Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 18 stycznia 2024 r.

Pozwem z dnia 31 marca 2023 r. (data stempla pocztowego, k. 61) powód (...) S.A z siedzibą w W., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, wniósł o zasądzenie od pozwanego T. S. kwoty 24.000 zł oraz kwoty 5.236,63 zł tytułem odsetek ustawowych za opóźnienie naliczonych od kwoty 24.000 od dnia 10 sierpnia 2020 r. do dnia 30 marca 2023 r. oraz kwoty odsetek ustawowych za opóźnienie naliczonych od kwoty 29.236,63 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, tj. od skapitalizowanej kwoty należności głównej oraz odsetek ustawowych za opóźnienie wraz z kosztami postępowania oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego zgodnie z art. 98 § 1 ^{( 1)} k.p.c., w tym kosztami zastępstwa procesowego wedle norm przepisanych. W uzasadnieniu powód wskazał, że domaga się od pozwanego zwrotu nienależnie uzyskanej przez pozwanego kwoty subwencji finansowej w ramach programu rządowego „Tarcza Finansowa (...) dla Małych i Średnich Firm”. Strona powodowa wyjaśniła, że umowy subwencji były zawierane z beneficjentami Programu (przedsiębiorcami w rozumieniu art. 4 u.p.p.) za pośrednictwem systemu bankowego z wykorzystaniem środowiska informatycznego i sieciowego udostępnianego przez banki. Zdaniem powoda umowa o udzielenie subwencji finansowej zawarta pomiędzy (...) a wnioskodawcą w wyniku pozytywnej weryfikacji wniosku zawierała postanowienie przyznające (...) uprawnienie do kontrolowania prawdziwości informacji i oświadczeń złożonych przez beneficjenta, a w przypadku stwierdzenia nieprawdziwości takich informacji lub oświadczeń – uprawnienie do podjęcia decyzji o zwrocie subwencji. Po wypłacie Subwencji Finansowej powód skorzystał z przysługującego mu uprawnienia kontrolnego i ustalił, że pozwany nie jest przedsiębiorcą w rozumieniu art. 4 u.p.p. i nie może być beneficjentem Programu uprawnionym do otrzymania Subwencji Finansowej. Strona powodowa podkreśliła, że komornik nie jest przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów regulujących podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej, lecz jest funkcjonariuszem publicznym (pozew – k. 3-11).

W odpowiedzi na pozew z dnia 12 maja 2023 r. (data stempla pocztowego, k. 82) pozwany T. S., wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm prawem przepisanych. W uzasadnieniu pozwany przyznał, że zawarł z powodem w dniu 16 lipca 2020 r. umowę subwencji finansowej o numerze (...), z której to tytułu otrzymał subwencję finansową w wysokości 24.000 zł. Pozwany podniósł, że wypłacona subwencja finansowa została wykorzystana w całości na cele, na które była ona przeznaczona, co spowodowało, że nie musiał podejmować radykalnych decyzji dotyczących swojej działalności, które miałyby wpływ przede wszystkim na życie pracowników przez niego zatrudnionych. Pozwany wskazał również na przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, o systemie ubezpieczeń społecznych i o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, które dotyczą osób prowadzących działalność gospodarczą. Ponadto wskazał, że komornik sądowy prowadzi działalność na własny rachunek, ujęty jest w ewidencji REGON, posiada Numer Identyfikacji Podatkowej (NIP). Zdaniem pozwanego komornik sądowy spełnia kryteria pozwalające uznać go za osobę fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, wskazane w ustawie Prawo Przedsiębiorców, albowiem nie otrzymuje on wynagrodzenia od Skarbu Państwa, organizuje kancelarię do swojej obsługi, we własnym imieniu zawiera umowy, jak też osobiście ponosi odpowiedzialność za swoje zobowiązania. Zdaniem pozwanego, niezrozumiała jest okoliczność, że instytucje kościelne również nie są wpisane do wspomnianych rejestrów, a otrzymały od powoda subwencje i nie są obowiązane do ich zwrotu – co pozwany uznał za faworyzowanie niektórych grup beneficjentów, a co za tym idzie, za sprzeczne z zasadami współżycia społecznego (odpowiedź na pozew – k. 71-79 i 90-93).

W dalszym toku postępowania stanowiska stron nie uległy zmianie.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny.

T. S. wykonuje jest komornikiem sądowym działającym przy Sądzie Rejonowym w (...). Jego działalność wpisana jest pod numerem REGON (...), nie jest natomiast wpisana do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Komornik nie był też płatnikiem podatku od towarów i usług (fakty bezsporne, a ponadto dowody: umowa z dnia 16.07.2020 r. – k. 48-53verte; zaświadczenie biura rachunkowego z dnia 20.11.2023 r. – k. 238).

Dnia 27 kwietnia 2020 r. została podjęta przez Radę Ministrów uchwała nr 50/2020 w sprawie programu rządowego „Tarcza finansowa (...) dla małych i średnich firm”, którego wykonanie zostało powierzone (...) S.A. Z treści uchwały wynikało, że podstawowym jej celem jest pomoc podmiotom, które znalazły się w trudnej sytuacji ekonomicznej w związku z epidemią COVID-19, a głównym jej celem miało być zapobieżenie masowym upadłościom Beneficjentów programu. Jako beneficjenta programu w uchwale wskazano ,,Przedsiębiorcę w rozumieniu art. 4 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz.U. z 2019 r. poz. 1292, ze zm.), tj. osoby fizyczne, osoby prawne lub jednostki organizacyjne niebędące osobą prawną, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, wykonujące działalność gospodarczą oraz wspólnicy spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej, będący mikro-, małymi lub średnimi przedsiębiorcami. (...) mógł, biorąc pod uwagę całokształt okoliczności, z uwzględnieniem zasady racjonalności ekonomicznej, w tym wyważenia słusznych interesów danego Beneficjenta Programu, ogółu wszystkich Beneficjentów i Skarbu Państwa oraz realizacji celów szczegółowych określonych w Programie, odstąpić od stosowania niektórych spośród kryteriów wskazanych w niniejszym Programie, każdorazowo z zastrzeżeniem stosowania się do zasad i warunków decyzji Komisji Europejskiej, dotyczącej Programu. W przypadku, złożenia przez przedsiębiorcę nieprawdziwych oświadczeń, o których mowa powyżej, (...) mógł podjąć decyzję o zobowiązaniu Beneficjenta Programu do natychmiastowego zwrotu całości lub części Subwencji Finansowej. Z uwagi na pomocowy charakter Programu, polegający na udzielaniu Finansowania Programowego w związku z istotnymi zakłóceniami w funkcjonowaniu gospodarki na skutek COVID-19, oraz efektywność i szybkość rozpoznawania wniosków w interesie wszystkich aplikujących przedsiębiorców kwalifikujących się jako potencjalni Beneficjenci Programu, (...) był w szczególności uprawniony stosować możliwie automatyczne, uproszczone i przyspieszone procedury przyznawania Finansowania Programowego, w tym jej realizowania za pośrednictwem kanałów elektronicznych (np. banków), wyłącznie z wykorzystaniem danych pochodzących od Partnerów Programu oraz na podstawie oświadczeń składanych przez Beneficjentów Programu, w tym w szczególności oświadczeń dotyczących: (i) spełniania przez Beneficjenta Programu Warunków Programowych na datę udzielenia Subwencji Finansowej, (ii) identyfikacji i weryfikacji tożsamości Beneficjenta Programu i/lub jego przedstawicieli, (iii) identyfikację, weryfikację tożsamości i weryfikację należytego umocowania przedstawiciela lub przedstawicieli Beneficjenta Programu do składania w imieniu Beneficjenta Programu wobec (...) lub Partnera Programu jakichkolwiek oświadczeń (dowód: załącznik Nr 1 wyciąg z dokumentu programu – k. 26-34).

Pismem z dnia 19 czerwca 2020 r. o nr (...).630.46.2020 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości wskazał, iż mimo faktu, że komornicy sądowi nie są przedsiębiorcami, powinni być objęci taką samą pomocą jak inni pracodawcy w okresie pandemii koronawirusa. Podkreślono, że wyłączenie komorników sądowych z możliwości skorzystania z niektórych form pomocy przewidzianej w tarczach antykryzysowych oraz brak objęcia wszystkimi unormowaniami tarcz antykryzysowych komorników sądów nie wynika z brzmienia obecnie obowiązujących przepisów, a z ewentualnie niewłaściwego ich zastosowania przez organy wypłacające środki pomocowe (dowód: pismo z dnia 19.06.2020 r. nr (...).630.46.2020 – k. 183-183verte).

T. S. zdecydował się skorzystać z programu wsparcia ze względu na znaczny spadek obrotu gospodarczego w jego kancelarii komorniczej, wynikający z wybuchu epidemii (...)19. W tamtym okresie zatrudniał trzech pracowników, a uzyskanie środków finansowych z (...) umożliwiłoby utrzymanie ich miejsc pracy. Bezpośrednią przyczyną motywującą T. S. do zwrócenia się z wnioskiem o udzielenie subwencji było pismo Ministra Sprawiedliwości z dnia 19 czerwca 2020 r. oraz opinia prawna sporządzona na zlecenie Krajowej Rady Komorniczej (dowód: zeznania pozwanego – k. 228verte-229).

Dnia 16 lipca 2020 r. pomiędzy (...) S.A. w W., a komornikiem sądowym – T. S., doszło do zawarcia umowy subwencji finansowej numer (...). Stosownie do § 1 pkt 2 T. S. oświadczył, że na dzień 31 grudnia 2019 r. był mikroprzedsiębiorcą oraz jego roczny obrót nie przekroczył równowartości 2 mln EUR. T. S. wskazał, że zatrudnia na koniec miesiąca poprzedzającego miesiąc złożenia wniosku o zawarcie umowy subwencji finansowej 3 osoby (§ 1 ust. 4 umowy). W § 1 pkt 5 i 6 wskazano, że w kwietniu 2020 r. doszło do spadku obrotów gospodarczych o 34%. W § 1 pkt 10 i 11 komornik sądowy oświadczył m.in., że na dzień złożenia wniosku oraz na dzień 31 grudnia 2019 r. prowadził działalność gospodarczą oraz że jego działalność została zarejestrowana na terytorium Polski w Krajowym Rejestrze Sądowym albo Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Stosownie do § 2 pkt 7 umowy po zawarciu umowy (...) miał zweryfikować na podstawie informacji uzyskanych z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i Ministerstwa Finansów dane przedstawione przez Przedsiębiorcę i złożone oświadczenia i podjąć decyzję o (I) wypłacie subwencji finansowej w wysokości wnioskowanej, (II) wypłacie subwencji finansowej w wysokości mniejszej niż wnioskowana lub (III) odmowie wypłaty subwencji finansowej. (...) miał podjąć decyzję o wypłacie subwencji finansowej w wysokości wnioskowanej, jeżeli przedstawione przez Przedsiębiorcę dane przy zawieraniu umowy znajdą potwierdzenie w informacjach uzyskanych przez (...) z ZUS-u i Ministerstwa Finansów, a przedsiębiorca będzie spełniał warunki wypłaty subwencji finansowej określone w umowie oraz oświadczenia złożone przez przedsiębiorcę lub osobę go reprezentującą w związku z zawarciem umowy będą prawdziwe. W § 2 pkt 19 zawarto oświadczenie komornika sądowego, że jest świadomy tego, że subwencja finansowa udzielana jest jako pomoc przewidziana w Sekcji 3.1. Tymczasowych ram oraz dotyczy wyłącznie przedsiębiorstw spełniających kryteria Mikro, Małego i Średniego Przedsiębiorcy w rozumieniu Programu oraz załącznika nr 1 do Rozporządzenia Komisji (UE) nr (...) z dnia 17 czerwca 2014 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu (Dz. Urz. UE L 187/1 z 26.6.2014). Stosownie do § 3 ust. 6 umowy do czasu całkowitego zwrotu subwencji finansowej przez Przedsiębiorcę, (...) mógł kontrolować prawdziwość informacji i oświadczeń złożonych w związku z zawarciem umowy przez przedsiębiorcę lub osobę go reprezentującą. W przypadku stwierdzenia nieprawdziwości informacji lub oświadczeń zawartych w niniejszej Umowie (...) mógł podjąć decyzję o zwrocie przez przedsiębiorcę całości lub części subwencji finansowej. W takim przypadku subwencja finansowa stanie się wymagalna w terminie 14 dni roboczych od dnia udostępnienia przedsiębiorcy informacji o decyzji (...) w sposób pozwalający przedsiębiorcy zapoznać się z informacją o decyzji (...). Zgodnie z § 9 pkt 1 umowy przedsiębiorca zobowiązany był do dostarczenia do Banku nie później niż do dnia 31 grudnia 2020 r. m.in. dokumenty potwierdzające że osoba, która zaakceptowała umowę i złożyła oświadczenie woli jej zawarcia w imieniu przedsiębiorcy była uprawniona do reprezentowania przedsiębiorcy (w zależności od sytuacji: pełnomocnictwo, informacja odpowiadająca odpisowi aktualnemu z Krajowego Rejestru Sądowego lub wyciąg z Centralnej Ewidencji i Informacji Działalności Gospodarczej). W § 9 pkt 2 umowy określono, iż umowa została zawarta w wyniku złożenia przez przedsiębiorcę oświadczenia woli zawarcia umowy przy użyciu danych uwierzytelniających przedsiębiorcę stosowanych w bankowości elektronicznej Banku oraz złożenia przez Bank, działający jako pełnomocnik (...) oświadczenia woli zawarcia umowy poprzez opatrzenie umowy pieczęcią elektroniczną Banku, innym odpowiednim narzędziem informatycznym stosowanym przez Bank lub kwalifikowanymi podpisami elektronicznymi osób upoważnionych do reprezentacji Banku. Zgodnie z § 11 pkt 4 umowy prawa i obowiązki (...) oraz przedsiębiorcy związane z wypłaconą subwencją finansową określone są także w Regulaminie ubiegania się udział w programie rządowym – Regulamin. Przedsiębiorca oświadczył, że zapoznał się z tym Regulaminem, rozumie go i akceptuje jego treść, a regulamin stanowi integralną część umowy, o ile strony w umowie nie ustalą odmiennie swoich praw i obowiązków. Środki uzyskane z subwencji zostały w całości spożytkowane na wynagrodzenie pracowników (dowód: umowa subwencji finansowej z dnia 16.07.2020 r. – k. 48-53verte).

Integralną częścią umowy subwencji finansowej był regulamin ubiegania się o udział w programie rządowym „Tarcza Finansowa (...) dla małych i średnich firm”. Regulamin zawierał następujące definicje:

a)  Beneficjent – przedsiębiorca w rozumieniu art. 4 ust. 1 i 2 Prawa Przedsiębiorców pod warunkiem uznania, iż podmiot ten spełnia warunki przyznania mu statusu mikroprzedsiębiorcy lub (...), wnioskującego do (...) o udzielenie Subwencji Finansowej, lub któremu (...) udzielił subwencji finansowej;

b)  Dzień roboczy – oznacza dzień inny niż sobota i niedziela, w którym Banki są otwarte w celu prowadzenia zwykłej działalności (innej niż działalność za pomocą wyłącznie kanałów elektronicznych i telefonicznych);

c)  Mikroprzedsiębiorca – oznacza beneficjenta, który na dzień 31 grudnia 2019 r. łącznie spełnia następujące warunki: zatrudnia, co najmniej jednego pracownika oraz nie więcej niż dziewięciu pracowników (z wyłączeniem właściciela), oraz jego roczny obrót za 2019 r. lub suma bilansowa w 2019 r. nie przekracza kwoty 2 mln. EUR;

d)  Prawo przedsiębiorców – oznacza ustawę z dnia 06 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców;

e)  Program – oznacza rządowy udzielania Beneficjentom Subwencji Finansowej pt. „Tarcza finansowa (...) dla Małych i Średnich Firm” opisany w Dokumencie Programu.

Finansowanie Programowe udzielane było za pośrednictwem Banków, przyjmujących w imieniu (...) wnioski i odwołania, przekazujących beneficjentom decyzje (...), zawierających umowy subwencji finansowych w charakterze pełnomocnika (...) i przekazujących beneficjentom w imieniu (...) środki pieniężne tytułem subwencji finansowych (§ 3 pkt 3 Regulaminu). (...) mógł podejmować na zasadach racjonalnej uznaniowości decyzje indywidualne o zmianach warunków zwolnienia beneficjentów z określonych kategorii z obowiązku zwrotu subwencji finansowej w całości lub części w przypadkach określonych w dokumentach programowych (§ 3 pkt 5). W przypadkach stwierdzenia złożenia przez beneficjenta nieprawdziwych oświadczeń lub podania we wniosku nieprawdziwych informacji, (...) mógł podjąć decyzję o zobowiązaniu beneficjenta do zwrotu całości lub części subwencji finansowej § 3 pkt 6). Na potrzeby wyliczenia maksymalnej kwoty subwencji finansowej mikroprzedsiębiorca był zobowiązany do wskazania liczby pracowników na koniec miesiąca poprzedzającego miesiąc złożenia wniosku o wypłatę subwencji finansowej, lecz nie wyższą niż liczba pracowników (i) na dzień 31 grudnia 2019 r. albo (ii) na koniec miesiąca odpowiadającego nazwie miesiąca złożenia wniosku w roku poprzednim – zatrudnienie, które stanowi podstawę określenia maksymalnej kwoty subwencji finansowej dla mikroprzedsiębiorców w żadnym przypadku nie może być wyższe niż 9 pracowników oraz wielkość spadku przychodów ze sprzedaży w dowolnym miesiącu po 01 lutego 2020 r. w porównaniu do poprzedniego miesiąca lub analogicznego miesiąca ubiegłego roku w związku z zakłóceniami gospodarki na skutek COVID-19. (...) samodzielnie lub we współpracy z Bankami oraz innymi podmiotami ma prawo prowadzić ewidencję beneficjentów oraz udzielonego im finansowania programowego oraz monitoring udzielania i wykorzystywania subwencji finansowych, stosując w tym zakresie standardowe procedury ewidencji, raportowania i kontroli, w tym zwłaszcza przeciwdziałania nadużyciom. (...) mógł współpracować, w szczególności, w zakresie sprawozdawczości, raportowania lub monitoringu, między innymi z KIR, Bankami, instytucjami finansowymi, Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, Ministrem Rozwoju, Ministrem Finansów, Krajowym Rejestrem Sądowym i sądami powszechnymi oraz pozyskiwać informacje od tych instytucji i organów w zakresie dopuszczanym na podstawie odpowiednich przepisów prawa (§ 8 regulaminu). O udział w programie mogli ubiegać się beneficjenci będący osobami fizycznymi, osobami prawnymi lub jednostkami organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność do nabywania praw i obowiązków we własnym imieniu, wykonujący działalność gospodarczą oraz wspólnicy spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej, w każdym przypadku pod warunkiem posiadania przez beneficjenta statusu mikroprzedsiębiorcy lub (...) (§ 10 pkt 2). W programie mógł wziąć udział wyłącznie beneficjent, który łącznie spełniał m.in. następujące kryteria:

a) odnotowywał spadek obrotów gospodarczych (przychodów ze sprzedaży), o co najmniej 25% w dowolnym miesiącu po 01 lutego 2020 r. w porównaniu do poprzedniego miesiąca lub analogicznego miesiąca ubiegłego roku w związku z zakłóceniami w funkcjonowaniu gospodarki na skutek (...)19;

b) prowadził działalność gospodarczą na dzień 31 grudnia 2019 r.;

c) nie zalegał z płatnościami podatków na dzień 31 grudnia 2019 r. lub na dzień złożenia wniosku, przy czym nie uznawało się za zaległość (i) rozłożenia płatności na raty lub jej odroczenia, lub (ii) zalegania z płatnościami podatków nieprzekraczającego trzykrotności wartości opłaty pobieranej przez operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy Prawo Pocztowe za traktowanie przesyłki listowej jako przesyłki poleconej;

d) nie zalegał z płatnościami składek na ubezpieczenia społeczne na dzień 31 grudnia 2019 r. lub na dzień złożenia wniosku, przy czym nie uznawało się za zaległość (i) rozłożenia płatności na raty lub jej odroczenia, lub (ii) zalegania z płatnościami składek na ubezpieczenie społeczne nieprzekraczającego trzykrotności wartości opłaty pobieranej przez operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy Prawo Pocztowe za traktowanie przesyłki listowej jako przesyłki poleconej;

e) nie prowadził działalności w zakresie:

i. produktów lub usług, które mogą skutkować ograniczaniem bądź naruszaniem wolności indywidualnych lub/oraz praw człowieka,

ii. działalności prowadzonej przez instytucje kredytowe, spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, firmy inwestycyjne, instytucje pożyczkowe, zakłady ubezpieczeń, zakłady reasekuracji, fundusze emerytalne, fundusze inwestycyjne i inne przedsiębiorstwa zbiorowego inwestowania oraz podmioty zarządzające aktywami, dostawców usług płatniczych oraz inne instytucje finansowe, a także agencje ratingowe, oraz

iii. obszarów wątpliwych z powodów etyczno-moralnych;

f) wobec którego, na dzień składania wniosku:

i. nie otwarto likwidacji (w rozumieniu odpowiednich przepisów Kodeksu Spółek Handlowych),

ii. postępowania upadłościowego w rozumieniu Prawa Upadłościowego ani

iii. postępowania restrukturyzacyjnego w rozumieniu Prawa Restrukturyzacyjnego; oraz

g) w odniesieniu do którego są spełnione następujące przesłanki:

i. beneficjent posiada rezydencję podatkową na terenie Europejskiego Obszaru Gospodarczego,

ii. działalność gospodarcza beneficjenta została zarejestrowana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w Krajowym Rejestrze Sądowym albo Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (§ 10 pkt 8);

(...) był uprawniony do odmowy wypłaty subwencji sinansowej na rzecz beneficjenta w przypadku, w którym istniało uzasadnione podejrzenie wystąpienia jakiegokolwiek rodzaju nadużyć (§ 10 pkt 9). (...) mógł ponadto, biorąc pod uwagę całokształt okoliczności, z uwzględnieniem zasady racjonalności ekonomicznej, w tym wyważenia słusznych interesów danego beneficjenta, ogółu wszystkich beneficjentów i Skarbu Państwa oraz realizacji celów szczegółowych określonych w programie, odstąpić od stosowania niektórych spośród wymienionych w § 10 pkt 8 warunków programowych, każdorazowo z zastrzeżeniem stosowania się do zasad i warunków decyzji Komisji Europejskiej dotyczącej programu (§ 10 pkt 11). Warunkiem udzielenia finansowania programowego przez (...) beneficjentowi spełniającemu wszystkie warunki programowe była m.in., zgodnie z dokumentami programowymi, akceptacja przez beneficjenta warunków i zasad ubiegania się o, i udzielania przez (...) finansowania, w tym regulaminu (§ 10 pkt 12a). W przypadku, gdy Beneficjent otrzymał subwencję finansową na podstawie nieprawdziwych oświadczeń, od których uzależnione było udzielenie subwencji finansowej lub wysokość subwencji finansowej, beneficjent zobowiązany był do niezwłocznego, nie później niż w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania subwencji finansowej, zwrotu subwencji finansowej lub jej części na wyodrębniony rachunek techniczny Banku (§ 11 pkt 13). Stosownie do treści § 12 pkt 1 regulaminu (...) rozpatrywał wnioski w celu weryfikacji spełnienia przez beneficjenta warunków programowych. (...) mógł podjąć decyzję o odmowie przyznania subwencji finansowej, jeżeli na podstawie informacji uzyskanych z Zakładu Ubezpieczeń lub Ministerstwa Finansów, (...) stwierdzi, że beneficjent nie spełnia warunków wypłaty subwencji finansowej lub oświadczenia złożone w związku z zawarciem umowy subwencji finansowej były nieprawdziwe (§ 12 pkt 6). Zgodnie z § 13 pkt 7 regulaminu beneficjent przyjmował do wiadomości i akceptował, że informacje przekazane we wniosku stanowią podstawę do dokonania wstępnej oceny spełniania warunków programowych. W § 13 pkt 10a regulaminu wskazano, iż beneficjent przyjmuje do wiadomości i akceptuje, że na podstawie dokumentów przekazania i z zastrzeżeniem szczegółowo opisanych tam zasad ze względu na nadzwyczajny charakter, pilność oraz znaczenie wdrożenia programu dla realizacji podstawowego interesu ekonomicznego Rzeczpospolitej Polskiej i SP w związku ze skutkami gospodarczymi COVID-19, w tym wymogi SP dotyczące przyjęcia przez (...) nadzwyczajnie szybkiego tempa realizacji Programu oraz stosowania przez (...) uproszczonych procedur weryfikacji warunków programowych i udzielania finansowania programowego, strony dokumentów przekazania postanowiły, że (...) nie przyjmuje na siebie i nie ponosi wobec SP jakiejkolwiek odpowiedzialności m.in. za: dostępność, prawdziwość, kompletność, aktualność, możliwość weryfikacji oraz ewentualną odmowę udostępnienia przez beneficjenta lub jakąkolwiek inną osobę lub organ administracji wszelkich danych, informacji, oświadczeń wiedzy i woli, zaświadczeń, potwierdzeń, obliczeń i dokumentów niezbędnych do weryfikacji przez (...) spełnienia przez beneficjenta warunków Programowych. Stosownie do § 15 złożenie wniosku oznaczało akceptację przez beneficjenta niniejszego regulaminu oraz zasad ubiegania się i udzielania finansowania programowego opisanych w regulaminie i dokumentach programowych. W § 16 pkt 3 wskazano, że regulamin stanowił integralną część umowy, w zakresie, w jakim strony w umowie subwencji Finansowej nie ustalą odmiennie swoich praw i obowiązków (dowód: regulamin ubiegania się o udział w programie rządowym „Tarcza Finansowa (...) dla Małych i Średnich Firm” – k. 18-25verte; wyciąg z dokumentu programu – k. 26-34; rejestr zmian regulaminu – k. 35-47).

Decyzją z dnia 17 lipca 2020 r. komornik sądowy T. S. został poinformowany przez (...) o częściowo pozytywnej weryfikacji spełnienia przez przedsiębiorcę warunków otrzymania subwencji finansowej (dowód: decyzja (...) z dnia 17.07.2020 r. – k. 55-55verte).

Dnia 20 lipca 2020 r. (...) wpłacił na konto bankowe T. S. kwotę 24.000 zł tytułem wypłaty subwencji finansowej (dowód: potwierdzenie realizacji przelewu z dnia 20.07.2020 r. – k. 54).

Pismem z dnia 09 grudnia 2020 r., doręczonym dnia 14 grudnia 2020 r., (...) wezwał T. S. do niezwłocznego, nie później niż w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania pisma, zwrotu całej otrzymanej kwoty subwencji finansowej w wysokości 24.000 zł wraz z odsetkami. W uzasadnieniu pisma wskazano, iż T. S. nie jest przedsiębiorcą, albowiem stosownie do treści art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 22 marca 2018 r. i art. 3 ust. 1 u.k.s. jest funkcjonariuszem publicznym i organem władzy publicznej w zakresie wykonywania czynności w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym (dowód: pismo (...) z dnia 09.12.2020 r. wraz z potwierdzeniem doręczenia pisma – k. 56-57 i 58-58verte).

Pismem z dnia 19 listopada 2021 r., doręczonym dnia 23 listopada 2021 r., skierowanym do T. S., (...) oświadczył, iż nie zachodzą okoliczności uzasadniające możliwość złożenia oświadczenia o rozliczeniu. Wskazał ponadto, iż tylko spłata kwoty subwencji finansowej w całości wraz z należnymi odsetkami będzie skutkowała wywiązaniem się z zobowiązania względem (...) (dowód: pismo (...) z dnia 19.11.2021 r. wraz z potwierdzeniem doręczenia pisma – k. 59-59verte i 60-60verte).

Dnia 21 maja 2020 r. została sporządzona opinia prawna w sprawie dopuszczalności występowania przez komorników sądowych o przyznanie środków z (...) na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców, w której konkluzji wskazano, że komornicy sądowi mogą występować o przyznanie środków z (...) Fundusz (...) na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców lub na zasadach przewidzianych w ustawach dla innych podmiotów dotkniętych skutkami rozprzestrzeniania się (...)19, a przedstawiona w opinii argumentacja przemawia w sposób jednoznaczny za przyjęciem takiego stanowiska. Uprzednio, w piśmie z dnia 06 lipca 2015 r. Krajowa Rada Komornicza w wystąpieniu skierowanym do Ministra Sprawiedliwości wniosła o podjęcie działań zmierzających do zapobieżenia negatywnym skutkom wynikającym z wydania przez Ministra Finansów interpretacji ogólnej z dnia 09 czerwca 2015 r., w której przyjęto, że komornik sądowym prowadzi działalność gospodarczą i działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług. Powyższe stanowisko zostało podtrzymane w opinii Krajowej Rady Komorniczej z dnia 15 grudnia 2016 r. odnośnie projektu ustawy o komornikach sądowych z dnia 15 grudnia 2016 r. (dowody: opinia prawna z dnia 21.05.2020 r. – k. 184-188 i 189-190; wystąpienie K. z dnia 06.07.2015 r. – k. 108-111verte; opinia K. z dnia 15.12.2016 r. – k. 122-153).

Komornicy sądowi M. W. i M. P. prowadzili korespondencję z (...) odnośnie udzielenia informacji, czy działalność prawnicza – kancelaria komornicza jest objęta programem wsparcia. Zespół (...) (...) udzielił odpowiedzi, że „branża może skorzystać ze wsparcia w ramach Tarczy Finansowej (...) (dowód: korespondencja mailowa – k. 179-181).

Pismem z dnia 27 stycznia 2022 r., udzielonym w odpowiedzi na pismo (...) dotyczące problematyki wnioskowania przez komorników sądowych o środki pomocowe w ramach programu rządowego (...) Firm, Ministerstwo Sprawiedliwości wskazało, iż kwestia udzielenia komornikom wsparcia w ramach w/w programu jest autonomiczną sprawą Funduszu, a mieszany status komornika mógł część z nich prowadzić do ostrożnościowego zgłoszenia wniosku o subwencję, licząc na to, że ich status podmiotowy zostanie przeanalizowany przez (...). Podkreślono również, iż Minister Sprawiedliwości nie dokonywał uprzednio opiniowania spełnienia przez komorników sądowych przesłanek do uczestnica w programie wsparcia. Wskazano, iż środki z Funduszu uzyskała mniejszość komorników (563 na ponad 2000), a z tych którzy je pozyskali, większość na wezwanie Funduszu, zwróciła je w całości lub części (łącznie 397 osób) (dowód: pismo Ministerstwa Sprawiedliwości z dnia 27.01.2022 r. – k. 153verte-154verte).

Tarcza (...) 1.0 rozpoczęła przyjmowanie wniosków o subwencję dnia 30 kwietnia 2020 r., a zakończyła przyjmowanie wniosków dnia 31 lipca 2020 r. Do zgłoszenia wniosku o przyznanie subwencji dochodziło za pośrednictwem bankowości elektronicznej, który był weryfikowany narzędziem autoryzacyjnym banku, a następnie wniosek był kierowany do Krajowej Izby Rozrachunkowej. Kolejno wniosek był przekazywany do (...), który weryfikował fakt zatrudniania pracowników i spadek obrotów w ZUS-ie oraz bazie danych administracji skarbowej Ministerstwa Finansów za pomocą zautomatyzowanego algorytmu. Kolejno była wydawana decyzja (akceptacja wniosku/akceptacja z korektą/odmowa) która była przekazywana przedsiębiorcy za pośrednictwem banku. W przypadku decyzji o akceptacji wniosku z korektą bądź odmowy przedsiębiorcy przysługiwało prawo do złożenia odwołania po rozpoznaniu której (...) wydawał kolejną decyzję. Pomiędzy złożeniem wniosku o wypłatą subwencji przeciętny okres oczekiwania trwał 48 godzin (dowód: tarcza finansowa (...) podsumowanie programu – k. 155-159).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wyżej powołanych dokumentów, które nie były kwestionowane w toku procesu. Pozostałe dokumenty, nie powołane w uzasadnieniu nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, bądź zostały powołane na poparcie twierdzeń stron, jak to miało miejsce w przypadku powoływanych wyroków sądów powszechnych.

Oceniając zeznania pozwanego T. S. Sąd co do zasady uznał je za wiarygodne, nie miały one jednakże znaczenia dla oceny zasadności powództwa w świetle warunków łączących strony umowy subwencji finansowej.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje.

Powództwo podlegało uwzględnieniu w przeważającej części.

Podstawę prawną żądania pozwu stanowił § 3 pkt 6 umowy subwencji finansowej numer (...) z dnia 16 lipca 2020 r., zgodnie z którym do czasu całkowitego zwrotu subwencji finansowej przez przedsiębiorcę, (...) może kontrolować prawdziwość informacji i oświadczeń złożonych w związku z zawarciem niniejszej umowy przez przedsiębiorcę lub osobę go reprezentującą, a w przypadku stwierdzenia nieprawdziwości informacji lub oświadczeń zawartych w niniejszej umowie (...) może podjąć decyzję o zwrocie przez przedsiębiorcę całości lub części subwencji finansowej i w takim przypadku subwencja finansowa stanie się wymagalna w terminie 14 dni roboczych od dnia udostępnienia przedsiębiorcy informacji o decyzji (...) w sposób pozwalający przedsiębiorcy zapoznać się z informacją o decyzji (...).

Zastrzeżenie sankcji zapłaty określonej sumy pieniężnej na wypadek stwierdzenia niezgodności z prawdą oświadczenia złożonego przy zawarciu umowy, choć nie stanowi kary umownej sensu stricte (gdyż nie została zastrzeżona na wypadek niewykonania bądź nienależytego wykonania umowy) należy do niej odpowiednio stosować przepisy odnośnie kary umownej (art. 483 i 484 k.c.) oraz przepisy o skutkach niewykonania zobowiązania, w szczególności art. 471-474 k.c. (por. wyrok SN z dnia 08.03.2013 r., III CSK 193/12, Lex nr 1341679). Zgodnie z art. 471 k.c. dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Ustawodawca kreuje zatem cztery przesłanki odpowiedzialności kontraktowej. Po pierwsze, odpowiedzialność dłużnika jest uzależniona od niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania. Po drugie, dłużnik musi ponosić winę w niewykonaniu bądź nienależytym wykonaniu zobowiązania, przy czym ciężar wykazania braku winy spoczywa na dłużniku. Po trzecie, musi istnieć związek przyczynowo- skutkowy pomiędzy zaistniałą szkodą a winą dłużnika. Po czwarte, musi wystąpić szkoda (w okolicznościach sprawy ze względu na ryczałtowo określone odszkodowanie nie było konieczności jej wykazywania).

Istota sporu między stronami sprowadzała się do możliwości kwalifikacji komornika sądowego jako beneficjenta programu wsparcia udzielanego przez (...) w ramach programu rządowego Tarcza finansowa dla małych i średnich firm.

Stosownie do treści art. 65 k.c. oświadczenie woli należy tak tłumaczyć, jak tego wymagają ze względu na okoliczności, w których złożone zostało, zasady współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje. W umowach należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu. Powszechnie na gruncie art. 65 k.c. przyjmuje się kombinowaną metodę wykładni. Jej pierwszym etapem jest ustalenie sensu oświadczenia woli stron w oparciu o wspólne dla stron czynności rozumienie tego oświadczenia (wykładnia subiektywna). W przypadku rozbieżności w jego rozumieniu koniecznym jest ustalenie jak adresat oświadczenia je zrozumiał i jak zrozumieć powinien. Podkreślenia wymaga, iż dosłowne brzmienie nie jest jedyną metodą wykładni, a konieczne jest również uwzględnienie zamiaru i celu stron, który nie musi być między stronami uzgodniony, lecz wystarczy aby cel ten był zamierzony przez jedną stronę i wiadomy drugiej, a także kontekstu faktycznego w jakim umowę uzgadniano i zawierano oraz okoliczności towarzyszące złożeniu oświadczenie woli. W orzecznictwie podkreśla się również, iż nawet jednoznaczne ustalenie na podstawie reguł językowych sensu oświadczenia woli nie zwalnia od uwzględnienia innych dyrektyw interpretacyjnych (por. postanowienie SN z dnia 14.06.2023 r., I CSK 1126/23, Lex nr 3569720).

Podstawowym aktem regulującym prawa i obowiązki stron umowy subwencji finansowej był Regulamin ubiegania się o udział w programie rządowym „Tarcza Finansowa (...) dla małych i średnich firm”. Beneficjent został zdefiniowany jako „przedsiębiorca w rozumieniu art. 4 ust. 1 i 2 Prawa Przedsiębiorców pod warunkiem uznania, iż podmiot ten spełnia warunki przyznania mu statusu mikroprzedsiębiorcy lub (...), wnioskującego do (...) o udzieleni Subwencji Finansowej, lub któremu (...) udzielił Subwencji Finansowej”. Stosownie do art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 06 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz.U. z 2023 r. poz. 221 tekst jedn. ze zm.) (dalej u.p.p.) przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, wykonująca działalność gospodarczą. Działalnością gospodarczą jest zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły (art. 3 u.p.p.). Powyższe przepisy należy odczytywać łącznie z art. 33 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych (Dz.U. z 2023 r. poz. 1691 tekst jedn. ze zm.) (dalej: u.k.s.), zgodnie z którym komornik sądowy nie jest przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów regulujących podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej i nie może prowadzić działalności gospodarczej. Ze względu na to, iż zakres normowania u.p.p. został określony na podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym prawa i obowiązki przedsiębiorców (art. 1 u.p.p.) należy przyjąć, iż art. 33 ust. 1 u.k.s. stwierdza w istocie, iż komornik sądowy nie jest przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy prawo przedsiębiorców. W uzasadnieniu dla wprowadzenia art. 33 u.k.s. wskazano, iż komornik jako funkcjonariusz publiczny powinien być ograniczony w możliwości prowadzenia działalności gospodarczej w sposób analogiczny jak sędzia (druk VIII. (...)). W istocie zatem przyjęcie przez ustawodawcę, że komornicy sądowi nie są przedsiębiorcami w rozumieniu u.p.p. miało swoje źródło w skontrastowaniu ze sobą pojęcia przedsiębiorcy z funkcjonariuszem publicznym. Projektodawca przyjął bowiem założenie, że komornik sądowy wykonuje mu powierzone przez państwo zadania, będąc, jako organ egzekucyjny w sprawach cywilnych, organem władzy publicznej (pomocniczy organ wymiaru sprawiedliwości). W konsekwencji komornik sądowy nie świadczy żadnych usług na rzecz stron postępowania egzekucyjnego, a wykonuje władzę publiczną w zakresie przymusowego wykonywania orzeczeń. Istotą działalności komornika sądowego jest bowiem służba publiczna, a nie maksymalizacja zysku. Powyższe znalazło swoje potwierdzenie w fakcie, iż aktualnie komornicy sądowi nie są podatnikami podatku VAT co do czynności wykonywanych w zakresie postępowania zabezpieczającego i egzekucyjnego. Pierwowzorem dla przyjętego przez ustawodawcę rozwiązania była regulacja dotycząca sędziów, a jej celem była ochrona zaufania dla bezstronności komorników sądowych (zob. komentarz do art. 33 KomSądU red. Reiwer 2021. Wyd. 2). Również w doktrynie przyjmuje się, że aktualnie komornik sądowy nie ma statusu przedsiębiorcy w rozumieniu u.p.p. (por. komentarz do art. 33 Marcina Świtowskiego w komentarzu do ustawy o komornikach sądowych. Ustawy o kosztach komorniczych pod red. Macieja Simbierowicza oraz Marcina Świtowskiego, LEX/el. 2023; komentarz do art. 33 Andrzeja Powałowskiego w komentarzy do ustawy o komornikach sądowych pod red. Marzeny Świeczkowskiej – Wójcikowskiej WKP 2020). Powyższe odwołanie w Regulaminie do pojęcia przedsiębiorcy w rozumieniu u.p.p. nie powinno zatem budzić żadnych wątpliwości, że jego zakresem znaczeniowym nie został objęty komornik sądowy. Brak jest jakichkolwiek podstaw do przyjęcia, iż powodowi chodziło chociażby o przedsiębiorcę w znaczeniu funkcjonalnym. Powód nie odniósł się w treści definicji do wyłączeń wyrażonych w art. 6 u.p.p. bądź art. 33 u.k.s., a zatem nie objął ich zakresem znaczeniowym pojęcia beneficjent. Nie sposób również przyjąć, iż komornik sądowy prowadzi działalność gospodarczą (tj. że jest przedsiębiorcą w znaczeniu funkcjonalnym), albowiem komornik sądowy nie świadczy żadnych usług na rzecz stron postępowania egzekucyjnego, a korzystając z władztwa publicznego wykonuje orzeczenia sądowe. Wykładnia literalna przemawia zatem za przyjęciem, że komornik sądowy nie mógł zostać zakwalifikowany jako beneficjent programu.

Niewątpliwie zamiar stron w zakresie spełniania przez komornika sądowego kryterium przedsiębiorcy nie był między stronami zgodny. Wola strony powodowej co do zakresu znaczeniowego pojęcia „beneficjenta” wynikała jednoznacznie z przyjętej definicji. Z drugiej strony wola strony pozwanej do odmiennego rozumienia pojęcia beneficjenta wynikała wprost z treści chociażby decyzji w sprawie subwencji finansowej z dnia 17 lipca 2020 r., w której wskazano, że pozwany jest komornikiem sądowym (k. 55). W konsekwencji, wykluczone było oparcie się o subiektywną metodę wykładni.

Powyższa sprzeczność intencji stron rodzi konieczność ustalenia, który sposób rozumienia pojęcia beneficjenta powinien być dla stron wiążący. Koniecznym jest zatem wyjaśnienie kontekstu faktycznego zawierania umów subwencji. Proces zawierania umów subwencji miał charakter w znacznym stopniu zautomatyzowany. Powyższe miał swoje źródło w skali udzielanej pomocy i konieczności zapewnienia sprawnego rozpoznawania wniosków, co znalazło swój wyraz już w uchwale Rady Ministrów nr 50/2020 („Z uwagi na pomocowy charakter Programu, polegający na udzielaniu Finansowania Programowego w związku z istotnymi zakłóceniami w funkcjonowaniu gospodarki na skutek COVID-19, oraz efektywność i szybkość rozpoznawania wniosków w interesie wszystkich aplikujących przedsiębiorców kwalifikujących się jako potencjalni Beneficjenci Programu, (...) będzie w szczególności uprawniony stosować możliwie automatyczne, uproszczone i przyspieszone procedury przyznawania Finansowania Programowego”). W toku rozpatrywania wniosku status wnioskodawcy jako przedsiębiorcy nie był weryfikowany, albowiem w tym zakresie opierano się na oświadczeniu beneficjenta. Również treść regulaminu nakazuje przyjąć, iż weryfikowany był przez powoda fakt zatrudniania pracowników oraz okoliczność spadku obrotu, a nie status wnioskodawcy jako przedsiębiorcy. W konsekwencji zawarcie umowy miało w istocie charakter adhezyjny polegający na zaakceptowaniu warunków subwencji przedstawionych przez powoda z brakiem możliwości modyfikacji warunków zawarcia umowy przez pozwanego. Treść oświadczenia woli powoda była dla pozwanego na etapie przedkontraktowym w pełni dostępna i transparentna. Biorąc z drugiej strony brak weryfikacji przesłanki podmiotowej przez powoda to na pozwanym spoczywał ciężar złożenia wniosku zgodnie z treścią regulaminu. Podkreślenia wymaga, iż dostrzeżono możliwość popełnienia ewentualnego błędu przy udzielaniu subwencji, szeroko dopuszczając możliwość żądania zwrotu subwencji w sytuacji braku spełnienia wymaganych kryteriów. Ponadto, powód zastrzegł na swoją rzecz możliwość bieżącej kontroli prawidłowości udzielenia subwencji (§ 8 regulaminu), co stanowiło wyraz ograniczonej weryfikacji wniosku przy zawarciu umowy. Pośrednio, z § 12 pkt 6 regulaminu wnioskodawca mógł wywnioskować, iż elementami podlegającymi rzeczywistej weryfikacji był fakt zatrudniania pracowników i spadek obrotów, a w pozostałym zakresie powód opierał się na oświadczeniu potencjalnego beneficjenta, albowiem powód mógł odmówić przyznania subwencji na podstawie informacji uzyskanych z ZUS-u i Ministerstwa Finansów. Powyższe znajduje również potwierdzenie w § 13 pkt 7 regulaminu, gdzie wyraźnie zaznaczono, że początkowo dokonuje się jedynie wstępnej oceny zasadności wniosku o udział w programie. Z samej natomiast treści umowy wynika, że beneficjent był zobowiązany do złożenia do dnia 31 grudnia 2020 r. w sytuacji gdy był reprezentowany przez pełnomocnika wyciąg z KRS-u bądź z (...) (§ 9 pkt 1). Komornik sądowy jako podmiot nieprowadzący działalności gospodarczej a w konsekwencji nie podlegający wpisowi do (...) nie mógłby spełnić tego wymogu.

Stosownie do treści § 10 pkt 11 regulaminu powód był uprawniony do odstąpienia od stosowania warunków programowych szczegółowo opisanych w § 10 pkt 8 umowy. Analogicznie regulamin przewidywał możliwość zwolnienia beneficjenta z określonych zobowiązań (§ 3 pkt 5), jednakże powyższe było możliwe wyłącznie przy spełnieniu kryterium podmiotowego (bycia beneficjentem). Możliwość odstąpienia nie dotyczyła jednak przesłanki podmiotowej, jaką był status beneficjenta, albowiem prawo do ubiegania się do udziału w programie jedynie przez przedsiębiorców wynikało z definicji pojęcia beneficjenta i przesłanki podmiotowej udziału w programie wyrażonej w § 10 pkt 2 regulaminu. Ponadto, nawet przy przyjęciu stanowiska przeciwnego i przyjęciu możliwości objęcia programem wsparcia również inne podmioty niż przedsiębiorcy, to taka modyfikacja musiałaby wynikać z czegoś więcej niż wydania pozytywnej decyzji o przyznaniu subwencji. Powyższe wynika z faktu, iż przy odmiennym założeniu nie byłoby możliwości odróżnienia sytuacji niezasadnie przyznanej subwencji, która uzasadniałaby żądanie zwrotu subwencji, od dorozumianego odstąpienia w trybie § 10 pkt 11 od konkretnych warunków programowych.

Pozwany podniósł, iż interpretował pojęcie beneficjenta w znaczeniu funkcjonalnym, co wynikało między innymi z zapewnienia udzielonego przez Sekretarza Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości w piśmie z dnia 19 czerwca 2020 r. o nr (...).630.46.2020 (k. 183-183verte). Z treści tego pisma wynika, iż w ocenie Ministra Sprawiedliwości komornikom sądowym powinna przysługiwać pomoc wynikająca z tarcz antykryzysowych, a jeżeli nie jest ona udzielana, to wynika to z niewłaściwego zastosowania przepisów. W oparciu o treść pisma komornik sądowy mógł zatem powziąć wątpliwość co do tego, czy przyjmowana przez niego interpretacja pojęcia „beneficjenta” jest uzasadniona, skoro wprost w treści pisma z dnia 19 czerwca 2020 r. wskazano na odmowę udzielenia subwencji komornikom sądowym. Powyższe stanowisko Ministra Sprawiedliwości powinno zatem stanowić asumpt do bezpośredniego zwrócenia się przez pozwanego do powoda z prośbą o wyjaśnienie, czy jako komornik sądowy może zwrócić się o przyznanie subwencji. Podkreślenia wymaga, iż żaden przepis prawa nie nadał Ministrowi Sprawiedliwości kompetencji do jednostronnej, wiążącej interpretacji regulaminu stanowiącego integralną część umowy subwencji finansowej. Można jednocześnie zwrócić uwagę, iż pismo z dnia 19 czerwca 2020 r. zawiera duży stopień ogólności i w istocie nie wiadomo o jaką konkretnie pomoc udzielaną przez właściwe organy chodzi (fakt braku odnoszenia się przez Ministra Sprawiedliwości wprost do programu wsparcia udzielonego przez powoda wynika wprost z dalszego pisma Ministra Sprawiedliwości z dnia 27 stycznia 2022 r. (k. 153verte-154verte). Stanowiska Ministra Sprawiedliwości nie można zatem traktować w kategoriach wiążącej interpretacji umowy, a co najwyżej jako postulat zmiany postępowania strony powodowej. Podstawą działania (...) jest jednakże ustawa z dnia 04 lipca 2019 r. o systemie instytucji rozwoju (Dz.U. z 2023 r. poz. 1103 tekst jedn. ze zm.) (dalej: u.s.i.r.). Stosownie do treści art. 21a ust. 1 u.s.i.r. Rada Ministrów może powierzyć (...) realizację rządowego programu udzielania wsparcia finansowego, w szczególności w formach, o których mowa w art. 13 ust. 1, lub w formach bezzwrotnych m.in. przedsiębiorcom – w związku ze skutkami COVID-19. Podmiotem władnym do dokonywania interpretacji uchwały o określeniu zasad udzielenia pomocy jest zatem Rada Ministrów, a nie poszczególni ministrowie. Choć z treści ustawy wynika szczególna rola ministra do spraw rozwoju regionalnego i gospodarki (w szczególności art. 6 ust. 3, art. 7 ust. 4 u.s.i.r.), to nawet jemu nie przysługuje uprawnienie do jednostronnej interpretacji regulaminu. Tym bardziej zatem takie uprawnienie nie przysługuje Ministrowi Sprawiedliwości.

Strona pozwana powoływała się również na treść e-maili z dnia 11 kwietnia 2020 r. oraz z dnia 30 lipca 2020 r. w których na zapytania mailowe komorników sądowych (innych niż pozwany), czy komornicy sądowi są również objęci możliwością ubiegania się o subwencję, bliżej niesprecyzowana osoba z ramienia powoda udzieliła twierdzącej odpowiedzi. Podkreślenia jednak wymaga, iż powyższa korespondencja prowadzona w dniu 11 kwietnia 2020 r. (k. 179) była prowadzona przed terminem rozpoczęcia programu wsparcia przedsiębiorców, które miało miejsce dnia 29 kwietnia 2020 r. (a sama możliwość składania wniosku dnia 30 kwietnia 2020 r.). Również dnia 29 kwietnia 2020 r. został opublikowany regulamin, a zatem dopiero od tego dnia zaktualizowała się możliwość interpretacji regulaminu. Natomiast w odpowiedzi na korespondencję z dnia 30 lipca 2020 r. kierujący zapytanie otrzymał w dniu 03 sierpnia 2020 r. odpowiedź, że przyjmowanie wniosków było możliwe do dnia 31 lipca 2020 r. (k. 180-181). Podkreślenia wymaga, iż uchwała Rady Ministrów przewidywała możliwość rozszerzenia pomocy również na inne podmioty niebędące przedsiębiorcami, jednakże nie znalazło to w ostateczności wyrazu w treści regulaminu. Co więcej, pozwany nie przedstawił dowodów świadczących o tym, iż po wejściu w życiu regulaminu strona powodowa oświadczyła, że komornicy sądowi są objęci programem wsparcia. Zaznaczyć zatem należy, iż e-mail z dnia 19 kwietnia 2020 r. może być traktowany jedynie jako zapowiedź spodziewanej treści regulaminu, co jednak nie znalazło w ostateczności wyrazu w jego treści. Co więcej korespondencja była prowadzona przed podjęciem przez Radę Ministrów uchwały nr 50/2020 z dnia 27 kwietnia 2020 r. w sprawie programu rządowego „Tarcza finansowa (...) dla małych i średnich firm”, który stanowił podstawę przyjęcia regulaminu. Podkreślenia również wymaga, iż ze względu na sposób ujęcia, pytania, gdzie jako branże wskazano działalność prawniczą, odpowiadający pracownik mógł raczej odnosić się do rodzaju działalności gospodarczej, a nie statusu komornika sądowego.

Strona pozwana argumentowała również, iż pozwany został utwierdzony w przekonaniu o dopuszczalności ubiegania się o subwencję finansową za sprawą sporządzonej opinii prawnej z dnia 21 maja 2020 r. (k. 184-188 i 189-190), w której konkluzji kategorycznie stwierdzono, iż komornicy sądowi mogą ubiegać się o przyznanie subwencji. Podkreślenia jednak wymaga, iż opinia prawna podmiotu trzeciego w stosunku do stron umowy nie może stanowić narzędzia interpretacji umowy, jeżeli strony zgodnie tak nie uznają. Ponadto, choć wnioski opinii prawnej mają charakter kategoryczny, to w ocenie Sądu wydźwięk opinii lepiej odzwierciedla fragment uzasadnienia opinii prawnej, gdzie wskazano: „nie można jednak całkowicie wykluczyć dopuszczalności występowania przez komorników o uzyskanie środków pomocy z uwagi na zaistniałą sytuację epidemiczną właśnie z (...). Istota argumentacji opiera się na przyjęciu koncepcji, iż komornik sądowy stanowi „ quasi przedsiębiorcę” i zgodnie z konstytucyjną zasadą równości powinien móc skorzystać z pomocy państwa analogicznej jak przedsiębiorcy, skoro również zatrudnia pracowników, a kancelaria komornicza stanowi z perspektywy ekonomicznej przedsiębiorstwo. Analogicznie zatem jak w przypadku stanowiska Ministerstwa Sprawiedliwości opinia prawna powinna stanowić dla pozwanego źródła powzięcia daleko idących wątpliwości, czy w rzeczywistości może ubiegać się o przyznanie subwencji, a w konsekwencji osobistego rozstrzygnięcia tej wątpliwości poprzez uzyskanie stanowiska powoda. Ponadto, pozwany powinien mieć świadomość daleko idących wątpliwości w zakresie kwalifikacji komornika sądowego jako osoby prowadzącej działalność gospodarczą, skoro w wystąpieniu nr K./V/794/15 Krajowej Rady Komorniczej, w poprzednio obowiązującym stanie prawnym, K. kategorycznie zaprzeczyła, aby komornik sądowy prowadził działalność gospodarczą, a w konsekwencji aby był podatnikiem podatku VAT. W uzasadnieniu wystąpienia podkreślono m.in. „komornik nie jest stroną postępowania egzekucyjnego; podejmuje on czynności na wniosek uprawnionego podmiotu, jednak nie zawiera z nim umowy o charakterze cywilnoprawnym, zatem nie łączy go ze stroną stosunek o charakterze prywatnoprawnym, ale o charakterze publicznoprawnym. Przymusowe wykonywanie wyroków w sprawach cywilnych nie odbywa się w drodze osobistych działań wierzyciela ani osób, którym zleca on wykonanie konkretnego wyroku, lecz odbywa się w drodze działań organów państwa”. Analogiczne stanowisko było również reprezentowane przez Krajową Radę Komorniczą w toku postępowania przed UOKiK w sprawie o sygn. akt RKT-410-03/13/AW, gdzie argumentowano, iż komornik nie jest przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej z powołaniem na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w K. z dnia 14 grudnia 2006 r. Powyższe stanowisko zostało również podtrzymane w stanowisku K. (w załączonych opiniach M. J. – k. 151-153 i M. K. – k. 139-140verte) z dnia 15 grudnia 2016 r. odnośnie projektu ustawy o komornikach sądowych (projekt z dnia 22 listopada 2016 r.- ID 146 – k. 122-153).

Strona pozwana argumentowała również, iż wykonuje faktycznie działalność gospodarczą, czego dowodem jest ustalenie składki na ubezpieczenie zdrowotne jak dla osoby prowadzącej działalność gospodarczą. Powyższe, nie wynika jednak z faktu przyjęcia przez ustawodawcę, iż komornik sądowy prowadzi działalność gospodarczą, a wynika z wyraźnej podstawy ustawowej, albowiem zgodnie z art. 33 ust. 3 u.k.s. do komornika stosuje się przepisy ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, dotyczące osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą.

Weryfikacja przesłanki przysługiwania beneficjentowi statusu mikroprzedsiębiorcy nie odnosi się do spełnienia definicji z art. 4 u.p.p., a opierała się na weryfikacji czy średnioroczna liczba pracowników jest niższa iż 10 oraz czy roczny obrót netto lub suma aktywów bilansu nie przekroczyła 2 mln euro. Powyższe informacje były weryfikowane w ZUS-ie oraz w Ministerstwie Finansów.

Nie może również umknąć z pola widzenia, iż subwencje udzielane były na podstawie art. 21 u.s.i.r., która mogła być udzielona wyłącznie przedsiębiorcom. Powyższa regulacja prawna stanowiła podstawę prawną podjęcia uchwały nr 50/2020 przez Radę Ministrów, a w konsekwencji źródło wydania Regulaminu. Przyjmując spójność wykładni systemowej pomiędzy art. 21 u.s.i.r., ustawą Prawo przedsiębiorców oraz ustawą o komornikach sądowych należy wykluczyć interpretację obejmującą komornika sądowego pojęciem przedsiębiorcy.

Strona pozwana wskazywała również, iż pozwany jest de facto przedsiębiorcą skoro jest wpisany do bazy REGON. Stosownie do treści art. 2 pkt 11 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (Dz.U. z 2023 r. poz. 773 tekst jedn.) (dalej u.s.p.) podmiotem gospodarki narodowej jest osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej oraz osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą. Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą została zdefiniowana w art. 2 pkt 11b u.s.p. jako osoba fizyczna będąca przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy z dnia 06 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, inna osoba fizyczna prowadząca działalność na własny rachunek w celu osiągnięcia zysku oraz osoba fizyczna prowadząca indywidualne gospodarstwo rolne. Zgodnie z art. 41 ust. 1 pkt 1 u.s.p. Prezes Głównego Urzędu Statystycznego prowadzi krajowe rejestry urzędowe podmiotów gospodarki narodowej (baza REGON). Z powyższego wynika zatem, iż zakres podmiotów które podlegają ujawnieniu w bazie REGON jest znacznie szerszy, niż ten objęty definicją przedsiębiorcy w u.p.p., a zatem nie mógł stanowić on podstawy kwalifikacji komornika sądowego jako przedsiębiorcy. Niewątpliwie bowiem komornik sądowy prowadzi działalność na własny rachunek w celu osiągnięcia zysku, co zostało jednak ujęte w definicji z art. 2 pkt 11b u.s.p. jako alternatywa dla przedsiębiorcy.

W konsekwencji należy przyjąć, iż pozwany nie dochował należytej staranności w weryfikacji informacji, czy jako komornikowi sądowemu przysługiwało mu uprawnienie do uzyskania subwencji finansowej od powoda. Choć nie można stronie pozwanej zarzucić, iż celowo wprowadziła powoda w błąd co do przysługiwania jej statusu przedsiębiorcy w rozumieniu art. 4 u.p.p., to można pozwanemu zarzucić brak dochowania należytej staranności przy weryfikacji tej przesłanki. Najbardziej bowiem elementarnym narzędziem weryfikacji rozumienia pojęcia beneficjenta, które powinien zastosować pozwany powinno być zwrócenie się bezpośrednio do powoda z prośbą o udzielenie informacji, czy jako komornik sądowy może skorzystać z subwencji finansowej, czego jednak pozwany zaniechał. Nic nie stało na przeszkodzie skierowania pisma na adres siedziby powoda z prośbą o udzielenie odpowiedzi. Pozwany również mógł się zwrócić do powoda drogą mailową, czego jednak nie uczynił. Nie powielając wcześniejszych rozważań, podkreślenia wymaga, iż zarówno pismo Ministra Sprawiedliwości jak i opinia prawna nie mogły być dla pozwanego wystarczającymi instrumentami dla przyjęcia koncepcji, że przysługuje mu status beneficjenta w rozumieniu regulaminu. Zwrócić należy również uwagę na to, iż pozwany jest z wykształcenia prawnikiem, więc powinien w pełni zdawać sobie sprawę ze sposobu w jaki należy rozumieć pojęcie przedsiębiorcy na gruncie regulaminu i ewentualnie w jaki sposób uniknąć pobrania nienależnego świadczenia w przypadku istnienia wątpliwości co do zdefiniowania pojęcia beneficjenta. Pomiędzy zachowaniem pozwanego w postaci zgłoszenia nieprawdziwej informacji o spełnieniu przesłanki beneficjenta a szkodą (wypłatą kwoty subwencji) istniał adekwatny związek przyczynowo skutkowy, albowiem udzielenie nieprawdziwych informacji było bezpośrednią przyczyną wypłaty subwencji. Ze względu na to, iż zastrzeżenie obowiązku zwrotu subwencji stanowiło quasi karę umowną, powód nie musiał wykazywać wysokości szkody, choć niewątpliwie równała się ona kwocie udzielonej subwencji.

Żądanie zwrotu subwencji nie może też być ocenione jako nadużycie przez powoda prawa podmiotowego. Stosownie do treści art. 5 k.c. nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony. Powołany przepis ma zastosowanie wtedy, gdy rozstrzygnięcie mimo tego, że zgodne z prawem musiałoby być jednocześnie negatywnie ocenione z perspektywy norm pozaprawnych, regulujących zasady moralne występujące w społeczeństwie. (por. wyrok SA w Warszawie z dnia 20.08.2013 r., I ACa 343/13). Na gruncie art. 5 k.c. ukształtowała się zasada tzw. czystych rąk, polegająca na tym, iż na zasady współżycia społecznego nie może powoływać się osoba która sama je narusza (por. wyrok SA w Szczecinie z dnia 20.12.2021 r., I ACa 619/21, wyrok SA w Krakowie z dnia 17.02.2020 r., I ACa 670/19, wyrok SO w Olsztynie z dnia 26.02.2019 r., IX Ca 1081/17, wyrok SA w Gdańsku z dnia 21.11.2017 r., V ACa 697/16, wyrok SA w Poznaniu z dnia 23.11.2016 r., I ACa 620/16, wyrok SN z dnia 11.05.2016 r. I PK 134/15 i wyrok SN z dnia 04.01.1979 r., III CRN 273/78). Ocena, czy naganne zachowanie pozwanego uzasadnia wyłączenie możliwości powoływania się na art. 5 k.c. powinna być dokonana w oparciu o okoliczności konkretnego stanu faktycznego (por. wyrok SN z dnia 23.10.2020 r., I CSK 692/18 i postanowienie SN z dnia 26.05.2020 r., I PK 145/19).

W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę, iż powód żądając zwrotu kwoty subwencji, która z założenia nie należała się pozwanemu, nie nadużywa swojego prawa podmiotowego, albowiem żadnego zachowania powoda nie można uznać za naganne. Przyznać należy, iż komornik sądowy jako podmiot zatrudniający pracowników również został objęty negatywnymi skutkami wybuchu epidemii Covid-19. Źródłem niniejszego postępowania był brak należytej weryfikacji przez pozwanego, czy spełnia przesłankę beneficjenta i brak podstaw do przyjęcia, aby ciężar tej niedbałości miał ponosić powód. Zaakcentować również należy, iż mimo aktualizacji obowiązku zwrotu kwoty subwencji, cel jakim była ochrona miejsc pracy został w rzeczywistości osiągnięty, albowiem pozwany uzyskał środki finansowe w lipcu 2020 roku na utrzymanie miejsc pracy, których do dnia wyrokowania nie zwrócił. Ponadto, pozwany miał ponad trzy lata na zgromadzenie środków finansowych umożliwiających spłatę kwoty otrzymanej subwencji. Ponownie należy podkreślić, iż oparcie się przez pozwanego na ogólnikowym piśmie Ministra Sprawiedliwości, które w żadnym zakresie nie odnosiło się precyzyjnie do subwencji finansowej udzielanej przez (...), stanowiło postępowanie co najmniej lekkomyślne, a w konsekwencji nie zasługujące na szczególną ochronę prawną. Zaznaczyć również należy, iż porównywanie sytuacji komornika sądowego, co do którego jest wprost regulacja wyłączająca możliwość prowadzenia przez niego działalności gospodarczej, do sytuacji kościelnych osób prawnych jest nieadekwatna, skoro kościelne osoby prawne mogą prowadzić działalność gospodarczą (por. przykładowo art. 55 ust. 3 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej).

Kwota dochodzona pozwem jest równorzędna ze stratą jaką poniósł powód w związku z udzieleniem subwencji. Pozwany w swojej argumentacji ponowił argumenty odnoszące się do okoliczności zawarcia umowy oraz związane z zachowaniem (...), wskazując że powód nie dochował należytej staranności przy weryfikacji wniosku. Nie ponawiając argumentacji odnoszącej się do nadużycia prawa podmiotowego należy dodatkowo wskazać, że wbrew stanowisku pozwanego nie można zarzucić (...) brak dochowania należytej staranności. Miernik należytej staranności wyznaczała treść umowy i jej integralnej części w postaci regulaminu. Wynikało z nich, że to na beneficjencie spoczywał obowiązek zgodnego z prawdą złożenia oświadczenia o przysługiwaniu statusu beneficjenta, a powód nie musiał przy udzieleniu subwencji tej okoliczności weryfikować. Podkreślenia wymaga, iż uchwała Rady Ministrów nakazywała wręcz, aby (...) ograniczył weryfikację prawdziwości wniosków do minimum (co do spadku obrotu i zatrudniania ilości pracowników), pozostając w zaufaniu, że potencjalni beneficjenci złożą oświadczenia zgodnie z prawdą. Sprzeczne z poczuciem słuszności jest również obciążanie powoda ciężarem złożenia nieprawdziwego oświadczenia przez pozwanego.

Z uwagi na powyższe powództwo o zwrot udzielonej subwencji w kwocie 24.000 zł zasługiwało na uwzględnienie.

Stosownie do treści art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

W niniejszej sprawie trafny okazał się zarzut błędności określenia przez powoda terminu wymagalności roszczenia, a w konsekwencji momentu od którego powód mógł naliczać odsetki ustawowe za opóźnienie. Z jednej strony § 11 pkt 13 regulaminu wskazywał, że w przypadku, gdy beneficjent otrzymał subwencję finansową na podstawie nieprawdziwych oświadczeń, od których uzależnione było udzielenie subwencji finansowej lub wysokość subwencji finansowej, beneficjent zobowiązany jest do niezwłocznego, nie później niż w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania subwencji finansowej, zwrotu subwencji finansowej lub jej części na wyodrębniony rachunek techniczny Banku. Z drugiej strony § 3 pkt 6 umowy wskazuje, że do czasu całkowitego zwrotu subwencji finansowej przez Przedsiębiorcę, (...) może kontrolować prawdziwość informacji i oświadczeń złożonych w związku z zawarciem niniejszej umowy przez przedsiębiorcę lub osobę go reprezentującą, a w przypadku stwierdzenia nieprawdziwości informacji lub oświadczeń zawartych w niniejszej umowie (...) może podjąć decyzję o zwrocie przez przedsiębiorcę całości lub części subwencji finansowej i w takim przypadku subwencja finansowa stanie się wymagalna w terminie 14 dni roboczych od dnia udostępnienia przedsiębiorcy informacji o decyzji (...) w sposób pozwalający przedsiębiorcy zapoznać się z informacją o decyzji (...). Skoro w § 16 ust. 3 regulaminu zgodnie z treścią art. 385 § 1 k.c. przewidziano prymat umowy nad treścią regulaminu, to należało uznać, iż odsetki ustawowe za opóźnienie były należne po upływie 14 dni roboczych od dnia doręczenia odpisu decyzji o zwrocie subwencji (14 grudzień 2020 r. – k. 58), a zatem od dnia 08 stycznia 2021 r.

W niniejszej sprawie powód dochodził zapłaty obok kwoty 24.000 zł tytułem zwrotu subwencji również kwoty 5.236,63 zł stanowiącej skapitalizowane odsetki od kwoty 24.000 zł za okres od dnia 10 sierpnia 2020 r. do dna 30 marca 2023 r. Jak wskazano powyżej, w świetle postanowień umowy powodowi należą się odsetki ustawowe za opóźnienie od kwoty 24.000 zł za okres od dnia 08 stycznia 2021 r. do dnia 30 marca 2023 r. w wysokości 4.680.64 zł. Stosownie do treści art. 482 § 1 k.c. powód może żądać odsetek za opóźnienie od zaległych odsetek od chwili wytoczenia o nie powództwa, chyba że po powstaniu zaległości strony zgodziły się na doliczenie zaległych odsetek do dłużnej sumy.

W konsekwencji Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda łącznie kwotę 28.680,64 zł od dnia 31 marca 2022 r., to jest od dnia wytoczenia powództwa, a w pozostałym zakresie powództwo o zasądzenie odsetek oddalił.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c., dokonując stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu przy uwzględnieniu, że powód wygrał proces w 98%, a pozwany w 2%.

Na koszty procesu po stronie powodowej składały się: opłata sądowa od pozwu w wysokości 1.462 zł (k. 68), koszt zastępstwa procesowego w wysokości 3.600 zł, stosownie do treści § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2023 r. poz. 1935 tekst jedn.) oraz opłata od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł. Łącznie poniesione przez powoda koszty procesu wyniosły 5.079 zł. Powód wygrał w 98%, zatem pozwany winien powodowi zwrócić 98% poniesionych przez powoda kosztów, tj. kwotę 4.977,42 zł (5.079 zł x 98%).

Z kolei na koszty procesu po stronie powodowej składały się: koszt zastępstwa procesowego w wysokości 3.600 zł , stosownie do treści § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2023 r. poz. 1964 tekst jedn. ze zm.) oraz opłata od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł. Łącznie pozwany poniósł koszty w wysokości 3.617 zł. Pozwany wygrał w 2%, zatem powód winien zwrócić pozwanemu 2% poniesionych przez pozwanego kosztów, tj. kwotę 72,34 zł (3.617 zł x 2%).

W konsekwencji powyższego pozwany powinien zwrócić powodowi tytułem zwrotu kosztów procesu kwotę 4.905,08 zł (4.977,42 – 72,34 zł).

O odsetkach ustawowych za opóźnienie orzeczono na podstawie art. 98 § 1 ¹ k.p.c.

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.

06.02.2024 r.

Sędzia Monika Kubiak

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

4.  (...)

06.02.2024 r.

Sędzia Monika Kubiak