorca nie pobiera odsetek od kredytu. Chodzi tylko o to, aby w ramach wzoru w pozycji wypłat uwzględnić CKP (zatem 143576 zł), zaś w pozycji spłat wszystkie koszty, a zatem także odsetki od Pożyczki , w tym pożyczki przeznaczonej na zapłatę Prowizji (144.131,73 zł). Przy czym istotnie zapis § 2 ust. 12 może sugerować, iż naliczane odsetki dotyczą tylko CKP, a nie Pożyczki z § 2 ust. 8.

H.  Co do zeznań Konsumenta, to zarówno sposób ich składania i uważność w zakresie ego co świadek pamięta, a czego nie jest pewien przemawiały za uznaniem ich za wiarygodne i zostały one uwzględnione w całości co do faktów opisywanych kategorycznie.

I.  OCENA PRAWNA

Przepisy prawne, ocena i wykładnia, uwagi ogólne

(1)

Umowa pożyczki została zawarta w listopadzie 2021 r., Przelew zaś w maju 2023 r. zatem należało się odwołać do przepisów prawa, jakie obowiązywały w tym czasie odpowiednio co do obu kontraktów tj.:

a)  dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylająca dyrektywę Rady 87/102/EWG (dalej także Dyrektywa 2008),

b)  dyrektywa Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich (dalej także Dyrektywa 1993),

c)  dyrektywy 2005/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 maja 2005 r. dotyczącej nieuczciwych praktyk handlowych stosowanych przez przedsiębiorstwa wobec konsumentów na rynku wewnętrznym oraz zmieniającej dyrektywę Rady 84/450/EWG, dyrektywy 97/7/WE, 98/27/WE, (...) Parlamentu Europejskiego i Rady oraz rozporządzenie (WE) nr 2006/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady (dalej także Dyrektywa 2005),

d)  ustawa z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim (dalej także Ustawa K),

e)  ustawa z dnia z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (dalej także Ustawa P) ,

f)  przepisy Kodeksu cywilnego (także k.c.),

g)  a także generalne zasady płynące z regulacji traktatowych czy Konstytucji RP, a także Karta Praw Podstawowych.

Należy w tym miejscu przypomnieć, iż dyrektywy są aktami prawa pochodnego, jednakże jeśli podlegały implementacji do krajowego porządku prawnego (jak wyżej wymienione), to w przypadku ewentualnej niezgodności normy krajowej z dyrektywą pierwszeństwo ma dana dyrektywa przy zastosowaniu, o ile jest oczywiście dostatecznie jasna, precyzyjna i kategoryczna czyli może być wprost zastosowana do danego przypadku. Wykładnia racjonalna wymaga, aby zakładać, iż dany prawodawca nie ma na celu wprowadzania norm sprzecznych, zatem w ramach wykładni systemowej i celowościowej należy dokonywać spójnej interpretacji tych przepisów. W stosunkach prawa prywatnego istotna jest też sprawa natury danego prawa czy stosunku oraz cel dla którego dana norma została ustanowiona. Albowiem na gruncie m.in. art. 5 k.c. i np. w aspekcie motywów poszczególnych dyrektyw wykonywanie prawa sprzeczne z tymi celami nie podlega ochronie prawnej. Także na gruncie europejskim Trybunał Sprawiedliwości w Luksemburgu przyjął, iż nie korzysta z ochrony ten kto nadużywa prawa.

(2)

Wszystkie powołane przepisy miały (cel) chronić konsumenta i zapewniać z uwzględnieniem m.in. zasady proporcjonalności, pełną realizację jego praw – konsumenta (a nie interesów osób trzecich) odpowiednio do przewidzianych rozwiązań prawnych, które właśnie poprzez zasadę proporcjonalności (m.in. wskazana w motywie 47 Dyrektywy 2008 i art. 22 ust. 2 i 23) winny być dostosowane do konkretnego przypadku. Wyżej powołane akty prawa przewidują bowiem różne rozwiązania i różne roszczenia, a nie tylko sankcję kredytu darmowego z art. 45 Ustawy. Coraz częściej zdarzają się sprawy, w których ten przepis jest podnoszony de facto bezrefleksyjnie jeśli idzie o dany przypadek, gdzie mogłyby wejść w grę zupełnie inne zdarzenia i środki ochronne. Zapisy literalne Ustawy K nie mogą być odczytywane w oderwaniu od jednoznacznych nakazów Dyrektywy 2008, którą Ustawa m.in. miała wdrażać. Porządek prawny w ramach ochrony konsumentów, konkurencji między kredytodawcami, winien być jak najbardziej jednolity, aby ewentualne różnice w porządkach krajowych nie stwarzały konsumentom ograniczeń w korzystaniu np. z kredytów transgranicznych, nie stwarzały przeszkód dla rynku wewnętrznego UE, nie zakłócały konkurencji i dostosowane były do nowych instrumentów kredytowych (m.in. motywy Dyrektywy 2008 pkt 1 do 5). Należy podkreślić, iż w sposób szczególny dotyczy to sytuacji, gdzie w zapisach dyrektywy i ustawy implementującej mamy pewne różnice, w szczególności od zmiany Ustawy K m.in. w art. 5 pkt 7, a także pkt 6a – ustawami w kolejności czasowej ustawą z dnia 23.10.2013 r. o zmianie ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym oraz niektórych innych ustaw (art. 82 – zmiana pkt 7) i ustawa z 05.08.2015 r. o zmianie ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym oraz niektórych innych ustaw (dodany pkt 6a w art. 5). Definicje, są istotne na gruncie motywu 9 i 10 Dyrektywy 2008, gdzie zapisano (podkreślenia własne), iż:

(9) Pełna harmonizacja jest niezbędna do zapewnienia wszystkim konsumentom we Wspólnocie wysokiego i równoważnego poziomu ochrony ich interesów i stworzenia prawdziwego rynku wewnętrznego. Dlatego państwa członkowskie nie powinny mieć możliwości utrzymywania ani wprowadzania przepisów krajowych innych niż ustanowione w niniejszej dyrektywie. Ograniczenia te jednak powinny mieć zastosowanie wyłącznie w zakresie, w jakim przepisy zostały zharmonizowane w niniejszej dyrektywie.

(10) Definicje zawarte w niniejszej dyrektywie określają zakres harmonizacji. Obowiązki państw członkowskich związane z wprowadzaniem w życie przepisów niniejszej dyrektywy powinny zatem być ograniczone do takiego zakresu, jaki wyznaczają te definicje.

Definicje w Dyrektywie znajdują się w art. 3 w pkt g) do l) i brzmią (podkreślenia własne):

g)

„ całkowity koszt kredytu ponoszony przez konsumenta” oznacza wszystkie koszty łącznie z odsetkami, prowizjami, podatkami oraz wszelkimi innymi opłatami, które konsument jest zobowiązany ponieść w związku z umową o kredyt, które to koszty znane są kredytodawcy, z wyjątkiem kosztów notarialnych; uwzględniane są tu także koszty usług dodatkowych związanych z umową o kredyt, w szczególności składki z tytułu ubezpieczenia, jeżeli, dodatkowo, zawarcie umowy dotyczącej usługi jest niezbędne do uzyskania kredytu lub do uzyskania go na oferowanych warunkach;

h)	„całkowita kwota do zapłaty przez konsumenta” oznacza sumę całkowitej kwoty kredytu i całkowitego kosztu kredytu ponoszonego przez konsumenta;

i)	„ rzeczywista roczna stopa oprocentowania” oznacza całkowity koszt kredytu ponoszony przez konsumenta, wyrażony jako wartość procentowa całkowitej kwoty kredytu w stosunku rocznym, w odpowiednich przypadkach, wraz z kosztami, o których mowa w art. 19 ust. 2;

j)	„stopa oprocentowania kredytu” oznacza stopę oprocentowania wyrażoną jako stałe lub zmienne oprocentowanie stosowane w stosunku rocznym do wypłaconej kwoty kredytu;

k)

„stała stopa oprocentowania kredytu” oznacza, że kredytodawca i konsument uzgadniają w umowie o kredyt stosowanie jednej stopy oprocentowania kredytu przez cały okres obowiązywania umowy o kredyt lub kilku stóp oprocentowania kredytu w okresach będących częścią okresu obowiązywania umowy, wykorzystując przy tym stałą określoną wartość procentową. Jeżeli umowa o kredyt nie określa wszystkich stóp oprocentowania kredytu, stopa oprocentowania kredytu uznawana jest za stałą jedynie w odniesieniu do tych okresów będących częścią okresu obowiązywania umowy o kredyt, dla których stopy oprocentowania kredytu zostały określone wyłącznie przy wykorzystaniu stałej określonej wartości procentowej uzgodnionej przy zawarciu umowy o kredyt;

l)	„ całkowita kwota kredytu” oznacza maksymalną kwotę lub łączne kwoty udostępnione na podstawie umowy o kredyt;”.

Tymi definicjami jako kategorycznymi i jednoznacznymi Sąd tutejszy pozostaje związany w szczególności na gruncie art. 288 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej i wobec motywu 9, 10 Dyrektywy 2008 r oraz nakreślonych w niej celów. Dotyczy to także właściwego odczytania aktów wdrażających Dyrektywę. W pierwotnym brzmieniu Ustawy K z 2011 r. definicje dotyczące analogicznych pojęć wyglądały de facto analogicznie jak w Dyrektywie 2008 r., w szczególności, jeśli idzie o pojęcia: z art. 5 pkt 6, 7 i 12. W Dyrektywie 2008 i podobnie jak w Ustawie K, RRSO opisano jako całkowity koszt kredytu ponoszony przez konsumenta, wyrażony jako wartość procentowa całkowitej kwoty kredytu w stosunku rocznym, w odpowiednich przypadkach, wraz z kosztami, o których mowa w art. 19 ust. 2. Zatem nie może ulegać wątpliwości, iż ta wartość procentowa to inna postać podania kosztów, jakie wedle umowy ma ponieść konsument. To, która z pozycji RRSO czy całkowity koszt kredytu jest bardziej czytelna jest sprawą indywidualnego przypadku. W tej sprawie dla Konsumenta czytelną i „decyzyjną” informacją była wysokość raty, zatem konkretna kwota do zapłacenia w danym miesiącu. Istotnie bowiem w naszych stosunkach gospodarczych określamy swoje dochody w ujęciu miesięcznym nie zaś rocznym, albowiem są one niższe w porównaniu z innymi krajami po zachodniej stronie granicy o dłuższej tradycji gospodarki rynkowej. Jednoznacznie należy zauważyć, iż RRSO to nie odsetki; RRSO do wskaźnik procentowy wszystkich kosztów, który ustalany jest od całkowitej kwoty kredytu (CKP w tej sprawie i tak kwota była uwzględniana w Umowie). Sprawą dodatkową jest to czy kredytodawca udziela kredytu także na zapłatę np. prowizji czy innych opłat względnie usług dodatkowych; odrębną sprawą jest charakter tych dodatkowych opłat; dodatkową sprawą jest sam wzór przeliczeń przy RRSO. Przypomnieć należy, iż to konsument decyduje i ma prawo decydować co z kredytem mu udzielonym zrobi (oczywiście w ramach celu konsumpcyjnego). Konsument ma więc prawo przeznaczyć kredyt także na prowizję, do której zobowiązuje się zapłacić, a której w inny sposób nie uiszcza, albowiem go na to np. nie stać czy woli inaczej wykorzystać posiadane środki. Koszty zaś takie, jak odsetki od takiego kredytu nie mogą być eliminowane z pozycji kosztów kredytu, a w konsekwencji z RRSO, albowiem doszłoby do ich zniżenia (w pozycji spłat co oczywiste), jak trafnie zwrócono uwagę w sprawie C 377-14, RRSO ma być wskaźnikiem procentowym obrazującym wszystkie koszty, zatem wszystkie odsetki od kredytu. Czym innym jest oczywiście samo wyliczenie, albowiem tu obowiązuje wzór, który wykorzystuje całkowitą kwotę kredytu (i tu przy kwotach wypłaconych bez kredytowanych kosztów i po to ta pozycja jest podawana) oraz dokonane spłaty, a zatem wszystkie płacone koszty w tym odsetki od kredytu, w tym kredytowanych kosztów po stronie spłat właśnie (te spłaty opisano w Harmonogramie z uwzględnieniem tych kosztów, odsetek). Z orzeczenie C 377-14 nie wynika, iż bank nie jest uprawniony naliczać odsetek od kredytu, w tym od kredytu przeznaczonego na prowizję, TSUE wskazał jedynie, iż przy wyliczeniu w oparciu o wzór w pozycji wypłat może być uwzględniona tylko całkowita kwota kredytu (CKP w tej sprawie podane w Umowie), a nie np. element kredytu przeznaczony na prowizje czy opłaty za inne usługi. Koszty bowiem są uwzględnione w pozycji spłat wedle wzoru. Co jednak ważniejsze nie wynika taki zakaz z Dyrektywy 2008 ani z Ustawy K. Jeśli kredytodawca nalicza odsetki od kredytu przeznaczonego np. na koszty administracyjne związane z podpisaniem/zawarciem umowy pożyczki (nie mającej innego charakteru), to te odsetki winny znaleźć się w informacji o całkowitym koszcie kredytu, a w konsekwencji w jego procentowym ujęciu poprzez RRSO, z tym tylko że nie w całkowitej kwocie kredytu, ale po stronie spłat w wyliczeniu wedle wzoru. Pomijanie tej informacji o odsetkach oznaczałoby wprowadzenie konsumenta w błąd, podanie mu niepełnej informacji wbrew motywom 19 i 31 Dyrektywy. Skoro pożyczkodawca nalicza odsetki od kredytu (tu Pożyczki - § 2 ust. 3), w tym przeznaczonego na zapłatę Prowizji (co zaakceptował konsument, który nie dokonał zapłaty Prowizji z własnych środków spoza kredytu), to stanowią one koszt kredytu wedle tej definicji, a zatem nie mogą być pominięte przy RRSO, albowiem ma on w ujęciu procentowym odzwierciedlać te wszelkie koszty, w tym odsetki. Jak wskazano w sprawie C 714-22 w punkcie 40 w Dyrektywie przyjęto szeroką definicję pojęcia całkowitego kosztu kredytu ponoszonego przez konsumenta (podobnie C 686-19, C 377-14). W konsekwencji nie są uprawnione oczekiwania pomijania odsetek, które Pożyczkodawca nalicza od kredytu, choćby przeznaczonego na spłatę zobowiązania Pożyczkobiorcy dotyczącego np. Prowizji, jak w tej sprawie. W tej sprawie Bank przyznał naliczanie odsetek od Pożyczki, w tym tej jej części przeznaczonej na Prowizję – takim naliczeniem nie naruszył ani Dyrektywy 2008, ani Ustawy K, albowiem żaden z tych aktów nie wprowadza takiego zakazu. Zarazem z Umowy wynika, iż Bank odrębnie ujął CKP, albowiem było to konieczne dla wyliczenia RRSO i określenia poprawnego pozycji wypłat z wzoru wskazanego w załączniku do Dyrektywy 2008 i Ustawy K. A zatem nie doszło też do naruszenia informacji o RRSO, w tym w aspekcie poruszanym w.w. orzeczeniu TSUE.

Ustawa K podlegała zmianom m.in. w związku z art. 36a i pojęciem tzw. pozaodsetkowych kosztów kredytu. M.in. została wprowadzona zamiana ustawą z dnia 23 marca 2017 r. o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami w art. 82. Wprowadzono tu m.in. zmianę definicji z art. 5 Ustawy K (poprzednio odpowiadającej zapisom Dyrektywy) tj. w punkcie 7 art. 5 Ustawy K zapisano:

art. 5 pkt 7 całkowita kwota kredytu : maksymalna kwota wszystkich środków pieniężnych nieobejmujących kredytowanych kosztów kredytu, które kredytodawca udostępnia konsumentowi na podstawie umowy o kredyt, a w przypadku umów, dla których nie przewidziano tej maksymalnej kwoty, suma wszystkich środków pieniężnych nieobejmujących kredytowanych kosztów kredytu, które kredytodawca udostępnia konsumentowi na podstawie umowy o kredyt.

Ta zmieniona definicja jest inna niż, definicja z Dyrektywy, przy czym definicje RRSO i całkowitego kosztu kredytu pozostały analogiczne. Ustawodawca krajowy zdecydował się na uściślenie – najwyraźniej – zapisu Dyrektywy, uzupełniając, iż chodzi o kwotę kredytu, bez tej jej części, która byłaby przeznaczana przez konsumenta na sfinansowanie kosztów po swojej stronie, a dotyczących umowy pożyczki. Istotnie czyni to także bardziej czytelnym dodany zapis z art. 36a Ustawy K jak i Załącznik do Ustawy wzór wyliczeń. Zarazem jednak nie zmienia to istoty rzeczy : a) nie ma zakazu, aby od kredytu naliczać odsetki, b) nie ma zakazu, aby od kredytu, który konsument - wedle swego wyboru - przeznacza na koszty okołokredytowe po swojej stronie naliczać odsetki, c) jest obowiązek uwzględnienia tych kosztów (prowizji, odsetki od kredytu) w całkowitym koszcie kredytu, a więc i w tym koszcie wyrażanym wskaźnikiem RRSO. RRSO pochodzi zaś z wyliczeń opartych o wzór z w.w. aktów prawa, w tym Dyrektywy 2008:

,

gdzie m.in.:

(...)

- m oznacza numer kolejny ostatniej wypłaty,

- k oznacza numer kolejny wypłaty, zatem 1 < k < m,

- Ck oznacza kwota wypłaty k,

- tk oznacza okres, wyrażony w latach lub ułamkach lat, pomiędzy dniem pierwszej wypłaty a dniem każdej kolejnej wypłaty, zatem t1 = 0,

- m' oznacza numer kolejny ostatniej spłaty lub wnoszonych opłat,

- l oznacza numer kolejny spłaty lub wnoszonych opłat,

- Dl oznacza kwota spłaty lub wnoszonych opłat,

- sl oznacza okres, wyrażony w latach lub ułamkach lat, pomiędzy dniem pierwszej wypłaty a dniem każdej spłaty lub wniesienia opłat.

Z powodu tego właśnie wzoru pożyczkodawca musi podać, uwzględnić pozycję całkowitej kwoty pożyczki bez kredytowanych kosztów, co Umowa w tej sprawie uwzględnia. Całkowita kwota pożyczki CKP została podana i nie uwzględnia kredytowanych kosztów. Co do często pojawiających się sformułowań o kwocie kredytu „do ręki” jest to podejście błędne, albowiem 72% tej pożyczki zostało przeznaczone na spłatę wcześniejszego zobowiązania Konsumenta, a nie jemu bezpośrednio. Warto tu więc rozdzielać pewne kwestie mając na uwadze ich naturę i cel ustanowienia danej definicji czy zapisu: kredyt, odsetki od kredytu, sposób wykonania umowy przez pożyczkodawcę w zakresie udzielenie kredytu, koszty kredytu, prowizje, odsetki, spłaty kredytu wreszcie założenia i wyliczenie RRSO wedle wzoru z Dyrektywy 2008 jak i Ustawy K związane z ustanowionym pojęciem całkowitej kwoty kredytu jako kwot tzw. wypłat. Są to elementy ze sobą związane, ale semantycznie różne. Przypomnieć należy, iż w tej sprawie kwoty 143576 złotych i 144.131,73 zł są ujmowane odrębnie, zaś całkowita kwota do zapłaty (CKZ) jest sumą (i prawidłowo) całkowitej kwoty pożyczki (CKP) i całkowitego kosztu pożyczki (C koszt P). Istotnie nie zostały wyodrębnione tu kwotowo koszty operacyjnie łącznie czy odsetki łącznie (konsument musiałby te pozycje zliczać aby sprawdzić rachunek końcowy Banku), jednak rachunek po przeliczeniu daje poprawne dane. I drugie zastrzeżenie to sprawa § 2 ust. 12 ze wskazaniem na odsetki od CKP i odbiór Konsumenta – nie wie od której kwoty naliczane są odsetki. Albo w § 2 ust. 12 winno być odesłanie do § 5, albo informacja o odsetkach dziennych winna się znaleźć w § 5. Wracając zaś do sprawy odsetek od Pożyczki (w tym kredytu na Prowizję), wzór z załącznika do Dyrektywy 2008 nie wyklucza prawa do naliczania od kredytu oprocentowania umownego, zaś odsetki naliczane są uwzględniania w całkowitym koszcie po stronie spłat pożyczkobiorcy, a zatem w RRSO.

(3)

W motywie 7 Dyrektyw 8 w aspekcie jej celów mowa o wewnętrznym rynku kredytów konsumenckich. Celem Dyrektywy nie było i nie jest stworzenie innych rynków wewnętrznych dla przedsiębiorców (usługowych instytucji finansowych) z obciążeniem zarazem dla konsumentów tj. kosztem ich zasadniczych należności czy ochrony. W sposób szczególny taka ochrona z Ustawy K czy z Dyrektywy 2008 r. będzie wykorzystywana sprzecznie z jej celem (przeznaczeniem), jeśli miałoby dojść zarazem do rażącego naruszeń praw konsumenta w innym aspekcie (art. 385 ¹ k.c. czy Dyrektywa 1993) czy stosowania nieuczciwych praktyk rynkowych w aspekcie Ustawy P czy Dyrektywy 2005. Nie bez znaczenia jest także, iż przy danym poziomie kosztów dla konsumenta dochodziłoby w praktyce do efektu zakazanego art. 22 ust. 2 Dyrektywy 2008 (zakaz zrzekania się przez konsumentów praw przyznanych Dyrektywą 2008). Takie okoliczności – badane indywidualnie mogą stanowić (konkretny przypadek) nadużycie prawa materialnego w rozumieniu art. 5 k.c., jak i ogólnych zasady prawa unijnego : nie można powoływać się na normy unijne w sposób noszący znamiona m.in. nadużycia (C 155/20 i 187/20 pkt 120-122, C 251-16 ). Istotnie w zapisach traktatowych nie mamy literalnego odpowiednika regulacji np. art. 5 k.c., jednakże od lat orzecznictwo TSUE odwoływało się do tej zasady generalnej, która jest oczywista w każdym porządku prawnym każdego demokratycznego państwa prawa (art. 2 Konstytucji RP), a w szczególności na gruncie Karty Praw Podstawowych art. 54, przyjętej na terenie UE (tu odpowiednio i w związku z polsko-brytyjskim Protokołem co do KPP). Analogiczny zapis odnajdziemy także w art. 17 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Obywatela. Na gruncie już stricte krajowych regulacji w aspekcie tej sprawy i art. 5 k.c. należy wspomnieć także, iż z przepisów Ustawy P wynika m.in.:

a)  art. 4 ust. 1: Praktyka rynkowa stosowana przez przedsiębiorców wobec konsumentów jest nieuczciwa, jeżeli jest sprzeczna z dobrymi obyczajami i w istotny sposób zniekształca lub może zniekształcić zachowanie rynkowe przeciętnego konsumenta przed zawarciem umowy dotyczącej produktu, w trakcie jej zawierania lub po jej zawarciu.

b)  art. 4 ust. 2: Za nieuczciwą praktykę rynkową uznaje się w szczególności praktykę rynkową wprowadzającą w błąd oraz agresywną praktykę rynkową, a także stosowanie sprzecznego z prawem kodeksu dobrych praktyk. Praktyki te nie podlegają ocenie w świetle przesłanek określonych w ust. 1.

c)  art. 5 ust. 1 Praktykę rynkową uznaje się za działanie wprowadzające w błąd, jeżeli działanie to w jakikolwiek sposób powoduje lub może powodować podjęcie przez przeciętnego konsumenta decyzji dotyczącej umowy, której inaczej by nie podjął.

Przepisy ogólne art. 385 ¹ jak i Dyrektywy 1993 będą miały zastosowanie do zarówno Umowy pożyczki, jak i Przelewu, w szczególności art. 385 ¹ k.c., który ma szerszy wymiar w sensie podmiotowym. Z uwagi na to, iż Przelew nie dotyczy typowej sukcesji praw, ale ma charakter powiernictwa z ze zwrotnym obowiązkiem cesji (§ 4 Przelewu), a Powódka działa tu w związku ze swoją działalnością (usługi finansowe), kontrakt ten nie jest też wyłączony z Dyrektywy 1993. Ponadto takiego wyłączenie nie przewiduje art. 385 ¹ k.c. , który udziela szerszej ochrony niż Dyrektywa 1993 . Kodeks cywilny jak i Dyrektywa 1993 przewidują m.in.:

a)  art. 385 ¹ § 1 k.c. : Postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny,

b)  art. 3 Dyrektywy 1993: Warunki umowy, które nie były indywidualnie negocjowane, mogą być uznane za nieuczciwe, jeśli stoją w sprzeczności z wymogami dobrej wiary, powodują znaczącą nierównowagę wynikających z umowy, praw i obowiązków stron ze szkodą dla konsumenta.

W świetle tych przepisów (o tzw. abuzywności) bardzo często podważana jest np. wysokość prowizji czy innych opłat, jakie mają obciążać konsumenta, albowiem w wielu wypadkach mogą być uznane za abuzywne jak i zmierzające do obejścia przepisów prawa o maksymalnych odsetkach. Zarazem prowizja – co oczywiste nie jest elementem konstytutywnym umowy pożyczki, zatem jej np. eliminacja nie skutkuje upadkiem kontraktu. Inaczej rzecz wygląda, jeśli abuzywność dotyczyłaby elementu istotnego, kreacyjnego np. cena, wynagrodzenia tu ochrona z art. 385 ¹ k.c. nie ma miejsca o ile te elementy zostały sformułowane jednoznacznie. Poza tym ma zastosowanie także art. 58 k.c. Przykładowo dla umowy kredytu przekroczenie już 20 % kredytu na pierwszy rzut oka może budzić wątpliwości i wymagać zbadania czy nie doszło do rażącego naruszenia dobrych obyczajów, praw konsumenta. Zwróćmy uwagę, jakie progi procentowe wynikają z samej ustawy np. z art. 36a Ustawy K; zarazem jednak – zdaniem Sądu Rejonowego -jest to próg ujęty abstrakcyjnie i nie wyklucza szerszego zastosowania art. 385 ¹ k.c., albowiem art. 36a nie bierze pod uwagę np. czasu umowy, wysokości kwoty kredytu, a wprowadza w ujęciu abstrakcyjnym bez względu na inne zapisy umowy górną granicę maksymalnych kosztów pozaodsetkowych. Obowiązki informacyjne przedsiębiorcy względem konsumenta na gruncie tych regulacji dotyczą wszystkich umów między przedsiębiorcą a konsumentem, a nie tylko co do umów konsumentów z bankami. W tej sprawie Prowizja w Umowie pożyczki nie budziła wątpliwości, albowiem jest de facto symboliczna i nadto Konsument skorzystał z możliwości zapłacenia jej z uzyskanej także na ten cel Pożyczki. Jeśli Prowizję połączyć z łączną kwotą opłat operacyjnych 3840 zł , to uzyskamy kwotę 4395,73 zł, co stanowi ok. 3 % kwoty Pożyczki. Zatem nie sposób dostrzec tu naruszenia dobrych obyczajów, a tym bardziej rażącego. Trudno też przyjąć, aby naruszone zostały zasady współżycia społecznego z art. 58 k.c. Pewne wątpliwości budziłby wskaźnik WIBOR, albowiem jest to wskaźnik ze specjalistycznego rynku międzybankowego, który przez konsumentów nie jest kształtowany. To banki podają stawki oprocentowania, po jakich są gotowe złożyć u siebie „depozyt”. Konsument nie uczestniczy też w pracach (...) S.A. i nie jest też konsument administratorem takiego wskaźnika referencyjnego wynikającego z rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) (...) z dnia 08.06.2016 r. w sprawie indeksów stosowanych jako wskaźniki referencyjne w instrumentach finansowych i umowach finansowych lub do pomiaru wyników funduszy inwestycyjnych i zmieniające dyrektywy 2008/48/WE i (...) oraz rozporządzenie (UE) nr (...). Istotnie w zakresie umów finansowych z udziałem konsumenta (...) może mieć zastosowanie, ale muszą być dopełnione obowiązki informacyjne i powinna być zapewniona informacja o kosztach co najmniej ich szacunkach w okresie kredytowania oraz rzeczywisty wpływ konsumenta (art. 385 ¹ k.c.), gdyż (...) nie znosi indywidualnej ochrony konsumenta z art. 385 ¹ k.c. w konkretnym przypadku umowy. Ponadto, WIBOR dotyczy oprocentowania, a to w danym przypadku w zależności od okoliczności może także prowadzić nawet do eliminacji tego zapisu z Umowy i jej nawet co więcej upadku kontraktu (art. 385 ¹ k.c., art. 69, 70 Prawa bankowego). Co do ewentualnej nieważności Konsument wskazał, iż jako korzystne rozwiązanie uznawał sankcję kredytu darmowego, nie zaś nieważność umowy w aspekcie zwroty wzajemnych świadczeń. Teoretycznie więc tylko można wskazać, iż wchodzić tu mogą w grę dodatkowe oceny co do całokształtu zapisów umowy i jej konstrukcji w tym aspekcie, gdyż żadne oprocentowanie choćby literalnie kształtowane o wskaźniki wynikające z oświadczeń banków , z rynku międzybankowego nie mogą skutkować wyzyskiem słabszej strony kontraktu. Zysk po stronie przedsiębiorcy nie może oznaczać w państwie prawa wyzysku. Te kwestie jednak wykraczają poza ramy niniejszej sprawy, podstawy powództwa (art. 187, 205 ³ i 321 k.p.c.). Zaś w zakresie przedmiotu sprawy należy wskazać, iż dane o WIBOR, źródłach i wyliczenia, zmiany zostały podane - § 2 i § 3 Umowy. Prowizja została oceniona wyżej i jest raczej symboliczna, a informacje wymagane prawem, w tym w ramach art. 30 i 45 Ustawy K zostały podane.

Zarazem też Sąd Rejonowy był obowiązany skontrolować drugą umowę Konsumenta -Przelew nie tylko, żeby się upewnić czego Przelew dotyczy, ale czy w ogóle jest ważny i czy również nie zawiera klauzul abuzywnych czy naruszających przepis art. 22 ust. 2 Dyrektywy. W przypadku tej sprawy Powód na zobowiązanie Sądu uzupełnił uprzednio niekompletny materiał dowody i złożył załączniki, w tym załącznik P1. Ani z jego brzmienia, a w szczególności po przesłuchania Konsumenta nie można byłoby uznać, iż zapisy o cenie są jednoznaczne. Zaś uczynienie gwarancji wynagrodzenia z zapisu o kwocie „nie mniej niż 1 zł” wprost godzi w zasady współżycia społecznego z art. 58 § 2 k.c. w zw. z art. 509 i 510 k.c. w zw. z art. 353 ¹ k.c. Przelew zakładając taki skrajny przypadek jako dopuszczalny godzi w podstawowe zasady kontraktowania w odpłatnym obrocie wierzytelnościami, nawet z elementem powiernictwa w stosunkach prawa prywatnego. Pomijając już ten przypadek 1 zł, to Przelew wprowadza pomniejszenia i to 2 – krotne na poziomie 50 %. Zestawmy to z ograniczeniem procentowym z art. 36a i następne Ustawy K. z powołaniem się na Dyrektywę 2008, na Ustawę K konsument w efekcie takiego przelewu ma być pozbawiony swoich praw w co najmniej 50 %. To nie jest cel tych aktów prawnych. Wypaczona została równość kontraktowa, a Przelew skutkowałby rażącym naruszeniem prawa konsumenta w aspekcie ochrony, którą Ustawodawca przyznał konsumentom, a nie przedsiębiorcom trudniącym się kupowaniem ich wierzytelności. Godzi to też wprost w założenia Ustawodawcy Europejskiego z art. 22 Dyrektywy 2008 r. Poza tym eliminacja tak istotnego zapisu Umowy oznacza upadek całego kontraktu (art. 385 ¹k.c., art. 58 § 2 k.c., art. 353 ¹, 509-510 k.c.). Kwestia – oceniona przez Konsumenta jako korzystna ( nie musi na początku ponosić kosztów) – w żadnym razie nie rekompensuje opisanej „ceny”, albowiem istoty tej ceny Konsument nie rozumie w pełnym zakresie i jej nie uzgadniał w sposób właściwy dla dwustronnego kontraktu, gdzie treść umowy wynika z oświadczeń 2 stron, a nie tylko jednej, w szczególności co do ceny.

(4)

Na terenie całej Unii mamy konsumentów o różnym poziomie ich finansowego sytuowania. Dyrektywa 2008, Ustawa K nie może być wykładana w ten sposób, iż - w aspekcie umownych zapisów o odsetkach od kredytu przeznaczonego przez konsumenta na sfinansowanie kosztów związanych z podpisaniem takiej umowy - wykluczy z kredytów konsumenckich (w szczególności zawieranych z bankami) tych konsumentów, który są najubożsi tzn., których nie stać w wielu sytuacjach na pokrycie kosztów okołokredytowych. Nie można też przyjąć, iż do takiego wykluczenia zmierzałyby zapisy aktów prawa krajowego rangi ustawowej, albowiem stawałaby w sprzeczności z art. 32 Konstytucji ustanawiającym m.in. zakaz dyskryminacji w życiu społecznym, gospodarczym zakaz dyskryminacji z jakiejkolwiek przyczyny. Umożliwienie zaciągnięcia kredytu przez słabiej finansowo sytuowanych konsumentów także na pozaodsetkowe koszty kredytu jest istotne z punktu widzenia zaspokojenie przez nich celów konsumpcyjnych. Wpisuje się to też odpowiednio w zakaz dyskryminacji wynikający z art. 21 Karty Praw Podstawowych w związku z art. 6 Traktatu o Unii Europejskiej i w związku z polsko – brytyjskim protokołem (...) w sprawie stosowania Karty Praw Podstawowych i art. 32 polskiej Konstytucji. Normalnym jest też prawem pożyczkodawcy – niepodważanym ani w Dyrektywie, ani w Ustawie K - jest prawo pożyczkodawcy do uzyskania odsetek kapitałowych od pożyczki. Takie prawo można wywieść z ogólnego art. 140 k.c. (a także art. 345 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej i art. 17 Karty Praw Podstawowych) dotyczącego czerpania korzyści ze swojej własności, gdzie przedmiotem tejże własności byłby kapitał wyrażony sumą pieniężną w danej walucie ( co oczywiste odsetki te nie mogą przekraczać odsetek maksymalnych - art. 359 k.c., nie może też dochodzić do wyzysku z art. 388 k.c.). M.in. dzięki temu, iż konsument może uzyskać kredyt na opłaty dotyczące umowy np. prowizję i zarazem za pozostałą część zrealizować swoje cele (spłacając kredyt w ratach lub odroczonym terminie), a pożyczkodawca może uzyskać odsetki od udostępnianego kredytu - rynek wewnętrzny kredytów konsumenckich, o jakim mowa w Dyrektywie 2008, będzie mógł się rozwijać i jednolicie funkcjonować i nie wykluczając najbiedniejszych. Dyrektywa 2008 i Ustawa K ani pozostałe powołane przepisy nie zakazują naliczania odsetek umownych od kredytu ze względu na cel konsumpcyjny, na jaki kredyt został przeznaczony. Konsument ma pełne prawo do decydowania o tym, jaki kredyt chce otrzymać, jak chce go wykorzystać, na jakie swoje cele czy zobowiązania do zapłaty, chce wykorzystać środki z kredytu. Tego prawa nie neguje ani Dyrektywa 2008, ani Ustawa K. W danym też wypadku może leżeć takie kredytowanie w interesie konsumenta, który ma nawet oszczędności, ale ze względu na lokatę terminową nie chce ich naruszać, a woli uzyskać kredyt także na prowizję. Nie narusza wreszcie dobrych obyczajów, iż jakikolwiek podmiot pożyczający środki pieniężne innej osobie oczekuje dla siebie korzyści w postaci odsetek, których wysokość – co oczywiste – nie narusza prawa, nie przekracza odsetek maksymalnych. Czym innym jest naturalnie w tym aspekcie kwestia wysokości kosztów okołokredytowych: tu mamy ochronę (z uwzględnieniem zasad proporcjonalności) z art. 385 ¹ k.c. przede wszystkim, jak i z art. 36a Ustawy K czy z Ustawy P w szerszym aspekcie. Obowiązki informacyjne wynikające z Ustawy K (art. 30 ) i Dyrektywy m.in. motyw 19, 20, 31 nie podważają możliwości naliczania odsetek od kredytu/pożyczki, ale wymagają podania o tym informacji. Jeśli więc podmiot pożyczkodawca naliczałby odsetki, ale nie podawałby tej informacji w umowie konsumentowi i nie uwzględniałby tych odsetek w całkowitym koszcie, to wówczas naruszałby to obowiązki informacyjne. W motywach 19, 20 wskazano (podkreślenia własne):

(19)

W celu umożliwienia konsumentom podejmowania decyzji przy pełnej znajomości faktów powinni oni przed zawarciem umowy o kredyt otrzymać odpowiednie informacje na temat warunków i kosztów kredytu oraz swoich zobowiązań, które konsument może zabrać ze sobą i je rozważyć. W celu zapewnienia możliwie największej przejrzystości i porównywalności ofert takie informacje powinny w szczególności zawierać rzeczywistą roczną stopę oprocentowania mającą zastosowanie do danego kredytu, określaną w całej Wspólnocie w taki sam sposób. Ponieważ wysokość rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania może na tym etapie być przedstawiona jedynie w formie przykładu, taki przykład powinien być reprezentatywny. Dlatego powinien on, na przykład, odnosić się do średniego okresu kredytowania i całkowitej kwoty kredytu przyznanego na podstawie danego rodzaju rozważanej umowy o kredyt i – jeśli znajduje to zastosowanie – do nabywanych towarów. Przy określaniu reprezentatywnego przykładu powinna zostać również uwzględniona częstotliwość występowania określonych rodzajów umów o kredyt na konkretnym rynku. W odniesieniu do stopy oprocentowania, częstotliwości rat i kapitalizacji odsetek kredytodawcy powinni przyjmować zwykle stosowaną przez siebie metodę obliczeniową dla odnośnego kredytu konsumenckiego.

(20)

Całkowity koszt kredytu ponoszony przez konsumenta powinien obejmować wszystkie koszty, łącznie z odsetkami, prowizjami, podatkami, opłatami dla pośredników kredytowych i wszelkimi innymi opłatami, jakie konsument musi ponieść w związku z umową o kredyt, z wyjątkiem kosztów notarialnych. Faktyczna wiedza kredytodawcy na temat tych kosztów powinna być oceniana obiektywnie z uwzględnieniem wymogów staranności zawodowej.

Te definicje i pozycje są wykorzystywane do m.in. wyliczenie RRSO koszty kredytu w ujęciu procentowym, gdzie koszty ujmowane są w pozycji spłat, a w pozycji wypłat CKP, jak w tej sprawie. W żaden sposób nie podważa to samej natury kredytu czy pożyczki, od którego mogą być naliczane odsetki. Wreszcie, jeśli odsetki od kredytu nie są pobierane (konsument nie otrzymał sumy pieniężnej do „ręki”, to zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 1 Ustawy K Ustawy tej nie stosuje się do umów: w których konsument nie jest zobowiązany do zapłaty oprocentowania oraz innych kosztów związanych z udzieleniem lub spłatą kredytu konsumenckiego. Czy to oznacza, iż ta część kredytu, co do której oczekujemy zakazu odsetek nie jest kredytem konsumenckim. Prawa do odsetek nie podważają także przepisy art. 359, 720 k.c. a także art. 5 Ustawy K czy motyw 20 Dyrektywy lub jej art. 3 .

(5)

Zgodnie z motywem 31 Dyrektywy celem obowiązków informacyjnych ma być umożliwienie konsumentom poznanie swoich praw i obowiązków, a informacje te winny być podane w sposób jasny i zwięzły (pkt 90 C 33-20 TSUE). Celem ustanowienia obowiązków informacyjnych nie jest więc zastosowanie sankcji kredytu darmowego dla wypracowania zysku przez innego przedsiębiorcę. Chodzi o to, aby to konsument znał swe prawa oraz obowiązki, a jeśli tych praw i obowiązków nie poznał bo informacji nie dostarczono mu na trwałym nośniku, aby był chroniony środkiem ochrony w postaci sankcji kredytu darmowego. Jest to zarazem sankcja poważna i w ujęciu praktycznym poważniejsza niż nawet nieważność całej umowy kredytu. Zatem zwrócenie uwagi na to czemu mają służyć obowiązki informacyjne, w tym z art. 30 Ustawy K jest istotne, aby przy stosowaniu sankcji zachować wszystkie cechy opisane motywem 47 Dyrektywy i art. 23 Dyrektywy 2008, to jest także proporcjonalność, obok skuteczności czy waloru odstraszającego. W tym miejscu należy powołać więc motyw 31 Dyrektywy 2008 (podkreślenia własne):

(31) W celu umożliwienia konsumentom poznania swoich praw i obowiązków wynikających z umowy o kredyt powinna ona zawierać wszelkie niezbędne informacje podane w sposób jasny i zwięzły.

(47) Państwa członkowskie powinny ustanowić przepisy dotyczące sankcji stosowanych w przypadku naruszenia przepisów krajowych przyjętych zgodnie z niniejszą dyrektywą i zapewnić ich wdrożenie. Wybór sankcji pozostaje w gestii państw członkowskich, lecz przewidziane sankcje powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

Z uwagi na zakres obowiązków informacyjnych - odpowiednio z Dyrektywy (art. 10 w zw. z art. 3) jak i z Ustawy K ( art. 30 w zw. z art. 5) – umowy o kredyt już aktualnie są dość obszerne. Zatem wyjście szersze, poza konkretne wymagania co do tych informacji (oczekiwanie opisane w stanowisku Powoda) będzie sprzeczne z motywem 31 Dyrektywy i uniemożliwi konsumentowi poznanie swoich praw i obowiązków. Informacja jest adresowana do konsumenta i to on ma poznać swoje prawa i obowiązki: w tym jakie koszty ma ponieść, jakie obowiązki np. co do zapłaty go obciążają. W tej sprawie dwa zastrzeżenia z punktu widzenia art. 30 Ustawy dotyczą sprawy informacji o naliczaniu odsetek dziennych od CKP § 2 ust. 12. Zarazem jednak Konsument koncentrował się na sprawie wysokości raty miesięcznej, a ta uwzględniała odsetki tak jak one rzeczywiście były pobierane tj. od kwoty Pożyczki, a nie tylko od CKP. To sprawa wysokości raty była dla Konsumenta ważna dla podjęcia decyzji o zawarciu Umowy, a nie sprawa np. procentowego RRSO. Który bardzo często mylnie jest rozumiany. zarazem Konsument nie porównywał oferty Banku z innymi ofertami w zakresie RRSO. Nie sposób byłoby więc przyjąć, iż zapis § 2 ust. 12 w zestawieniu z § 2 ust. 5 i § 3 był czynnikiem o walorze decyzyjnym dla Konsumenta. W każdym razie obowiązki informacyjne nie są podawane same dla siebie czy po to, aby osoba trzecia przy obrocie wierzytelnościami powołała się na sankcję kredytu darmowego, a w oderwaniu od samego konsumenta i od tego czy poznał czy nie swoje prawa i obowiązki. Istotnym jest więc także, w jakim stopniu – zakładając, iż jakiś brak w informacji wystąpił, konsument nie poznał swoich praw i obowiązków, czy zniekształciło to po jego stronie ten element poznawczy. Przykładowo, gdyby w umowie kredytu znalazła się oczywista niedokładność, która to niedokładność jest jasna dla obu Stron, a konsument mimo tej oczywistej omyłki znał swoje prawa i obowiązki np. w kontekście całej umowy, a nie tylko fragmentu z omyłką czy proporcjonalne byłoby zastosowanie sankcji kredytu darmowego ? Byłoby wręcz wypaczeniem natury prawa, gdyby sankcja miała odstraszać tych którzy przestrzegają prawa, a zdarzyła się omyłka bez żadnego wpływu na możliwości poznawcze i decyzję konsumenta. Trzeba też dostrzec, iż możemy mieć do czynienia z sytuacją, kiedy umowa poda wszystkie te dane i poprawnie, a konsument po prostu nie wyrazi woli ich przeczytania czy poznania, choć podpisze umowę i choć otrzyma wszelkie dokumenty w tym przedmiocie. Logicznym jest, że jeśli adresat tych informacji nie wyrazi woli poznania informacji, to nawet jeśli zostaną podane w formie najbardziej czytelnej, adresat ich nie pozna.. Co do FI, to istotnie został on dostarczony razem z Umową, a nie przed jej zawarciem, jednak w żaden sposób nie narusza to obowiązków ani z art. 14, ani z art. 30 Ustawy K. Poza tym, trzeba zaznaczyć, iż formularz informacyjny zachowuje swoją ważność przez jeden dzień roboczy (art. 14 ust. 2 Ustawy K). W tym aspekcie należy odróżnić sytuację z art. 30 i 45 ust. 1 Ustawy K od ochrony z art. 385 ^{( 1)} k.p.c. : przy tym ostatnim nie chodzi tylko o informację w zapisie dokumentu umowy, ale o postanowienia określające prawa i obowiązki i ich ocenę w aspekcie dobrych obyczajów i praw konsumenta – o takiej ocenie nie ma mowy w art. 45 Ustawy K w zw. z art. 23 Dyrektywy 2008. Przy czym istotnie, w pojedynczych wypadkach te regulację mogą na siebie „zachodzić”. Ustawodawca uznał, iż obowiązki opisane w art. 10 Dyrektywy i odpowiednio art. 30 Ustawy K pozwolą na poznanie (rozeznania) w prawach i obowiązkach i dlatego ich zamieszczenie jest tak istotne i opatrzone poważną sankcją kredytu darmowego. Zatem nie można rozszerzać tych norm o kwestie w nich niezwarte w ramach wykładni.

(6)

Strony odwoływały się w różnym zakresie do orzecznictwa krajowego, jak i TSUE. Na gruncie orzecznictwa krajowego należy wskazać, iż źródłem prawa są akty prawa opisane Konstytucją (art. 87 w zw. z art. 178); orzeczenie innego sądu powszechnego czy Sądu Najwyższego poza wypadkami uregulowanymi odrębnie (np. art. 386 § 6 k.p.c.) nie są źródłami prawa. Sąd powszechny, sąd I instancji jako sąd krajowy i europejski zarazem ma obowiązek i prawo dokonać własnej oceny sprawy, a rozstrzygnięcie wydać z uwzględnieniem zasady niezawisłości i niezależności. Sąd powszechny z tej przyczyny dokonuje własnej oceny, w tym procesowo także m.in. w świetle art. 233 k.p.c. jak i np. art. 505 ^{( 7)} k.p.c. Co oczywiste sąd krajowy poza przepisami prawa krajowego stosuje także akty prawa unijnego (akty prawa międzynarodowego) mogą to być m.in. rozporządzenia (bezpośrednie źródło prawa), ale także dyrektywy jako pochodne akty praw o szczególnym znaczeniu dla tzw. jednolitego rynku; w tym ostatnim aspekcie może to dotyczyć m.in. wewnętrznego rynku kredytów konsumenckich, o jakim mowa w Dyrektywie 2008. Jeśli dana Dyrektywa została implementowana można odwoływać się do tej Dyrektywy bezpośrednio także w sytuacji ewentualnej niezgodności przepisów prawa krajowego z dyrektywą , o ile oczywiście na gruncie zapisów Dyrektywy dany zapis jest dostatecznie jasny, kategoryczny i precyzyjny, aby mógł być zastosowany do konkretnego przypadku. Co do orzecznictwa TSUE należy wskazać, iż w świetle Traktatu o Unii Europejskiej i także Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (dalej także Traktaty), Trybunał m.in. pełni rolę orzeczniczą w zakresie wykładni prawa poprzez orzeczenia prejudycjalne. Zatem nie ma uprawnień ustawodawczych, ale dokonuje wykładni prawa Unii Europejskiej odpowiadając na pytania prejudycjalne zadawane przez sądy państwa członkowskich (art. 267 TUE, dawny art. 234 TWE). Udzielając odpowiedzi na pytanie sądu, TSUE nie wydaje wyroku w sprawie prowadzonej przez sąd krajowy. Poniżej Sąd tutejszy odniesienie do kilku orzeczeń TSUE, z których jasno wynika, iż ocena indywidualnego przypadku należy do sądu krajowego, a TSUE wielokrotnie podkreśla na obowiązek sądu krajowego oceny i zbadania konkretnego przypadku m.in. na gruncie celów Dyrektywy 2008 jak i zakazu nadużycia prawa unijnego.

(7)

Jak wskazano wyżej m.in. z uwagi na zasadę proporcjonalności (art. 23 Dyrektywy i motyw 47) środków ochrony i sankcji, przepisy europejskie jak i krajowe przewidują różne środki ochrony prawnej konsumenta i odpowiedni środek winien znaleźć zastosowanie. Powód swoje roszczenie i legitymację – jak zapisano w pozwie i w piśmie procesowym oparł na roszczeniu z sankcji kredytu darmowego i na Oświadczeniu S w przedmiocie tejże sankcji i Przelewie.

W Ustawie K Ustawodawca przewidział lub odpowiednio podaje w poniższych zapisach (jakich naruszenie co do sankcji zarzuca Powód):

a)  art. 45 ust.1: w przypadku naruszenia przez kredytodawcę art. 29 ust. 1, art. 30 ust. 1 pkt 1-8, 10, 11, 14-17, art. 31-33, art. 33a i art. 36a-36c konsument, po złożeniu kredytodawcy pisemnego oświadczenia, zwraca kredyt bez odsetek i innych kosztów kredytu należnych kredytodawcy w terminie i w sposób ustalony w umowie;

b)  art. 29 ust. 1 : umowa o kredyt konsumencki powinna być zawarta w formie pisemnej, chyba że odrębne przepisy przewidują inną szczególną formę;

c)  art. 30 ust. 1 pkt 6: stopę oprocentowania kredytu, warunki stosowania tej stopy, a także okresy, warunki i procedury zmiany stopy oprocentowania wraz z podaniem indeksu lub stopy referencyjnej, o ile ma zastosowanie do pierwotnej stopy oprocentowania kredytu; jeżeli umowa o kredyt konsumencki przewiduje różne stopy oprocentowania, informacje te podaje się dla wszystkich stosowanych stóp procentowych w danym okresie obowiązywania umowy;

d)  art. 30 ust. 1 pkt 7 rzeczywistą roczną stopę oprocentowania oraz całkowitą kwotę do zapłaty przez konsumenta ustaloną w dniu zawarcia umowy o kredyt konsumencki wraz z podaniem wszystkich założeń przyjętych do jej obliczenia;

e)  art.30 ust. 1 pkt 10 - informację o innych kosztach, które konsument jest zobowiązany ponieść w związku z umową o kredyt konsumencki, w szczególności o opłatach, w tym opłatach za prowadzenie jednego lub kilku rachunków, na których są zapisywane zarówno transakcje płatności, jak i wypłaty, łącznie z opłatami za korzystanie ze środków płatniczych zarówno dla transakcji płatności, jak i dla wypłat, prowizjach, marżach oraz kosztach usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń, jeżeli są znane kredytodawcy, oraz warunki, na jakich koszty te mogą ulec zmianie;

f)  art. 30 ust. 1 pkt 15- termin, sposób i skutki odstąpienia konsumenta od umowy, obowiązek zwrotu przez konsumenta udostępnionego przez kredytodawcę kredytu oraz odsetek zgodnie z rozdziałem 5, a także kwotę odsetek należnych w stosunku dziennym;

g)  art. 30 ust. 1 pkt 16 - prawo konsumenta do spłaty kredytu przed terminem oraz procedurę spłaty kredytu przed terminem.

Ponadto Ustawodawca wprowadził termin zawity prawa materialnego do dochodzenia roszczeń z tego tytułu tj. zgodnie z art. 45 ust. 5 Ustawy K, uprawnienie, o którym mowa w ust. 1, wygasa po upływie roku od dnia wykonania umowy. Termin zawity sąd uwzględnia z urzędu, gdyż nie jest to termin przedawnienia. Upływ 1 roku oznacza bowiem wygaśnięcie uprawnienia. Przepis ten ponadto początek tego terminu łączy z wykonaniem umowy; można oczywiście rozważać czy takie rozwiązanie jest najlepsze czy nie. Jednakże nie ulega wątpliwości, iż chodzi o wykonanie umowy, zatem kontraktu dwustronnego, gdzie prawa i obowiązki spoczywają na 2 stronach. Skoro, zaś Umowa jest dwustronną czynnością to początek biegu terminu nie może być łączony tylko z wykonaniem umowy przez jedną stronę (udostępnienie kredytu), ale z wykonaniem przez obie strony, wtedy bowiem dopiero można uznać, iż umowa jest wykonana.

(8)

Co do sprawy przelewu, w tym względnie powierniczego, to w przepisach prawa materialnego na gruncie art. 353 ¹ k.c. i art. 509 k.c. nie ma dostatecznych podstaw do generalnie wyłączenia po stronie konsumenta prawa do zawarcia umowy przelewu, czy umowy przelewu powierniczego, jeśli dotyczy wierzytelności (a nie jednostronnych oświadczeń woli) i nie zmierza do obejścia praw czy w inny sposób nie narusza zasad współżycia społecznego. Swoboda umów ma bowiem pewne ograniczenia. W każdym razie taki zakaz a priori nie wynika z prawa, w tym z Ustawy K czy Dyrektywy 2008 r. P rzedmiotem przelewu – co oczywiste - nie może być natomiast prawo do złożenia jednostronnego oświadczenia woli. Oświadczenia woli z racji ich natury – art. 60, 61 i 45 ust. 1 Ustawy K nie są wierzytelnościami. Przyjmuje się także od lat dopuszczalność przelewu wierzytelności istniejących jak i przyszłych, o ile są one dostatecznie oznaczone zindywidualizowane od strony podmiotowej i przedmiotowej; nie narusza to w szczególności negatywnych przesłanek z art. 353 ¹ k.c. Niezależnie od powyższego należy zarazem pamiętać, iż oświadczenia woli, jak i umowa przelewu , a także umowa przelewu powierniczego podlega ocenie, jak każda inna czynność prawna w świetle art. 58 k.c. (m.in. zasady współżycia społecznego), a także art. 5 k.c. (sposób wykonywania prawa w aspekcie m.in. celów Dyrektywy 2008 i sankcji kredytu darmowego z art. 45 Ustawy K – ochrona konsumenta). W tym też aspekcie na gruncie danego przelewu, sąd krajowy - stosujący Dyrektywę i Ustawę K jak wskazano wyżej dla ochrony konsumenta i zachowania harmonijnego wewnętrznego rynku kredytów konsumenckich - ma nie tylko prawo, ale i obowiązek ocenić taki kontrakt tj. jak w tym aspekcie wykonywane jest prawo wywodzone od praw konsumenta z tych aktów prawnych o danych ich celach. Zapisy każdej umowy między przedsiębiorcą a konsumentem (tu: także Przelew, a nie tylko Umowa pożyczki) podlegają także ocenie z art. 385 ¹ k.c.

(9)

Wszystkie powyższe uwagi dotyczą sytuacji, w której w przypadku danej umowy mamy do czynienia z konsumentem. W tej sprawie status konsumenta nie był podważany. Na gruncie prawa należy odwołać się do regulacji o następującej treści:

Art. 3 pkt a) Dyrektywy 2008: konsument oznacza osobę fizyczną, która w transakcjach objętych niniejszą dyrektywą działa w celach niezwiązanych ze swoją działalnością handlową, gospodarczą lub zawodową.

Art. 22 ¹ k.c. (w zw. z art. 5 pkt 1 Ustawy K). Za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.

(10)

Co do rzecznictwa TSUE należy wskazać m.in. co następuje.

Sprawa C 714-22 (wyrok z 21.03.2024 r.) dotyczyła usług dodatkowy w aspekcie umowy kredytu. TSUE wskazał, iż do sądu krajowego należy m.in. ocena czy i jaki charakter mają takie usługi i czy podlegają ocenie czy tez ulegają wyłączeniu z oceny abuzywności na gruncie art. 4 ust. 2 Dyrektywy 1993 oraz czy w zależności od tej oceny – sądu odsyłającego (krajowego, bo to ten sąd ma to ocenić, TSUE takiej oceny nie zawarł w tym orzeczeniu) – koszt takiej usługi dodatkowej podlega uwzględnieniu w ramach RRSO tj. całkowitego kosztu kredytu czy nie. W przypadku sprawy niniejszej Umowa pożyczki nie przewidywała usług dodatkowych, a w każdym razie brak podstaw do takiego wniosku. Należy też zauważyć, iż m.in. TSUE co najmniej dwukrotnie zaznaczył, iż ostateczna ocena i kwalifikacja poszczególnych zapisów umowy należy do sądu odsyłającego (krajowego) i to ten sąd odsyłający ma dokonać badania indywidualnego (m.in. pkt 63, 65, 74). Ponadto w samym rozstrzygnięciu również wskazano na otwartą formułę wykładni z pozostawieniem oceny sądowi odsyłającemu, iż powołane przepisy „nie stoją na przeszkodzie” dla sankcji kredytu darmowego, jeśli w RRSO nie zostałyby uwzględnione wszystkie koszty (np. naliczane odsetki). Przypomnieć należy, iż w tej sprawie z dowodów wynika, iż: Pozwany naliczał odsetki od Pożyczki (w tym przeznaczonego na Prowizję) i uwzględnił w całkowitym koszcie kredytu (a nie w całkowitej kwocie kredytu), w tym w jego procentowym ujęciu (RRSO) te odsetki, a odsetki do kosztów kredytu należą.

Sprawa C 377-14 dotyczyła zupełnie szczególnego przypadku zakresu kognicji w aspekcie postępowania upadłościowego. Istotnie w motywach rozstrzygnięcia odnajdujemy także istotne odniesienia do RRSO jak i art. 10 ust. 2 Dyrektywy 2008 r. oczywiście w aspekcie danego przypadku, jaki prezentował sąd odsyłający. TSUE wyraźne wskazywał zarazem na wiążące znaczenie zapisów Dyrektywy w aspekcie harmonizacji, w tym definicje z art. 3 Dyrektywy 2008. TSUE wskazał i w motywach i w rozstrzygnięciu, iż do całkowitej kwoty kredytu, istotnie nie podlegają doliczeniu koszty, ale zarazem w żadnym miejscu nie wskazał, iż pożyczkodawca jest pozbawiony prawa naliczania odsetek od kredytu z uwagi na np. cel przeznaczenia tej części kredytu i aby te koszty w postaci tych odsetek (od Pożyczki, jak w niniejszej sprawie) od tej jego części nie były uwzględniane w całkowitym koszcie kredytu, a zatem w jego procentowanym wskaźniku tj. RRSO. Zaś zatem zarzut, iż Pozwany nalicza odsetki od kredytu, w tym przeznaczonego na Prowizję nie dotyczy naruszenia obowiązków informacyjnych. Na zastrzeżenia związane z § 2 ust. 12 Sąd zwrócił uwagę już wyżej. Kolejny raz należy zaznaczyć, w Umowie całkowita kwota pożyczki (CKP) została podana odrębnie i ma to na celu przeprowadzenia wyliczeń w RRSO (CKP po stronie wypłat), a zarazem RRSO uwzględnia odsetki od kwoty kredytowanej (pozycja spłat). Znanym jest, iż w załączniku do Dyrektywy znajduje się powołany wyżej w całości wzór. Wzór - de facto z matematyki finansowej - ma tu swoje odrębne znaczenie. Ten wzór ma relatywnie specyficzny znak sumy Σ ( matematyka raczej już wyższa niż nawet ogólne jej podstawy w szkole średniej) czy potęgowanie z ujemnym i ułamkowym wykładnikiem „…(1+X) ^{( -S)}1 oraz odpowiednio ułamkową podstawą, także z elementem „w rewersie” pierwiastkowania ( najczęściej szkoła średnia o profilu matematyczno - fizycznym). Nie sposób więc przyjąć, iż poprzez ten wzór zamieszczony np. w umowie pożyczki i poprzez podanie jego danych składnikowych konsument ma uzyskać precyzyjną informację, tak jak zapisano to literalnie w Dyrektywie 2008. Umowa pożyczki to nie cytat z ustaw czy z załączników. Umowa ma podawać w sposób jasny i zwięzły informacje, jakie ma odczytać konsument dla siebie i to konsument w swojej sytuacji ocenia, które z tych informacji są dla niego ważne i które przesądzą albo nie o zawarciu umowy. W tej sprawie Konsument potwierdził prezentacje warunków umowy telefonicznie, dostarczenia warunków umownych w formie elektronicznej oraz, że sprawą decydującą była omówiona kwestia wysokości raty. Trzeba też pamiętać, iż wskaźnik procentowy z załącznika zależy nie tylko od samych kosztów, ale co bardzo istotne od okresu spłaty i liczby rat oraz częstotliwości spłaty w stosunku rocznym; wynika to z prostego wniosku z wzoru, gdyż pozycja X (RRSO) pojawia się po obu stronach znaku równości, w tym że t1 = 0, numerach kolejnych spłaty, wykładniku potęgi S1 itd. Istotnie Pożyczkobiorca nie otrzymał kalkulacji Prowizji, ale zarazem w aspekcie art. 10 ust. 2 Dyrektywy 2008 jak i art. 30 Ustawy K kalkulacja wymagana jest przy rekompensacie, jeśli pożyczkodawca wprowadza ją przy wcześniejszej spłacie, a nie co do prowizji. Tu rekompensaty, opłaty za wcześniejszą spłatę nie było. Poza tym w tej też sprawie TSUE wskazał za art. 22 ust. 2 Dyrektywy 2008 (pkt 15), iż państwa członkowskie zapewniają, by konsumenci nie mogli zrzekać się praw przyznanych im na mocy przepisów prawa krajowego wprowadzających w życie niniejszą dyrektywę lub do niej się odnoszących. O badaniu tego aspektu TSUE wypowiedział się w powołanej poniżej sprawie C 155/20 i 187/20. W aspekcie możliwości poznawczych po stronie konsumentów co do właściwego rozumienia i umiejętności analizy tego wskaźnika Sąd tutejszy spotkał się z opracowaniem M. R., P. K. „Zrozumienie wskaźnika RRSO oraz jego rolą w decyzjach kredytowych studentów – wyniki badania ankietowego”. Autorzy zarazem zaznaczyli, iż w przypadku uczestników badań de facto można było przyjąć wyższy niż przeciętny poziom orientacji, a mimo to badanie przyniosło rezultat, iż aż 2/3 osób podjęło decyzję kredytową na bazie błędnie rozumianego wskaźnika – który został podany zgodnie z ustawą - przy zarazem ustaleniu, iż większość z nich kierowała się właśnie tym wskaźnikiem. Szersza analiza prowadzić może jedynie do wniosków de lege ferenda, albowiem prawo nie jest stanowione samo dla siebie, ale dla obywateli, w tym konsumentów, którzy powinni te zapisy rozumieć.

W sprawie C 472/23 skierowano pytanie prejudycjalne, gdzie odpowiedź nie została jeszcze udzielona, ale zarazem dotyczyła nieco innego problemu (niż w niniejszej sprawie) sprawy przyjęcia abuzywności danego zapisu (polski art. 385 ¹ k.c.) w aspekcie obowiązków informacyjnych w konsekwencji „abuzywności” oraz stopnia naruszenia. W aspekcie stopnia naruszenia i sankcji kredytu darmowego odpowiedź znajduje się w Dyrektywie 2008 oraz w obowiązku sądu krajowego indywidualnego zbadania danego przepadku m.in. cel obowiązków informacyjnych (moty 31), cecha proporcjonalności (a nie tylko odstraszania i skuteczności) jak również sprawa możliwego nadużycia prawa w aspekcie zasady unijnej, iż „podmioty prawa nie mogą powoływać się na normy prawa w sposób noszący znamiona oszustwa lub nadużycia.” (uwagi poniżej co do wskazań TSUE w innym rozstrzygnięciu)

Sprawa C 33/20 wskazuje m.in. na sprawę kredytu wiązanego, rekompensaty z art. 10 ust. 2 pkt r) Dyrektyw 2008 rekompensaty i jej kalkulacji, dla kredytodawcy, jeśli takowa została przewidziana przy wcześniejszej spłacie kredytu, a nie prowizji . W niniejszej sprawie Pozwany rekompensaty obciążającej Konsumenta w ogóle nie wprowadził, choć prawo na to by zezwalało. Sprawa C 33/20 nie dotyczy kwestii odsetek od kredytu przeznaczonego na zapłatę prowizji. Co istotne zarazem, w tej sprawie TSUE wyraźnie – co wynika z przepisów prawa krajowego jak i europejskiego – podkreślił, iż celem wymogów z art. 10 ust. 2 Dyrektywy 2008 (a zatem art. 30 Ustawy K) jest to, aby „konsument mógł poznać swe prawa i obowiązki.” Zatem pamiętając o tym celu należy wykładać także przepisy art. 30 i 45 Ustawy K., a nie w oderwaniu od tych celów. Nie można zarazem oczekiwać, iż pożyczkodawcy mają zmuszać pożyczkobiorcę do poznania ich praw; Dyrektywa oczekuje podania konkretnych danych podobne jak Ustawa K i te dane są w Umowie. Odrębną sprawą woli konsumenta jest zaś to czy tenże Konsument chce poznać te prawa i obowiązki zapisane w Umowie. Kolejny raz przypomnieć trzeba, iż dla innych sytuacji przewidziana jest regulacja z art. 385 ¹ k.c., a nie z art. 45 Ustawy K. W tym aspekcie należało postawić pytanie jak obowiązki informacyjne (Dyrektywa 1993) zostały dopełnione względem Konsumenta przy Przelewie, sprawa Ceny czy np. nieodwołanej zgody na zatrzymania należnych mu środków.

W sprawach C 155/20 i 187/20 (rozpatrywane w łącznie ze sprawą C 33/20) TSUE – jak podniesiono wyżej, niezależnie od tego, iż Dyrektywa 2008 nie zawiera przepisów regulujących nadużywanie prawa przez konsumenta, to jednak zbadać należy, czy korzystanie przez konsumenta z przysługującego mu prawa nie ulega ograniczeniu w efekcie zastosowania ogólnej zasady prawa Unii, według której „podmioty prawa nie mogą powoływać się na normy prawa w sposób noszący znamiona oszustwa lub nadużycia.” (podkreślenie i dopiski w nawiasie własne). Tym bardziej więc dotyczyć to będzie sytuacji, gdzie powodem nie jest konsument, ale przedsiębiorca, który poprzez cesje prowadzi własną działalność gospodarczą dochodząc w tej i innych sprawach o zapłatę. M.in. wyżej zaprezentowane uwagi na gruncie art. 22 Dyrektywy 2008.

Powołane przepisy, orzecznictwo a zapisy Umowy i sprawa Przelewu, a cele Dyrektywy, ocena, w tym z art. 385 ¹ k.c., 58 k.c., uwagi szczegółowe.

(11)

Mając na uwadze poczynione ustalenia co do faktów oraz powołane przepisy prawne, wskazania co do wykładni przez TSUE, Sąd Rejonowy uznał, iż powództwo Powoda o zapłatę dochodzonej kwoty z tytułu sankcji kredytu darmowego w tej indywidualnej sprawie jest niezasadne. Poniższe wskazania pozostają oczywiście w związku z w.w. kwestiami co do faktów, dowodów oraz z szerszą analizą prawną zaprezentowaną wyżej.

1.  Przepis art. 29 w zw. z art. 45 Ustawy K nie został naruszony. Dokument pełnomocnictwa nie jest wymagany art. 29 ust. 1 i art. 45 Ustawy K. Dokument Pełnomocnictwa to zresztą nie Umowa. Dane Agenta, pośrednika zostały podane i w Umowie i na dodatkowym dokumencie DPK. Poza tym pełnomocnictwo może być udzielone znacznie wcześniej i nie dotyczy warunków umownych kształtujących kontrakt (art. 353 ^{( 1)}, art. 29 ust. 1 Ustawy K i art. 98, 99 k.c. i następne). Należy zauważyć, iż Dyrektywa wymaga trwałego nośnika, formy zaś dokumentowa czy elektroniczna nie są kwestionowane ani na gruncie prawa europejskiego (w stosunkach prawa prywatnego), ani na gruncie Prawa bankowego czy Kodeksu cywilnego. Ma to być trwały nośnik. Ponadto dodatkowe informacje znajdowały się w FI i PSP. Sama sprawa niedostarczenia FI przed zawarciem Umowy nie stanowi podstawy do zastosowania sankcji kredytu darmowego, choć istotnie lepiej jest, jeśli Konsument miałby szansę przeczytać te informacje przed samym momentem zawarcia Umowy.

2.  Umowa – zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 6 Ustawy K podaje stopę oprocentowania kredytu, warunki stosowania tej stopy, a także okresy, warunki i procedury zmiany stopy oprocentowania wraz z podaniem indeksu lub stopy referencyjnej, o ile ma zastosowanie do pierwotnej stopy oprocentowania kredytu; jeżeli umowa o kredyt konsumencki przewiduje różne stopy oprocentowania, informacje te podaje się dla wszystkich stosowanych stóp procentowych w danym okresie obowiązywania umowy. Te informacje znajdują się w § 2 ust. 5 i § 3; w tym podano dane o stawce WIBOR 3M (uwagi co do braku podstaw do szerszej oceny sprawy WIBOR powyżej).

3.  Umowa podaje informacje z art. 30 ust. 1 pkt 7 Ustawy K tj. RRSO – pierwsza strona Umowy § 2 ust. 6 oraz całkowitą kwotę do zapłaty (CKZ) przez Konsumenta ustaloną w dniu zawarcia umowy o kredyt konsumencki wraz z podaniem założeń przyjętych do jej obliczenia § 2 ust. 4 i ust. 6. Mowa tu w szczególności o oprocentowaniu Pożyczki, a zatem odpowiada to temu jak Bank naliczał i pobierał odsetki, choć istotnie Konsumentowi nie została wyjaśniona sprawa zapisu § 2 ust. 12 i jak zeznał nie widział de facto, od której kwoty są naliczane odsetki. Nie sposób jednak przyjąć, iż został wprowadzony w błąd poznawczy, że Bank zataił koszty, które naliczał. W § 5 Umowy jest odwołanie do § 2 ust. 12, choć odpowiednie odwołanie winno być przede wszystkim w § 2 ust. 12, jeśli ta informacja już znalazła się w § 2, zamiast w § 5. W każdym razie odsetki – oprocentowanie od Pożyczki zostały ujęte w PSP, gdzie m.in. podawana była wysokość raty i rat składowych, a to ta informacja była dla Konsumenta istotna. Przy czym istotnie zapisy ust. 12 w § 2, nawet jeśli stanowi dodatkową informację (w aspekcie § 5 Umowy), wywołał (bez podania łącznej kwoty odsetek) po stronie Konsumenta brak orientacji, od jakiej kwoty naliczane są odsetki. To stanowiłoby więc naruszenie obowiązków informacyjnych, jednak nie takie, które winno skutkować sankcją kredytu darmowego w przypadku tej sprawy z uwagi jednak na zapisy w § 5. Z zeznań Konsumenta nie wynikało, aby ta sprawa decydowała o zawarciu albo nie Umowy. Należy dodać, iż w tego rodzaju sprawie stroną, która winna zgłosić wniosek o przesłuchanie konsumenta (na okoliczności dotyczące czy i jakie dane z Umowy wywołały u niego mówić ogólnie „błąd poznawczy”) pozostawał w pierwszej kolejności Powód, albowiem z tych elementów Powód wywodził korzystne skutki prawne. Prowadzenie tego dowodu z urzędu przez Stron wynikało przede wszystkim z dostrzeżonego w sprawie aspektu z art. 385 ^{( 1)} k.c. jak i art. 58 k.c., a nie tylko kwestii art. 45 Ustawy K. Obie Strony miały możliwość zadawania pytań.

4.  Umowa podaje w zasadzie informacje wymagane art. 30 ust. 1 pkt 10 Ustawy K tj. informację o innych kosztach, które Konsument jest zobowiązany ponieść w związku z umową o kredyt konsumencki, choć tu też zapisy mogły nastręczać trudności poznawcze. Umowa podaje oczywiście Prowizję: na pierwszej stronie Umowy i podaje dane o opłacie operacyjnej. Nie podaje jednak łącznej należności z tego tytułu, a zestawienie § 2 ust. 10 i § 6 wymaga dodatkowego czasu do przeliczeń. Zarówno co do odsetek, jak i co do opłat operacyjnych Konsument musi przeprowadzić własny rachunek, przy czym bardziej złożony jest on co do odsetek, gdyż wymaga to zsumowania 96 pozycji z różnymi kwotami z PSP, a przy opłatach operacyjnych tylko przemnożenia. Co do uwagi Pozwanego, iż przepisy Prawa bankowego nie przewidują wskazywania konsumentowi sumy opłat operacyjnych (art. 110 PB), to jest to uwaga niezrozumiała. Po pierwsze obowiązki informacyjne wynikają z Ustawy K i Dyrektywy 2008, a nie z art. 110 PB. Po drugie przyznane bankom uprawnienie z art. 110 PB nie znosi ochrony z art. 45, 36a Ustawy K, ani z art. 385 ¹ k.c. Przepis art. 110 PB nie zwalnia bank z obowiązków informacyjnych wobec Konsumenta, w tym pobierania dowolnych opłat z tego tytułu. Poza tym sprawa kwot składowych i wyjaśnień w tym zakresie była konieczna celem weryfikacji czy podana w Umowie kwota C kosztu P jest poprawna , w tym z uwagi na zapis, iż „Nie więcej niż 40 zł”. Z uwagi na § 2 ust. 12 sąd dopytywał też o odsetki. Przeprowadzone dowody pozwalają przyjąć, iż żadne koszty nie zostały zatajone, choć mogłyby być podane w sposób bardziej oczywisty, w szczególności w zakresie odsetek. Zliczenie odsetek przez telefon byłoby raczej utrudnione w tym w aspekcie także zapisu § 2 ust. 12, choć oczywiście całościowo C koszt P został podany łącznie prawidłowo, a sam Konsument ratę, w tym ratę odsetkową akceptował i to ona przesądziła o zawarciu Umowy.

5.  Umowa podaje dane z art. 30 ust. 1 pkt 15 tj. termin, sposób i skutki odstąpienia konsumenta od umowy, obowiązek zwrotu przez konsumenta udostępnionego przez kredytodawcę kredytu, a także kwotę odsetek należnych w stosunku dziennym; wszystkie te dane - poza odsetkami dziennymi - znajdują się w § 5 Umowy. Odsetki dzienne znalazły się w § 2 ust. 12 , co bez ich odniesienia do § 5 w § 2 ust. 12 mogło wywołać wątpliwość od czego naliczane są odsetki – oprocentowanie. Odniesienie do § 2 ust. 12 jest tylko w § 5. W tym wypadku Konsument wskazał, iż nie wiedział, od jakiej kwoty odsetki, oprocentowanie jest pobierane, choć nie to decydowało o zawarciu Umowy, ale rata, w której odsetki były podane. Nie jest to niczym niewłaściwym podanie sposobu formy komunikacji w tym przedmiocie, a ułatwia komunikację między stronami mającymi współdziałać przy wykonywaniu Umowy (art. 354 k.c.) i ułatwia także sytuację konsumenta, który nie musi szukać czy ustalać, gdzie oświadczenia ma wysłać. Opisano jasno i zwięźle (motyw 31 Dyrektywy 2008), co się dzieje po odstąpieniu od Umowy.

6.  Umowa w § 3 ust. 24-26 podaje również informacje z art. 30 ust. 1 pkt 16 tj. prawo konsumenta do spłaty kredytu przed terminem oraz procedurę spłaty kredytu przed terminem. Ustawodawca w tym przepisie nie wymaga cytowania przepisu opublikowanego i wiążącego wszystkich bez względu na to czy się z nimi zapoznają. Takie wymagania byłyby sprzeczne z motywem 31 Dyrektywy informacje przestałyby być jasne i zwięzłe, a już te wymagane są wystarczająco obszerne. W Umowie nie zostały wprowadzone żadne ograniczenia w zakresie wcześniejszej spłaty pożyczki. Zarazem norma z art. 49 również nie podaje kalkulacji rozliczenia. Najprostszą metodą są proporcje arytmetyczne, nie można też wykluczyć potrącenia wzajemnych wierzytelności. Bardziej złożona jest spłata w części i to w Umowie podano nawet dodatkowo - § 3 ust. 25. Ponieważ Umowa nie ustanawia rekompensaty za wcześniejszą spłatę (co jest korzystnym rozwiązaniem dla konsumenta), to nie była wymagana informacja z art. 10 ust. 2 pkt r Dyrektywy 2008 r. Powoływany wyrok TSUE dotyczy rekompensaty za wcześniejszą spłatę, a nie prowizji związanej z zawarciem Umowy.

7.  Ani z Ustawy K, ani z Dyrektywy nie wynika pozbawienie pożyczkobiorcy, konsumenta prawa do skredytowania kosztów prowizji. Zaś od kredytu Pozwana – jak każdy pożyczkodawca (analiza powyżej) miała prawo naliczać odsetki, które nie przekraczały odsetek maksymalnych. Jakakolwiek inna interpretacja prowadziłaby – wbrew Dyrektywie – do dyskryminacji – eliminacji z rynku kredytów konsumenckich, najbiedniejszych konsumentów, a zarazem zakłócałaby konkurencję między kredytodawcami. Najubożsi konsumenci zostaliby ograniczeni w dostępie do kredytów. Istotnym pozostaje, aby ta informacja była podana w Umowie, co w tej sprawie miało miejsce Umowa, FI, PSP, odsetki w ratach, na podstawie której to raty Konsument zdecydował o zawarciu Umowy. Istotnie Konsument nie miał pełnej orientacji, d której z kwot są naliczane odsetki i zarazem zapisane warunki wymagałyby pewnej analizy i przeliczeń, jednak nie można uznać, iż Umowa zawiera wprost błędne dane albo nie podaje danych o kosztach, które były pobierane. Zarazem Konsument koncentrował się na racie i nie sposób go pozbawiać prawa do dokonania własnej oceny, jakie elementy ze swojego punktu widzenia uznaje za ważne do odjęcia decyzji kredytowej. Zastosowanie więc sankcji z art. 45 Ustawy K w tym wypadku byłoby nadużyciem albo raczej nie przekładałoby się na przyczyny decyzji Konsumenta. Co więcej z zeznań tegoż Konsumenta nie wynikało, aby on sam uznał konkretny błąd poznawczy po swojej stronie. Skorzystał z analizy Powoda, ze wskazania co do podważenia Umowy i ocenił opisaną sankcję kredytu a nie np. nieważność za korzystną dla siebie.

8.  Powód nie dochodził roszczeń z innych tytułów np. co do nieważności Umowy czy klauzul niedozwolonych. Co więcej z zeznań Konsumenta nie wynikałyby podstawy do oceny Umowy za nieważną i udzielenia takiej ochrony w aspekcie np. zasad oprocentowania po zastosowaniu art. 385 ¹ k.c. Istotnie, taki skutek w danym czasie mógłby nie być korzystny dla Konsumenta, który Pożyczką spłacał przede wszystkim poprzedni kredyt. Z obu tych przyczyn dalszych czynności w szerszym kierunku Sąd nie prowadził.

9.  Co jednak najistotniejsze w tej sprawie Sąd uznał, iż zapisy Przelewu w aspekcie ceny są nieważne i zarazem niedozwolone w rozumieniu art. 58 k.c., 385 ¹ k.c. w zw. z art. 353 ¹ k.c., 509-510 k.c. Poza podtrzymaniem uprzednio wskazanych uwag należy wskazać:

a)  konstrukcja zapisów o cenie jest dalece niejednoznaczna, gdyż cena nie została w istocie podana, a ma być efektem wyliczeń o czynniki niejasne i niepewne;

b) jedyną pewną rzeczą jest to, iż cena nie może być mniejsza niż 1 zł, co stanowi o oczywistej sprzeczności (w ogóle dopuszczenia takiej możliwości) z zasadami współżycia społecznego podważając równowagę kontraktową i zasadę wzajemności z art. 487 § 2 k.c. w zw. z art. 535 i 536 k.c.;

c) w sytuacji zaistnienia przesłanek do sankcji kredytu darmowego przy Umowie gdzie koszty wyniosły 66.445,55 zł(okres kredytowania 8 lat) w zależności od chwili rozwiązania sytuacji ,,konsument ma otrzymać tylko 50 %, a nawet mniej bo jeszcze jest zakładane (przy umowie aktywnej jak Umowa w tej sprawie) kolejne pomniejszenie o 50 % korzyści z tytułu umorzenia (Konsument nie rozumiał tego kolejnego pomniejszenia) kosztów „kolejnej z umów” . Przypuszczalnie chodzi tu o jedną i tę samą umowę, która dotknięta byłaby sankcją w jej toku, co oznaczałoby, iż w dalszym zakresie Konsument spłacałby tylko sam kredyt. Choć oczywiście przy takim zapisie pewności mieć nie można, a wiedzy nie miał z pewnością Konsument, których tych konstrukcji nie tworzył; to również narusza zasady współżycia społecznego z art. 58 § 2 k.c.,

d) zapis taki ponadto jako abuzywny, niejednoznaczny, rażąco naruszający interesy konsumenta poprzez pozbawienie go w przeważającej części jego praw i ochrony z naruszeniem ekwiwalentności świadczeń nie jest skuteczny a jego eliminacja oznacza upadek Przelewu, albowiem dotyczy to ceny istotnego elementu tej umowy – art. 385 ¹ w zw. z art. 353 ¹, 59, 510 k.c. i 58 k.c.; przy takich pomniejszenia (2 x po 50 %) nie rekompensują tego koszty po stronie Spółki w zakresie dochodzenia z należności; w ramach kontraktu z konsumentem, przedsiębiorcy nie mogą przerzucać kosztów swojej działalności, które to koszty uwzględniają przy rozliczeniach podatkowych;

e) Przelew i oparty na nim pozew zmierza do obejścia prawa z art. 22 Dyrektywy 2008 i nie może korzystać z ochrony – art. 58 k.c. w zw. z art. 22 Dyrektywy 2008 – prowadzi do wyzbycia się znaczącej części praw przez konsumenta;

f) z zeznań Konsumenta wynikało, iż obowiązków informacyjnych względem tegoż Konsumenta nie dotrzymała Spółka – cesjonariusz choć w innym aspekcie prawnym takich obowiązków;

g) jeśli dany podmiot dochodzi roszczenia stawiając zarzuty, iż inny podmiot narusza prawa konsumenta, to winien wykazać się, iż on sam również jako przedsiębiorca nie narusza praw tego samego konsumenta; obowiązki względem konsumenta dotyczą wszystkich przedsiębiorców, wszystkich spółek, wspólników spółki cywilnej czy innych osób prowadzących działalność zawodową np. zawodowych prawników, lekarzy, hydraulików, agentów nieruchomości itd.;

h) na marginesie sąd wskazuje, iż jako jedynie niedociągnięcie należało uznać wskazanie w (...) Banku (...) S.A., a nie Banku (...) S.A. z uwagi na to, iż Pozwany Bank (...) S.A. z siedzibą w W. udzielił odpowiedzi na Oświadczenie S;

g) nawet gdyby uznać, iż taki kontrakt jak Przelew jest ważny i nawet gdyby uznać, iż są podstawy do zastosowania sankcji kredytu darmowego z uwagi na opisane wyżej pewne niedociągnięcia, to dochodzenie takiego roszczenia przez przedsiębiorcę, który zastrzegł sobie korzyści kosztem Konsumenta, kosztem jego praw na poziomie co najmniej ponad 50 % stanowi nadużycie prawa krajowego i europejskiego w.w. opisanym rozumieniu, jest sprzeczny z celami Dyrektywy 2008 i nie może być uznany jako wyraz ochrony konsumenta.

Efektem stosowania Dyrektywy, Ustawy K nie powinno być stosowanie sankcji wobec jednego przedsiębiorcy na rzecz drugiego przedsiębiorcy i kosztem praw konsumenta w obu przypadkach. Celami Dyrektywy i Ustawy K nie jest tworzenie innych rynków wewnętrznych obrotu wierzytelnościami konsumenta w sposób pozbawiający ich praw w sposób tak drastyczny jako to ma miejsce w przypadku w.w. Przelewu.

10.  Oddalenie powództwa nie oznacza w tym indywidualnie zbadanym przypadku naruszenia skuteczności czy elementu odstraszającego sankcji, w sprawie nie było po prostu podstaw do zastosowania tej sankcji na korzyść powodowego Przedsiębiorcy. Co zaś najważniejsze, Konsument - wyrokiem w tej sprawie - swoich rzeczywistych praw tj. opisanych prawem, w tym Dyrektywą 2008 czy Dyrektywą 1993 nie jest pozbawiany.

11.  Przyczyną oddalenia powództwa nie była sprawa terminu zawitego prawa materialnego z art. 45 Ustawy K. Roszczenie nie wygasło z powodu upływu terminu, albowiem Umowa jest w trakcie wykonywania i to de facto przez obie Strony. Konsument spłaca kredyt, a Bank wszak nadal pobiera opłaty operacyjne przy każdej racie, które jeśli mają być należne, to z tytułu wykonywania – obsługi tej Umowy przez Bank. Aby mówić o wykonaniu Umowy – a jest to czynność dwustronna – to obie strony tego kontraktu musiałyby ją wykonać.

Rozstrzygnięcia

(12)

Mając na uwadze wszystkie powyżej przedstawione ustalenia, oceny i wnioski, przepisy prawa, wytoczone powództwo należało oddalić jak w punkcie 1 wyroku jako niezasadne.

O kosztach procesu orzeczono w punkcie 2 na podstawie art. 98 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Pozwany - jest stroną wygrywającą spór w całości względem Powoda, dlatego też na jego rzecz od Powoda należało zasądzić całość poniesionych kosztów procesu, które odpowiadały kosztom zastępstwa procesowego + opłata skarbowa od pełnomocnictwa tj. kwocie 3.617,00 Stosownie zaś do treści art. 98 § 1 ¹ k.p.c. od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu należne były Stronie Pozwanej odsetki w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty.

ZARZĄDZENIE

(...)

03.10.2024 r.