Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 19 sierpnia 2024 r.

I.  STANOWISKA STRON

1.  Pozwem z dnia 04 października 2021 r. (data stempla pocztowego, k. 29) powódka A. L. wniosła o zasądzenie od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. kwoty 25.000,00 zł wraz z odsetkami za opóźnienie od dnia 19 lutego 2021 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie od pozwanego kosztów procesu oraz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

2.  W uzasadnieniu powódka wskazała, iż zainicjowała przeciwko swojemu dłużnikowi C. Ć. (1) postępowanie egzekucyjne prowadzone w oparciu o tytuł wykonawczy w postaci nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym z weksla, a postępowanie egzekucyjne prowadzone było przez komornika sądowego przy Sadzie Rejonowym Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w S. A. K.. Powódka wskazała, że w toku postępowania egzekucyjnego komornik sądowy zajął wierzytelności C. Ć. (1) należne mu od mLeasing, jako dłużnika wierzytelności z tytułu prawa wykupu przedmiotu leasingu z umowy. Pomimo zajęcia wierzytelności pozwana zrealizowała wierzytelność C. Ć. (1) i w dniu 10 czerwca 2019 r. dokonała sprzedaży pojazdu C. (...) – następnie C. Ć. (1) zbył auto wykupione wcześniej od pozwanej spółki osobie trzeciej, co uniemożliwiło skierowanie egzekucji do tego składnika majątku C. Ć. (1). W związku z tym, komornik sądowy umorzył postępowanie egzekucyjne wobec C. Ć. (1), a pozwana spółka wskazywała, że nie stanowi szkody przeniesienie własności przedmiotu leasingu na dłużnika w wykonaniu umowy leasingu, nawet jeśli nastąpiło ono po zajęciu komorniczym prawa do nabycia. Powódka wskazała, że na podstawie art. 887 § 1 k.p.c. w zw. z art. 902 k.p.c. miała możliwość wstąpienia w prawa egzekwowanego dłużnika. Nadto powódka wskazała, że żądana przez nią kwota 25.000 zł odpowiada średniej wartości samochodu o parametrach odpowiadających parametrom pojazdu C. (...).

3.  W odpowiedzi na pozew z dnia 16 maja 2023 r. (data stempla pocztowego, k. 69) pozwany (...) sp. z o.o. w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

4.  Pozwany kwestionował roszczenie tak co do zasady, jak i co do wysokości. Zaprzeczył, aby: wskutek zajęcia komorniczego z dnia 29 stycznia 2019 r. doszło do zajęcia prawa do nabycia przedmiotu leasingu (ekspektatywy prawa własności) przysługującego dłużnikowi wobec pozwanej; na skutek wykonania przez dłużnika prawa wykupu przedmiotu leasingu doszło do wyrządzenia szkody w majątku powódki; działanie pozwanej polegające na sprzedaży dłużnikowi przedmiotu leasingu, po zakończeniu umowy leasingu i zgodnie z jej treścią było działaniem bezprawnym oraz aby wartość szkody poniesionej przez powódkę wynosiła 25.000 zł. Nadto pozwany wskazał, że potwierdza, że komornik sądowy przesłał mu pismo wskazujące, że zajęciu podlegają wierzytelności należne dłużnikowi od pozwanej z tytułu prawa wykupu przedmiotu leasingu oraz informację, że zajęciu podlega cała suma przypadająca dłużnikowi do wypłaty i obejmuje także wypłaty przyszłe. Pozwany wskazał, że zgodnie z treścią zajęcia dotyczyło ono sum przypadających dłużnikowi do wypłaty z tytułu zajętej wierzytelności – zajęcie dotyczyło zatem wierzytelności o charakterze pieniężnym, a z prawem wykupu przedmiotu leasingu nie są związane żadne wierzytelności pieniężne. Przeciwnie, to dłużnik – lesingobiorca C. Ć. (1) chcąc zrealizować opcję wykupu musi zapłacić pozwanemu cenę wykupi przedmiotu leasingu. Pozwany wskazał, że ani w dacie zajęcia komorniczego ani później nie istniały i nie powstały żadne wierzytelności, które skutkowałyby obowiązkiem zapłaty przez pozwaną jakiegokolwiek świadczenia pieniężnego na rzecz dłużnika egzekwowanego.

II.  Fakty ustalone w sprawie – w zakresie istotnym dla rozstrzygnięcia

5.  Nakazem zapłaty z dnia 29 listopada 2013 r. wydanym w sprawie o sygn. akt VI Nc 466/13 Sąd Rejonowy w Świnoujściu VI Zamiejscowy Wydział Cywilny w K. nakazał C. Ć. (1) aby zapłacił A. L. kwotę 24.300,00 zł

dowód: nakaz zapłaty, k. 10.

6.  Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie A. K. w dniu 29 stycznia 2019 r. skierował do r.pr. D. G. (pełnomocnika A. L.) pismo. Pismo zatytułowane było „zajęcia wierzytelności”, wskazano, że zajęcie nastąpiło na wniosek wierzyciela A. L. na podstawie tytułu wykonawczego – nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym z weksla Sądu Rejonowego w Świnoujściu z dnia 29 listopada 2013 r. zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 12 lutego 2015 r., a następnie wyroku Sądu Rejonowego Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z dnia 17 lutego 2015 r. zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 18 marca 2016 r. wydanym przeciwko dłużnikowi C. Ć. (1). W dalszej części pisma komornik sądowy wskazał, że dokonał zajęcia po myśli art. 895 k.p.c. wierzytelności dłużnika należne mu od (...) sp. z o.o. jako dłużnika wierzytelności z tytułu: prawa wykupu przedmiotu leasingu z umowy nr (...). Dalej wskazano, że zajęciu podlega cała suma przypadająca dłużnikowi do wypłaty i obejmuje także wypłaty przyszłe.

7.  Kolejno komornik sądowy wskazał, że na zasadzie art. 896 § 1 pkt 1 i 2 k.p.c. wezwał dłużnika zajętej wierzytelności do złożenia komornikowi w ciągu tygodnia oświadczenia (art. 896 § 2 pkt 1 i 2 k.p.c.): a) czy dłużnikowi należy się od niego zajęta wierzytelność lub czy uznaje zajęte prawo i w jakiej wysokości, b) czy zajętą wierzytelność uiści czy też odmawia uiszczenia i z jakiej przyczyny, c) kiedy nastąpi wypłata zajętej wierzytelności, d) czy zajmowana wierzytelność jest już zajęta i przez jaką władzę.

8.  Przewidywany termin zakończenia umowy zgodnie z harmonogramem płatności to maj 2019 roku, o czym informował (...) sp. z o.o. Na zapytanie Komornika Sądowego, (...) sp. z o.o. wskazywał na warunki wykupu przedmiotu przez leasingobiorcę.

dowód : zajęcie wierzytelności, k. 11, pismo z dnia 19.10.2018 r., k. 63, wezwanie, k. 64, pismo z dnia 12.02.2019 r., k. 65

9.  W dniu 10 czerwca 2019 r. C. Ć. (1) po zakończonej umowie leasingu dokonał wykupu pojazdu – samochodu osobowego C. (...), rok produkcji 2014, o numerze rejestracyjnym (...) za kwotę 524 zł brutto.

dowód: faktura (...), k. 12,

10.  (...) sp. z o.o. pismem z dnia 31 lipca 2019 r. poinformowała komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie, że firma (...) wykupiła przedmiot leasingu – samochód osobowy C. (...).

dowód: pismo z dnia 31.07.2019 r., k. 13

11.  W dniu 22 czerwca 2019 r. C. Ć. (1) dokonał sprzedaży pojazdu C. (...) na rzecz W. W. za cenę 6.000 zł. W § 5 umowy sprzedaży wskazano, że sprzedający oświadczył, że pojazd ma wady techniczne jak: uszkodzony silnik (do wymiany), uszkodzone sprzęgło (do wymiany) oraz uszkodzone hamulce (do wymiany).

dowód: umowa sprzedaży, k. 14-15

12.  W dniu 15 listopada 2019 r. komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie umorzył postępowanie egzekucyjne prowadzone przeciwko dłużnikowi C. Ć. (1) ze względu na jego bezskuteczność.

13.  W dniu 25 maja 2020 r. A. L. i E. S. wystąpiły do (...) sp. Z o.o. z ostatecznym wezwaniem do zapłaty solidarnie na ich rzecz kwoty 30.000 zł. W wezwaniu wskazano, że (...) sp. Z o.o. wyrządził A. L. oraz E. S. szkodę w wysokości 30.000 zł stanowiącą wartość pojazdu, którego własność (...) sp. Z o.o. przeniósł na rzecz C. Ć. (1).

14.  W odpowiedzi na wezwanie, (...) sp. Z o.o. wskazał, że roszczenie z którym wychodzą A. L. oraz E. S. jest bezzasadne, ponieważ nie stanowi szkody przeniesienie własności przedmiotu leasingu na dłużnika w wykonaniu zawartej umowy leasingu – nawet jeśli nastąpiło ono po zajęciu tego prawa przez komornika.

15.  W dniu 09 lutego 2021 r. ponownie wezwano (...) sp. z o.o. do zapłaty kwoty 25.000 zł tytułem odszkodowania za bezprawne przeniesienie na C. Ć. (1) własności pojazdu osobowego C. (...), która to kwota stanowiła odzwierciedlenie średnich cen pojazdów tego samego typu co ww. pojazd.

dowód: postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, k. 16-17, ostateczne wezwanie do zapłaty, k. 18 oraz k. 19, odpowiedź z dnia 3 czerwca 2020 r., k. 20, wezwanie do zapłaty, k. 26, wydruk ze strony otomoto.pl, k. 28

III.  OCENA DOWODÓW

16.  Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie przedłożonych przez strony dokumentów, których prawdziwość i treść nie została zakwestionowana nie budziła wątpliwości Sądu. W dokonywaniu ustaleń Sąd oparł się również na twierdzeniach stron stanowiących fakty bezsporne i niezaprzeczone oraz przyznane w rozumieniu art. 229 i 230 k.p.c.

17.  Zeznania świadka C. Ć. (1) nie miały zasadniczego znaczenia dla rozstrzygnięcia, tym bardziej, iż ich wiarygodność budziła wątpliwości. Świadek C. Ć. (1) z uwagi na czas, który upłynął od wykupu pojazdu z leasingu nie pamiętał wielu istotnych szczegółów. Sąd jednak zauważył pewne nieścisłości zeznań świadka – świadek bowiem zeznał: „ sprzedałem samochód przez komis samochodowy. Nie znam nabywcy. Sprzedałem samochód za około 18.000 zł netto, ale dokładnie nie pamiętam”, natomiast następnie po okazaniu świadkowi karty z umowy sprzedaży, na której widniała kwota 6.000 zł, świadek zmienił swoje wcześniejsze zeznania i wskazał: „ widzę cenę sprzedaży 6.000 zł. Samochód w chwili sprzedaży posiadał te wady, dlatego była taka cena sprzedaży samochodu. Później od W. W. odkupiłem ten samochód, jak już dokonał napraw. Nie pamiętam za ile odkupiłem ten samochód, trzeba sprawdzić w dokumentach.” Świadek również wskazywał: „ jak wykupiłem samochód to miał stosunkowo dobry stan techniczny”, następnie w dalszej wypowiedzi świadek wskazywał już, że „ samochód był niesprawny technicznie. Wady pojawiły się pod koniec użytkowania przeze mnie w firmie, ale nie pamiętam dokładnie kiedy.” Zeznania świadka były zatem w przeważającej części niespójne, nielogiczne i sprzeczne z doświadczeniem życiowym. Niezależnie od powyższego należy podkreślić, że z zeznań świadka nie sposób ustalić, jaki był stan techniczny pojazdu w momencie jego wykupu od mLeasing. Sąd pominął dowód z zeznań świadka W. W. – świadek nie stawił się na terminie rozprawy, nie udało się, mimo powziętych środków, spowodować stawiennictwa świadka na terminie rozprawy.

18.  Nadto Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego rzeczoznawcy samochodowego J. Z. na fakt wartości rynkowej przedmiotu leasingu – marki C. (...). Sąd ocenił opinię biegłego sądowego jako jasną, spójną i wyczerpującą. Jednakże, z uwagi na materię sporu – wnioski pochodzące z opinii biegłego co do ustalenia przybliżonej wartości pojazdu C. (...) – nie miały większego znaczenia dla rozstrzygnięcia, gdyż powództwo podlegało oddaleniu w całości jako niezasadne. Należy także wskazać, że – jak słusznie wskazywał pełnomocnik pozwanego – biegły sądowy nie mógł w tej sprawie ustalić, jaka była wartość pojazdu w dniu, w którym doszło do wykupu pojazdu od mLeasing przez C. Ć. (1) z uwagi na to, że biegły nie dysponował informacjami ani danymi co do stanu technicznego pojazdu. Sąd w całości podziela stanowisko co do wydanej w sprawie opinii biegłego wyrażone w piśmie procesowym pozwanego datowanym na 2 listopada 2023 r. Biegły sporządził opinię zgodnie z zakreśloną przez wnioskującego o ten dowód tezą dowodową, jednakże opinia ta nie jest miarodajna w sprawie. Biegły nie ustalił faktycznej wartości spornego pojazdu, a jedynie wartość rynkową pojazdu tej samej marki w oparciu o wartości transakcyjne pojazdów o podobnej charakterystyce. Z uwagi na skąpy materiał dowodowy oraz brak możliwości dokonania oględzin pojazdu biegły nie był w stanie ustalić faktycznej wartości pojazdu.

IV.  Ocena prawna

19.  Powództwo podlegało oddaleniu w całości zarówno jako nieudowodnione co do zasady jak i co do wysokości. Powódka wskazywała, że podstawą dochodzenia przez nią roszczenia był art. 887 § 1 k.p.c. w zw. z art. 902 k.p.c. w zw. z art. 361 k.c. w zw. z art. 415 k.c. Powódka dochodziła zapłaty od pozwanego mLeasing z tytułu zdarzenia polegającego na tym, iż (...) – pomimo dokonanego przez komornika sądowego zajęcia – dopuścił do zrealizowania przez dłużnika C. Ć. (1) prawa majątkowego w postaci wykupu przedmiotu pojazdu, przyczyniając się tym samym do tego, że postępowanie egzekucyjne prowadzone z wniosku powódki przeciwko C. Ć. (2) zostało umorzone jako bezskuteczne (bowiem C. Ć. (1), zaraz po wykupie pojazdu, sprzedał go osobie trzeciej i tym samym wyzbył się jedynego przedmiotu majątkowego, z którego powódka mogłaby hipotetycznie zaspokoić swoją wierzytelność stwierdzoną tytułem wykonawczym). Powództwo podlegało oddaleniu po pierwsze jako niewykazane co do zasady, po drugie – co do wysokości.

20.  Po pierwsze należy wskazać, że w sprawie brak jest po stronie pozwanej, spółki (...), jako trzeciodłużnika w sprawie egzekucyjnej – i sąd podziela w tym zakresie w całości stanowisko pozwanej – bezprawności działania w rozumieniu art. 415 k.c. Pozwana bowiem dopuściła do wykupienia przedmiotu leasingu przez C. Ć. (1) w sposób całkowicie uprawniony. Jak wynika z treści pism kierowanych do uczestników postępowania egzekucyjnego, komornik sądowy, który prowadził postępowanie, nie dokonał skutecznego zajęcia innego prawa majątkowego w postaci prawa wykupu przedmiotu leasingu, a jedynie zajęcie wierzytelności (które miałyby przysługiwać dłużnikowi C. Ć. (2) przeciwko trzeciodłużnikowi, spółce (...) z tytułu prawa wykupu). Tym samym, w świetle tak dokonanego zajęcia, pozwana spółka (...) nie była uprawniona do stwierdzenia, że dłużnik C. Ć. (1) nie może wykonywać swojego prawa do wykupienia przedmiotu leasingu po zakończonej umowie leasingu. Zajęcie wierzytelności przysługującej dłużnikowi wobec osoby trzeciej to w postepowaniu egzekucyjnym całkowicie odmienna instytucja od zajęcia innego prawa majątkowego. Pozwana spółka – w świetle kierowanych przez komornika sądowego pism w przedmiocie zajęcia – nie była w żaden sposób zobowiązana do tego, aby przypuszczać, że intencją organu egzekucyjnego było zajęcie prawa wykupu przysługującego dłużnikowi wobec spółki. Pismo kierowane przez komornika zatytułowane zostało „zajęcie wierzytelności”. W piśmie tym komornik wyraźnie odwołuje się do przepisów dotyczących zajęcia wierzytelności. Z treści pisma wynika, że mowa jest o wierzytelności pieniężnej, która ma przysługiwać dłużnikowi wobec mLeasing

21.  Egzekucja z innych wierzytelności została uregulowana w Części Trzeciej, Tytule II, Dziale IV kodeksu postępowania cywilnego, zaś egzekucja z innych praw majątkowych – w części trzeciej, tytule II, dziale IVa kodeksu postępowania cywilnego. I tak, jeśli chodzi o egzekucję z innych wierzytelności, to z mocy samego zajęcia wierzyciel może wykonywać wszelkie prawa i roszczenia dłużnika. Na żądanie wierzyciela komornik wydaje mu odpowiednie zaświadczenie (art. 887 § 1 k.p.c.). Do skutków zajęcia stosuje się odpowiednio art. 885 skutki zajęcia wynagrodzenia za pracę, art. 887 wstąpienie wierzyciela w prawa i roszczenia dłużnika i art. 888 odebranie od dłużnika dokumentów stanowiących dowód wierzytelności, a do skutków niezastosowania się do wezwań komornika oraz do obowiązków wynikających z zajęcia - art. 886 odpowiedzialność pracodawcy za niewykonanie obowiązków związanych z zajęciem wynagrodzenia pracownika (art. 902 k.p.c.). Zgodnie natomiast z art. 909 k.p.c., przepisy o egzekucji z wierzytelności stosuje się odpowiednio do egzekucji z innych prawa majątkowych, jeżeli przepisy nie stanowią inaczej. Zgodnie z art. 910 § 1 do egzekucji z praw majątkowych komornik przystąpi przez zajęcie prawa. W tym celu komornik m. in. zawiadomi dłużnika, że nie wolno mu rozporządzać, obciążać ani realizować zajętego prawa, jak również nie wolno mu pobierać żadnego świadczenia przysługującego z zajętego prawa oraz zawiadomi osobę, która z zajętego prawa jest obciążona względem dłużnika, by obowiązku tego wobec dłużnika nie realizowała oraz wzywa te osobę, by w terminie tygodnia złożyła oświadczenie, czy inne osoby roszczą sobie pretensje do zajęcia prawa, czy i w jakim sądzie lub przed jakim organem toczy się lub toczyła sprawa o zajęte prawo, jak również czy oraz o jakie roszczenia skierowana jest egzekucja do zajętego prawa.

22.  Zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. (art. 361 § 1 k.c.). W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (art. 361 § 2 k.c.). Powódka swoje roszczenie wywodzi z odpowiedzialności deliktowej z art. 415 k.c. Zgodnie z tym przepisem, z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. Odmiennie aniżeli przy odpowiedzialności kontraktowej na podstawie art. 471 i n. KC, w przypadku dochodzenia roszczeń z czynu niedozwolonego na podstawie art. 415 KC, poszkodowanego obciąża wykazanie wszystkich przesłanek odpowiedzialności (zob. m.in. wyr. SA w Łodzi z 31.3.2015 r., I ACa 1144/14, Legalis). Wskazuje się jednak, że obowiązek ten łagodzony jest przez szeroko stosowane na podstawie art. 231 KPC domniemania faktyczne (zob. wyr. SN z 15.3.2013 r., V CSK 163/12, Legalis) oraz dzięki regule wyznaczonej przez przepis art. 322 KPC, stanowiący, że gdy ścisłe udowodnienie wysokości żądania (szkody) jest niemożliwe lub nader utrudnione, sąd może w wyroku zasądzić odpowiednią sumę według swej oceny, opartej na rozważeniu wszystkich okoliczności sprawy (w tym kierunku Z. Banaszczyk, w: Pietrzykowski, Komentarz KC, t. I, 2020, art. 415, Nb 55).

23.  Aby można było mówic o zajściu odpowiedzialności z art. 415 k.c. muszą zostać spełnione cztery przesłanki: zaistnienie zdarzenia szkodzącego (czynu niedozwolonego), wystąpienie szkody, zaistnienie adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy zdarzeniem szkodzącym a szkodą, bezprawność zachowania sprawcy czynu niedozwolonego oraz wina sprawcy takiego zdarzenia.

24.  Artykuł 415 KC nie określa bliżej zachowania sprawczego powodującego odpowiedzialność odszkodowawczą. Przyjmuje się, że odpowiedzialność jest tu związana wyłącznie z czynem rozumianym jako zachowanie człowieka (A. Olejniczak, w: Kidyba, Komentarz KC, t. III, cz. 1, 2014, s. 416). Chodzi tu o działanie bądź zaniechanie, dokonanie czynności psychofizycznej, jak i konwencjonalnej, w tym również czynności prawnej, w szczególności zawarcie umowy (por. Radwański, Olejniczak, Zobowiązania, 2014, s. 200). Nie będą czynami odruchy ludzkie niezależne od woli człowieka (np. podjęte w wyniku przymusu fizycznego, zob. G. Karaszewski, w: Ciszewski, Komentarz KC, 2014, s. 696) ani też procesy przebiegające poza jego świadomością (np. krążenie krwi – zob. A. Olejniczak, w: Kidyba, Komentarz KC, t. III, cz. 1, 2014, s. 416; szerzej zob. P. Machnikowski, w: System PrPryw, t. 6, 2014, s. 387–389). W orzecznictwie wskazano na wiele bardzo różnorodnych zdarzeń sprawczych rodzących odpowiedzialność z art. 415 KC. W judykaturze za takie zdarzenia uznano np.: 1) zaniechanie przez właściciela (zarządcę) należytego oświetlenia budynku użytku publicznego (wyr. SA w Białymstoku z 22.9.2017 r., I ACa 898/16, Legalis); 2) niedokonanie przez notariusza określonych czynności mających na celu weryfikację tożsamości stron umowy (wyr. SN z 14.6.2017 r., IV CSK 104/17, Legalis); 3) przetrzymywanie przez kontrahenta rzeczy właściciela po zakończeniu stosunku umownego (wyr. SN z 6.2.2014 r., I CSK 201/13, Legalis); 4) rozwiązanie umowy o pracę w sposób sprzeczny z regulacjami prawa pracy (wyr. SN z 22.11.2012 r., I PK 113/12, Legalis oraz wyr. SN z 19.2.2013 r., II PK 275/12, Legalis); 5) sporządzenie przez notariusza nieważnego aktu notarialnego sprzedaży nieruchomości pokrytej wodami płynącymi (wyr. SN z 14.11.2014 r., I CSK 726/13, Legalis); 6) naruszenie przez członka komisji dyscyplinarnej uczelni wyższej przepisów o postępowaniu dyscyplinarnym (uchw. SN z 27.9.2012 r., III CZP 48/12, OSNC 2013, Nr 3, poz. 31); 7) działanie rzekomego pełnomocnika (wyr. SN z 18.3.2010 r., V CSK 319/09, BSN 2010, Nr 5).

25.  Z powyższego wynika, że dane zachowanie musi nosić w sobie przymiot bezprawności działania, działania niezgodnego w stosunku do powinności działającego w konkretnej sytuacji. W niniejszym postępowaniu powódka upatruje takiej bezprawności w działaniu pozwanego mLeasing polegającego na tym, że wydał przedmiot wykupu dłużnikowi C. Ć. (1) już po zajęciu tegoż prawa przez komornika sądowego. Komornik sądowy nie dokonał jednak w prowadzonym postępowaniu egzekucyjnym zajęcia tego prawa majątkowego – a jedynie zajęcia wierzytelności, które miałyby przysługiwać dłużnikowi C. Ć. (2) wobec leasingodawcy (...) S.A.

26.  Jeśli zaś chodzi o zajęcie prawa wykupu pojazdu po zakończonej umowie leasingu, takie uprawnienie posiada co do zasady wyłącznie leasingobiorca. Wykup jest możliwy bo spełnieniu wszelkich warunków wskazywanych przez leasingodawcę. Wykup jest transakcją, która pozwala leasingobiorcy stać się posiadaczem samochodu po zakończeniu leasingu. Leasingobiorca jest obowiązany do wpłacenia ustalonej kwoty wykupu. Potwierdzeniem wykupu jest faktura sprzedaży, którą wystawia firma leasingowa. Następnie leasingobiorca podejmuje decyzję, czy dokona wykupu pojazdu i czy wykup jest dla niego opłacalny. W niniejszym postępowaniu do takiego wykupu pojazdu przez leasingobiorcę C. Ć. (1) doszło po zakończonej umowie leasingu. C. Ć. (1) wykupił auto za kwotę 524,00 zł, a firma leasingowa (...) sp. z o.o. wystawiła na tę okoliczność fakturę. Było to działanie niemające charakteru bezprawności, gdyż prawo do wykupu pojazdu po zakończonym leasingu nie było objęte zajęciem komorniczym.

27.  Należy zgodzić się z twierdzeniami pozwanego, który wskazuje, że zajęcie dotyczyło wierzytelności o charakterze pieniężnym – komornik sądowy bowiem przesłał pozwanemu pismo o nazwie „Zajęcie wierzytelności” a w piśmie wskazano, że zajęciu podlega cała suma przypadająca dłużnikowi do wypłaty i obejmuje także wypłaty przyszłe. Dalej wskazywano na takie sformułowania jak „wypłata wierzytelności”, „uiszczenie wierzytelności. Jak trafnie wskazywał pozwany – w niniejszej sprawie dłużnikowi C. Ć. (1) nie przysługiwały żadne wierzytelności pieniężne od pozwanego mLeasing – wręcz przeciwnie, to dłużnik C. Ć. (1) był obowiązany do uiszczenia na rzecz pozwanego kwoty wykupu pojazdu, którą okazało się być 524 zł. Nie sposób w takiej sytuacji wymagać od podmiotu trzeciego, czyli pozwanego, aby domyślał się, jaka była intencja funkcjonariusza publicznego, komornika sądowego, dokonującego zajęcia, w szczególności, czy intencją tą – wbrew treści pism kierowanych przez komornika – było dokonanie zajęcia innego prawa majątkowego. Powódka nie przedstawiła żadnych dowodów na to, aby komornik dokonał zajęcia innego prawa majątkowego w rozumieniu art. 909 k.p.c. W szczególności brak jest dokumentów, które wskazywałyby na to, że komornik dokonał zawiadomienia dłużnika, o którym mowa w art. 910 § 1 pkt 1 k.p.c. oraz zawiadomienia osoby (pozwanego), o którym mowa w art. 910 § 1 pkt 2 k.p.c.

28.  Należy ponadto wskazać, iż pozwana wykonywała wszelkie polecenia komornika sądowego – pozwany informował o dacie zakończenia umowy leasingu i o warunkach wykupu pojazdu, a powódka i komornik sądowy mieli wiedzę o dacie zakończenia umowy leasingu i o ekspektatywie pojawienia się dodatkowego składnika majątku dłużnika z którego będzie możliwość przeprowadzenia egzekucji – już na kilka miesięcy przed zakończeniem umowy leasingu.

29.  Należy nadto podkreślić, że komornik sądowy będący funkcjonariuszem publicznym jest osobą o której należy oczekiwać działania zgodnego z przepisami prawa i dokonywania czynności egzekucyjnych, wydawania decyzji czy orzeczeń o niebudzącej wątpliwości treści, która umożliwia ich wykonanie. W niniejszej sprawie nie można obarczać trzeciodłużnika mLeasing koniecznością domyślania się, jakich wierzytelności czy też praw dotyczyło zajęcie komornicze.

30.  W niniejszej sprawie prawidłowym mogło okazać się zajęcie nie wierzytelności lecz innego prawa majątkowego, o którym mowa w art. 909-912 k.p.c. Prawo, a konkretniej opcja wykupu przedmiotu leasingu po zakończeniu umowy kreuje po stronie leasingobiorcy ekspektatywę prawa własności, a prawo korzystającego do przeniesienia na niego własności rzeczy będącej przedmiotem leasingu jest „innym prawem majątkowym”, które może podlegać egzekucji na mocy przepisów art. 909 i nast. k.p.c., co jednak nie miało miejsca w niniejszej sprawie.

31.  Nawet gdyby przyjąć, że w niniejszej sprawie miało miejsce skuteczne zajęcie innego prawa majątkowego w postaci prawa wykupu przedmiotu leasingu – powództwo podlegało oddaleniu jako nieudowodnione co do wysokości. Sąd powołał w tej sprawie biegłego na fakt ustalenia wartości rynkowej przedmiotu leasingu, ustalonej w oparciu o wartości transakcyjne pojazdów o podobnej charakterystyce. Biegły w opinii wskazał, że wartość rynkowa pojazdu marki C. (...), rocznik 2014, według stanu na dzień 10 czerwca 2019 r. (data wykupu), w oparciu o wartości transakcyjne pojazdów o podobnej charakterystyce, wynosiła 26.500 zł brutto. Jednak, w ocenie Sądu, jest to tylko proponowana prognozowana wartość wyliczona na cztery lata wstecz (na rok 2019 r.) – biegły bowiem nie dokonywał żadnych oględzin pojazdu, jego wyposażenia, stopnia zużycia, uszkodzeń czy koniecznych napraw. Biegły wzorował się jedynie na cenach katalogowych podawanych przez wydawnictwa samochodowe. Nie można zatem w żaden sposób uznać, aby opinia ta była miarodajna w tej sprawie. Opinia w żaden sposób – z uwagi na brak danych dostępnych w aktach sprawy – nie uwzględnia indywidualnych cech pojazdu, stopnia zużycia materiałów, ewentualnych zarysowań karoserii czy też uszkodzeń elementów wewnętrznych typu hamulców, ogumienia, tapicerki – które dla każdego pojazdu winny być oceniane indywidualne, ponieważ charakter użytkowania diametralnie się różni między konkretnymi posiadaczami pojazdów. Dla przykładu inaczej będzie przedstawiało się zużycie pojazdu należącego do starszej, niepracującej osoby wykorzystującej pojazd sporadycznie, kilka razy w miesiącu – a inaczej będzie się przedstawiało zużycie pojazdu użytkowanego przez osobę pracującą, używającą pojazd do codziennych dojazdów do pracy. Tym bardziej, iż jak wynika z umowy sprzedaży samochodu, pojazd miał zostać zbyty przez C. Ć. (1) w stanie uszkodzonym (uszkodzony silnik, sprzęgło i hamulce – k. 15). Dodatkowo podniesienia wymaga, że samo ustalenie, że pojazd wart było określoną kwotę, nie jest równoznaczne z tym, iż byłby on sprzedany w drodze sprzedaży licytacyjnej przez komornika za tę samą kwotę. W konsekwencji należało przyjąć, że powódka nie sprostowała ciężarowi dowodu w zakresie wykazania wysokości szkody, która miała powstać w jej mieniu na skutek zachowania pozwanego.

V.  Koszty procesu

24.  O kosztach procesu sąd orzekł zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy wyrażoną w art. 98 § 1 k.p.c., zasądzając od powoda na rzecz pozwanego kwotę 4.317,00 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty. Na zasądzoną kwotę składała się kwota 3.600,00 zł ( § 2 pkt 5 Rozporządzenia MS z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych), 17,00 zł (opłata skarbowa od pełnomocnictwa) oraz 700,00 zł (wykorzystana zaliczka na wynagrodzenie biegłego sądowego.

25.  O nieuiszczonych kosztach sądowych, pokrytych tymczasowo z sum Skarbu Państwa Sąd orzekł również zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy i na podstawie art. 113 ust. 1 u.k.s.c. nakazał pobrać od powódki na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie kwotę 174,53 zł tytułem nieuiszczonego kosztu wynagrodzenia biegłego sądowego.

26.  W punkcie IV wyroku Sąd polecił Skarbowi Państwa – Sądowi Rejonowemu dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie zwrócić uiszczoną a niewykorzystaną zaliczkę w wysokości 500 zł na poczet wynagrodzenia biegłego wpłaconą przez pozwanego, który w całości wygrał proces.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

ASR Agnieszka Pikała

W., 12 września 2024 r.