Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 5 października 2023 r. (data nadania przesyłki – k. 41verte) (...) Sp. z o.o. w W., reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, wniosła o zasądzenie od Banku (...) S.A. w W. z siedzibą w W. kwoty 17.704,89 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 8 sierpnia 2023 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł. W uzasadnieniu strona powodowa wskazała, że w dniu 14 czerwca 2021 r. pozwany zawarł z konsumentem umowę kredytu konsumenckiego, przy czym kwota udzielonego kredytu wynosiła 94.489,78 zł, przy czym kwota ta służyła sfinansowaniu także kosztów zaliczonych do całkowitego kosztu kredytu. Całkowita kwota kredytu wynosiła 90.000 zł, zaś wskazana w umowie całkowita kwota do zapłaty opiewała na kwotę 115.957,77 zł. Konsument zobowiązany był do spłaty kredytu w 84 ratach. Dalej powód wskazał, że zawarł z konsumentem umowę przelewu wierzytelności pieniężnych zarówno obecnych, jak i przyszłych wynikających z zastosowania sankcji kredytu darmowego w stosunku do ww. umowy. Powód podniósł, iż na mocy udzielonego przez kredytobiorcę pełnomocnictwa, przesłał pozwanemu oświadczenie o skorzystaniu przez kredytobiorcę z sankcji kredytu darmowego w trybie art. 45 w zw. z art. 30 ustawy o kredycie konsumenckim i wezwał pozwanego do dobrowolnej zapłaty spornej kwoty. Dalej powód wskazał, że ze strony pozwanego banku doszło do naruszenia art. 45 ust. 1-5 u.k.k., a uchybienia przepisom u.k.k. dokonane przez stronę pozwaną zostały wymienione i szczegółowo opisane w załączonym do pozwu oświadczeniu o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego wraz z wezwaniem do zapłaty, które, poza walorem dowodowym, stanowi jednocześnie stanowisko strony powodowej w tym zakresie. W oświadczeniu o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego wskazano na naruszenie: art. 30 ust. 1 pkt 6 i 10 u.k.k., art. 30 ust. 1 pkt 7 u.k.k., art. 30 ust. 1 pkt 8 u.k.k., art. 30 ust. 1 pkt 10 u.k.k. w zw. z art. 30 ust. 16 u.k.k. w zw. z art. 49 ust. 1 art. 52 u.k.k. (pozew – k. 2-7verte).

W odpowiedzi na pozew z dnia 19 lutego 2024 r. (data nadania przesyłki – k. 192) pozwany Bank (...) S.A. z siedzibą w W., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa – wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w spełnieniu świadczenia, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono do dnia zapłaty. W uzasadnieniu pozwany wskazał, że kwestionuje podstawy do stosowania wobec niego sankcji kredytu darmowego, wskazując przy tym, że gdyby takie uprawnienie istniało, to i tak uległoby ono prekluzji. Strona pozwana wskazała ponadto na całkowity brak podstawy do stosowania sankcji kredytu darmowego (odpowiedź na pozew – k. 92-108).

Do zamknięcie rozprawy stanowisko stron pozostało bez zmian.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Dnia 14 czerwca 2021 r. K. W. zawarł z Bankiem (...) S.A. z siedzibą w W. umowę pożyczki gotówkowej.

W § 2 określono następuje warunki pożyczki i sposób spłaty:

Całkowita kwota pożyczki wynosiła 90.000 zł (suma wszystkich środków pieniężnych, które Bank udostępnia Pożyczkobiorcy na podstawie umowy w sposób określony w § 1, bez kredytowanych kosztów Pożyczki).

Całkowity koszt pożyczki wynosił 25.957,77 zł i stanowił wszystkie koszty, które Pożyczkobiorca zobowiązany jest ponieść, na które składają się:

1)  prowizja;

2)  suma wszystkich opłat operacyjnych;

3)  odsetki za cały okres obowiązywania Umowy, wyliczone według Oprocentowania Pożyczki właściwego dla pierwszego okresu odsetkowego wskazanego w § 2 ust. 5.

Całkowita kwota do zapłaty przez Pożyczkobiorcę wynosiła 115.957,77 zł (suma całkowitego kosztu Pożyczki i całkowitej kwoty Pożyczki).

Oprocentowanie Pożyczki było zmienne i wynosiło w pierwszym okresie odsetkowym 5,99% w stosunku rocznym. Oprocentowanie stanowiło sumę wskaźnika referencyjnego WIBOR 3M, obowiązującego w Banku w pierwszym okresie odsetkowym oraz stałej marży Banku w wysokości 5,78 punktów procentowych z zastrzeżeniem § 3 ust. 4. Wskaźnik referencyjny WIBOR była to stopa oprocentowania kredytów w złotych polskich na polskim rynku międzybankowym. W § 2 ust. 5 zawarto Definicję WIBOR 3M oraz wskazano, że zasady określania i zmiany wskaźnika referencyjnego WIBIOR 3M obowiązującego w Banku opisano w § 3.

Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania (RRSO) – 7,76 % Do wyliczenia RRSO i Całkowitej kwoty do zapłaty przyjęto następującego założenia:

1)  oprocentowanie Pożyczki wskazane w § 2 ust. 5, nie ulega zmianie w całym okresie kredytowania;

2)  umowa będzie obowiązywać przez czas, na który została zawarta, a że Bank (...) wypełnią zobowiązania z niej wynikające terminowo;

3)  data płatności pierwszej raty przypada na miesiąc po wypłacie Pożyczki;

4)  kwoty wypłacone i spłacane przez strony Umowy o Pożyczkę nie muszą być równe ani nie muszą być płacone w równych odstępach czasu;

5)  datą początkową będzie data pierwszej wypłaty Pożyczki;

6)  odstępy czasu między datami używanymi w obliczeniach wyrażone będą w latach lub ułamkach roku, przy czym rok liczy 365 dni, a w przypadku lat przestępnych 366 dni, 52 tygodni lub dwanaście równych miesięcy. Przyjmuje się, że równy miesiąc ma 30,41666 dni. Wynik obliczeń podaje się z dokładnością do co najmniej jednego miejsca po przecinku, przy czym jeżeli cyfra występująca po wybranym przez obliczającego miejscu po przecinku jest mniejsza niż 5, cyfrę tę pomija się, gdy zaś większa albo równa 5, cyfrę poprzedzającą zwiększa się o 1 (§ 2 ust. 6).

W związku z udzieleniem pożyczki Bank naliczał i pobierał prowizję – 4.489,78 zł. Prowizja była kredytowana przez Bank i wchodziła w skład Wypłaconej kwoty Pożyczki oraz Całkowitego kosztu Pożyczki (§ 2 ust. 7).

Wypłacona kwota pożyczki – 94.489,78 zł (suma wszystkich środków pieniężnych wypłaconych na podstawie Umowy, razem z kredytowanymi kosztami pożyczki, tj. prowizją oraz składką za Ubezpieczenie) (§ 2 ust. 8).

Liczna miesięcznych rat do spłaty – 84. Kwota miesięcznej raty – 1.380 zł obliczona przy założeniu Oprocentowania Pożyczki wskazanego w § 2 ust. 5, w tym opłata operacyjna – 0 zł.

Termin spłaty pierwszej raty – 12 lipca 2021 r. Wysokość Odsetek dziennych naliczanych od Całkowitej kwoty pożyczki udostępnionej Pożyczkobiorcy – 14,98 zł. Termin spłaty kolejnych rat – do 12 dnia każdego miesiąca. Termin spłaty ostatniej raty – 12 czerwca 2028 r. (§ 2 ust. 9-14)

Umowa obowiązywała na czas określony do 12 czerwca 2028 r. (data spłaty ostatniej raty) z zastrzeżeniem, że wpływ do Banku wszystkich należności wynikających z Umowy będzie stanowić skuteczne zwolnienie Pożyczkobiorcy z obowiązków i zobowiązań wynikających z Umowy. Bank miał udostępnić Pożyczkobiorcy Całkowitą kwotę Pożyczki wskazaną w § 2 ust. 2 w terminie jednego dnia roboczego od daty zawarcia umowy. Udostępnienie nastąpi w formie podanej w § 1 umowy (§ 2 ust 16-17).

W § 3 uregulowano oprocentowanie pożyczki, opłaty, prowizje i koszty:

Bank miał naliczać odsetki od Wypłaconej kwoty Pożyczki metodą malejącego kapitału, tj. od kapitału pozostałego do spłaty zgodnie ze stanem aktualnego zadłużenia z tytułu Pożyczki (§ 3 ust. 1).

Maksymalne Oprocentowanie kredytu określone przepisami prawa nie mogło być wyższe niż dwukrotność sumy stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 3,5 punktów procentowych. W przypadku zmiany Oprocentowania Pożyczki, będącej wynikiem zmiany przewidzianej prawem wysokości odsetek maksymalnych, Bank miał poinformować Pożyczkobiorcę o tej zmianie niezwłocznie po jej dokonaniu w sposób określony w § 3 ust. 11 (§ 3 ust. 6).

Zmiana wskaźnika referencyjnego WIBOR 3M nie stanowiła zmiany warunków Umowy. Zmiana wskaźnika referencyjnego WIBOR 3M wpływała na wysokość Oprocentowania Pożyczki, a tym samym na wysokość miesięcznej raty kapitałowo – odsetkowej Pożyczki (§ 3 ust. 7).

O zmianie Oprocentowania Pożyczki z uwagi na zmianę wskaźnika referencyjnego WIBOR 3M Bank miał zawiadomić Pożyczkobiorcę w sposób określony w § 3 ust. 11 (§ 3 ust. 8).

Bank miał zawiadomić Pożyczkobiorcę o wysokości Oprocentowania Pożyczki, wysokości rat w pierwszym okresie odsetkowym oraz w każdym następnym okresie odsetkowym w przypadku zmiany tych wartości. Zawiadomienie miało nastąpić na piśmie lub drogą elektroniczną (§ 3 ust. 11).

Z tytułu udzielonej Pożyczki Bank naliczał odsetki według stopy Oprocentowania Pożyczki ustalonej zgodnie z § 2 ust. 5 oraz § 3 ust. 4, z uwzględnieniem wysokości odsetek maksymalnych określonych zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa, w okresach miesięcznych, liczone przy założeniu że rok ma 360 dni a miesiąc 30 dni (§ 3 ust 13).

Bank mógł naliczać i pobierać od Pożyczkobiorcy opłaty i prowizje wskazane w umowie. Wysokość opłat i prowizji określona została w § 6 Umowy (§ 3 ust. 15).

Z tytułu zaległości w spłacie Pożyczki, Bankowi należały się do dnia spłaty zadłużenia odsetki umowne za opóźnienie w wysokości równej dwukrotności sumy stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych (dwukrotność odsetek ustawowych za opóźnienie). Na dzień zawarcia umowy odsetki za opóźnienie wynosiły 11,2% rocznie. W przypadku zmiany Stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego, będącej wynikiem zmiany przewidzianej prawem Bank poinformuje Pożyczkobiorcę o tej zmianie niezwłocznie po jej dokonaniu na piśmie lub drogą elektroniczną (§ 3 ust. 18).

Pożyczkobiorca miał prawo do wcześniejszej spłaty części lub całości Pożyczki. Dokonanie przedterminowej spłaty całości Pożyczki nie wymagało kontaktu z Bankiem i podpisania aneksu do Umowy (§ 3 ust. 24). Skutki dokonania przedterminowej częściowej spłaty określono w § 3 ust. 25.

W przypadku wcześniejszej spłaty Pożyczki, Pożyczkobiorca nie był zobowiązany do zapłaty odsetek od kwoty wcześniej spłaconej za okres pozostały do końca trwania Umowy (§ 3 ust. 26).

W terminie 14 dni od dokonania spłaty Pożyczki Bank miał rozliczyć się z Pożyczkobiorcą (§ 3 ust. 32).

Niewykonanie przez Pożyczkobiorcę zobowiązań finansowych wynikających z Umowy, mogło wiązać się dla Klienta również z koniecznością poniesienia kosztów sądowych i postępowania egzekucyjnego zgodnie z podanymi w umowie ustawami i rozporządzeniami (§ 3 ust. 34).

Bank był uprawniony do zmiany opłat wskazanych w § 6 albo wprowadzenia nowych opłat w ciągu 6 miesięcy od wystąpienia którejkolwiek z okoliczności wymienionych w § 3 ust. 41.

W § 3 ust. 42 wskazano, że określona w § 3 ust. 41 zmiana opłat określonych w § 6 nie może: (1) prowadzić do wzrostu wysokości opłaty o więcej niż 200% w stosunku do dotychczasowej wysokości oraz (2) być dokonywana częściej niż raz na kwartał.

Bank był uprawniony do zniesienia lub obniżenia opłat określonych w Umowie (§ 3 ust. 44).

Stosownie do § 5 ust. 1 w terminie 14 dni od zawarcia Umowy Pożyczkobiorcy przysługiwało prawo odstąpienia od umowy.

§ 6 Umowy zawierał tabelę opłat i prowizji, wskazano w nim, że: (1) prowizja naliczana od całkowitej kwoty pożyczki udostępnionej Pożyczkobiorcy wynosi nie więcej niż 20%; (2) opłata za każdą zmianę wysokości, liczby lub terminu spłaty rat pożyczki, wymagana wraz z kolejną zmianą ratą pożyczki wynosi 50 zł; (3) opłata za wystawienie zaświadczeń związanych z rachunkiem pożyczki lub wygaśnięciem umowy pożyczki, kopii dokumentów dotyczących dokonanych transakcji jest równa kwocie 35 zł; (4) opłata operacyjna za obsługę pożyczki, uwzględniona w kwocie miesięcznej raty wynosi nie więcej niż 40 zł.

W § 7 Umowy Pożyczkobiorca złożył oświadczenia, m.in. oświadczył, że został poinformowany i jest świadomy ponoszenie ryzyka związanego z korzystaniem z pożyczki oprocentowanej w oparciu o zmienną stopę procentową. Ponadto Pożyczkobiorca oświadczył, że z treścią i warunkami zawartymi w umowie przed zawarciem umowy i są one dla niego zrozumiałe oraz otrzymał następujące dokumenty: (1) formularz informacyjny dotyczący kredytu konsumenckiego; (2) dane pośrednika kredytowego (jeśli dotyczą); (3) oświadczenie Pożyczkobiorcy o ponoszeniu ryzyka walutowego w związku z ubieganiem się o pożyczkę gotówkową (w przypadku, gdy waluta dochodu jest inna niż złotówki); (4) formularz wzoru „oświadczenie o odstąpieniu od umowy pożyczki”; (5) „informacja o ponoszeniu ryzyka kredytowego i ryzyka zmiennej stopy procentowej”; (6) „informacja o przetwarzaniu danych osobowych” (ust. 2 i 5).

Zgodnie z § 8 Umowy Pożyczkobiorca był zobowiązany do każdorazowego powiadamiania Banku o zmianie jego danych adresowych przekazanych Bankowi, w tym numery telefonów, adresu zamieszkania i/lub adresu do korespondencji, a także danych pracodawcy.

Dowód: umowa pożyczki gotówkowej z dnia 14 czerwca 2021 r. – k. 12-15

W dniu 26 czerwca 2023 r. została zawarta umowa powierniczego przelewu wierzytelności pomiędzy kredytobiorcą K. W. a (...) Sp. z.o.o. z siedzibą w W.. Zgodnie z § 1 umowy cesji Konsument (Cedent) przelał – w celu dochodzenia roszczeń – na rzecz Cesjonariusza wierzytelności pieniężne obecne i przyszłe wraz ze wszystkimi przynależnymi do wierzytelności prawami wynikające z zastosowania tzw. sankcji kredytu darmowego, określonej w art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim. W § 6 umowy strony wskazały, że przelew ma charakter powiernictwa i odbywa się w celu dochodzenia przez cesjonariusza roszczeń majątkowych określonych w umowie wobec dłużnika, a przeniesienie wierzytelności ma charakter czasowy i trwa do czasu odzyskania roszczeń od dłużnika. W każdym przypadku umowa wygasa po 8 latach od jej zawarcia. Wygaśnięcie umowy powoduje przelew zwrotny niewyegzekwowanych wierzytelności bez konieczności składania dodatkowych oświadczeń woli. Kwestie rozliczenia stron umowy cesji powierniczej przedstawiały się następująco – Cesjonariuszowi przysługiwać będzie 45% wartości wierzytelności obejmującej żądanie główne (tj. odsetki umowne, prowizję i inne koszty kredytu naliczone przed kredytodawcę), odzyskanej od Dłużnika Cedenta w związku z realizacją Umowy. Cesjonariuszowi przysługiwać miały wszelkie zasądzone koszty procesu, w tym koszty zastępstwa procesowego, a ponadto wszelkie opłaty i koszty konieczne do wyegzekwowania przedmiotu umowy ponoszone miały być przez Cesjonariusza (§ 9 ust. 1 i 2). W przypadku prawomocnego oddalenia powództwa obowiązek zapłaty kosztów sądowych, w tym kosztów zastępstwa procesowego miał spoczywać na Cesjonariuszu (§ 9 ust. 4). Pozostałe postanowienia umowne wskazywały, że pozostałe 55% wartości wyegzekwowanej wierzytelności przysługiwać miała Cedentowi.

Dowód: umowa cesji powierniczej – k. 30-31

Tego samego dnia K. W. udzielił pełnomocnictwa (...) sp. z.o.o. (z prawem do udzielania dalszych pełnomocnictw) do uzyskania od Banku (...) S.A. wszelkich informacji, w tym informacji objętych tajemnicą bankową, dokumentów związanych z umową kredytu konsumenckiego z dnia 14 czerwca 2021 r., w tym w szczególności do: (a) złożenia wniosku o wydanie zaświadczenia lub opinii bankowej zawierającej szczegółowe rozliczenia dokonywanych przeze mnie wpłat na poczet kredytu objętego Umową kredytową, w tym również uzyskiwania informacji w odpowiednim oddziale Banku, odbioru pisemnej korespondencji oraz uzyskiwania telefonicznej informacji w tym zakresie; (b) złożenia wniosku o wydanie zaświadczenia o dokonaniu całkowitej spłaty kredytu wynikającego z Umowy kredytowej, w tym również do jego odbioru w dowolnej formie, jak też podejmowania innych koniecznych czynności w celu jego uzyskania; (c) złożenia wniosku o udostępnienie formularza informacyjnego dotyczącego kredytu konsumenckiego wynikającego z Umowy kredytowej, w tym również do jego odbioru w dowolnej formie; (d) złożenia wniosku o udostępnienie całej dokumentacji dot. Umowy kredytowej, w tym oryginału lub poświadczonej za zgodność z oryginałem kopii umowy kredytowej wraz ze wszystkimi załącznikami; (e) dokonania na rzecz banku ewentualnych opłat wynikających z realizacji uprawień wymienionych w pkt 1a)-1d); (f) odbioru wszystkich ww. wnioskowanych dokumentów, w tym dokumentów zawierających informacje objęte tajemnicą bankową. Ponadto K. W. udzielił (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. pełnomocnictwa do złożenia oświadczenia w trybie art. 45 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim. W jednej przesyłce pocztowej wraz z pełnomocnictwem znajdowało się oświadczenie o zwolnieniu z tajemnicy bankowej oraz zawiadomienie o przelewie wierzytelności.

Dowód: pełnomocnictwo z dnia 26 czerwca 2023 r. – k. 35 wraz z potwierdzeniem nadania – k. 38

Ponadto w dniu 26 czerwca 2023 r. K. W. złożył do Banku (...) S.A. oświadczenie o zwolnieniu z tajemnicy bankowej wraz z upoważnieniem banku do udzielania informacji oraz udostępniania dokumentacji objętej tajemnicą bankową. K. W. oświadczył, że na podstawie art. 104 ust. 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo Bankowe zwalnia Bank z obowiązku zachowania tajemnicy bankowej w zakresie Umowy kredytu konsumenckiego z dnia 14 czerwca 2021 r. na rzecz (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W..

Dowód: oświadczenie o zwolnieniu z tajemnicy bankowej – k. 36 wraz z potwierdzeniem nadania – k. 38

K. W., również w dniu 26 czerwca 2023 r. zawiadomił Bank (...) S.A. o przelewie wierzytelności dokonanej na rzecz (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W..

Dowód: zawiadomienie o przelewie wierzytelności – k. 37 wraz z potwierdzeniem nadania – k. 38

W dniu 6 lipca 2023 r. Bank (...) S.A. wystawił K. W. zaświadczenie, w którym zostało wskazane, że K. W. od dnia 14 czerwca 2021 r. posiada (...) w wysokości 94.489,78 zł. Kwota pożyczki pozostała do spłaty na dzień 5 lipca 2023 r. wynosi 74.112,07 zł. Jednocześnie Bank poinformował, iż kwota pożyczki podana do spłaty na dany dzień jest powiększona o odsetki w wysokości 25,89 zł dziennie. Kwota odsetek jest aktualna do dnia zaksięgowania na rachunku pożyczki kolejnej płatności. Ostateczny termin spłaty wyznaczony został na dzień 12 czerwca 2028 r.

Dowód: zaświadczenie z dnia 6 lipca 2023 r. wraz ze szczegółowym rozliczeniem wpłat – k. 39-40

Pismem z dnia 24 lipca 2023 r. (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. złożył do Banku (...) S.A. z siedzibą w W. oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego w trybie art. 45 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim wzywając jednocześnie do zapłaty. (...) Sp. z o.o. w w/w oświadczeniu powołał się na naruszenie w umowie łączącej Bank z konsumentem K. W. następujących przepisów: art. 30 ust. 1 pkt 6 i 10 u.k.k., art. 30 ust. 1 pkt 7 u.k.k., art. 30 ust. 1 pkt 8 u.k.k. oraz art. 30 ust. 1 pkt 10 u.k.k. w zw. z art. 30 ust. 1 pkt 16 u.k.k. w zw. z art. 49 ust. 1 i art. 52 u.k.k. W oświadczeniu Bank został poinformowany o przeniesieniu przez K. W. na rzecz (...) Sp. z o.o. w drodze cesji powierniczej wierzytelności przysługującej Cedentowi wobec Banku. (...) Sp. z o.o. wezwał Bank do zapłaty kwoty 17.704,89 zł w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania.

Dowód: oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego (k. 32)

Sąd ustalając stan faktyczny oparł się na wyżej wskazanych dokumentach, albowiem żadna ze stron nie kwestionowała ich autentyczności ani prawdziwości a Sąd nie widział podstaw aby czynić to z urzędu. W dokonywaniu ustaleń Sąd oparł się również na twierdzeniach stron stanowiących okoliczności bezsporne i niezaprzeczone oraz przyznane w rozumieniu art. 229 i 230 k.p.c.

Sąd oddalił wniosek o zawieszenie postępowania do czasu rozpoznania pytań prejudycjalnych związanych z sankcją kredytu darmowego przez TSUE, gdyż rozpoznanie pytań prejudycjalnych przed TSUE nie będzie miał żadnego znaczenia dla wyniku niniejszej sprawy. Ponadto Sąd na podstawie art. 235 ^{( 2)} § 1 pkt 2 k.p.c. pominął wniosek strony powodowej o zobowiązanie go do przedstawienia stanowiska Rzecznika Finansowego jako nieistotny dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, albowiem stanowisko Rzecznika Finansowego nie mogło wpłynąć na ocenę tanu faktycznego w sprawie, a w zakresie oceny prawnej- Sąd nie jest związany stanowiskiem Rzecznika Finansowego.

Sąd zważył co następuje.

Powództwo podlegało oddaleniu w całości.

Podstawą prawną żądania pozwu był art. 45 u.k.k. stosownie do treści którego w przypadku naruszenia przez kredytodawcę art. 29 ust. 1, art. 30 ust. 1 pkt 1-8, 10, 11, 14-17, art. 31-33, art. 33a i art. 36a-36c konsument, po złożeniu kredytodawcy pisemnego oświadczenia, zwraca kredyt bez odsetek i innych kosztów kredytu należnych kredytodawcy w terminie i w sposób ustalony w umowie. Powyższy przepis należy odczytywać łącznie z art. 405 w zw. z art. 410 k.c. albowiem na skutek skorzystania przez konsumenta z sankcji kredytu darmowego odpada podstawa prawna świadczenia, a zatem poniesione przez konsumenta odsetki oraz koszty podlegają zwrotowi jako bezpodstawne wzbogacenie kredytodawcy. Do przesłanek odpowiedzialności z art. 405 k.c. w zw. z art. 410 § 2 k.c. należy wzbogacenie jednego podmiotu, zubożenie drugiego, związek przyczynowy pomiędzy zubożeniem a wzbogaceniem oraz brak podstawy prawnej wzbogacenia.

Nie budziło wątpliwości Sądu, iż cedentowi przysługiwał status konsumenta, albowiem zawarł umowę z przedsiębiorcą zawodowo zajmującym się udzielaniem kredytu, w zakresie niezwiązanym z jego działalnością zarobkową (art. 22 ¹ k.c.). Jednocześnie pozwany jest przedsiębiorcą albowiem m.in. zawodowo zajmuje się udzielaniem kredytów (art. 43 ¹ k.c.).

Nie była sporna między stronami kwalifikacja umowy pożyczki zawartej pomiędzy K. W. a Bankiem (...) S.A. w W. jako konsumenckiej. Przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255 550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi. Uregulowanie to ma również zastosowanie do umów pożyczki (art. 3 ust. 2 pkt 1). Skoro zatem cedenta łączyła z pozwanym umowa o pożyczkę a kwota zobowiązania nie przekraczała 255.550 zł, to należało uznać iż miała zastosowanie ustawa z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim.

Ważność umowy cesji.

Zgodnie z art. 509 § 1 i 2 k.c., wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania, a wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Umowa przelewu wierzytelności dotycząca dochodzonej niniejszym postępowaniem wierzytelności w ocenie Sądu była ważna i skuteczna. Wierzytelność mogła zostać zbyta, brak jest bowiem wyłączenia ustawowego lub umownego w tym zakresie. W niniejszej sprawie mamy do czynienia z umową cesji powierniczej, która należy do umów nienazwanych ze względu na brak ustawowych regulacji odnoszących się do przelewu powierniczego, jednak zgodnie z art. 353 ¹ k.c. i wyrażoną w tym przepisie zasadą swobody kształtowania umów strony mogą swobodnie ukształtować łączący je stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Konstrukcja powierniczego przelewu wierzytelności polega na tym, że wierzyciel przelewa wierzytelność na cesjonariusza, który zobowiązuje się odzyskać należność i wydać uzyskane świadczenie wierzycielowi (cedentowi). W tym wypadku cesjonariusz działa jak zleceniobiorca, działa w imieniu własnym, ale na rachunek zleceniodawcy-cedenta. W przelewie powierniczym charakterystyczne jest to, że choć dokonywana jest sprzedaż wierzytelności, nabywca wierzytelności ma prawo do powrotnego jej przeniesienia na zbywcę w każdym przypadku, gdy dochodzenie należności od dłużnika okaże się bezskuteczne. Cesjonariusz, uzyskawszy świadczenie od dłużnika, przekazuje je cedentowi, pomniejszając jego wartość o własne wynagrodzenie. Analiza treści umowy cesji zawartej przez powoda z konsumentem w dniu 26 czerwca 2023 r. wskazuje, że strony zawarły umowę cesji powierniczej. Podkreślić należy, że wymagania formalne co do złożenia oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego przez pożyczkobiorczynię zostały spełnione, zaś zgodnie z § 1 zawartej przez strony umowy cesji powierniczej konsument (cedent) przenosił na cesjonariusza wszelkie wierzytelności wynikające z zastosowania sankcji kredytu darmowego w celu dochodzenia tych roszczeń. Z kolei w § 6 umowy strony wprost wskazały, że przelew ma charakter powiernictwa i odbywa się w celu dochodzenia przez cesjonariusza roszczeń majątkowych określonych w umowie wobec dłużnika, a przeniesienie wierzytelności ma charakter czasowy i trwa do czasu odzyskania roszczeń od dłużnika. W każdym przypadku umowa wygasa po 8 latach od jej zawarcia. Wygaśnięcie umowy powoduje przelew zwrotny niewyegzekwowanych wierzytelności bez konieczności składania dodatkowych oświadczeń woli. Strona pozwana nie kwestionowała skuteczności przejścia uprawnień konsumenta a powoda.

Zachowanie terminu do złożenia oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego.

Strona pozwana zakwestionowała podstawy do stosowania wobec niej sankcji kredytu darmowego, wskazując przy tym, że gdyby takie uprawnienie istniało, to i tak uległoby ono prekluzji. Pozwany podniósł, że zgodnie z art. 45 ust. 5 ustawy o kredycie konsumenckim, uprawnienie o którym mowa w art. 45 ust. 1 tej ustawy wygasa po upływie roku od dnia wykonania umowy, a wbrew sugestiom powoda, roczny termin powinien być liczony od dnia wypłaty sumy pożyczki, bowiem w tym dniu doszło do wykonania umowy przez pożyczkodawcę.

Uprawnienie do skorzystania z sankcji kredytu darmowego wygasa po upływie roku od dnia wykonania umowy. Przez wykonanie umowy należy rozumieć wypełnienie wszystkich obowiązków przez obie strony umowy powstałe również na podstawie ustawy, wykonane dobrowolnie jak i przymusowo. Jest to termin zawity prawa materialnego, który nie podlega przywróceniu (por. wyrok SR w C. z dnia 13 czerwca 2023 r., I C 80/23, wyrok SR w C. z dnia 27 kwietnia 2023 r. I C 79/23, wyrok SO w K. z dnia 14 marca 2023 r., II Ca 98/23, wyrok SR dla Warszawy-Mokotowa w W. z dnia 17 sierpnia 2022 r., XVI C 2870/21, wyrok SR dla (...) I C 516/22, I C 2961/21 wyrok SR dla (...)w W., wyrok SR w B. I C 983/20, wyrok SA w W. z dnia 1 lipca 2019 r., V ACa 118/18, wyrok SA w G., I ACa 59/21). Ustawodawca nie wskazał, iż przez wykonanie umowy należy rozumieć wypłatę kwoty kredytu przez kredytodawcę, bądź chwilę zawarcia umowy. Ustawodawca nie zawęził również w aspekcie podmiotowym pojęcia wykonania umowy poprzez połączenie go ze spełnieniem świadczenia przez którąś ze stron. Skoro pożyczka zaciągnięta przez K. W. do chwili złożenia oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego nie została spłacona, to uznać należy, że roczny termin na złożenie ww. oświadczenia nie zaczął biec.

Sankcja kredytu darmowego.

Strona powodowa wskazała na naruszenie art. 30 ust. 1 pkt 6 i 10 u.k.k. polegające na wskazaniu (§ 3 ust. 1), że oprocentowaniu podlega kwota wyższa niż całkowita kwota kredytu, podczas gdy oprocentowaniu może podlegać tylko część wypłacona kredytobiorcy, tj. co najwyżej całkowita kwota kredytu, co powoduje comiesięczne nadpłaty ze strony konsumenta i prowadzi także do naruszenia art. 30 ust. 1 pkt 7 u.k.k.

Art. 30 ust. 1 pkt 6 u.k.k. ma następujące brzmienie-umowa o kredyt konsumencki powinna zawierać stopę oprocentowania kredytu, warunki stosowania tej stopy, a także okresy, warunki i procedury zmiany stopy oprocentowania wraz z podaniem indeksu lub stopy referencyjnej, o ile ma zastosowanie do pierwotnej stopy oprocentowania kredytu; jeżeli umowa o kredyt konsumencki przewiduje różne stopy oprocentowania, informacje te podaje się dla wszystkich stosowanych stóp procentowych w danym okresie obowiązywania umowy.

Stosownie do treści art. 30 ust 1 pkt. 10 u.k.k. umowa o kredyt konsumencki powinna zawierać informację o innych kosztach, które konsument jest zobowiązany ponieść w związku z umową o kredyt konsumencki, w szczególności o opłatach, w tym opłatach za prowadzenie jednego lub kilku rachunków, na których są zapisywane zarówno transakcje płatności, jak i wypłaty, łącznie z opłatami za korzystanie ze środków płatniczych zarówno dla transakcji płatności, jak i dla wypłat, prowizjach, marżach oraz kosztach usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń, jeżeli są znane kredytodawcy, oraz warunki, na jakich koszty te mogą ulec zmianie.

W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę, iż ciężar dowodu, że kredytodawca naruszył określony obowiązek wymieniony w art. 45 ust. 1 u.k.k., spoczywa na konsumencie stosownie do treści art. 6 k.c. (por. teza 53 w komentarzu Tomasza Czecha do art. 45 u.k.k., WKP 2023, wyrok SO w Łodzi z dnia 4 sierpnia 2020 r., III Ca 2729/19).

Strona powodowa zarówno w pozwie, jak i w piśmie zawierającym oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego nie wyjaśniła w jaki sposób pozwany naruszył art. 30 ust 1 pkt 6 u.k.k. Sąd podczas analizy umowy kredytowej łączącej konsumenta K. W. z pozwanym nie dostrzegł naruszenia ww. przepisu. Oprocentowanie określono jako zmienne i wynoszące w pierwszym okresie odsetkowym 5,99% w stosunku rocznym, zostało wskazane, że stanowi ona sumę wskaźnika referencyjnego WIBOR 3M, obowiązującego w Banku w pierwszym okresie odsetkowym oraz stałej marży Banku w wysokości 5,78 punktów procentowych. Wyjaśnione zostało czym jest WIBOR oraz wskazano na zasady jego określania i zmiany wskaźnika referencyjnego WIBOR 3M (§ 2 pkt 5)

Odnośnie kwestii oprocentowania podnoszonej przez powoda wskazać należy, że dopuszczalne jest pobieranie przez bank oprocentowania od kredytowanych kosztów kredytu, w tym od prowizji. Kredytowaną prowizję należy w tym wypadku traktować jako kapitał, z którego korzysta konsument w tym sensie, iż nie jest zobowiązany do zapłaty prowizji jednorazowo, ale może rozłożyć jej spłatę na raty. Z tego względy pobieranie oprocentowania od prowizji nie stoi w sprzeczności z istotą odsetek kapitałowych, które zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego (art. 359 k.c.) stanowić mają wynagrodzenie za korzystanie z kapitału. Należy również zauważyć, iż pomimo powszechnej praktyki w tym względzie banków i innych firm udzielających pożyczek, praktyka taka nie została do tej pory zakwestionowana przez TSUE. Ponadto pobierania odsetek od kredytowanych kosztów kredytu nie zakazują przepisy ustawy o kredycie konsumenckim. Aktualnie żaden przepis prawa nie zabrania pobierania odsetek od kredytowanych kosztów kredytu (por. wyrok SO w W. z dnia 31 marca 2023 r., V Ca 3217/22). Z art. 5 pkt. 10 u.k.k. wynika natomiast, iż określenie stopy oprocentowania kredytu powinno nastąpić w relacji do kwoty faktycznie wypłaconej, co też bezspornie miało w okolicznościach sprawy miejsce. Z art. 5 pkt. 10 u.k.k. nie wynika natomiast zakaz naliczania odsetek od kredytowanych kosztów kredytu. W wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2016 r. (C-377/14) podkreślono, iż nie można prezentować tej samej kwoty w całkowitych kosztach kredytu jak i w całkowitej kwocie kredytu. Powyższe stanowisko zostało podzielone również w wyroku Sądu Apelacyjnego w W. z dnia 15 lutego 2017 r., w sprawie VI ACa 560/16 oraz wyroku Sądu Najwyższego z dnia 30 stycznia 2019 r., I NSK 9/18. W okolicznościach sprawy jako całkowita kwota kredytu została wyłącznie wskazana kwota wypłacona cedentowi ,,na rękę’’, a zatem nie zostały w niej ujęte kredytowane koszty kredytu. Podkreślenia również wymaga, iż wyrok SN z dnia 30 stycznia 2019 r., I NSK 9/18 odnosi się do sytuacji odstąpienia od umowy przez kredytobiorcę i przyjęcia, że w takiej sytuacji kredytobiorca zwraca jedynie kapitał i odsetki liczone od całkowitej kwoty kredytu. Powyższe było oparte o założenie, że w przypadku odstąpienia przez konsumenta od umowy na podstawie art. 54 u.k.k. konsument jest zobowiązany do zwrotu jedynie kwoty udostępnionego kredytu i liczonych od niej odsetek, a skoro kredytodawca nie może żądać zwrotu prowizji i innych kosztów to tym bardziej nie może żądać odsetek liczonych od tych kwot, co wprost ma swoje źródło w treści art. 54 ust. 4 u.k.k. Powyższe orzeczenie nie odnosi się zatem do sytuacji gdy nie doszło do odstąpienia od umowy. W orzecznictwie wskazuje się również, że przez wypłaconą kwotę należy rozumieć nie tylko całkowitą kwotę kredytu, ale również kredytowane koszty kredytu (por. wyrok SO w W. z dnia 31 lipca 2023 r., V Ca 2068/23). Akcentuje się, że przez wypłaconą kwotę należy rozumieć nie tylko kwotę wypłaconą ,,do rąk konsumenta’’ ale również wypłaconą na pokrycie zobowiązań konsumenta. Inaczej rzecz ujmując kwota wypłacona powinna być rozumiana nie tylko jako kwota zwiększająca aktywa konsumenta, ale również jako kwota zmniejszająca jego pasywa. Dodatkowo, w art. 5 ust. 10 u.k.k. posłużono się pojęciem ,,wypłaconej kwoty’’ a nie ,,całkowitą kwotą kredytu’’, co wyklucza możliwość utożsamienie ze sobą tych pojęć. Ponadto, art. 5 ust. 10 z dniem 17 stycznia 2014 r. uległ zmianie i pojęcie ,,całkowitej kwoty kredytu’’ zostało zastąpione pojęciem ,,kwoty wypłaconej’’ (zakaz wykładni synonimicznej). Również dyrektywa 2008/48 nie utożsamia ze sobą tych pojęć. Dla uzasadnienia powyższego zwraca się również uwagę na treść art. 69 ust. 2 pkt. 5 prawa bankowego ( umowa kredytu powinna być zawarta na piśmie i określać w szczególności wysokość oprocentowania kredytu i warunki jego zmiany’’) i przyjęcia, że na gruncie tej ustawy dopuszczalne jest naliczanie odsetek od kredytowanych kosztów kredytu (por. postanowienie SN z dnia 15.06.2023 r., I CSK 4175/22). W doktrynie wskazuje się również na aspekt funkcjonalny przyjęcia możliwości pobierania odsetek od kredytowanych kosztów kredytu. Skoro bowiem konsument nie jest w stanie z własnych środków pokryć prowizji i kosztu ubezpieczenia, to kredytowanie tych kosztów, a w konsekwencji naliczanie odsetek również od nich jest zgodne z jego interesem, albowiem w odmiennej sytuacji nie uzyskałby kredytu. Zasadą jest naliczanie odsetek od wymagalnych zobowiązań pieniężnych, a wszelkie w tym zakresie wyjątki powinny być interpretowane ścieśniająco.

Powód wskazał na naruszenie art. 30 ust. 1 pkt. 7 ustawy polegające na podaniu w umowie kredytowej (§ 2 ust. 4 i 6) błędnej wartości RRSO i całkowitej kwoty do zapłaty poprzez po stronie całkowitego kosztu kredytu i całkowitej kwoty do zapłaty odsetek od kwoty niewypłaconej kredytobiorcy, a zatem odsetek nienależnych kredytodawcy. Powód wskazał, że odsetki umowne pobierać można wyłącznie od kwoty rzeczywiście udostępnionej kredytobiorcy (faktycznie wypłaconej), nie jest natomiast dopuszczalne pobieranie odsetek od kredytowanych kosztów kredytu, a podanie oczywiście błędnego RRSO jest w istocie zaniechaniem podania rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania.

Zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt. 7 u.k.k. umowa o kredyt konsumencki powinna zawierać określenie rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania oraz całkowitą kwotę do zapłaty przez konsumenta ustaloną w dniu zawarcia umowy o kredyt konsumencki wraz z podaniem wszystkich założeń przyjętych do jej obliczenia.

Przez rzeczywistą roczną stopę oprocentowania należy rozumieć całkowity koszt kredytu ponoszony przez konsumenta, wyrażony jako wartość procentowa całkowitej kwoty kredytu w stosunku rocznym (art. 5 pkt. 12 u.k.k.). Całkowitą kwotą do zapłaty przez konsumenta jest suma całkowitego kosztu kredytu i całkowitej kwoty kredytu (art. 5 pkt. 8 u.k.k.). Jako RRSO wskazano w umowie 7,76% (§ 2 ust. 6 Umowy), a jako całkowitą kwotę do zapłaty przez pożyczkobiorcę wskazano 115.957,77 zł (§ 2 ust. 4 Umowy). Podkreślenia wymaga, iż pozwany w żadnym fragmencie umowy nie przedstawiał kosztów pożyczki jako całkowitej kwoty pożyczki (czyli środków przekazanych ,,do ręki’’ cedenta). Całkowita kwota kredytu została wyrażona w osobnej jednostce redakcyjnej i wynosiła 90.000 zł (§ 2 ust. 2 Umowy), zestawienie obok siebie dwóch kwot wykluczało możliwość utożsamienia przez konsumenta tych pojęć.

W § 1 ust. 6 Umowy wskazano, że rzeczywista roczna stopa oprocentowania na dzień zawarcia umowy wynosi 7,76 %, przy czym Bank wskazał jakie założenia przyjęto do wyliczenia RRSO jako jak i całkowitej kwoty do zapłaty. Istota argumentacji powoda sprowadzała się do tezy, że nie można naliczać odsetek od kredytowanych kosztów kredytu, co powodowało zawyżenie kosztów kredytu, a w konsekwencji błędne określenie rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania i całkowitej kwoty do zapłaty. Jak już wskazano powyżej dopuszczalne jest pobieranie oprocentowania od kredytowanych kosztów kredytu, w tym prowizji. W konsekwencji nie doszło do nieprawidłowego zawyżenia całkowitej kwoty kredytu poprzez ujęcie kosztu kredytu w całkowitej kwocie kredytu, co powodowałoby zaniżenie RRSO.

Powód zarzucił naruszenie art. 30 ust. 1 pkt. 8 u.k.k. poprzez poprzestanie w ramach informacji o ratach kredytu (w umowie i w harmonogramie rat kredytu), wyłącznie na wysokości tych rat, a następnie na dwóch ich elementach, tj. części „kapitałowej” i „odsetkowej”, bez wskazania – w ramach tych rat – wszelkich innych kosztów kredytu, które kredytodawca miał obowiązek ponieść, tj. w szczególności kosztów prowizji.

Stosownie do treści art. 30 ust. 1 pkt. 8 u.k.k. umowa o kredyt konsumencki powinna zawierać zasady i terminy spłaty kredytu, w szczególności kolejność zaliczania rat kredytu konsumenckiego na poczet należności kredytodawcy, w tym informację o prawie, o którym mowa w art. 37 ust. 1; jeżeli w ramach kredytu stosuje się różne stopy oprocentowania dla różnych należności kredytodawcy, należy także podać kolejność zaliczania rat kredytu konsumenckiego na poczet różnych należnych sald, dla których stosuje się różne stopy oprocentowania.

W Planie Spłat Pożyczko Gotówkowej podano wysokość rat na dzień zawarcia umowy. Wskazano, że „przedstawiony harmonogram ma charakter informacyjny i obowiązuje do momentu zmiany stopy oprocentowania. Jednocześnie Bank przypomina, ze zgodnie z § 2 ust. 5 Umowy Pożyczki Gotówkowej oprocentowanie pożyczki jest zmienne i zależne od zmiany stawki WIBOR 3M z czym związane jest ryzyko wzrostu kosztów obsługi pożyczki gotówkowej w czasie trwania umowy, a w konsekwencji zmiana wysokości rat i kapitału do spłaty wskazanych w niniejszym harmonogramie”. Z § 3 ust. 1 wynika, że bank nalicza odsetki od Wypłaconej kwoty Pożyczki metodą malejącego kapitału, co oznacza, że odsetki są naliczane również od prowizji, którą bank potraktował jak udzielony kredyt, skoro prowizja była kredytowana (§ 2 ust. 8 – wypłacona kwota Pożyczki stanowi sumę wszystkich środków pieniężnych wypłaconych na podstawie Umowy, razem z kredytowanymi kosztami Pożyczki, tj. to jest prowizją oraz składką za Ubezpieczenie). Umowa nie jest sformułowana skomplikowany językiem. Postanowienia umowy są jasne i klarowne, a z jej treści wprost wynika, że bank nalicza odsetki również od prowizji, która nie została uiszczona przez kredytobiorcę ze środków własnych, lecz z kwoty wypłaconej pożyczki. W umowie wyjaśniono również, w jaki sposób będą rozliczane poszczególne wpłaty na rachunek spłaty pożyczki. Umowa w § 3 ust. 23 zawierała informację, że Bank zastrzega sobie następującą kolejność zaliczania spłaconych rat Pożyczki na poczet swoich należności z tytułu udzielonej Pożyczki (1) należne opłaty i prowizje, (2) odsetki za opóźnienie, (3) należne odsetki kapitałowe, (4) kapitał pozostały do spłaty. Podkreślenia również wymaga, iż wyszczególnienie na co składa się poszczególna rata kredytu nie jest objęte art. 30 ust. 1 pkt. 8 u.k.k., a wynika z elementów konstytutywnych harmonogramu spłaty (art. 37 ust. 2 pkt. 1 u.k.k.). Art. 37 ust. 2 pkt. 1 u.k.k. nie jest jednakże objęty sankcją kredytu darmowego (art. 45 ust. 1 u.k.k. a contrario).

Powód zarzucił naruszenie art. art. 30 ust. 1 pkt 10 w zw. z art. 30 ust. 1 pkt 16 u.k.k. w zw. z art. 49 i art. 52 u.k.k. poprzez nieokreślenie w treści umowy kredytu (§ 3 ust. 24-26) procedury i warunków, na jakich koszty kredytu mogą ulec zmianie, gdy następuje jego wcześniejsza spłata. Zdaniem powoda w umowie nie wskazano, że całkowity koszt kredytu w razie jego wcześniejszej spłaty ulega obniżeniu o te koszty, które dotyczą okresu, o który skrócono czas obowiązywania umowy, chociażby konsument poniósł je przed tą spłatą. Według strony powodowej, jeżeli umowa kredytowa przewiduje, oprócz odsetek umownych takie koszty, jak np. prowizja albo koszt ubezpieczenia, to informacja ta powinna być ujęta w treści umowy, aby konsument wiedział, że w przypadku wcześniejszej całkowitej spłaty kredytu ma prawo odzyskać część uiszczonych wcześniej kosztów, proporcjonalnie do czasu trwania umowy. Kluczowym elementem, którego brakuje, jest zwrot „chociażby konsument poniósł je przed spłatą”. Stosownie do treści art. 30 ust. 1 pkt. 10 u.k.k. umowa o kredyt konsumencki powinna zawierać informację o innych kosztach, które konsument jest zobowiązany ponieść w związku z umową o kredyt konsumencki, w szczególności o opłatach, w tym opłatach za prowadzenie jednego lub kilku rachunków, na których są zapisywane zarówno transakcje płatności, jak i wypłaty, łącznie z opłatami za korzystanie ze środków płatniczych zarówno dla transakcji płatności, jak i dla wypłat, prowizjach, marżach oraz kosztach usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń, jeżeli są znane kredytodawcy, oraz warunki, na jakich koszty te mogą ulec zmianie. Zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt. 16 u.k.k. umowa kredytu powinna zawierać prawo konsumenta do spłaty kredytu przed terminem oraz procedurę spłaty kredytu przed terminem.

Zdaniem powoda pojęciem ,,procedury spłaty kredytu’’ należy również objąć informację o obowiązku zwrotu prowizji, która została pobrana przed przedterminową spłatą kredytu. Przez procedurę spłaty kredytu należy jednak rozumieć zespół czynności, które powinien podjąć konsument przed umownym terminem spłaty ostatniej raty kredytu, aby doprowadzić do wygaśnięcia stosunku prawnego na skutek jego spłaty. Procedura spłaty kredytu nie obejmuje swoim zakresem znaczeniowym wzajemnych rozliczeń stron na skutek zakończenia umowy. Konieczność ujęcia w art. 30 ust. 1 pkt. 16 u.k.k. umownego określenia procedury przedterminowej spłaty kredytu staje się oczywista, gdy uwzględni się, że ustawodawca nie określił szczegółowych zasadach przedterminowej spłaty kredytu, a jedynie wskazał na takie uprawnienie konsumenta (art. 48 ust. 1 u.k.k.). W konsekwencji, aby zapewnić konsumentowi efektywne prawo do skorzystania z przedterminowej spłaty kredytu, koniecznym stało się zobowiązania kredytodawcy do opisania procedury spłaty kredytu, chociażby w zakresie sposobu zapłaty oraz zasad zaliczania wpłat, które mogą różnić się pomiędzy poszczególnymi kredytodawcami. Jasnym staje się z tej perspektywy brak konieczności opisania zasad zwrotu pozaodsetkowych kosztów kredytu, skoro obowiązek i wysokość ich zwrotu wprost wynika z treści ustawy i nie wymaga doprecyzowania umownego. Powyższe znajduje również potwierdzenie w art. 5 ust. 1 lit. p dyrektywy 2008/48/WE w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylająca dyrektywę Rady 87/102/EWG gdzie również mowa o prawie do przedterminowej spłaty oraz procedurze przedterminowej spłaty. Konieczność precyzyjnego opisania rozliczeń między stronami odnosi się natomiast do rekompensaty przysługującej kredytodawcy za udzielenie kredytu, która musi zawierać jasne, zrozumiałe dla konsumenta kryteria, umożliwiające określenie wysokości rekompensaty (por. wyrok TSUE z dnia 9 września 2021 r., C-33/20). Powyższe znajduje również potwierdzenie w załączniku II do Dyrektywy (standardowy europejski arkusz informacyjny dotyczący kredytu konsumenckiego), gdzie w ,,innych ważnych aspektach prawnych’’ jest informacja o obowiązku pouczenie o przedterminowej spłacie (,,ma pani/pan prawo do spłaty kredytu przed terminem- w całości lub w części i w dowolnym momencie’’), a konieczność dokonania szczegółowych obliczeń dotyczy rekompensaty kredytodawcy (,,ustalenie rekompensaty (metoda kalkulacyjna) zgodnie z przepisami wykonawczymi do art. 16 ust. 2 dyrektywy 2008/48/WE’’).

W konsekwencji należało uznać, iż nie zaktualizowała się żadna z podstaw uzasadniających przyjęcie wystąpienia naruszenia art. 30 u.k.k., co uzasadniało oddalenie powództwa.

Koszty procesu.

Strona pozwana wygrała w całości a zatem na podstawie art. 98 § 1 i § 1 ¹ k.p.c. przysługiwał jej zwrot całości kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty. Na koszty procesu składała się opłata od pełnomocnictwa (17 zł) oraz koszt zastępstwa procesowego – 3.600 zł (§ 2 pkt. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 w sprawie opłat za czynności adwokackie).

W związku z powyższym Sąd orzekł jak w sentencji.

Zarządzenie: (...)