Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 819/17

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1.USTALENIE FAKTÓW

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyny przypisane oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

H. D. (1)

H. D. (1) został uznany za winnego tego, że w okresie od 5 sierpnia 2013r. do 16 września 2013r. w N. oraz w W. na sesjach 5., 9. 12., 16., 19., 20., 21., 22., 23., 26., 27., 28., 29., 30. sierpnia 2013r., 2., 3., 4., 5., 6., 9., 10., 11., 13., 16. września 2013r. na (...) w W. wbrew zakazowi dokonał manipulacji instrumentem finansowym tj. akcjami spółki (...) S.A. poprzez składanie zleceń oraz zawieranie transakcji utrzymujących jego cenę oraz powodujących jego wzrost do nienaturalnego i sztucznego poziomu oraz mogących dawać fałszywe lub wprowadzające w błąd sygnały, co do popytu i ceny na ww. instrument, co wyczerpuje dyspozycję występku z art. 183 ust. 1 Ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o obrocie instrumentami finansowymi w zw. z art. 12 § 1 KK (czyn przypisany oskarżonemu).

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

Akcje spółki (...) S.A. były notowane na (...) w W..

Do dnia 29 listopada 2013 r. H. D. (1) pełnił funkcję wiceprzewodniczącego Rady Nadzorczej (...) S.A.

H. D. (1) był pełnomocnikiem do rachunków:

- (...) prowadzonego przez (...) S.A. na rzecz (...) S.A. z/s w S.;

- (...) prowadzonego przez (...) S.A. na rzecz S. G. z/s w S..

Oba rachunki zostały otwarte w dniu 29 stycznia 2008 r., ustalonymi umową sposobami składania zleceń były formy: faksowa, pisemna i telefoniczna. H. D. (1) był osobą upoważnioną do składania zleceń na ww. rachunkach.

H. D. (1) był również pełnomocnikiem do rachunków:

- (...) prowadzonego przez (...) S.A. na rzecz (...) z/s w H.;

- (...) prowadzonego przez (...) S.A. na rzecz (...) S.A. z/s w S..

W sierpniu i pierwszej dekadzie września 2012 r. akcje spółki (...) znajdowały się w trendzie spadkowym, który zniósł ceny z poziomu ponad 7 PLN na początku sierpnia do rzędu 5 PLN na początku drugiej dekady sierpnia. Następnie rozpoczął się trend wzrostowy, który wyniósł notowania do poziomu niemal 9 PLN – lokalne maksimum z końca drugiej dekady listopada.

H. D. (1) w dniach 19 września 2012r., 24 i 25 października 2012r. oraz 21 i 22 listopada 2012r. na rachunku nr (...) prowadzonym przez (...) S.A. na rzecz (...) SA zawarł transakcje nabycia łącznie 27.156 akcji (...) S.A.

W marcu 2013 r. H. D. (1) nabył w transakcji pakietowej 300.000 akcji spółki (...) S.A. w cenie po 9 zł za akcję.

W 2013 r. akcje spółki (...) od początku maja znajdowały się w wyraźnym trendzie wzrostowym.

W ramach wykonywanych czynności nadzorczych UKNF zaobserwował w okresie 2 maja 2013 r. – 23 sierpnia 2013 r. wzrost kursu akcji (...) S.A. z poziomu 7,12 zł do 14, 66 zł. W ostatnich dniach sierpnia nastąpiło odwrócenie trendu i ceny spadły do poziomu przekraczającego 11 PLN na koniec listopada 2013 r.

H. D. (1) w okresie od 5 sierpnia 2013r. do 16 września 2013r. w N. oraz w W. na sesjach 5., 9. 12., 16., 19., 20., 21., 22., 23., 26., 27., 28., 29., 30. sierpnia 2013r., 2., 3., 4., 5., 6., 9., 10., 11., 13., 16. września 2013r. na (...) w W. dokonał manipulacji akcjami spółki (...) S.A. poprzez składanie zleceń oraz zawieranie transakcji utrzymujących ich cenę oraz powodujących wzrost do nienaturalnego i sztucznego poziomu oraz mogących dawać fałszywe lub wprowadzające w błąd sygnały, co do popytu i ceny na ww. instrument

Na rachunku nr (...) prowadzonego przez (...) S.A. na rzecz S. G. z/s w S. zlecenia składał H. D. (1) drogą faksową oraz za jego wiedzą i zgodą A. R. poprzez kontakt telefoniczny i mailowy z pracownikami domu maklerskiego.

(...) S.A. w dniu 9 września 2013 r. podpisał umowę na mocy, której szukał partnerów do transakcji sprzedaży przez (...) SA walorów (...) S.A. Proces poszukiwania rozpoczęto w dniu 16 września 2013 r. a zakończono 17 września 2013 r.

W dniu 17 września 2013 r. ówczesny główny akcjonariusz spółki (...) S.A. – (...) S.A., na którego rachunku zlecenia składał H. D. (1) w transakcjach pakietowych sprzedał wszystkie posiadane akcje (...) S.A. tj. 3.033.295 sztuk w cenie po 11 zł, przy czym poza rynkiem regulowanym (transakcje (...)) 20.850 akcji. Stanowiło to ponad 26% w kapitale i głosach na walnym zgromadzeniu. Nabywcami było 15 instytucji finansowych i jedna osoba fizyczna.

Informację o zmianie stanu posiadania akcji przez (...) S.A. zarząd spółki (...) S.A. przekazał w dniu 23 września 2013r r. raportem bieżącym nr (...).

W dniu 18 września 2013 r. do UKNF wpłynęła informacja z (...) S.A. o uzasadnionym podejrzeniu manipulacji instrumentem finansowym tj. akcjami (...) S.A. poprzez składanie i realizację zleceń mogących mieć na celu wprowadzenie w błąd co do rzeczywistej ceny rynkowej i/lub sztuczne ustalanie ceny rynkowej dokonanej przez H. D. (1) – pełnomocnika do rachunku nr (...) prowadzonego dla S. G..

H. D. (1) jest osobą niekaraną.

Materialne środki dowodowe ujawnione w toku rozprawy głównej oraz osobowe źródła dowodowe w zakresie omówionym w dalszej części uzasadnienia

Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

H. D. (1)

W sprawie zostały udowodnione wszystkie elementy strony podmiotowej i przedmiotowej umożliwiające uznanie odpowiedzialności oskarżonego za przypisany mu czyn wskazany w rubryce 1.1. Nie stwierdzono zaistnienia relewantnych dla przedmiotowego procesu faktów, które nie zostały udowodnione. Depozycje oskarżonego zostały omówione w innej części uzasadnienia.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

1.OCena DOWOdów

1.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Protokoły oględzin z załącznikami) (k. 30-772, k. 799-801)

Dokumenty urzędowe; sporządzone z czynności przeprowadzonych przez funkcjonariuszy publicznych działających w ramach ich kompetencji w oparciu o przepisy prawa w związku z uzasadnionym podejrzeniem popełnienia czynu zabronionego; sporządzone w sposób prawidłowy; niekwestionowane przez strony postępowania. Zawarte w nich treści korespondują z treścią depozycji osobowych źródeł dowodowych, których depozycje obdarzono walorem wiarygodności.

zeznania P. J.

(k. 15-21, k. 1622-1626, . 1719-1721)

Brak jest podstaw, aby kwestionować wiarygodność zeznań tego świadka. Świadek ten zarówno na etapie postępowania przygotowawczego, jak i sądowego wskazywał m.in. na podstawie, jakich okoliczności uznawał, iż intencją oskarżonego nie była akumulacja akcji, lecz zawyżenie w sposób nienaturalny kursu notowań akcji (...) S.A.

W ocenie Sądu I instancji zeznania tego świadka cechowała odpowiedzialność za słowa, precyzja relacji, logika wypowiedzi. Brak było przesłanek do zakwestionowania wiarygodności relacji świadka.

Sąd Rejonowy w całości przyznał walor szczerości zeznaniom świadka opierając się jednocześnie jedynie częściowo na ich treści przy ustalaniu stanu faktycznego, co zostało omówione szerzej w dalszej części uzasadnienia, w której wskazano, z jakich względów m.in. brak było przesłanek do uznania transakcji przeprowadzonych przez oskarżonego w dniach 17, 24 i 25 czerwca 2013r., 2, 18 i 29 lipca 2013r. oraz 19 września 2012r., 24 i 25 października 2012r. oraz 21 i 22 listopada 2012r. za manipulacyjne.

zeznania W. S. (k. 808-812, k. 975-982, k. 1737-1739)

Zeznania tego świadka, jako jasne, logiczne i spójne obdarzono walorem wiarygodności. Wskazać należy, iż świadek swoją wiedzę opierał na treści dokumentów, z którymi się zapoznał w ramach swoich obowiązków zawodowych. Świadek ten w sposób pełny, jasny i logiczny w składanych zeznaniach uzasadniał swoje stanowisko i przedstawiał znane mu okoliczności faktyczne.

Sąd Rejonowy w całości przyznał walor szczerości zeznaniom świadka (podobnie jak innym przesłuchanym w sprawie świadkom i biegłemu) opierając się jednocześnie jedynie częściowo na ich treści przy ustalaniu stanu faktycznego, co zostało omówione szerzej w dalszej części uzasadnienia, w której wskazano, z jakich względów m.in. brak było przesłanek do uznania transakcji przeprowadzonych przez oskarżonego w dniach 17, 24 i 25 czerwca 2013r., 2, 18 i 29 lipca 2013r. oraz 19 września 2012r., 24 i 25 października 2012r. oraz 21 i 22 listopada 2012r. za manipulacyjne.

zeznania J. K. (1) (k. 987-991, k. 1641-1643)

Zeznania świadka należało ocenić, jako wiarygodne, bowiem były logiczne i spójne, nadto zbieżne z depozycjami pozostałych, uznanych za wiarygodne środków dowodowych. Również i zeznania tego świadka dotyczyły okoliczności, z którymi zetknął się przy wykonywaniu obowiązków zawodowych.

Świadek ten wskazywał m.in. iż oskarżony składał zlecenia kupna na akcje spółki (...) z zastrzeżeniem, że realizacja tych zleceń kupna musi być wstrzymana w momencie pojawienia się na rynku zleceń sprzedaży z ukrytym wolumenem, transakcje były realizowane w dużej mierze przed zakończeniem sesji, z dużą częstotliwością co wzbudziło podejrzenia pracowników i po dokonanej analizie także do podejrzenia dokonywania manipulowania akcjami spółki (...). Swoje przekonanie uzasadniał składaniem zleceń kupna z zastrzeżeniem ich nie realizowania w przypadku pojawienia się zleceń sprzedaży z ukrytym wolumenem, dużą częstotliwością realizowanych transakcji tuż przed zakończeniem sesji oraz ich przeprowadzaniem na niepłynnym instrumencie finansowym.

Wskazywał również, iż w momencie pojawienia się zlecenia sprzedaży z ukrytym wolumenem akcji klient, który chce kupić akcje nie wie ile ma zainwestować pieniędzy, żeby zdjąć to zlecenie z rynku i przesunąć cenę akcji wyżej, zaś moment pojawienia się zlecenia na koniec sesji ma to znaczenie, że cena akcji ustalana jest na podstawie ostatnich zleceń z danego dnia. Automatycznie cena zamknięcia jest ceną otwarcia następnej sesji.

Odpowiadając na pytania zeznał m.in. iż: „ pojawienie się zlecenia z ukrytym wolumenem może świadczyć o tym, że na rynku pojawia się duży pakiet akcji do sprzedania i tym samym może to wpłynąć na cenę akcji na rynku zgodnie z zasadą podaży i popytu. (…) Zlecenie z ukrytym wolumenem nazywa się potocznie „Iceberg” tzn. górą lodową, gdyż widać jedynie czubek np. powiedzmy dwie akcje do sprzedania, zaś pod powierzchnią wody mogą kryć się i dwie kolejne akcje, i tysiąc kolejnych akcji. Przy akcjach o małej płynności, przy pojawieniu się zlecenia o dużym wolumenie sprzedaży, może to spowodować reakcję rynku w postaci spadku cen, może nawet skończyć się zawieszeniem notowań danego podmiotu. W przypadku instrumentów o dużej płynności takie zlecenie może nie mieć żadnego znaczenia”.

Sąd Rejonowy w całości przyznał walor szczerości zeznaniom świadka opierając się jednocześnie jedynie częściowo na ich treści przy ustalaniu stanu faktycznego, co zostało omówione szerzej w dalszej części uzasadnienia, w której wskazano, z jakich względów m.in. brak było przesłanek do uznania transakcji przeprowadzonych przez oskarżonego w dniach 17, 24 i 25 czerwca 2013r., 2, 18 i 29 lipca 2013r. oraz 19 września 2012r., 24 i 25 października 2012r. oraz 21 i 22 listopada 2012r. za manipulacyjne.

zeznania A. R. (k. 1297-1301, k. 1319-1323, k. 2264-2284)

Brak jest podstaw, aby kwestionować szczerość zeznań tego świadka. Zeznania i tego świadka, jako jasne, logiczne i spójne, nadto zbieżne z innymi uznanymi za wiarygodne dowodami, i niekwestionowane przez strony można było uczynić podstawą czynienia ustaleń faktycznych w sprawie. Należy jednocześnie zauważyć, iż zeznania tego świadka nie były kwestionowane przez żadną ze stron postepowania a zakres wiedzy świadka i poziom jej ogólności nie mógł przyczynić się w istotny sposób do potrzeb przedmiotowej sprawy.

Informacja uzyskana z KNF (k. 789-790)

Dokumentacja uzyskana z (...) (k. 813-974)

(...) S.A. (k. 997-998)

Pismo KNF z materiałami (...) organu nadzoru nad rynkiem finansowym

(k. 1215-1218, k. 1220-1257)

Dokumentacja z KNF (zawiadomienia składane przez H. D., co do akcji (...) S.A. – k. 1665-1711)

Materiały nadesłane przez stronę (...) w wyniku realizacji zleconej pomocy prawnej wraz z tłumaczeniami (k. 2021-2033, k. 2036-2039, k. 2059-2069, k. 2087-2145, k. 2158-2251)

Dokumenty wiarygodne, pozyskane od podmiotów działających na rynku regulowanym, niekwestionowane przez strony.

dane o karalności (k. 2339);

Dokument urzędowy, niekwestionowany przez strony - bezspornie wiarygodne.

Zawiadomienie o przestępstwie i dokumenty stanowiące załączniki do zawiadomienia (k. 1-12)

Dokumenty wiarygodne, wytworzone przez zawiadamiającego w związku z powziętym podejrzeniem o możliwości popełnienia czynu zabronionego.

Zeznania J. K. (2) (k. 2253-2255, k. 2300-2301, k. 2321-2323, k. 2335-2337)

oraz złożona przez niego opinia prywatna

Zeznania tego świadka były jasne, logiczne i spójne. Świadek ten jest osobą obcą dla oskarżonego i jednocześnie autorem opinii prywatnej pozyskanej przez obronę dla potrzeb przedmiotowego postępowania.

Zeznał on m.in. „ Z przesłuchania biegłego wynikało, że dokładnie nie wiadomo, dlaczego te sesje miały mieć charakter manipulacyjny tzn. nie był znany ani zamiar, ani cel tej manipulacji w roku 2012, natomiast został wskazany przez biegłego i przez Komisję w kontekście tej transakcji pakietowej, która miała miejsce rok później, tj. 17 września 2013 roku. (…) Pan D. składał zlecenia na sesję w sposób taki nietypowy, archaiczny, ale dopuszczalny. (…) Chodzi o różnicę czasu do około 30 minut. Powodowała ona, że sytuacja mogła się zmienić np. nie można było tych zleceń pana D. zrealizować w całości. To był mocny argument, że pan D. w ten sposób składa zlecenia a skutkiem realizacji tych zleceń był zazwyczaj wzrost kursu, ponieważ były realizowane po kolei te zlecenia z coraz wyższym kursem. Pojawił się jeszcze drugi argument, że pan D. w niektórych zleceniach kupna wprowadzał dodatkowy warunek, zgodnie z zasadami obrotu giełdy, że jeżeli pojawi się zlecenie z ukrytym wolumenem sprzedaży, żeby w tym momencie przestać robić dalsze zakupy, żeby wstrzymać się z dalszymi zakupami. (…) Moim zdaniem taka okoliczność może się pojawić, że jeżeli jest inwestor, który chciałby wykorzystać taki mechanizm składania zleceń do manipulacji to sytuacja taka mogła mieć miejsce, natomiast w kontekście analizy zachowań pana D., który chciał nabywać akcje i zwiększać stan posiadania tych akcji. Tego typu warunek, który pojawiał się w zlecaniach kupna, choć nie zawsze, raczej moim zdaniem wskazuje to, że mieliśmy do czynienia z sytuacją, że inwestor, który składając zlecenie kupna z takim warunkiem wstrzymuje się z dalszymi zakupami w sytuacji kiedy ujawnia się zlecenie sprzedaży z ukrytym wolumenem jako sygnał, że cena może spaść i to w materiałach KNF jest opisane, dlaczego tego typu zlecenia sprzedaży z ukrytym wolumenem są składane. (…) W roku 2013 wskazano, że na 11 sesjach pan D. pod koniec sesji składał zlecenia (...) po każdej cenie. Niektóre z nich były o znaczącym wolumenie. To jest też kolejny argument oprócz tego schematu, że te zlecenia mają charakter manipulacyjny. Po głębszej analizie tych wskazanych sytuacji - to głównie były sesje we wrześniu 2013 roku tuż przed tą „pakietówką” - okazało się, że na tych 11 sesjach, na których złożono tego typu zlecenia to w 10 przypadkach te zlecenia mimo dużego wolumenu były w całości zrealizowane, czyli z jednej strony był chętny do kupienia po każdej cenie a z drugiej strony były zlecenia sprzedaży. Następna rzecz to z tej analizy wyszło tylko w 4 przypadkach z tych 11 sesji doszło do istotnej zmiany kursu, a to było przedstawiane, że celem tego typu zleceń było podbijanie kursu. W kilku przypadkach kurs się nie zmienił, w kilku nieznacznie wzrósł a bodajże w dwóch spadł. Moim zdaniem moc tego argumentu nie jest silna w kontekście tych faktów. Ostatnia rzecz to jest transakcja pakietowa, która miała miejsce 17 września 2013. (…) Jeśli chodzi o ten kurs 11 zł to na tym poziomie tej ceny kurs utrzymywał się on od początku sierpnia przez ponad 8 miesięcy, do początku marca 2014 roku. Pan D. wyszedł z tej inwestycji chyba w połowie października 2013 roku, a zatem nie miał żadnego wpływu na utrzymywanie się tego kursu po tej dacie. Spółka (...) w październiku sprzedała chyba 400.000 akcji i wyszła z tej inwestycji. (…) Moim zdaniem jest bardzo małe prawdopodobieństwo, że aż 15 finansowych podmiotów zdecydowałoby się na nabycie tych akcji po zmanipulowanym kursie. (…) nie można każdej transakcji cenotwórczej, w tym przypadku podwyższającej kurs traktować, jako manipulacji. Tego typu transakcja jest punktem wyjścia do analizy, czy mamy do czynienia z manipulacją, czy nie i w tej analizie należy uwzględnić szereg innych okoliczności, miedzy innymi, jaki jest cel manipulacji dlatego, że jeżeli ktoś przeprowadza manipulacje musi mieć określony cel, wykorzystuje narzędzia rynkowe, np. składanie zleceń i zawsze chce osiągnąć jakiś cel, chce wprowadzić w błąd inwestorów. Nie jest tak, że w wyniku tej manipulacji zawsze ten cel uda się osiągnąć. Najprostszy przykład dotyczy sytuacji, w której ktoś kreuje popyt nierzeczywisty jako przygotowanie gruntu pod sprzedaż akcji, które posiada. Też może podnosić kurs, uruchomić trend wzrostowy i na tym trendzie próbować sprzedać akcje. (…) Z tej historii, która jest w aktach sprawy wynika, że pan D. był do 17 września po stronie popytowej, kupował akcje, działał z jednego rachunku i za popytem, który wykreował stały pieniądze, czyli kumulował posiadane akcje i realizował moim zdaniem rzeczywisty interes gospodarczy. Pan D. przyjął w swojej strategii działania, że odpowiada na aktualne oferty rynkowe po stronie sprzedaży. (…) Było przeze mnie brane pod uwagę możliwość uznania tych zleceń za manipulacyjne, ale trzeba pamiętać o sposobie składania tych zleceń czyli z wykorzystaniem faksu, z opóźnieniem wprowadzania tych zleceń do systemu giełdowego możliwości zmiany parametrów zleceń, które były uwzględnione w zleceniach kupna pana D.. Ten sposób składania zleceń, które prowadzi do tego, że kupuje się akcje po coraz wyższym kursie, de facto prowadzi do podbicia tego kursu oznacza, że inwestor nabywa akcje w tym systemie po średniej cenie zakupu, która jest niższa od ostatniego kursu. (…) Pytanie jest, jaki był motyw pana D., czy chciał posiadać jak najwięcej akcji, zwiększyć swój udział w spółce, a z drugiej strony w takiej sytuacji należy pamiętać, że jeżeli pojawia się zdeterminowany inwestor co do kupna i konsekwentnie nabywa te akcje to kurs akcji zgodnie z zasadą popytu i podaży musi się zwiększać, co w konsekwencji prowadzi do wzrostu kursu tych akcji. Trudno odróżnić sytuacje, w których ktoś kupuje akcje powodując wzrost ich kursu i jednoczenie chce zwiększyć stan posiadania akcji i tym samym zwiększyć swoje wpływy w spółce od sytuacji, że jedynym jego celem jest sprzedaż tych akcji, gdy osiągnął jakiś maksymalny poziom giełdowy i wyjście z tej inwestycji. (…) Nie znam powodu, nie znam motywacji i nie wiem czym to było spowodowane, że pan D. podjął decyzje o całkowitym wyjściu ze spółki (...) (…) Przy takich samych zachowaniach inwestorów ich działaniami kierują różne motywy. W jednym przypadku mamy do czynienia z manipulacją a w drugim przypadku nie. ”

Sąd Rejonowy w całości przyznał walor szczerości zeznaniom świadka opierając się jednocześnie jedynie częściowo na ich treści przy ustalaniu stanu faktycznego, co zostało omówione szerzej w dalszej części uzasadnienia, w której wskazano, z jakich względów transakcje przeprowadzone przez H. D. (1) na sesjach w dniach 5., 9. 12., 16., 19., 20., 21., 22., 23., 26., 27., 28., 29., 30. sierpnia 2013r., 2., 3., 4., 5., 6., 9., 10., 11., 13., 16. września 2013r. na (...) w W. zostały uznane za manipulacyjne.

Opinie biegłego z zakresu obrotu papierami wartościowymi

(k. 1001-1145, k. 1149-1151, k. 1758-1766, k. 1834-)

W ocenie Sądu przedmiotowe opinie zostały sporządzone rzetelnie, zgodnie ze wskazaniami wiedzy i doświadczeniem życiowym, przez kompetentną ku temu osobę. Są pełne, jasne i wewnętrznie niesprzeczne. Przedmiotowe opinie precyzyjnie odpowiadają na pytania zadane biegłemu. Biegły w sposób przejrzysty określili metody sporządzenia opinii jak również materiał, na jakim oparł własną ekspertyzę.

Przesłuchiwany uzupełniająco na rozprawie opiniował m.in. „ Przypuszczam, że powodem było podniesienie bieżących notowań w celu zawarcia po korzystnej cenie transakcji pakietowej. Chodzi mi o transakcję z 17 września 2013 roku, o której wspominam na stronie 62 opinii. (…) Te techniki polegały właśnie na takim sposobie składania zleceń, przy czym ważne też jest to, że składane zlecenia kupna miały dodatkowy warunek, który mówił o tym, żeby wstrzymać dalsze składanie zleceń, jeżeli okaże się, że po stronie podażowej znajdują się zlecenia sprzedaży o dużych wolumenach, z których tylko cześć jest widoczna. Chodzi o warunek Iceberg. Drugą taka techniką było składanie zleceń kupna bez limitu ceny po każdej cenie tak, aby wchodziły do arkusza giełdowego w trakcie fazy przyjmowania zleceń na zamknięcie a nie w trakcie fazy notowań. (…) Jestem zdania, że ogromny odsetek rzędu dziewięćdziesięciu kilku procent cenotwórczych transakcji giełdowych nie stanowi manipulacji. Jak najbardziej mogą być transakcje manipulacyjne, które nie są transakcjami cenotwórczymi. Nie ma jednoznacznych kryteriów a definicja transakcji manipulacyjnej znajduje się w przepisach ustawy. (…) Zlecenia po każdej cenie były składane na 11 sesjach. To były sesje 27, 28 i 30 sierpnia; we wrześniu w dniach 2, 3, 4, 5 i 6 oraz 10, 11 i 13 września”.

Sąd Rejonowy w całości przyznał walor wiarygodności opinii biegłego opierając się jednocześnie jedynie częściowo na jej treści przy ustalaniu stanu faktycznego, co zostało omówione szerzej w dalszej części uzasadnienia, w której wskazano, z jakich względów tylko transakcje przeprowadzone przez H. D. (1) na sesjach w dniach 5., 9. 12., 16., 19., 20., 21., 22., 23., 26., 27., 28., 29., 30. sierpnia 2013r., 2., 3., 4., 5., 6., 9., 10., 11., 13., 16. września 2013r. na (...) w W. zostały uznane za manipulacyjne. W tym miejscu należy jednak zasygnalizować, iż zasadniczymi motywami rozstrzygnięcia w tym przedmiocie była wyrażona w art. 5 § 2 k.p.k. zasada, by nie dające się usunąć wątpliwości rozstrzygnąć na korzyść oskarżonego, czyli kompetencja należąca wyłącznie do Sądu, której zastosowanie w niczym nie podważa merytorycznych aspektów opinii biegłego.

1.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

wyjaśnienia

oskarżonego H. D. (1)

(k. 1383-1393, 1399-1401, k. 1612)

Oskarżony na etapie postępowania przygotowawczego skorzystał z prawa do składania wyjaśnień. Na etapie sądowym skorzystał z prawa do składania wyjaśnień i nie przyznał się do winy.

Wyjaśnił m.in. „ Moje inwestycje na (...) dotyczyły tylko i wyłącznie spółki (...) S.A. Nie inwestowałem w akcje innych spółek. (…) Nie chcieliśmy windować ceny do góry. Chcieliśmy kupować korzystnie tzn. w pierwszej kolejności kierowałem się najniższymi cenami. (…) Uprawnionym jest twierdzenie, że jako kupujący reagowałem tylko na oferty dostępne na rynku. (…) Gdybyśmy teoretycznie kupowali wszystkie akcje przy wykorzystaniu zlecenia „Iceberg” wówczas automatycznie cena szłaby do góry, czego ja nie chciałem. (…) Nie zawsze pozycja „Iceberg” pojawiała się. (…) Nie jest możliwe, żeby wśród moich zleceń były zlecenia zakupu „po każdej cenie”. We wrześniu 2012 roku był konflikt w zarządzie. Wcześniej też były konflikty a stosunki w spółce nie były dobre w tym okresie. Były różne opinie dotyczące strategii spółki. Wyniki były mocno spadające i w związku z tym nie chciałem dłużej posiadać akcji tej spółki. To było powodem, dla którego została wykonana pakietowa sprzedaż akcji, żeby się oddzielić i pożegnać z firmą. (…) Na podstawie pozytywnych perspektyw po sprzedaży 17 września akcje spółki (...) wzrosły i jeszcze dłuższy czas to trwało, ale nie wiem jak długo. (…) Celem kupowania przeze mnie akcji było to, że moje córki mają mała firmę inwestycyjną i miały wcześniej 300 tys. akcji S. G.. Na początku córki miały 300 tys. akcji. Wtedy część tych akcji została sprzedana i ponieważ była dobra, korzystna sytuacji rynkowa, i chciały znowu kupić akcje D. (…) W okresie, w którym były przeze mnie dokonywane transakcje, to prognozy dla akcji firmy (...) były pozytywne, wzrostowe. (…) Celem mojego działania na giełdzie nie była nigdy manipulacja cenami tej spółki”.

W ocenie Sądu Rejonowego depozycje oskarżonego w zakresie, w którym kwestionuje swoją winę należy uznać za przyjętą przez niego linię obrony, która miała doprowadzić do uwolnienia go od odpowiedzialności za zarzucany mu czyn.

W realiach przedmiotowej sprawy w ocenie Sadu Rejonowego należało podzielić wnioski opinii biegłego W. Ż. i uznać, że działania oskarżonego, realizowane przy pomocy formalnie dopuszczalnych metod miały charakter manipulacyjny. Analiza chronologii działań H. D. (1), rodzaju i stopnia natężenia aktywności oskarżonego a także zastosowanych metod i schematów prowadzi do wniosku, iż w sposób zamierzony i celowy wpływał na notowania walorów spółki (...) S.A.

Oskarżony wielokrotnie i konsekwentnie na przestrzeni relatywnie długiego okresu czasu składał zlecenia kupna w taki sposób, że ich układ odpowiadał zleceniom sprzedaży z identycznymi parametrami limitu ceny i widocznego wolumenu. Prowadziło to do kolejnych realizacji oczekujących w arkuszu i widocznych dla wszystkich uczestników obrotu zleceń sprzedaży. W konsekwencji powodowało to wzrost bieżących notowań a dla innych inwestorów wyglądało to tak, jakby to nowi inwestorzy kupowali akcje danej spółki. Jednocześnie wielokrotnie wprowadzane warunki „Iceberg” powodowały wstrzymywanie zleceń w przypadku pojawienia się zleceń sprzedaży z wartością ujawnianą.

Sąd Rejonowy przyjmuje za bezsporne występowanie sytuacji, w których tego rodzaju, jak powyżej opisane działania inwestora będą oceniane, jako działania racjonalne, motywowane np. wolą akumulacji walorów, o czym obszernie zeznawał świadek J. K. (2).

W realiach przedmiotowej sprawy analizowane zachowania oskarżonego ocenić trzeba jednak odmiennie. Były one bowiem dokonywane konsekwentnie i powtarzalnie na kolejnych sesjach w sierpniu i wrześniu 2013 r. w sytuacji utrzymującego się od początku maja 2013 r. trendu wzrostowego akcji (...) S.A. a zatem zaniechanie kupna akcji na poziomie cenowym, na którym ujawniało się w arkuszu zlecenie sprzedaży z wielkością ujawnianą dla chcącego zwiększyć swój stan posiadania i akceptującego wyższe ceny inwestora zainteresowanego wyłącznie kupnem akcji było działaniem zupełnie nieracjonalnym ekonomicznie. W efekcie, oskarżony na kolejnych sesjach za nabywane walory (...) S.A. płacił coraz wyższe kwoty, co wynikało ze wzrostu wartości akcji spółki w kolejnych tygodniach - spółka znajdowała się w trendzie wzrostowym.

Odmiennie natomiast kupującemu zainteresowanemu tylko wzrostem kursu a nie zwiększeniem ilości posiadanych walorów (co w przekonaniu Sądu miało miejsce w przypadku oskarżonego) takie postępowanie pozwalało zaoszczędzić środki finansowe, gdyż nie musiał kupować nieznanej ilości akcji na poziomie cenowym, który był dla niego za niski. Wymowa tych działań oskarżonego jest tym silniejsza, jeżeli uwzględni się, że składał on zlecenie PKC (po każdej cenie), które były faksowane do domu maklerskiego na pół godziny przed zamknięciem i często były poprzedzone sekwencjami zleceń z warunkiem Iceberg.

Pozwala to ocenić działania H. D. (1), jako wzajemnie sprzeczne, bowiem z jednej strony akceptował wysokie ceny kupna akcji na zamknięcie notowań w sytuacji, w której wcześniej nie akceptował niższych cen kupna w fazie notowań wstrzymując się od zakupu walorów w przypadku ujawnienia zleceń sprzedaży z wartością ujawnianą.

H. D. poleceniem „Iceberg” zlecał również wstrzymanie kupna przy wystąpieniu zlecenia sprzedaży z wartością ujawnianą w sytuacji, w której złożone przez niego zlecenia kupna jasno wskazywały na to, iż akceptuje on możliwość dokonania zakupu po wyższych, wcześniej przez siebie określonych kursach maksymalnych.

Działania te, jak wskazywano wcześniej, prowadzone na rynku, na którym od miesiąca maja 2013 r. ceny akcji (...) S.A. miały tendencję wzrostową, przeprowadzane wielokrotnie na kolejnych sesjach w tym samym schemacie, zawierającym na pozór działania wzajemnie sprzeczne w sposób bezsporny wskazują na przestępny zamiar dokonania przez oskarżonego manipulacji walorami (...) S.A.

Żadnego znaczenia nie ma przy tym fakt dokonywania przez oskarżonego zleceń w formie faksu, bowiem stwierdzony przebieg zdarzeń wskazuje, iż w żaden sposób ten techniczny element działania oskarżonego nie uniemożliwił mu osiągnięcia pożądanego celu. Rozważania czynione w tym zakresie przez świadka J. K., czy też forsowane przez obronę uznać należy za rozważania teoretyczne, zweryfikowane przez sam bieg wypadków w przedmiotowej sprawie.

W efekcie kursy akcji spółki (...) S.A. w czasie transakcji zawieranych przez H. D. (1) były kształtowane w sposób nienaturalny i sztuczny, a zawierane transakcje mogły wprowadzać w błąd innych uczestników obrotu, co do popytu i kształtowania się ceny akcji spółki (...) S.A.

Sposób składania zleceń i zawierania transakcji nie miał żadnego uzasadnienia ekonomicznego, zarówno z punktu widzenia ekonomiki kupowania akcji, jak i braku komunikatów emitenta uzasadniających zainteresowanie akcjami (...) SA.

W ocenie Sądu Rejonowego celem i motywem działania oskarżonego H. D. (1) była chęć takiego podniesienia kursów, aby możliwa była sprzedaż przez (...) SA pakietu posiadanych przez ten podmiot akcji po cenie wyższej, niż byłoby to możliwe bez wcześniejszego podwyższenia notowań. Takie działanie rzeczywiście nastąpiło, bowiem w dniu 17 września 2013 r. z rachunku (...) SA sprzedano 3.012.445 akcji (...) S.A. po kursie 11 PLN.

W ocenie Sądu nie sposób zakwestionować wyjaśnień oskarżonego, iż sposoby jego działania polegające m.in. na składaniu zleceń kupna odpowiadających ofertom widocznym po przeciwnej stronie rynku przy dodaniu zastrzeżenia wstrzymania wykonywania przez maklera zleceń w przypadku pojawienia się po stronie podaży zlecenia z ukrytym wolumenem, czy składanie zleceń PKC na zamknięcie same w sobie nie mogą przesądzać o jego przestępczym zamiarze i bezprawności działania.

Dlatego pomimo występowania wielu podobieństw w działaniach oskarżonego odmiennie oceniono aktywność oskarżonego w dniach 17, 24 i 25 czerwca 2013r., 2, 18 i 29 lipca 2013r. oraz 19 września 2012r., 24 i 25 października 2012r. oraz 21 i 22 listopada 2012r.

Te decyzje inwestycyjne były w świetle obrotu akcjami (...) S.A. zdarzeniami o charakterze incydentalnym i nie sposób wykazać ich wpływu na decyzje inwestycyjne pozostałych uczestników rynku, a także umyślnego charakteru przestępnych działań oskarżonego w tych dniach zgodnie z zasadą wyrażoną normą art. 5 § 2 k.p.k. Przyjęty model działania oskarżonego zakładał bowiem w ocenie Sądu pewną powtarzalność, konsekwencję i trwałość budowania przekonań uczestników obrotu giełdowego wyrażoną w szeregu aktywności na kolejnych, nieodległych od siebie sesjach giełdowych. Tych elementów, przy ocenie ww. sesji giełdowych brakuje, co nie pozwalało uznać działań oskarżonego za tożsame z tymi przypisanymi mu w punkcie II wyroku, a tym samym wykazać mu przestępnego, umyślnego zamiaru dokonania manipulacji walorami (...) S.A.

1.PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

☒

1.3.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

II.

H. D. (1)

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Zgodnie z treścią art. 183 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o obrocie instrumentami finansowymi (dalej jako „u.o.i.f.”) w brzmieniu obowiązującym w dacie popełnienia czynu zabronionego, kto dokonuje manipulacji, o której mowa w art. 39 ust. 2 pkt 1-3, pkt 4 lit. a lub pkt 5-7, podlega grzywnie do 5.000.000 zł albo karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5, albo obu tym karom łącznie. Przepis ten w zakresie manipulacji instrumentem finansowym odsyłał do treści art. 39 ust. 2 pkt 1-3, 4 lit. a i 5-7. W art. 39 ust. 2 pkt 1 jako jeden z przejawów manipulacji instrumentem finansowym wskazano składanie zleceń lub zawieranie transakcji wprowadzających lub mogących wprowadzić w błąd co do rzeczywistego popytu, podaży lub ceny instrumentu finansowego, chyba że powody tych działań były uprawnione, a złożone zlecenia lub zawarte transakcje nie naruszyły przyjętych praktyk rynkowych na danym rynku regulowanym. Przestępstwo manipulacji instrumentem finansowym można popełnić wyłącznie umyślnie – działając ze świadomością zakazu manipulacji oraz wolą jego naruszenia, bądź godząc się na ewentualność jego naruszenia.

Obecne brzmienie tego przepisu stanowi, iż kto wbrew zakazowi, o którym mowa w art. 15 rozporządzenia 596/2014, dokonuje manipulacji, o której mowa w art. 12 tego rozporządzenia, podlega grzywnie do 5 000 000 zł albo karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5, albo obu tym karom łącznie.

Ww. zmiany legislacyjne w ocenie Sądu Rejonowego nie miały wpływu na możliwość przypisania oskarżonemu odpowiedzialności karnej za popełniony przez niego czyn. Zachowania stanowiącego manipulację, zawarte zarówno w obowiązującym art. 12 rozp. MAR, jak i uchylonym art. 39 ust. 2 ObrIFinU, nie wymagały wystąpienia skutku w postaci wpływu zachowania sprawcy na notowania instrumentu finansowego. Świadczą o tym kolejne jednostki redakcyjne art. 12 rozp. MAR, w których (podobnie jak w nieobowiązującym już art. 39 ust. 2 ObrIFinU) obok znamion wskazujących na określony skutek zawarto sformułowania dotyczące możliwości jego wystąpienia (tak: Art. 183 ObrInstrFinU red. Wierzbowski 2018, wyd. 3/Błachnio-Parzych). Zgodnie z art. 12 rozporządzenia 596/2014 manipulacja na rynku obejmuje m.in. zawieranie transakcji, składanie zleceń lub inne zachowania, które:

- dają lub mogłyby dawać fałszywe lub wprowadzające w błąd sygnały co do podaży lub popytu na instrument finansowy, powiązany kontrakt towarowy na rynku kasowym lub sprzedawany na aukcji produkt oparty na uprawnieniach do emisji, lub co do ich ceny;

- utrzymują albo mogą utrzymywać cenę jednego lub kilku instrumentów finansowych, powiązanego kontraktu towarowego na rynku kasowym lub sprzedawanego na aukcji produktu opartego na uprawnieniach do emisji na nienaturalnym lub sztucznym poziomie;

chyba że osoba zawierająca transakcję, składająca zlecenie transakcji lub podejmująca każde inne zachowanie dowiedzie, iż dana transakcja, zlecenie lub zachowanie nastąpiły z zasadnych powodów i są zgodne z przyjętymi praktykami rynkowymi ustanowionymi zgodnie z art. 13.

Przepis art. 183 ust. 1 jest przepisem niezupełnym i odsyłającym, sam bowiem nie ustala znamion czynu zabronionego, lecz odsyła do innych przepisów, z których można wyprowadzić znamiona czynu zabronionego.

Z zapisów ustawy wynika w sposób nie budzący wątpliwości, że ustawodawca w swoim zamierzeniu tak widział rynek instrumentów finansowych, że działa on według jasnych reguł, czytelnych i równych dla wszystkich uczestników, gdzie działają prawa popytu i podaży, a uczestnicy obrotu powinni być wolni od obawy iż ich decyzje i skutki działań będą wypaczane przez nieuczciwych współuczestników. Sprawca czynu z art. 183 ust. 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi musi działać z zamiarem kierunkowym, nie zaś ewentualnym. Sprawca nie może jedynie godzić się na pewien efekt jaki wywrą jego działania lecz musi dokładnie po to działać aby go osiągnąć. Sprawca takiej manipulacji musi chcieć określonego efektu, czyli w realiach niniejszej sprawy wprowadzenia innych uczestników rynku w błąd co do podaży i popytu, osiągnięcia innego skutku prawnego niż ten, dla którego dokonywana jest dana czynność prawna, oraz zapewnienia sobie kontroli nad popytem lub podażą (zob. wyrok Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy z dnia 24 marca 2015 roku, III K 41/15, opublikowany w bazie orzecznictwa Legalis nr 1402766).

Autorzy przytaczanego powyżej komentarza wskazują, iż w świetle problemów z definicją manipulacji i istnieniem szeregu wyłączeń zawartych w samym rozporządzeniu powstaje problem związany z faktem, że takie same zachowania w określonych sytuacjach mogą być uznane za manipulację, w innych zaś nie. Istnieje szereg przypadków manipulacji, powszechnie uznanych jako działanie legalne i pożądane.

W realiach przedmiotowej sprawy ww. kwestie były również przedmiotem analizy ze strony Sądu a quo. Analiza całokształtu okoliczności sprawy musiała jednak doprowadzić do wniosku, iż oskarżony działał w sposób przestępny poprzez składanie zleceń oraz zawieranie transakcji utrzymujących jego cenę oraz powodujących jego wzrost do nienaturalnego i sztucznego poziomu oraz mogących dawać fałszywe lub wprowadzające w błąd sygnały, co do popytu i ceny na ww. instrument przy tym w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w krótkich odstępach czasu. Składanie zleceń kupna akcji (...) S.A. odbywało się w okresie od dnia 5 sierpnia 2013 roku do 28 grudnia 2012 r., na sesjach w dniach: 5., 9. 12., 16., 19., 20., 21., 22., 23., 26., 27., 28., 29., 30. sierpnia 2013r., 2., 3., 4., 5., 6., 9., 10., 11., 13., 16. września 2013r.. Cel działania oskarżonego w postaci ustalenia kursu akcji (...) S.A. w sposób sztuczny wskazuje na objęcie jednym zamiarem wszystkich podejmowanych czynności. Zachowanie oskarżonego należało wobec tego zakwalifikować jako podjęte w ramach czynu ciągłego.

Oskarżony składając zlecenia kupna akcji (...) .A. doprowadził do nienaturalnego ustalenia się cen wskazanych powyżej instrumentów finansowych a jego działania mogły wprowadzać lub wprowadzały innych uczestników rynku w błąd.

Oskarżony działał przy tym umyślnie, w zamiarze bezpośrednim. O umyślności H. D. (1) świadczy to, że miał on znaczne doświadczenie w zakresie funkcjonowania instrumentów finansowych. Dodatkowo, dokonywana przez niego manipulacja instrumentami finansowymi nie była jednorazowa, a została przez niego podjęta na kilkunastu sesjach giełdowych. Za każdym razem, oskarżony używał tych samych mechanizmów. Wszystkie powyższe okoliczności jednoznacznie wskazują na istnienie po stronie oskarżonego świadomości zakazu manipulacji, jak i na wolę jego naruszenia. We wcześniejszej części uzasadnienia szeroko opisano, dlaczego wykluczono inne niż przestępny, manipulacyjny cel działania oskarżonego. W tym miejscu przypomnieć zatem jedynie trzeba, iż w ocenie Sądu I instancji oskarżony realizował konsekwentnie politykę manipulacyjnego wpływania na wysokość notowań akcji spółka (...) S.A. dążąc do korzystnego dla siebie ukształtowania notowań tego podmiotu celem ich późniejszej odsprzedaży, co też faktycznie nastąpiło. Działania te prowadzone były w sposób, który pozwolił wykluczyć inny niż przestępny cel tj. akumulację walorów (...) S.A. z uwagi na podejmowanie działań sprzecznych z interesem ekonomicznym oskarżonego, a umożliwiających dokonanie zakupu akcji spółki po niższych cenach niż finalnie miało to miejsce.

3

☐

1.4.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

☐

1.5.  Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

☐

1.6.  Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

☒

1.7.  Uniewinnienie

H. D. (1)

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

Zgodnie z utrwalonym w doktrynie i orzecznictwie poglądem, po rozpoczęciu przewodu sądowego stwierdzenie okoliczności wyłączającej ściganie a należącej do kręgu ujemnych przesłanek procesowych wymienionych w art. 17 § 1 pkt 1 i 2 kpk, powoduje konieczność uniewinnienia oskarżonego. Takie stanowisko zaprezentowano m.in. w wyroku z dnia 12 lipca 1994 r., sygn. II KRN 124/94, w którym SN stwierdził, że „w razie stwierdzenia już po wszczęciu przewodu sądowego w pierwszej instancji, iż w sprawie brak jest podstaw faktycznych - brak dostatecznych dowodów - do uznania oskarżonego za winnego popełnienia przestępstwa, sąd powinien wydać wyrok uniewinniający”.

W ocenie Sądu a quo całokształt ujawnionego materiału dowodowego za jedyną możliwe rozstrzygnięcie nakazywał uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzuconego mu w punkcie pierwszym aktu oskarżenia czynu.

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie był wystarczający, by przeprowadzone przez H. D. (1) w dniach 19 września 2012r., 24 i 25 października 2012r. oraz 21 i 22 listopada 2012r. na rachunku nr (...) prowadzonym przez (...) S.A. na rzecz (...) zlecenia składane przez H. D. uznać za manipulacyjne.

Wskazać należy, iż transakcje te były przeprowadzone jedynie na kilku sesjach, oddzielonych od siebie czasowo, w otoczeniu rynkowym, na którym wiele innych powodów przeprowadziło szereg transakcji o charakterze cenotwórczym. Nie sposób było nie zauważyć i tego, że w okresie od 12 września do 7 grudnia 2012 r. kurs zamknięcia akcjami spółki (...) S.A. wzrósł z poziomu 5,28 zł do 9,30 zł czyli ukształtował się trend wzrostowy.

Analizując całokształt materiału dowodowego, w tym treść opinii biegłego, który wskazywał, iż manipulacje dokonywane przez oskarżonego miały mieć charakter punktowy, brak było przesłanek, by przypisać oskarżonemu sprawstwo zarzucanego mu czynu.

Pomimo występowania pewnych podobieństw odmiennie oceniono aktywność oskarżonego w dniach 19 września 2012r., 24 i 25 października 2012r. oraz 21 i 22 listopada 2012r. (oraz w dniach 17, 24 i 25 czerwca 2013r., 2, 18 i 29 lipca 2013r. eliminując je z opisu czynu przypisanego oskarżonemu w punkcie II wyroku).

W tym miejscu powtórzyć należy, iż ww. decyzje inwestycyjne były w świetle obrotu akcjami (...) S.A. zdarzeniami o charakterze incydentalnym i nie sposób wykazać ich wpływu na decyzje inwestycyjne pozostałych uczestników rynku, a także umyślnego charakteru przestępnych działań oskarżonego w tych dniach zgodnie z normą art. 5 § 2 k.p.k.

Przyjęty model przestępnego działania oskarżonego zakładał w ocenie Sądu pewną powtarzalność, konsekwencję i trwałość budowania przekonań uczestników obrotu giełdowego wyrażoną w szeregu aktywności na kolejnych, nieodległych od siebie sesjach giełdowych. Tych elementów, przy ocenie ww. sesji giełdowych brakuje, co nie pozwalało uznać działań oskarżonego za tożsame z tymi przypisanymi mu w punkcie II wyroku, a tym samym wykazać mu przestępnego, umyślnego zamiaru dokonania manipulacji walorami (...) S.A.

1.KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

H. D. (1)

II, III i IV (drugi, trzeci i czwarty)

II, III i IV (drugi, trzeci i czwarty)

- w ocenie Sądu w przypadku oskarżonego cele kary, o których mowa w art. 53 k.k. zostaną zrealizowane poprzez wymierzenie mu kary 6 miesięcy pozbawienia wolności;

- przy wymiarze kary uwzględniono okoliczności przemawiająca zarówno na korzyść, jak i niekorzyść oskarżonego;

- przy ustaleniu wymiaru kary Sąd miał w szczególności na względzie to, że stopień winy oskarżonego i społecznej szkodliwości czynu jest bardzo wysoki.

Oskarżony jest osobą dorosłą, doświadczoną życiowo, osobą obeznaną z funkcjonowaniem rynku giełdowego, mającą świadomość konsekwencji swojego postępowania, która wykazała się rażąco niewłaściwym zachowaniem i lekceważeniem porządku prawnego.

W sposób umyślny, motywowany własnymi względami ekonomicznymi, podejmował konsekwentnie, z dużym natężeniem złej woli szereg działań mających wpłynąć na notowania giełdowe walorów spółki (...) S.A. przez relatywnie długi okres czasu, co każe uznać, iż jedynie kara pozbawienia wolności może osiągnąć cele, o których mowa w art. 53 k.k. Na korzyść oskarżonego przemawiał natomiast fakt, że oskarżony ma ustabilizowaną sytuację życiową a także dotychczasowa niekaralność za przestępstwa;

- wzgląd na indywidualne oddziaływanie kary nakazywał w niniejszej sprawie orzeczenie wobec oskarżonego również grzywny w wymiarze 100 tys. złotych. Jest to konieczne, by ukształtować u oskarżonego pozytywny stosunek do składników majątkowych legalnie uzyskanych przez inne osoby oraz wartości, jakimi cechuje się konieczność poszanowania przejrzystości obrotu giełdowego oraz praw jego uczestników. Oskarżony jest osobą relatywnie dobrze sytuowaną, zatem musiało znaleźć to odzwierciedlenie w wysokości wymierzonej mu kary grzywny. Zauważyć trzeba, iż zarówno kara pozbawienia wolności, jak i kara grzywny pozostają w dolnych granicach ustawowego zagrożenia;

- w przekonaniu Sądu wymierzona oskarżonemu kara jest adekwatna do stopnia winy oraz społecznej szkodliwości przypisanego mu czynu. Powinna również odnieść pożądany skutek w zakresie wychowawczego i zapobiegawczego oddziaływania na oskarżonego oraz kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, w sposób właściwy kształtując wyobrażenie społeczne co do charakteru obowiązujących norm prawnych i konieczności ich przestrzegania. Jej wymiar spowoduje, iż w przyszłości nie naruszy ponownie norm prawnych kształtując jednocześnie indywidualne (oskarżonego) i społeczne przekonanie o nieopłacalności tego rodzaju występków;

- w ocenie Sądu w stosunku do oskarżonego istnieje pozytywna prognoza kryminologiczna, bowiem nie ujawniono okoliczności wskazujących na to, że jest on osobą głęboko zdemoralizowaną a prowadzone postępowanie miało na niego dużą siłę oddziaływania, co uzasadniało warunkowe zawieszenie wymierzonej mu kary pozbawienia wolności na okres 2 lat próby;

- na podstawie art. 72 § 2 k.k. i art. 39 pkt 7 k.k. zobowiązano oskarżonego do zapłaty tytułem świadczenia pieniężnego kwoty 10.000 PLN na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej. W świetle przytoczonych powyżej okoliczności obciążających i łagodzących (albowiem zgodnie z nakazem zawartym w art. 56 kk te same kryteria musiały mieć zastosowanie także przy orzekaniu o środku karnym) orzeczenie przedmiotowego środka było konieczne i wystarczające zarazem biorąc z uwagi na konieczność indywidualnego i wychowawczego oddziaływanie zapadłego orzeczenia na osobę oskarżonego, a także miało na celu wzmocnienie społecznego oddziaływania zapadłego orzeczenia i kształtowanie prawidłowych postaw społecznych.

1.1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

1.6. inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Na podstawie art. 632 pkt 2 KPK określono, że koszty postępowania w zakresie czynu opisanych w punkcie I. wyroku, od którego popełnienia oskarżony H. D. (1) został uniewinniony ponosi Skarb Państwa.

Ze względu na skazanie oskarżonego w zakresie czynu przypisanego mu w punkcie II wyroku, Sąd zasądził od niego na rzecz Skarbu Państwa, stosownie do treści art. 627 k.p.k. w zw. z art. 2 ust. 1 pkt 3 i art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych kwotę 25.120,00 PLN tytułem kosztów sądowych w części, w tym kwotę 20.120,00 PLN tytułem opłaty uznając, iż jego aktualna sytuacja majątkowa, zakres prowadzonej działalności gospodarczej wymagającej znacznych nakładów finansowych oraz posiadane przez niego możliwości zarobkowe pozwalają na ich poniesienie w całości.

1.1Podpis

04.10.2022 r.

Z: (...)